Με κλασικές σπουδές στην Ελλάδα και κάτοχος master των αντίστοιχων jazz στη Φινλανδία ο Γιώργος Κοντραφούρης είναι εδώ και πολλά χρόνια ο κορυφαίος Έλληνας jazz πιανίστας.
Έχει συμπράξει σε διάφορα σχήματα ή συνεργαστεί με τους υπόλοιπους σημαντικούς Έλληνες μουσικούς του ιδιώματος, έχει συμμετάσχει σε ουκ ολίγες δισκογραφικές και συναυλιακές δουλειές εξαίρετων μουσικών από άλλα, αλλά φυσικά έχει και την προσωπική δημιουργική του πορεία, η οποία αποτυπώθηκε σε μια σειρά δίσκων με τη φόρμα συνήθως του πιανιστικού τρίο.
Ο τελευταίος, όμως από αυτούς, ήταν το «The Storyteller» του ‘07, καθώς από εκεί και πέρα άλλαξε το πιάνο του με ένα Hammond organ. Έβαλε δίπλα στον εκάστοτε ντράμερ του αντί για κοντραμπασίστα έναν κιθαρίστα και σχεδόν αφοσιώθηκε σε αυτό το σχήμα, τους Baby Trio το οποίο είναι τουλάχιστον εξίσου funk και soul όσο και jazz.
Ενώ όμως οι -επίσης θαυμάσιοι- Baby Trio υπάρχουν ακόμα και θα συνεχίσουν να υπάρχουν τα τελευταία χρόνια ο Γιώργος Κοντραφούρης άρχισε και πάλι να εμφανίζεται ζωντανά ως πιανίστας. Έτσι δεν αποτέλεσε έκπληξη η κυκλοφορία στα τέλη της περυσινής χρονιάς (από την έγκριτη ανεξάρτητη εταιρεία Puzzlemusik, όπως άλλωστε και όλοι οι πρόσφατοι δίσκοι του, στην πλειoψηφία τους των Baby Trio) του πρώτου του πιανιστικού album εδώ και περίπου δέκα χρόνια.
Το «Haunted Poems» είναι ένας δίσκος απόλυτης πλέον συνθετικής και εκτελεστικής ωριμότητας, ουσιωδέστατος αλλά και πανέμορφος. Διαθέτει μάλιστα και μια πρωτοτυπία για CD όχι μόνο jazz αλλά γενικότερα ορχηστρικής μουσικής, περίπου στα μισά κομμάτια του προηγείται ένα... ποίημα, το οποίο είχε γράψει πολύ νεότερος ο δημιουργός. Έχει τον ίδιο τίτλο με το κομμάτι που ακολουθεί και σε μεγάλο βαθμό καθορίζει και τη διάθεσή του και το οποίο απαγγέλλει ο Αλκίνοος Ιωαννίδης.
Γιατί ο «Φουρης» όπως είναι γνωστός στην κοινότητα των μουσικών, καθώς φαίνεται και στη συνέχεια, εκτός από τα χέρια του έχει να πει πολλά και ενδιαφέροντα και με τη... γλώσσα του!
* Κατά πόσο σχετίζεται κάθε ποίημα με το αντίστοιχο κομμάτι όταν έχει γραφτεί τόσα χρόνια πριν από αυτό; Συμπεριλάβατε την απαγγελία τους στον δίσκο ως περιγραφή των αντίστοιχων κομματιών, για να πρωτοτυπήσετε ή για κάποιον άλλο λόγο; Γιατί θα μπορούσατε φυσικά να τα έχετε απλά βάλει στο ένθετο...
Τα τελευταία δύο χρόνια ήθελα να κάνω κάτι στο οποίο η μουσική να ξεκινάει από τον λόγο και περίπου τότε σκέφτηκα να ξαναδώ τα παλαιά ποιήματα και να ετοιμάσω μουσική από την εντύπωση που μου αφήνουν τώρα. Η απαγγελία τους είναι ο πρόλογος και εντέλει η αφετηρία για κάθε κομμάτι.
* Τι ήταν αυτό που σας έκανε να επιλέξετε τον Αλκίνοο Ιωαννίδη και όχι κάποιον άλλο για να τα απαγγείλει ή και, γιατί όχι, να το κάνετε ο ίδιος;
Θεωρώ ότι ο Αλκίνοος είναι εξαιρετικός στη σχέση λόγου και μουσικής και ήθελα να συμμετάσχει ενεργά φέρνοντας όλη αυτή την αίσθηση που έχει. Ο ίδιος πιστεύει ότι θα έπρεπε να τα έχω πει εγώ. Όμως από τότε που η ιδέα του δίσκου άρχισε να γεννιέται ο Αλκίνοος ήρθε στο μυαλό μου.
* Όσον αφορά στην εκτέλεση, τόσο προσωπικά από εσάς όσο και από τους υπόλοιπους των αντίστοιχων γκρουπ, οι διαφορές είναι προφανέστατες, αλλά πόσο διαφορετικό είναι να γράφετε ένα κομμάτι για τους Baby Trio από ένα πιανιστικό; Με άλλα λόγια, αν θα παίζετε πιάνο ή Hammond organ έχει σημασία για εσάς όταν συνθέτετε ή απλά γράφετε και αποφασίζετε στη συνέχεια με τι θα παίξετε;
Έχει τεράστια σημασία, για εμένα, γιατί είναι δυο διαφορετικά περιβάλλοντα. Παρ’ όλα αυτά πολλά πιανιστικά κομμάτια προσπαθώ να δω αν μπορώ να τα παίξω και στο Hammond. Το αντίθετο δεν το έχω κάνει ακόμα.
* Μια ερώτηση που σίγουρα θα ήθελαν να σας κάνουν πολλοί φίλοι της μουσικής σας, τι ήταν αυτό που σας είχε κάνει για αρκετά χρόνια σχεδόν να...ξεχάσετε το πιάνο, τουλάχιστον στις δημόσιες ζωντανές εμφανίσεις σας;
Απλώς μου αρέσει να παίζω και να ασχολούμαι με το Baby Trio και έμεινα σε αυτό το project πιο πολύ. Παρόλα αυτά τα τελευταία τέσσερα χρόνια παίζω πάλι πιάνο τακτικά, για παράδειγμα σε συναυλίες για δύο πιάνα μαζί με την Έφη Αγραφιώτη. Γενικά από εδώ και εμπρός θα παίζω πιάνο πιο συχνά.
* Ποιες διαφορές θα λέγατε ότι έχει το «Haunted Poems» από το «The Storyteller», πέραν φυσικά από το γεγονός ότι έχετε ωριμάσει και εξελιχθεί ακόμα περισσότερο από τότε και βέβαια το ότι σας συνοδεύουν διαφορετικοί μουσικοί;
Το «Haunted Poems» είναι πολύ πιο ελεύθερο όσον αφορά στο παίξιμο των κομματιών αφού, αποφάσισα να μην κάνουμε καμία πρόβα πριν την ηχογράφηση για να τα παίξουμε όσο πιο ελεύθερα και ανεπηρέαστα μπορούσαμε.
* Τι εκτιμάτε περισσότερο στον κοντραμπασίστα Πέτρο Κλαμπάνη και τον ντράμερ Αλέξανδρο - Δράκο Κτιστάκη; Τους είχατε εξαρχής στον νου σου όταν γράφατε τα κομμάτια ή τους επιλέξατε όταν ήρθε η στιγμή της ηχογράφησης;
Τους είχα από την αρχή στον νου μου γιατί πιστεύω ότι μου έδωσαν τη σιγουριά που χρειαζόμουν και πολλές φρέσκες ιδέες και διαφορετικές κατευθύνσεις.
* Και αφού αποφασίσατε να μην τηρήσετε την τυπική φόρμα του piano trio γιατί δεν το κάνατε προσθέτοντας ένα ακόμα μελωδικό όργανο στο δικό σας, αλλά με τα κρουστά του Άγγελου Πολυχρόνου; Τα ντραμς του Αλέξανδρου Κτιστάκη δεν επαρκούσαν δηλαδή για τον ρυθμικό τομέα, κατά την εκτίμησή σας;
Τα κρουστά του Άγγελου -που και αυτόν τον είχα από την αρχή στο μυαλό μου- έδωσαν εξαιρετικά ηχοχρώματα στον χώρο και στον χρόνο των κομματιών και νομίζω ότι ταιριάζουν παρά πολύ με το παίξιμο του Αλέξανδρου.
* Θεωρείτε αλήθεια, ότι «αυθαιρετείτε» παίζοντας και ηλεκτρικό πιάνο και keyboards εκτός από το κανονικό πιάνο ή ούτως ή άλλως είχατε αποφασίσει εξαρχής ότι δεν θα επρόκειτο για ένα «κλασικό» πιανιστικό jazz τρίο; Υπήρξε στιγμή που μπήκατε στον πειρασμό να χρησιμοποιήσετε και το Hammond ή αυτό ήταν εξ ορισμού εκτός λόγω Baby Trio;
Το Hammond δεν το σκέφτηκα καθόλου. Το ηλεκτρικό πιάνο το είχα σκεφτεί από την αρχή και στην πορεία άρχισα να ακούω και τα keyboards στα πιο ελεύθερα μέρη. Δεν νομίζω ότι αυθαιρετώ, πηγαίνω όπως με πηγαίνει η μουσική και προσπαθώ να εκφραστώ όσο πιο ελεύθερα και ειλικρινά.
* Η αίσθηση μου ακούγοντας τον δίσκο ήταν ότι μπορεί ίσως να μην ηχογραφήθηκε τέτοιες ώρες, αλλά είναι φτιαγμένος πολύ περισσότερο για να ακούγεται τη νύχτα παρά την ημέρα, είναι σωστή; Επίσης το mood είναι περισσότερο blue από όσο μας είχατε συνηθίσει μέχρι τώρα ή κάνω λάθος;
Και εμένα έτσι μου φαίνεται τελικά. Νομίζω ότι συνεχίζει τη μελαγχολία του «The Storyteller» και είναι πολύ προσωπικό.
* Φτιάξατε τον δίσκο έτσι ώστε να προσφέρεται για να παιχτεί ζωντανά; Σκοπεύετε να το κάνετε αυτό και πότε περίπου;
Σκοπεύω να αρχίσω να το παρουσιάζω σύντομα, προς το τέλος Φεβρουαρίου με αρχές Μαρτίου.
* Αν έχουμε δύο πιανίστες με την ίδια πλήρη κλασική παιδεία και εξίσου βιρτουόζους τεχνικά τι είναι αυτό που θα πρέπει να έχει ο ένας για να τον κάνει κατάλληλο για την jazz, ενώ ο άλλος δεν είναι;
Νομίζω ότι θέμα προσωπικής απόφασης για το ποιο ιδίωμα θα επιλέξει κάποιος να εκφραστεί.
* Ποια είναι η γνώμη σας για την jazz σκηνή στην Ελλάδα του ’17, όχι μόνο με την ιδιότητά σας του μέλους της, αλλά και του καθηγητή στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο που προετοιμάζει τα νέα μέλη της;
Νομίζω ότι είναι στην καλύτερη περίοδο από ποτέ και νομίζω ότι από μουσικής πλευράς θα βγαίνουν όλο και πιο πολλά ταλέντα.
* Υπάρχει μεγαλύτερο πρόβλημα, έλλειψη δηλαδή, χώρων για να παίζεται ζωντανά η jazz σε σχέση με όχι πολλά χρόνια πριν; Αν ναι, ποιες λογικές και πρακτικές λύσεις θα είχατε να προτείνετε για αυτό ως ενεργός μουσικός της σκηνής; Συμφωνείτε μαζί μου ότι μπορεί μεν να πραγματοποιούνται αρκετά φεστιβάλ jazz, αλλά δεν υπάρχει ένα μεγάλο και «κεντρικό», όπως συμβαίνει στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες ή έστω στις πρωτεύουσές τους;
Συμφωνώ ότι δεν υπάρχει ένα κεντρικό φεστιβάλ. Υπάρχουν περιφερειακά αλλά όχι ένα μεγάλο. Υπάρχουν πολλά μέρη που έχουν jazz συναυλίες χωρίς να είναι jazz clubs και ελπίζω να πληθύνουν. Επίσης εύχομαι να διατηρηθούν όλα τα περιφερειακά jazz -και όχι μόνο- φεστιβάλ ανά την Ελλάδα. Είναι ένα σημαντικό βήμα για όλους.
* Και ποια είναι τα πιο άμεσα σχέδιά σας για το υπόλοιπο της σεζόν και ίσως και για το καλοκαίρι;
Γενικά θα προσπαθήσω να παίξω όσο πιο πολύ μπορώ τα «Στοιχειωμένα Ποιήματα», ενώ παράλληλα θα πραγματοποιώ και εμφανίσεις με το Baby Trio. Έχω και μερικά live με τον σαξοφωνίστα Timo Lassy στο εξωτερικό. Θα ασχοληθώ επίσης και με το Jazz On Tinos που καλά κρατεί για ένατη χρονιά.
Χωρίς την παραμικρή διάθεση κολακείας με τον Γιώργο Κοντραφούρη στη θέση του καλλιτεχνικού διευθυντή του θα ήταν παράδοξο να μην κρατεί καλά και να μην πηγαίνει ολοένα καλύτερα...
