Η Αρετή Κετιμέ βγήκε στο προσκήνιο σαν «παιδί θαύμα», ένα μικρό κορίτσι που έπαιζε καταπληκτικά σαντούρι. Έχοντας μαθητεύσει από τα έξι της δίπλα στον κορυφαίο δεξιοτέχνη του οργάνου, τον Αριστείδη Μόσχο, εξελίχθηκε πολύ γρήγορα ως εκτελέστρια. Την «ανακάλυψε» κατά κάποιον τρόπο ο Γιώργος Νταλάρας, συμπεριλαμβάνοντάς τη σε ένα πρόγραμμά του το 2001, ενώ συμμετείχε και σε έναν δίσκο του, ο οποίος κυκλοφόρησε λίγο αργότερα. Καθώς είχε ήδη αρχίσει και να τραγουδάει, αυτό οδήγησε στον πρώτο της δίσκο «Το Τραγούδι Της Αρετής» το ’03 και έναν χρόνο αργότερα συμμετείχε ερμηνεύοντας και παίζοντας ένα παραδοσιακό τραγούδι στην τελετή έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας. Παρά το αρκετά εντυπωσιακό αυτό ξεκίνημα, ο επόμενος δίσκος της ήρθε μόλις το ’10 και, τόσο αυτός όσο και άλλοι τρεις που έχει κυκλοφορήσει μέχρι στιγμής, δεν είχαν ιδιαίτερα μεγάλη απήχηση. Όμως η Αρετή Κετιμέ έχει ήδη κερδίσει, με το ταλέντο, τις γνώσεις και το ήθος της, την εκτίμηση των ομοτέχνων της από τους χώρους της δημοτικής και της λαϊκής μας μουσικής. Σημαντικός σταθμός στη διαδρομή της είναι σίγουρα το «East West – Δύση Και Ανατολή», το τραγούδι με το οποίο συμμετείχε –κάνοντας και ντουέτο μαζί του– στο περσινό album του Shantel «Viva Diaspora».
Κατ' αρχάς, θα έλεγες ότι οι ρίζες σου είναι περισσότερο στην παραδοσιακή ή στη λαϊκή μουσική; Ή εξίσου και στις δύο;
Θα έλεγα δημοτικά / παραδοσιακά, σμυρνέικα και βυζαντινή μουσική και στη συνέχεια ρεμπέτικα και λαϊκά, αλλά όλα τα αγαπώ.
Αν μπορείς φυσικά να θυμηθείς, ακριβώς τι μπορεί να έκανε ένα παιδάκι έξι ετών και μάλιστα κορίτσι, αντί να αποφασίσει να μάθει οποιοδήποτε άλλο όργανο, να ασχοληθεί με το σαντούρι;
Άγνωστο… Ίσως, δεν ξέρω, τα ακούσματα από την οικογένειά μου καθώς και το μεράκι τους. Διότι δεν έπαθαν αυτό που λέμε μικροαστισμό.
Τι θυμάσαι από τον Αριστείδη Μόσχο και τι θεωρείς ότι είναι αυτό που του οφείλεις περισσότερο;
Ο Αριστείδης Μόσχος ήταν ένας σημαντικός οργανοπαίκτης, τσιγγάνικης καταγωγής από όσο ξέρω, και μάλιστα από τα μέρη μου. Όπως όλοι οι παλιοί οργανοπαίχτες και ψάλτες ή τραγουδιστές, έδειχνε τόσα ώστε να ξυπνήσει το ενδιαφέρον του μαθητή και να θέλει να μάθει περισσότερα. Ήταν αρκετά κοπιαστικός τρόπος, σαν το φως του κεριού μες στο σκοτάδι...
Συνέχισες μαθήματα με κάποιον άλλο μετά τον θάνατο του Αρ. Μόσχου;
Λίγο πριν φύγει από τη ζωή ο δάσκαλος, ξεκίνησα μαθήματα με τη Λευκορωσίδα βιρτουόζο Αγγελίνα Τκάτσιεβα κι αυτό διήρκεσε περίπου μέχρι τα 17 μου, ενώ φυσικά παράλληλα ήμουν με την ορχήστρα Εστουδιαντίνα Βόλου και τον ιδρυτή και διευθυντή της Ανδρέα Κατσιγιάννη - αλλά αυτό ήταν «μέσα στη δουλειά», όπως λέμε.
Η απόφαση να ασχοληθείς και με την ερμηνεία ήταν αυθόρμητη ή κατά κάποιον τρόπο αναγκαία; Όπως κι αν έχει, πόσο εύκολη ήταν, καθώς μέχρι τότε είχες συνηθίσει να βλέπεις τον εαυτό σου μόνο σαν εκτελέστρια;
Ξεκίνησα να τραγουδώ εντελώς τυχαία, μην έχοντας τρόπο να μαθαίνω καινούργια τραγούδια με το σαντούρι όταν ο Μόσχος έφυγε απ’ τη ζωή. Το τραγούδι ήταν και είναι κάτι που ήρθε εντελώς αναπάντεχα. Καταλαβαίνω ότι πλέον είναι ανεξάρτητο. Όσο για την ερμηνεία, το βλέπω πολύ διαφορετικά, τραγουδώ ό,τι θα μου άρεσε να ακούω σε σχέση με τη μουσική και το σαντούρι.
Ο πρώτος δίσκος σου είχε προβληθεί αρκετά και νομίζω ότι είχε και ικανοποιητική επιτυχία. Γιατί λοιπόν μεσολάβησαν επτά ολόκληρα χρόνια μέχρι τον δεύτερο, έστω και σε συνθήκες κατάρρευσης της δισκογραφίας;
Όταν είσαι ουσιαστικά μόνος στο επόμενο βήμα σου, όλα είναι θολά, καθώς δεν ξέρεις τι ακριβώς συμβαίνει πίσω από ένα πλαστικό υλικό που έχει μουσική. Για μεγάλο χρονικό διάστημα είχαμε πάρει απόφαση οικογενειακώς ότι δεν θα κάνω άλλο δίσκο στην πορεία μου. Όλα άλλαξαν προς το καλύτερο όταν γνώρισα τον Δημήτρη Καρρά, έναν αεικίνητο μουσικό, με ποικίλο συνθετικό έργο και δημιουργίες που μου εμπιστεύθηκε. Έτσι έχουν περάσει αρκετά χρόνια κατά τα οποία έχω αποκτήσει καλούς φίλους και συνεργάτες, όπως τον μουσικό, ενορχηστρωτή και ηχολήπτη Βαγγέλη Καραπέτρο και τη φωτογράφο και σκηνοθέτη Νίκη Μουσαδάκου.
Στη συνέχεια, βέβαια, δίσκοι σου ακολούθησαν σε πιο τακτικά διαστήματα. Γενικά θεωρείς ότι υπάρχει κοινό στην Ελλάδα γι' αυτό που κάνεις σαν σόλο καλλιτέχνις;
Δεν έχω πρόβλημα να παίξω σε γλέντια, πανηγύρια και μετά σε συναυλίες σε χώρους όπως το Μέγαρο Μουσικής και η Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών. Στη δική μου περίπτωση συμβαίνει το εξής παράδοξο: κάνω ένα τραγούδι που για κάποιο διάστημα δεν ξέρει κανένας ότι υπάρχει και ύστερα, ως διά μαγείας, το αγαπάνε και το ζητούν.
Ποιες, αλήθεια, από τις συνεργασίες σου έχουν μείνει στο μυαλό και στην ψυχή σου και γιατί;
Σχεδόν όλες, γιατί η καθεμία είχε να μου δώσει μια καινούργια γνώση. Δισκογραφικά ξεχωρίζω από τις πιο πρόσφατες αυτές με τον Αλέξανδρο Καψοκαβάδη και με τον Shantel.
Πώς προέκυψε η συνεργασία με τον Shantel; Ποιες είναι οι εντυπώσεις σου από αυτήν και πόσο σε ικανοποίησε το αποτέλεσμα;
Ο Shantel μεγάλωσε με ελληνική μουσική, καθώς από τη μεριά του παππού του έχει καταγωγή από τη χώρα μας. Γνώριζε για μένα, τι κάνω και ποια είμαι, πολύ περισσότερο ίσως από πολλούς Έλληνες μουσικούς. Ήταν μια συνεργασία που μου έδωσε την ευκαιρία να κάνω ενορχήστρωση για πρώτη φορά, σε συνεργασία βέβαια με τον Βαγγέλη Καραπέτρο. Επίσης να γράψω στίχους, κάτι που δεν ήξερα ότι μπορώ να κάνω. Τον ευχαριστώ για όλα.
Τι είναι και από πού προέρχονται τα τραγούδια που υπάρχουν στο CD της "Κόκκινης Καρφίτσας";
Είναι τραγούδια με τα οποία είχα συμμετάσχει σε δίσκους άλλων και τα οποία έχει αγαπήσει και προσέξει ο κόσμος περισσότερο. Είναι ένας κύκλος που κλείνει, δίνοντας τη θέση του σε έναν άλλο.
Ορισμένα από αυτά με ωθούν να σε ρωτήσω όχι τόσο αν το σαντούρι μπορεί να έχει ρόλο και σε άλλα ιδιώματα, αυτό νομίζω είναι δεδομένο πια, αλλά, πόσο εύκολα, κατά τη γνώμη σου, μπορεί να συνδυαστεί με ηλεκτρικά ή ακόμα και ηλεκτρονικά όργανα.
Ναι, μπορεί και μάλιστα αρκετά. Το σαντούρι είναι ένα όργανο που ήταν ξεχασμένο για πολλά χρόνια. Η πρόκληση είναι να επαναφέρουμε και να ακούμε –και να παίζουμε φυσικά- κομμάτια του παρελθόντος και ταυτόχρονα να δημιουργούμε κάτι καινούργιο.
Ποιες είναι οι προσδοκίες σου αναφορικά με το CD που κυκλοφορεί με την "Κόκκινη Καρφίτσα"; Τι περιμένεις από αυτό;
Περιμένω αυτό που ονειρεύτηκα, να είναι αυτά τα τραγούδια όλα μαζί σαν μοα «παρέα», κάτι που μου ζήτησαν αρκετοί ακροατές. Eυχαριστώ την "Κόκκινη Καρφίτσα" που μου δίνει αυτή τη σημαντική ευκαιρία. Θα ήθελα επίσης να ευχαριστήσω τους χορηγούς μας, τα Μουσικά Oργανα Μάστρο Μάτσικα και το Αυγοτάραχο Στέφου που με στήριξαν σ' αυτό το εγχείρημα.
Και ποια είναι τα προσεχή σου σχέδια, τα άμεσα αλλά ίσως και τα λίγο πιο μακροπρόθεσμα;
Το καλοκαιράκι έχει φτάσει και θα έχουμε κάποιες εμφανίσεις σε περιοχές όλης της Ελλάδας. Μπορείτε να μάθετε γι' αυτές αν επισκεφθείτε το www.areti-ketime.com.
