ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΤΕΡΖΗ
Οι σινεφίλ δίνουν ραντεβού αυτή την εβδομάδα για την πρώτη, αναμφισβήτητα, σπουδαία ταινία της χρονιάς, τον "Ψυχρό πόλεμο" του Πάβελ Παβλικόφσκι. Στην Πολωνία του 1949, μια ειδική επιτροπή καταγράφει σε ένα μαγνητόφωνο τραγούδια που υμνούν τους καημούς του έρωτα... Εκεί, στις οντισιόν, ο μαέστρος Βίκτορ (Τομάς Κοτ) θα γνωρίσει και θα ερωτευτεί την όμορφη νεαρή Ζούλα (Τζοάνα Κούλιγκ). Ο έρωτάς τους θα ταξιδέψει από τη Βαρσοβία στο Βερολίνο, στο Παρίσι, στη Γιουγκοσλαβία...
Για τον Παβλικόφκσι ο έρωτας είναι πόλεμος, η έκβαση του οποίου κρίνεται στο καθοριστικό "πέρασμα στην άλλη πλευρά"... Η ταινία είναι ένα συναρπαστικό μουσικό "λεύκωμα" από τζαζ, ροκ εν ρολ και φολκ μουσική. Πέντε χρόνια πριν, ο Παβλικόφσκι είχε αποσπάσει το Όσκαρ ξενόγλωσσης ταινίας με το "Ida". "Η ιστορία του 'Ψυχρού πολέμου' ξεκίνησε όταν πέθαναν οι γονείς μου", είχε πει ο Παβλικόφσκι όταν βρέθηκε στην Αθήνα τον Σεπτέμβριο, για τις "Νύχτες Πρεμιέρας". "Τότε άρχισα να αναρωτιέμαι ποιοι πραγματικά ήταν αυτοί οι άνθρωποι... Δεν είχα την πρόθεση να κάνω ανάλυση των πολιτικών - ιστορικών γεγονότων. Πιστεύω ότι η Ιστορία έρχεται στο προσκήνιο όταν την τοποθετείς στο φόντο. Δεν έχει νόημα να προσπαθούν οι σκηνοθέτες να εξηγήσουν τα ιστορικά γεγονότα, αυτή τη δουλειά την κάνουν καλύτερα τα βιβλία της Ιστορίας, όχι οι ταινίες". Μεγάλωσε στη Βρετανία, αλλά η επιστροφή του στην Πολωνία μοιάζει να τον απελευθέρωσε κινηματογραφικά. "Για χρόνια ζούσα σε έναν κόσμο που δεν είχε νόημα για μένα, ήμουν ένας σκηνοθέτης που έκανε ενδιαφέροντα θέματα, αλλά ήταν σαν να ζούσα στο περιθώριο... Όταν βρέθηκα στη Βαρσοβία, ένιωσα ότι βρίσκομαι μπροστά σε θέματα που έχουν σημασία για μένα".
Μάντσεστερ, 200 χρόνια πριν
Την 1η Νοεμβρίου έχει προγραμματιστεί να βγει στις αίθουσες η νέα ταινία του Μάικ Λι "Peterloo", που αφηγείται την ιστορία μιας ειρηνικής διαδήλωσης εργατών το 1819 στο Μάντσεστερ, που πνίγηκε στο αίμα. Ηταν η εποχή μετά τους Ναπολεόντειους πολέμους, με την εξαθλίωση να συνθλίβει τα φτωχότερα στρώματα της βρετανικής κοινωνίας. Ο Μάικ Λι προσπαθούσε εδώ και πολλά χρόνια να γυρίσει αυτή την ταινία και τελικά τα κατάφερε με τη βοήθεια της Amazon, του Film 4 και του BFI, σχεδόν 200 χρόνια μετά τη σφαγή των εργατών...
Στα μέσα Νοεμβρίου βγαίνει στις αίθουσες το φιλμ "Σε πόλεμο" ("En guerre") του Γάλλου Στεφάν Μπριζέ ("Ο νόμος της αγοράς", 2015). Η ταινία ξεκινά με τη φράση του Μπρεχτ: "Αυτός που αγωνίζεται μπορεί να ηττηθεί, όμως αυτός που δεν αγωνίζεται έχει ήδη ηττηθεί". Σε ένα εργοστάσιο στη Νότια Γαλλία οι εργάτες συμφώνησαν με τους ιδιοκτήτες να δουλεύουν υπερωρίες σε σκληρές συνθήκες, χωρίς τις νόμιμες προσαυξήσεις, προκειμένου να διατηρηθούν οι θέσεις εργασίας και το εργοστάσιο να μείνει ανοιχτό τουλάχιστον για τα επόμενα πέντε χρόνια. Αλλά μόλις δύο χρόνια μετά, τα αφεντικά αθετούν τη συμφωνία, παρά τον υψηλό τζίρο. Θα πετάξουν στον δρόμο 1.100 ανθρώπους, καταγράφοντας κέρδη πολλών εκατομμυρίων ευρώ. Ο συνδικαλιστής Λοράν Αμεντεό (Βενσάν Λιντόν) είναι επικεφαλής στις δυναμικές κινητοποιήσεις. Οι εργάτες, ενωμένοι αρχικά, διασπασμένοι στη συνέχεια, αγωνίζονται για τις θέσεις εργασίας και για την τήρηση της αρχικής συμφωνίας... Διαρκείς συνελεύσεις, εσωτερικές συγκρούσεις στο "μέτωπο" των εργατών... Στο τέλος της προβολής της ταινίας τον περασμένο Μάιο στις Κάννες, οι θεατές, όρθιοι, χειροκροτούσαν συγκινημένοι επί δεκαπέντε λεπτά...
Οι προσωπικές αναμνήσεις ενός σκηνοθέτη
Μέσα στον Δεκέμβριο θα βγει στις ελληνικές αίθουσες το "Roma" του Αλφόνσο Κουαρόν, συμπαραγωγή με το Netflix (γι' αυτό τον λόγο το Φεστιβάλ των Καννών αρνήθηκε να τη συμπεριλάβει στο πρόγραμμά του και τελικά προβλήθηκε στη βενετσιάνικη Μόστρα, όπου απέσπασε το Χρυσό Λιοντάρι). Η ταινία είναι βασισμένη στις προσωπικές, οικογενειακές αναμνήσεις του σκηνοθέτη από την Πόλη του Μεξικού στις αρχές της δεκαετίας του '70. "Ναι, είναι οι δικές μου μνήμες, όμως στα γυρίσματα ζητούσα από όσους συμμετείχαν να προσθέσουν και κάτι από τον εαυτό τους, απ' όσα είχαν κρατήσει μέσα τους οι ίδιοι". Σε άσπρο - μαύρο και ψηφιακό φορμά 65 χιλιοστών: Ένα μεσοαστικό σπίτι, ο γιατρός πατέρας και η μητέρα, με σπουδές βιοχημείας, που περιορίστηκε στον ρόλο της νοικοκυράς, τέσσερα παιδιά και η γιαγιά...
Σημειώστε την ημερομηνία: Βγαίνει στις 13 Δεκεμβρίου και δεν πρέπει να την χάσετε! Μιλάμε για τη νέα δημιουργία - ανιμέισον του Γάλλου Μισέλ Οσελό "Dilili a Paris". Ο Οσελό, δημιουργός του αριστουργηματικού "Ο Κιρικού και η μάγισσα" (1998), αφηγείται εδώ την ιστορία της μικρής Κανάκ Ντιλιλί, που φτάνει από τη Νέα Καληδονία στο Παρίσι της Μπελ Επόκ. Θα συναντήσει τον Μαρσέλ Προυστ, τον Τουλούζ Λοτρέκ, τον Λουί Παστέρ...
Η Εμμα Στόουν στην "Ευνοούμενη" του Γιώργου Λάνθιμου
Ο διεθνής Λάνθιμος
Και με το ξεκίνημα της νέας χρονιάς, στις 3 Ιανουαρίου, θα δούμε εδώ στην Ελλάδα την "Ευνοούμενη" (The Favourite) του Γιώργου Λάνθιμου, που βρίσκεται πια στην "πρώτη κατηγορία" και η ταινία του θεωρείται ήδη φαβορί για τα Όσκαρ, σύμφωνα και με το αμερικανικό επαγγελματικό περιοδικό "Hollywood Reporter". Ίντριγκες στο βρετανικό παλάτι, στις αρχές του 18ου αιώνα. Η φιλάσθενη βασίλισσα Άννα (Ολίβια Κόλμαν) βρίσκεται στον θρόνο... Στο πρόσφατο Φεστιβάλ Βενετίας η ταινία απέσπασε το "Αργυρό Λιοντάρι" (Μεγάλο Ειδικό Βραβείο της Επιτροπής), αλλά και το Βραβείο Καλύτερης Γυναικείας Ερμηνείας για την πρωταγωνίστρια Ολίβια Κόλμαν.
Όσο για τις επερχόμενες ελληνικές παραγωγές της χρονιάς, αξίζουν μια ιδιαίτερη παρουσίαση, οπότε θα επανέλθουμε από αυτές τις σελίδες ειδικά γι' αυτές.
