Live τώρα    
23°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
23 °C
21.3°C24.2°C
3 BF 38%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
24 °C
22.3°C24.7°C
4 BF 37%
ΠΑΤΡΑ
Ελαφρές νεφώσεις
21 °C
20.0°C23.8°C
2 BF 58%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
19 °C
18.6°C21.0°C
2 BF 75%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
22 °C
21.9°C23.4°C
3 BF 35%
Πάθη, εμπόριο πίστης, κραυγή για αντίσταση
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Πάθη, εμπόριο πίστης, κραυγή για αντίσταση

Ένας αιματοβαμμένος Χριστός στα «Πάθη» του Μελ Γκίμπσον, υπόμνηση για την εποχή μας...

Ήταν Οκτώβριος του 1988 όταν ξέσπασε στην Αθήνα «ιερός πόλεμος» για την ταινία του Μάρτιν Σκορσέζε «Ο τελευταίος πειρασμός» - που είχε ως αφετηρία το μυθιστόρημα του Νίκου Καζαντζάκη. Στον κινηματογράφο ‘Οπερα το έξαλλο πλήθος διέσπασε χωρίς δυσκολία τις αστυνομικές δυνάμεις, εισέβαλε στην αίθουσα και κατέστρεψε την οθόνη, ψάλλοντας θριαμβευτικά «Τη Υπερμάχω...». Λίγες ώρες αργότερα, η μάζα των φιλμοκτόνων ανασυγκροτείται (τα ρεπορτάζ μιλούσαν για χίλια άτομα) και πολιορκεί τον κινηματογράφο Έμπασσυ, απειλώντας όσους βρίσκονται μέσα και παρακολουθούν ήδη την ταινία. Τα ΜΑΤ ρίχνουν δακρυγόνα, αλλά κάποιοι καταφέρνουν να μπουν από την έξοδο κινδύνου, καταστρέφουν κι εδώ την οθόνη και η προβολή διακόπτεται...

Σε πιο «υποτονικές» εποχές, η Μεγάλη Εβδομάδα σηματοδοτούσε την επιστροφή στις παραθρησκευτικές ταινίες χλαμύδας, καθώς οι αιθουσάρχες και οι διανομείς ανέσυραν από τις αποθήκες τους «διαχρονικές» παραγωγές, που είχαν στην ίδια συσκευασία σεξ, δράση, αγωνία μαζί με ψήγματα χριστιανικών παραινέσεων: “Κβο βάντις”, “Ο Χιτών”, “Βαραββάς”, “Ο μεγάλος ψαράς”, «Μπεν Χουρ»...

Σαν απάντηση σε αυτές τις χολιγουντιανές υπερπαραγωγές, ο Πιερ Πάολο Παζολίνι θα γυρίσει το «Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο» (1964), με τυπικό σεβασμό στο κείμενο, αλλά ταυτόχρονα με μια γειωμένη αίσθηση του ιερού και του τραγικού, χρησιμοποιώντας ως φόντο χωριά του εξαθλιωμένου ιταλικού Νότου. Ο Χριστός στην ταινία είναι ένας Ισπανός αριστερός φοιτητής, ο Ενρίκε Ιραζόκι. Επιστρέφοντας στην πατρίδα του, θα κατηγορηθεί ότι «συμμετείχε σε ταινία κομμουνιστικής προπαγάνδας», θα του αφαιρεθεί το διαβατήριο και θα αποβληθεί από το πανεπιστήμιο... Απόστολος Φίλιππος στην ταινία είναι ο φιλόσοφος Τζόρτζιο Αγκάμπεν.

Χρόνια αργότερα, στην Ελλάδα της απριλιανής δικτατορίας, της "Ζωής" και του "Σωτήρα", όταν προβάλλεται η κινηματογραφική διασκευή της ροκ όπερας "Ιησούς Χριστός υπέρλαμπρο άστρο", καλόγεροι εισβάλλουν με πριόνια στο δωματιάκι της μηχανής προβολής στο Αττικόν; για να κομματιάσουν το διαβολικό σώμα του εγκλήματος, το σελιλόιντ. Την ίδια περίοδο, ωστόσο, ένας νέος σκηνοθέτης, ο Κώστας Αριστόπουλος, γυρίζει την πρώτη του μεγάλου μήκους ταινία στη Μάνη, με ηθοποιούς κατοίκους της περιοχής: Τίτλος, "Τόπος κρανίου", με σαφείς επιρροές από το "Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο" του Παζολίνι. Εδώ ήρωας είναι ένας Χριστός - εργάτης και η «φόρμα» του έργου είναι μια "κραυγή για αντίσταση". Οι ηθοποιοί μεταμφιέζονται με "μπρεχτικό ύφος" μπροστά στην κάμερα σε πρόσωπα των Ευαγγελίων. Ο μοναδικός μη ερασιτέχνης ήταν ο Γιώργος Διαλεγμένος στον ρόλο του Ιούδα - κανείς από τους κατοίκους της περιοχής δεν δέχθηκε να παίξει αυτό τον ρόλο. Σε "δεύτερο χρόνο", ο Αριστόπουλος κινηματογραφεί τον Χριστό- ήρωά του να επιστρέφει σε έναν νέο "τόπο κρανίου", το εργοστάσιο...

Αλλά η μεγάλη συντηρητική στροφή, διεθνώς, κατά τη δεκαετία του '70, θα εκφραστεί και με τη βαρύγδουπη υπερπαραγωγή του Φράνκο Τζεφιρέλι "O Ιησούς από τη Ναζαρέτ" (1977), γυρισμένη με τις ευλογίες του Βατικανού. Καθώς το κοινό στο οποίο απευθύνεται η συγκεκριμένη παραγωγή είναι πια ακινητοποιημένο μπροστά στη μικρή οθόνη, δεν πρόκειται ακριβώς για κινηματογραφική ταινία, αλλά για μίνι τηλεοπτική σειρά (μια εξάωρη εκδοχή της προβλήθηκε και στις κινηματογραφικές αίθουσες).

Αλλά η δεκαετία του ΄70 φαντάζει σχεδόν «ειδυλλιακή» μπροστά στον εξτρεμισμό της βίας που κηρύσσει ο Μελ Γκίμπσον με τα «Πάθη του Χριστού» το 2004, ταινία γυρισμένη στην αραμαϊκή, μια νεκρή γλώσσα... Και πριν από έναν χρόνο δημοσιεύτηκε η είδηση σε αμερικανικό περιοδικό πως ο Γκίμπσον προσπαθεί να συγκεντρώσει κεφάλαια για μια «συνέχεια» των «Παθών», μια ταινία που θα «συνεχίζει» την αφήγηση μετά τη Σταύρωση...

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL