Η Μέλπω Αξιώτη αλλά και η Βιρτζίνια Γουλφ, κινηματογραφικές και θεατρικές ηρωίδες, μαρτυρίες και ντοκουμέντα γυναικών για την αθέατη και σκληρή πλευρά της ζωής τους, αλλά και κοστούμια από το βεστιάριο του Εθνικού Θεάτρου που έντυσαν μεγάλες πρωταγωνίστριες και ανέδειξαν σπουδαίους ρόλους αποτέλεσαν την έμπνευση αλλά και το δημιουργικό υλικό των τεσσάρων ομάδων που συμμετέχουν στο φετινό Φεστιβάλ Νέων Δημιουργών της Πειραματικής Σκηνής με θέμα τον ιστορικό, πολιτικό και κοινωνικό ρόλο της γυναίκας.
Στο Φεστιβάλ, που θα διεξαχθεί από τις 18 έως τις 29 Απριλίου και έχει τον τίτλο "Δύο ή τρία πράγματα που δεν ξέρεις γι’ αυτήν", θεατρικές ομάδες και καλλιτέχνες θα αποπειραθούν να διερευνήσουν μέσα από διαφορετικές αισθητικές, φιλοσοφικές, πολιτικές και κοινωνικές ανησυχίες και προσεγγίσεις τους ρόλους που έχουν δοθεί ανά τους αιώνες στις γυναίκες, διαποτίζοντας την κοινωνική μας συνείδηση.
"ΑλεξΆνδρα", είναι ο τίτλος της παράστασης που κάνει την έναρξη του Φεστιβάλ και ανεβαίνει από την ομάδα HashArttheater Group σε σκηνοθεσία Κώστα Μπάρα, 18, 20, 21 και 22 Απριλίου, εμπνευσμένη από την ταινία του Rolf de Heer "Alexandra’s project" και το θεατρικό έργο "Δαίμονες" του Lars Norén, για να μιλήσει για μια μορφή βίας που παραμένει αθέατη και ένα θέμα που, όπως λέει ο σκηνοθέτης, αν και παρόν, αποτελεί ισχυρό κοινωνικό ταμπού. Αφορά την ύπουλη ψυχολογική βία που υφίσταται η γυναίκα μέσα στην οικογένεια και τον γάμο. "Πρόκειται για μια βία δεν αφήνει σημάδια, αλλά καταπατά εξίσου ανεξίτηλα την προσωπικότητά της. Στην παράσταση η γυναίκα μοιάζει με μικρή Μήδεια που εκδικείται" λέει ο Κώστας Μπάρας, προσθέτοντας πως η ηρωίδα θυμίζει λίγο, αλλά όχι φανερά, τη "Νόρα" του Ίψεν και διαγώνια συναντά τη "Μήδεια". "Μόνο που την λένε Αλεξάνδρα και θα μπορούσε να μένει στο διπλανό διαμέρισμα" σημειώνει. Η αθέατη πλευρά στη σχέση της ζωής ενός ζευγαριού καταγράφεται σε ένα βίντεο που η σύζυγος χαρίζει στον άνδρα της, ως δώρο γενεθλίων. "Ένα κατηγορώ για όλα όσα έζησε δίπλα του και δεν μπόρεσε να του πει ποτέ. Αρνείται τον παθητικό και ενοχικό ρόλο του θύματος και επαναστατεί ενάντια στην ταπείνωση, την υποτίμηση, στον εξαναγκασμό" υπογραμμίζει. "Θα μπορούσε να λέγεται Νόρα, θα μπορούσε να λέγεται Μήδεια. Είναι όμως η Αλεξάνδρα".
Αξιώτη, Γουλφ και Καλλιρρόη Παρέν
"Αυτή είπε" είναι ο τίτλος που επέλεξε για τη δική της παράσταση η ομάδα PartSuspended που σκηνοθετείται από τη Χάρη Μαρίνη και ανεβαίνει 19, 20, 21 και 22.4. Πρόκειται για ένα έργο όπου γυναικείες φωνές αρθρώνουν τον λόγο του δημόσιου βίου τους και της προσωπικής τους ζωής. Η δημιουργική ομάδα και οι ηθοποιοί καταθέτουν υλικό από λογοτεχνικά κείμενα, δικές τους σημειώσεις και έρευνα μέσα από μαρτυρίες και ντοκουμέντα πάνω στη σημερινή γυναίκα με παραμέτρους που επικεντρώνονται στην Ελλάδα. Βασίζονται σε λογοτεχνικά κείμενα που ξεκινούν από την "Κάδμω" της Μέλπως Αξιώτη, περνούν από τη Βιρτζίνια Γουλφ και φτάνουν έως την Καλλιρρόη Παρέν. "Η Αξιώτη, η ξενιτιά που έζησε και η ανάγκη για επιστροφή αλλά και τι ήταν αυτό που είδε όταν επέστρεψε μας αφορά και μας απασχολεί. Και προσπαθούμε να βρούμε πού υπάρχει τομή με εμάς σήμερα. Κομβικό στάθηκε ένα κείμενο της Γουλφ, όπου σημειώνει ότι ως γυναίκα γράφει μέσα σε έναν ανδροκρατούμενο κόσμο. Υπάρχουν επίσης αποσπάσματα από την "Εφημερίδα των Κυριών", ενώ το βίντεο λειτουργεί καταλυτικά" σημειώνει η σκηνοθέτις. Η παράσταση επιχειρεί να αναδείξει πώς οι γυναίκες του 21ου αιώνα εκφράζονται, δημιουργούν, διεκδικούν τόσο στην ιδιωτική τους ζωή όσο και στον δημόσιο βίο, πόσο δυνατή και απαραίτητη είναι η γυναικεία φωνή, αλλά και πόσο αλλοιωμένη και απαρατήρητη. "Η παράσταση επιδιώκει να φανερώσει τις αόρατες γυναικείες φωνές που καταγράφονται χωρίς κρότο και πώς αυτές γράφουν, αφηγούνται και διαμορφώνουν την Ιστορία". Στη δραματουργική ομάδα συμμετέχουν οι Ελένη Καραγιώργη, Χάρη Μαρίνη, Ειρήνη Μαργαρίτη, Αντρέας Τσανάκας και Φίλιππος Χάγερ.
Ένα θεατρικό ντεφιλέ
"Τις γυναίκες έντυσε το Εθνικό Θέατρο" είναι ο τίτλος της παράστασης που εμπνεύστηκαν και σκηνοθέτησαν οι Βάσια Ατταριάν και Μαρία Φιλίνη, ένα θεατρικό ντεφιλέ πάνω στο γυναικείο ζήτημα, "μια τιμητική βραδιά για πρόσωπα, εποχές και γεγονότα, επικεντρωμένα στη γυναικεία παρουσία, χωρίς κριτική διάθεση, αλλά αναζητώντας τι απόσταση και τι σχέση μπορεί να έχουμε μαζί τους χρονικά, κοινωνικά, αισθητικά", όπως λένε. Το σκηνικό είναι μια πασαρέλα και ένας κονφερασιέ, κρυμμένος στο κοινό, παρουσιάζει τη βραδιά και σχολιάζει με συγκεκριμένο ύφος τα πρόσωπα που φορούν ή δείχνουν κοστούμια και αφηγούνται μια ιστορία. "Ένα τεράστιο κολάζ από μνήμες, γνώσεις, απορίες, ερωτηματικά, σχόλια που μέσα από όλα περνά ακόμα και η έννοια του θεάματος". Παρελαύνουν κοστούμια από τον χορό στις "Φοίνισσες" του 1960, τη "Μήδεια" και την "Ηλέκτρα" του Πάτσα, από τον χορό στον "Ίωνα" του Κλεόβουλου Κλώνη του 1960 κ.ά. Η παράσταση θέτει ερωτήματα όπως τι συνέβη στη γυναίκα από το 1932 έως σήμερα, τι ρόλους έπαιξε, ποιος τους έγραψε, ποιοι την έντυσαν αλλά και πώς την είδε η τέχνη. Δέκα πρόσωπα φορούν και παρουσιάζουν γυναικεία κοστούμια από παραστάσεις του Εθνικού Θεάτρου από το 1932 έως και το 2018. Έτσι στήνεται μια πασαρέλα με τους μεγαλύτερους γυναικείους ρόλους του παγκόσμιου ρεπερτορίου, σπουδαίες γυναίκες ηθοποιούς, συγγραφείς, ενδυματολόγους, ποιήτριες, ενδύτριες κ.ά., έτσι όπως τις είδε και τις έντυσε το Εθνικό Θέατρο τον 20ό αιώνα και τα πρώτα χρόνια του 21ου. Από τις 25 έως τις 28.4.
"Γ-v- -΄- - (διαβάζεται Γυνή)
Αποσπάσματα από θεατρικά και λογοτεχνικά κείμενα, σε συνδυασμό με τις προσωπικές ιστορίες των ηθοποιών επί σκηνής αποτελούν την έμπνευση στην παράσταση "Γ-v- -΄- - (διαβάζεται Γυνή)" που σκηνοθετεί η Νάνσυ Μπούκλη και ερευνά τη σχέση της γυναίκας με τους ρόλους που καλείται να παίξει στη ζωή της στο πέρασμα του χρόνου. "Πρόκειται για τις σχέσεις που αναπτύσσει μια γυναίκα από την ώρα που γεννιέται μέχρι το τέλος της ζωής της. Είναι κόρη ενός πατέρα, μιας μητέρας, αδελφή, φίλη, ερωμένη, σύζυγος, μητέρα, ίσως μητριά, γιαγιά. Αντλούμε λοιπόν σκηνές από θεατρικά έργα, τη λογοτεχνία και το σινεμά για να υπάρξει η αρχή. Δεν μας ενδιαφέρει να δούμε από ποια έργα και από ποια πρόσωπα απαρτίζεται η σχέση, αλλά την ίδια τη σχέση της μητέρας με τον γιο της κ.λπ. Για να γίνουν όλα οικουμενικά", αναφέρει η νεαρή σκηνοθέτις, προσθέτοντας πως "δρόμος είναι το κείμενο". Από 26 έως 29.4.
