Live τώρα    
24°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
24 °C
23.0°C25.9°C
3 BF 34%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
25 °C
23.4°C26.5°C
2 BF 33%
ΠΑΤΡΑ
Ελαφρές νεφώσεις
21 °C
20.0°C24.4°C
2 BF 51%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
20 °C
19.7°C21.0°C
2 BF 71%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
24 °C
24.0°C24.0°C
1 BF 40%
Όπως η αληθινή ζωή
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Όπως η αληθινή ζωή

Το βραβευμένο με Πούλιτζερ έργο “Αύγουστος” του σύγχρονου Αμερικανού συγγραφέα Tracy Letts επιφανειακά είναι ένα τυπικό αμερικανικό “οικογενειακό δράμα”, μια οικογενειακή “σάγκα” στα ίχνη του Ο' Νηλ. Στο βάθος, όμως, του έργου, περνούν άλλου είδους πράγματα. Ο συγγραφέας ωθεί τον προβληματισμό του επάνω στο διαχρονικό φαινόμενο της ενδοοικογενειακής έριδας (θα μπορούσαμε στην περίπτωσή του να μιλήσουμε ακόμη και για τραγικά “εν φιλίαις πάθη”), πέρα από το σημείο όπου έφθασαν οι ένδοξοι πρόδρομοί του. Επειδή δεν είναι μόνο η ανατομία της νευρωτικής, καταστροφικής οικογένειας που τον απασχολεί, είναι, κυρίως, η παθολογία της και κάτι ακόμη: ο συγγραφέας επιχειρεί μια ριζική κριτική της προτεσταντικής, υποκριτικής ηθικολογικής κοινωνίας, πιστή μικρογραφία της οποίας αποτελεί η διευρυμένη πουριτανική οικογένεια.

Από το ανώνυμο σημείωμα του προγράμματος, μεταφέρω κάποια αποσπάσματα: “Ο 'Αύγουστος' περιγράφει λίγες μέρες από τη ζωή της οικογένειας Γουέστον. Μέρες καθοριστικές, που ανατρέπουν κάθε δεδομένο, κάθε βεβαιότητα και οδηγούν σε ρήξεις αναπάντεχες. Είναι μια βαθιά δυσλειτουργική οικογένεια με μυστικά, θυμό, πάθη, εξαρτήσεις. Πατέρας είναι ο παγκοσμίου φήμης ποιητής και περιβόητος αλκοολικός Μπέβερλι, που έχει εξαφανιστεί, και μητέρα, σε μία σχεδόν παραισθητική μητριαρχική προσέγγιση, η εξαρτημένη από χάπια Βάιολετ... Οι τρεις κόρες φτάνουν στο σπίτι, μαζί με τα άλλα μέλη της οικογένειας, για να συνδράμουν τη μητέρα περιμένοντας νέα από τον άφαντο πατέρα τους... Όσα εξελίσσονται στο σπίτι, η βιαιότητα των αποκαλύψεων, τα βιτριολικά σχόλια, έχουν ως παρατηρήτρια την Ινδιάνα υπηρέτρια Τζόνα”. Εδώ βρίσκεται το “κλειδί” για να διαβάσουμε σωστά το έργο παρατηρώντας το και εμείς από μια “ξένη” σκοπιά α-πορίας, έξω από τη συνηθισμένη του Δυτικού αναγνώστη.

Το έργο δείχνει πώς διαστρέφεται αυτό που λέμε αγάπη στην εύθραυστη ανθρώπινη σχέση, ιδίως του ζευγαριού, “όταν η οικειότητα γεννάει περιφρόνηση”, καθώς λέει μια ατάκα του έργου. Ή, για να το διατυπώσουμε πληρέστερα, “όταν η εξοικείωση καταντάει συνήθεια καθημερινή, όχι πλήρωση διαρκής του ενός από τον άλλον”. Επειδή, εκείνος που πρωτοείπε τη φράση “έσονται οι δύο εις σάρκα μίαν”, προφανώς ήξερε άριστα τι έλεγε. Δεν μιλούσε μεταφορικά αλλά κυριολεκτικά. Δεν καθιέρωνε ένα τύπο γάμου (ο χριστιανικός θεσπίστηκε πολλούς αιώνες αργότερα), αλλά αναφερόταν στην ουσία της αδιαίρετης, ανεξαγόραστης, ερωτικής πράξης αγάπης που σώζει τον άνθρωπο. Αναχωρητισμοί, επομένως, τυπολατρικοί πουριτανισμοί, όλες οι απόπειρες να χαρακτηρίσουμε τη σάρκα ως πηγή αμαρτίας, ήσαν και είναι ύποπτες, απόβλητες κοινωνικά, ηθικά απορριπτέες. Πρότυπο παραμένει η ερωτική - πυρηνική (και) με τον δεσμό της σάρκας δεμένη, αληθινή ένωση του ανδρο-γύνου, που είναι πλήρωση διαρκής. Ποτέ η ψεύτικη, καθιερωμένη από τις ποικιλώνυμες εξουσίες, συμβατική.

Τέτοιες σκέψεις, καθαρές και χρήσιμες για τις θολωμένες συνειδήσεις της εποχής μας, γεννάει το σπουδαίο αυτό έργο. Αρκεί να το αντικρίσεις μέσα από τα αθώα μάτια της απλής, ελεύθερης από προκαταλήψεις, Ινδιάνας Τζόνα.

Η σκηνοθεσία του Κωνσταντίνου Μαρκουλάκη στο “Θέατρο Χόρν” (δεύτερος χρόνος), σε καλή μετάφραση του Μανώλη Δούνια, με το θεατρικότατο σκηνικό της Αθανασίας Σμαραγδή, τα παίζοντα κοστούμια της Ιωάννας Τσάμη, τους λειτουργικούς φωτισμούς του Αλέκου Γιάνναρου, βλέπει τη διακριτική μελαγχολία του έργου, που συνοψίζει καίρια η μελωδία των μπλουζ του Μίνωα Μάτσα, και τη δίνει ανάγλυφη, διάφανη: όχι ψυχολογικό δράμα, ούτε ηθογραφία, όχι δράμα ούτε κωμωδία, κάτι ενδιάμεσο, σε τόνους μικτούς, α λα Θόρντον Ουάιλντερ, όχι ρεαλιστικά, αλλά αλλιώτικα. Όπως η αληθινή ζωή... που ποτέ δεν είναι ρεαλιστική. Με την αθωότητα των πρωτογενών πραγμάτων και με συμμετοχή μιας πλειάδας λαμπρών πρωταγωνιστών, κάτι που είχαμε αρκετό καιρό να δούμε στο θέατρό μας. Καταγράφω δεκατρείς ισχυρές, σχεδόν ισότιμες παρουσίες: Μάνος Βακούσης (κορυφαίος), Αλέξανδρος Μυλωνάς, Θέμις Μπαζάκα (κορυφαία), Βίκυ Βολιώτη, Μαρία Κατσιαδάκη, Μαρία Πρωτόπαπα, Νίκος Αλεξίου, Κώστας Ανταλόπουλος, Αλίκη Κακολύρη, Κίττυ Παϊτατζόγλου, Θύμιος Κούκιος, Αουρόρα Μάριον (πολλά υποσχόμενη εμφάνιση), Αλέξανδρος Λουΐζος. Όλοι μαζί, παλαιοί και νεότεροι, δίνουν φτερά σε μια παράσταση χαμηλών τόνων αλλά μεστή, "διδακτική” με την καλή σημασία του όρου και συγχρόνως “ψυχαγωγική” με την ακόμα καλύτερη έννοια.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL