"Βλέπουμε τους πρόσφυγες που έρχονται με τις βάρκες και παραγνωρίζουμε τον πόλεμο. Αυτός όμως είναι το σημαντικό. Τα πάντα είναι πόλεμος..." λέει, θυμίζοντας το απόφθεγμα του Ηράκλειτου, η Ρούλα Πατεράκη, που παρουσιάζει τις δικές της Τρωάδες σήμερα, στο Θέατρο της Οδού Κεφαλληνίας.
Συναντήσαμε τη σκηνοθέτιδα λίγο πριν από την αποψινή πρεμιέρα, στο καφέ του Αρχαιολογικού Μουσείου. "Είναι ήσυχα και μπορώ να διαβάζω, βλέποντας τα αγάλματα" εξηγεί. Τη ρωτήσαμε για το πώς προέκυψε η ιδέα του έργου που έγραψε. "Ήταν πρόταση της Μπέττυς Αρβανίτη και του Βασίλη Πουλαντζα για να τιμηθούν τα 30 χρόνια του Θεάτρου της Οδού Κεφαλληνίας. Αρχικά ήθελαν να ανεβάσουμε το έργο του Ευριπίδη, όμως αυτό δεν μπορεί να γίνει σε κλειστό χώρο. Το θεωρώ παραβίαση του ίδιου του είδους".
Δεν κρύβει πως δεν θεωρεί την τραγωδία αποτελεσματική στις μέρες μας. Σήμερα "η έννοια του τραγικού μπορεί να υπάρξει, αλλά τραγικό πρόσωπο όχι" λέει. "Απάντησα πως θα ήταν καλύτερα να γράψω ένα έργο πρωτότυπο, με θέμα τις Τρωάδες, αλλά τις Τρωάδες σήμερα. Είχα ως αφετηρία όλα τα έργα του Ευριπίδη που ασχολούνται με τον πόλεμο και πρόσωπα όπως η Εκάβη, η Ανδρομάχη, η Ελένη. Είδα επίσης πώς σύγχρονοι συγγραφείς αντιμετωπίζουν αυτό το φαινόμενο. Και φυσικά ανέτρεξα στα ομηρικά έπη, γιατί χωρίς αυτά δεν υπάρχει τίποτε..."
Έτσι, οι Τρωάδες σήμερα είναι ένα εντελώς νέο έργο, που δεν έχει σχέση με την πλοκή της τραγωδίας, ούτε έχει χορό, αλλά διατηρεί τα πρόσωπα. Εδώ τη θέση του Μενέλαου (που χαμογελώντας τον χαρακτήρισε «ξενέρωτο») παίρνει ο πολυμήχανος Οδυσσέας, "ο μόνος από τους αρχαίους ήρωες που ευσταθούν στην εποχή μας, ένας τυπικός Έλληνας".
Η Ρούλα Πατεράκη χαρακτηρίζει τις Τρωάδες της "έργο συνολικής ενοχής για τον πόλεμο", όπου δεν υπάρχουν αθώοι: "Η βασιλική οικογένεια της Τροίας είναι υπεύθυνη εξίσου για τον πόλεμο, ενώ οι Έλληνες δεν πάνε πίσω σε αγριότητες. Το έργο διαδραματίζεται στη φυλακή, σε ένα ελληνικό στρατόπεδο, όπου έχουν εγκλειστεί οι Τρωαδίτισσες αναμένοντας τη δίκη τους από τους νικητές".
Στο έργο της δημιουργεί μια "στρατοπεδική συνθήκη", αλλά χωρίς τη θλίψη... "Δεν θλίβομαι που οι ηρωίδες είναι εκεί. Κάλλιστα θα μπορούσε να συμβεί το ανάποδο. Δεν τρέφω ψευδαισθήσεις ότι τα πράγματα θα μπορούσαν να είναι διαφορετικά" λέει.
Κι όμως, εύχεται να μπορούσε να έχει κάποιες ψευδαισθήσεις: "Όσο έγραφα, καταλάβαινα ότι στον κόσμο δεν υπάρχει ίχνος Δικαιοσύνης. Θα ήθελα να μπορούσα να γράψω κάτι πιο αισιόδοξο, αλλά..."
Στις Τρωάδες σήμερα, που έγραψε και σκηνοθετεί η Ρούλα Πατεράκη, τα σκηνικά και τα κοστούμια είναι της Ελένης Μανωλοπούλου και η μουσική του Άγγελου Τριανταφύλλου. Πλάι στην Μπέττυ Αρβανίτη παίρνουν μέρος οι Νίκος Αρβανίτης, Μαρία Κεχαγιόγλου, Άννα Κουτσαφτίκη, Νίκος Μαυράκης, Τζίνη Παπαδοπούλου, Δημήτρης Παπανικολάου και Τασία Σοφιανίδου.
