Δύο άγνωστα, πρώιμα μονόπρακτα του Ιάκωβου Καμπανέλλη, γραμμένα την περίοδο του εμφυλίου με έντονες τις μνήμες του Μαουτχάουζεν, στα οποία ωστόσο διαφαίνεται πως ο νεαρός συγγραφέας θα έγραφε ιστορία, “ζωντανεύουν” κάθε Δευτέρα και Τρίτη σε μια παράσταση που σκηνοθετεί ο Γιώργος Γιανναράκος στο Θέατρο Τζένη Καρέζη.
Ήταν πέρυσι τον Δεκέμβριο όταν ο ηθοποιός και σκηνοθέτης, στο πλαίσιο της εκπομπής που διατηρεί στο Πρώτο Πρόγραμμα της Ελληνικής Ραδιοφωνίας και ενός αφιερώματος στον Ιάκωβο Καμπανέλλη, κάλεσε στο στούντιο την κόρη του Κατερίνα, η οποία και αποκάλυψε την ύπαρξη δύο άγνωστων μονοπράκτων.
“Τα μονόπρακτα ανακαλύφθηκαν πριν από περίπου 10 χρόνια σε κάποια αποθήκη. Το ένα από αυτά, το Κρυφός Ήλιος, το ανακάλυψε ο καθηγητής θεατρολογίας Γιώργος Πεφάνης, που το δημοσίευσε το 2005 στο περιοδικό Παράβαση, χωρίς να γίνει ωστόσο ιδιαίτερα γνωστό”, εξηγεί ο σκηνοθέτης. “ Μπορεί να είναι ένας νεαρός συγγραφέας που δεν έχει δει ποτέ έργο του να ανεβαίνει, παρ' όλα αυτά διαθέτει τη θεατρική εξυπνάδα να παρεμβάλει κωμικές σκηνές μέσα σε ένα δράμα”, προσθέτει.
Το Σιλωάμ αποτελεί την πρώτη γραφή ενός μονόπρακτου που λέγεται Η Οδός και βρέθηκε από την Κατερίνα Καμπανέλλη, πέρυσι, τέτοια εποχή, ανάμεσα στα χειρόγραφα του αρχείου του πατέρα της στο οικογενειακό σπίτι.
“Πρόκειται για μια ιδιαίτερη γραφή, στην οποία ο συγγραφέας θα επανέλθει πολύ αργότερα”, λέει ο κ. Γιανναράκος.
Στην παράσταση συνυπάρχουν και τα δυο μονόπρακτα. Στον Κρυφό Ήλιο κρατούμενοι το έχουν σκάσει από ένα στρατόπεδο. Πιθανότατα κάποιος τους έχει καταδώσει στους Γερμανούς. Και ψάχνουν να βρουν ποιος είναι αυτός, ανάμεσά τους. “Αυτό δημιουργεί πολύ ενδιαφέρουσες συνθήκες. Βλέπουμε το παρελθόν των περισσοτέρων και πώς αντιμετωπίζει ο καθένας αυτό το ζήτημα. Θίγονται θέματα αξίας της ελευθερίας, η ζωή και ο θάνατος, αλλά και η αξία της συγγνώμης”.
Το Σιλωάμ διαδραματίζεται στο στρατόπεδο του νοσοκομείου του Μαουτχάουζεν, “για το οποίο ο Καμπανέλλης δεν μιλούσε ποτέ. Είναι εμφανές πόσο άθλιες είναι οι συνθήκες, που ίσως σε κάποιο βαθμό ο συγγραφέας να τις έχει εξωραΐσει. Έχει να κάνει με τους ανθρώπους που διώκονταν. Τους Εβραίους, τους άρρωστους που ελπίζουν να ζήσουν, αλλά και πόσο ο καταπιεζόμενος μπορεί να γίνει καταπιεστής. Και τα δύο λειτουργούν σήμερα, καθώς έχουμε θέμα επαναπροσδιορισμού των αξιών και βλέπουμε το φαινόμενο του φασισμού και πάλι πάνω από την Ευρώπη”, καταλήγει ο κ. Γιανναράκος.
Στην παράσταση πρωταγωνιστούν οι Γιώργος Γιαννούτσος, Δημήτρης Κανέλλος, Ερρίκος Λίτσης, Ευθύμιος Ξυπολυτάς, Λευτέρης Παπακώστας και Κώστας Φαλελάκης.
