Live τώρα    
15°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
15 °C
12.0°C16.5°C
1 BF 69%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
14 °C
11.5°C16.0°C
0 BF 65%
ΠΑΤΡΑ
Αραιές νεφώσεις
14 °C
7.0°C15.5°C
2 BF 63%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
14 °C
12.8°C15.8°C
2 BF 80%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
5 °C
4.9°C12.9°C
0 BF 100%
Ηλίας Κουνέλας: Έχει πεθάνει το θέατρο πρωταγωνιστών
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Ηλίας Κουνέλας: Έχει πεθάνει το θέατρο πρωταγωνιστών

Υψηλής ευαισθησίας και δυνατοτήτων ηθοποιός, αλλά κυρίως διαφορετικής αντίληψης, η οποία έχει σχέση με την προσφορά και την παρηγοριά, ο Ηλίας Κουνέλας αναζητά το πέρα και το μετά των ρόλων, δημιουργώντας γεγονότα που αλλάζουν τη θεατρική γλώσσα μέσα από το θέατρο δωματίου και το κοινωνικό θέατρο. Γεννημένος στο χωριό Μπελογιάννης της Ουγγαρίας, άρχισε από πολύ μικρός, όπως αφηγείται στην "Αυγή", να βλέπει τη ζωή του «σαν μυθιστόρημα», ενώ η μεγάλη παραμονή του πριν χρόνια σε έναν θάλαμο νοσοκομείου, όπου βίωσε τη μοναξιά, την αποξένωση και την απομόνωση ενός ασθενή, τον έκανε να εμπνευστεί το θέατρο στα νοσοκομεία, μια ειδική συνθήκη μακριά από φιλανθρωπικές πράξεις. Από το βράδυ της Πρωτοχρονιάς, στο σαλόνι του Μερόπειου της Διονυσίου Αρεοπαγίτου, ανεβαίνει σε σύλληψη και σκηνοθεσία του Ηλία, η παράσταση «Αδελφοί Καραμάζοφ - Η εμπειρία μιας συνάντησης», όπου πέντε ηθοποιοί θα επιχειρήσουν να μοιραστούν την κοινή εμπειρία ανάγνωσης και συμβίωσης με τους ήρωες και να αναρωτηθούν αν η προσωπική μνήμη μπορεί να αποκτήσει διαχρονική ερμηνεία.

Συνέντευξη στη Μάνια Ζούση

Πώς επιλέξατε να γίνετε ηθοποιός και τι σκέφτεστε σχετικά με την τέχνη σας; Γεννηθήκατε ακούγοντας παραμύθια;

Όχι, οι δικοί μου δεν μου έλεγαν παραμύθια, αλλά γεννήθηκα μέσα στο παραμύθι. Άλλωστε, το χωριό Μπελογιάννης στην Ουγγαρία ήταν κάτι σαν το χωριό του Αστερίξ μέσα στην αυτοκρατορία της Γαλατίας. Γεννήθηκα μέσα σε ένα μετερίζι, μέσα σε ένα απόσταγμα προγόνων, έβλεπα ανθρώπους που τους έλειπαν τα χέρια και τα πόδια και είχαν έναν φοβερό νόστο για την πατρίδα και την επιστροφή τους εδώ. Έβλεπες ανθρώπους με τις ψυχές τους στο περιθώριο, αποδιωγμένους. Αυτό που περιγράφω είναι παραμύθι από μόνο του, γιατί ο μόνος τρόπος να αντέξει κάποιος είναι η λεβεντιά, η χαρά, το τραγούδι, το μοιρολόι. Στα επτά μου χρόνια επαναπατρίστηκα και έτσι άρχισα από πολύ μικρός να βλέπω την ίδια μου τη ζωή σαν ένα μυθιστόρημα. Έτσι ξεκίνησε και η ιστορία με τους Αδελφούς Καραμάζοφ.

Τι ήταν αυτό που σας κινητοποίησε στο μυθιστόρημα του Ντοστογιέφσκι;

Όταν διάβασα πρώτη φορά το βιβλίο, συγκλονίστηκα, έχασα τον ύπνο μου και είπα ότι είναι κρίμα να το διαβάζει ένας άνθρωπος μόνος του. Η αρχική ανάγκη ήταν να γίνει ανάγνωση με απώτερο σκοπό να μοιραστούμε κάποτε την εμπειρία αυτού που ζήσαμε. Έτσι, βρεθήκαμε έξι ηθοποιοί και αρχίσαμε να διαβάζουμε σε καθημερινή βάση 5 - 6 ωρών. Ο καθένας υπερασπιζόταν ένα πρόσωπο. Τρεις ώρες διαβάζαμε και τρεις παρατηρούσαμε, συζητούσαμε την καθημερινότητά μας και τη ζωή μας, μοιραζόμασταν πράγματα, γνωριζόμασταν καλύτερα. Όσο αυτό προχωρούσε μας γοήτευε. Παρατηρούσαμε ότι το μυθιστόρημα είναι η δική μας ζωή. Ξέρετε, οι άνθρωποι δεν ερμηνεύουν τη ζωή τους ως κάτι μαγικό και μοναδικό, όπως θα έπρεπε.

Ποιες είναι οι ιδιαιτερότητες της παράστασης στο Μερόπειο;

Είναι μια διαφορετική παράσταση σε έναν ιστορικό χώρο που χτίστηκε αρχικά στη μνήμη της εντεκάχρονη Μερόπης για κορίτσια που μάθαιναν τέχνες και στη συνέχεια ως πτωχοκομείο φιλοξένησε πρόσφυγες της Μικρασιατικής Καταστροφής και στρατιώτες. Εκεί λειτούργησαν τα πρώτα καμαρίνια των ηθοποιών για τις παραστάσεις του Ηρωδείου και γίνονταν πρόβες. Εμείς παίζουμε στο σαλόνι του ισογείου, έναν χώρο του 1914, που έχει αυτήν τη μυρωδιά της αποσύνθεσης, όπως γράφει και ο Ντοστογιέφσκι. Ένας ιδανικός χώρος για να αφηγηθούμε την ιστορία που θέλουμε.

Φαίνεται η αγωνία σας για την αναζήτηση μιας νέας αφήγησης. Πώς στέκεστε απέναντι σε μια ιστορία;

Πριν από χρόνια βρέθηκα για ένα διάστημα ως ασθενής σε νοσοκομείο. Ένιωσα τη μοναξιά και την απομόνωση και είχα την επιθυμία να μπει κάποιος στον θάλαμο και να γίνει κάτι. Όταν έγινα ηθοποιός, πέρασα από διάφορες σκηνές και έκανα το θέατρο δωματίου όπου ο θεατής κάθεται απέναντί μου έχοντας το ίδιο ψυχικό κόστος. Ένιωσα τότε ότι ήρθε η ώρα να μπω ως ηθοποιός στα νοσοκομεία και να κάνω αυτό που είχα επιθυμήσει, με μια ειδική συνθήκη. Να παίξω για έναν μόνο ασθενή, βλέποντάς τον ως θεατή και μάλιστα σε κρίσιμη κατάσταση. Ένας ασθενής μπορεί να βλέπει τα πάντα από την αρχή με αγνό μάτι και αρχίζει να ερμηνεύει τη ζωή του, να τη βλέπει ως ένα μυθιστόρημα...

Η πρότασή σας έγινε δεκτή από το Εθνικό Θέατρο. Με ποια διαδικασία επιλέγεται ο ασθενής;

Σε ένα προσωπικό γράμμα προς τον κάθε ασθενή, αναφέρω πως κάποτε υπήρξα κι εγώ στη θέση του και ένα βράδυ μέσα στο σκοτάδι φαντάστηκα να μπαίνουν κάποιοι στο δωμάτιό μου. Πρόκειται για τρεις φίλους, τον Στέλιο, την Ιφιγένεια και τον Ηλία, ηθοποιούς του Εθνικού, που θέλουν να παίξουν μια παράσταση. Οι κοινωνικοί λειτουργοί μοιράζουν το γράμμα και επικοινωνούν με αρμόδια υπηρεσία που κλείνει κάθε μέρα και μια παράσταση.

Πώς είναι ως εμπειρία;

Δεν έχω ξαναζήσει κάτι τέτοιο και δεν περιγράφεται. Δεν είναι μια φιλανθρωπική πράξη. Είναι πιο σημαντικό να μοιράζεσαι από το να δίνεις. Είναι ένα καλλιτεχνικό γεγονός που αλλάζει τη θεατρική μου γλώσσα, τον τρόπο που θα πω την αλήθεια σε αυτόν που με ακούει, το πόσο δεν θα γίνω φλύαρος και θα παραμείνω στον πυρήνα για αυτά που θα του μεταφέρω.

Είναι ουσία της θεατρικής τέχνης αυτού του είδους η παρηγοριά και η είσοδος σε έναν άλλο κόσμο;

Με τον Στέλιο Ανδρονίκου και την Ιφιγένεια Γρίβα δουλέψαμε πάνω σε έξι ιστορίες της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Μια ιστορία για την αγάπη, τη μνήμη, τον έρωτα, την υπομονή, τη δύναμη της ανθρώπινης ψυχής και τον θάνατο ή το όνειρο. Ο θάνατος ή το όνειρο είναι "Το Όνειρο ενός γελοίου" του Ντοστογιέφσκι. Η υπομονή είναι ο Ιώβ από την Παλαιά Διαθήκη, η μνήμη είναι η "Εγκυκλοπαίδεια των νεκρών" του Ντανίλο Κις, η αγάπη είναι Από το "Τι ζουν οι άνθρωποι" ο έρωτας είναι από το βιβλίο της Κβιέτα Λεγκάτοβα "Έρωτας στα δάση της Μοραβίας" και η δύναμη της ανθρώπινης ψυχής είναι

"Ο γέρος και η θάλασσα" του Χέμινγουέϊ. Οι ασθενείς διαλέγουν μια ιστορία και εμείς ντυνόμαστε κλόουν μπροστά τους. Ο κλόουν έχει να κάνει με την αποτυχία, το χιούμορ και δεν παίρνει τίποτα στα σοβαρά. Η ιστορία προσπαθεί να ζωντανέψει με απώτερο σκοπό να μην τα καταφέρει ποτέ να το πετύχει ολοκληρωτικά. Είναι πολύ αυτοσχεδιαστικό, ευέλικτο, σε μια ειδική συνθήκη όπου οι άνθρωποι πονάνε. Σταματάς, ξαναξεκινάς, αλλά χωρίς να χάνεις τη ροή. Κρατάει περίπου σαράντα λεπτά. Οι περισσότεροι ασθενείς διαλέγουν την υπομονή, την αγάπη και τη δύναμη της ανθρώπινης ψυχής.

Ποια είναι η αγωνία σας;

Ανοίγει ένας μεγάλος δρόμος για το κοινωνικό θέατρο, το θέατρο στα νοσοκομεία, και θα ήθελα να μυήσω σε αυτό και άλλους συναδέλφους, να δημιουργηθούν και άλλες ομάδες, να πάει η ιστορία και σε άλλες πόλεις. Είναι ένα πολύ μεγάλο βίωμα για έναν ηθοποιό που θα πρέπει να σταματήσει να σκέφτεται πια τι ρόλο θα παίξει. Έχει πεθάνει το θέατρο των πρωταγωνιστών. Αν ο ηθοποιός δεν δει το κοινό ως πρόσωπο δεν θα μπορέσει να αντλήσει κάτι για να πει, θα περιμένει πάντα έναν σκηνοθέτη για να είναι το πιονάκι του.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL