Live τώρα    
23°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
23 °C
21.1°C24.7°C
2 BF 40%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
22 °C
18.6°C23.8°C
3 BF 41%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
18 °C
18.2°C23.2°C
2 BF 68%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
21 °C
20.8°C21.6°C
2 BF 62%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
20 °C
19.9°C22.4°C
2 BF 52%
"Θέατρο και ψυχανάλυση"
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

"Θέατρο και ψυχανάλυση"

Του Λέανδρου Πολενάκη

Το σύνθετο, ονειρικό και πραγματικό μαζί, σκόπιμα “σκοτεινό” εξαιρετικά ενδιαφέρον έργο του νέου συγγραφέα Αλκίνοου Δωρή με τίτλο: “Ο αστικός μύθος του Γ.Ψ.” χρειάζεται ένα ερμηνευτικό εργαλείο για να συνδέσουμε το έκδηλο περιεχόμενο των εικόνων του με το λανθάνον και να ανοίξει ένας βατός δρόμος προσέγγισης. Αρχίζω με την “υπόθεση”, όπως παρατίθεται στο δελτίο Τύπου:

“Στο εσωτερικό τριών ορόφων μιας μαγεμένης πολυκατοικίας παίζεται το δράμα του Γ.Ψ. Ένας μύθος γύρω από τη μετακόμιση του προσώπου με τα δύο αρχικά γράμματα παίρνει διαστάσεις επικίνδυνης φαντασίωσης. Ο Μίκλος, ο αρχιτέκτων του μύθου, αναλαμβάνει να πείσει τη γυναίκα του, τη γειτόνισσα και τον επιστήθιο φίλο του για το τερατώδες αυτού του προσώπου και για το αποτρόπαιο της μετακόμισής του. Είναι, όμως, αλήθεια ο Γ.Ψ. μια πραγματική απειλή ή απλώς σε αυτήν την πόλη θριαμβεύει το ψέμα; Τι συνιστά την πραγματική απειλή; Ο ίδιος ο άνθρωπος ή ο μύθος που εξυφαίνεται από τους άλλους γύρω από το άτομό του; Το έργο εξετάζει τις ακραίες περιοχές της σύγχρονης ανθρώπινης ύπαρξης. Οι ανήσυχοι χαρακτήρες του έργου χρειάζονται την καθαρότητα και το φως του ήλιου αλλά περιφέρονται στους ορόφους της πολυκατοικίας σαν σκιές, επιλέγοντας το σκοτάδι ως φυσικό τους περιβάλλον.”

Αυτό είναι το έκδηλο περιεχόμενο των εικόνων του έργου, το ύφος του οποίου θυμίζει τους πρώτους Έλληνες υπερρεαλιστές της δεκαετίας του 1930, κινήματος στενά συγγενικού της ψυχανάλυσης. Όπως η περίπτωση του άδικα λησμονημένου Θεόδωρου Ντόρρου. Παραθέτω δύο χαρακτηριστικούς στίχους του, που σήμερα μας μιλάνε: “Βοούν τα έγκατα της πολυκατοικίας / κύματα από μπετόν”. Τι καλύτερο για να αρχίσουμε την ανάλυσή μας;

Έχουμε, στην περίπτωση του “Αστικού μύθου”, μια ανανεωμένη “υπερρεαλιστική” γραφή, όπου η όσμωση των φαινομένων οδηγεί τις λέξεις στην τήξη, για να αναδυθεί το όντως πραγματικό. Αρχίζουμε ήδη να ψηλαφούμε το λανθάνον περιεχόμενο των εικόνων - λέξεων του έργου. Οι λέξεις, για την ψυχανάλυση, “φτιάχνουν” την εικόνα. Όχι εικόνα στατική, αλλά εικόνα λόγου. Πρόκειται γι’ αυτό ακριβώς: το λανθάνον περιεχόμενο των εικόνων του “Αστικού μύθου” είναι φροϋδικό/ψυχαναλυτικό. Υποκαθιστά τη θέαση των εικόνων με την ακρόαση μιας αφήγησης. Κατόπιν επαναφέρει αυτή την αφήγηση, που είναι μια μορφή δευτερεύοντος λόγου, στη γραμμική λογική της ιστόρησης που είναι ένα κείμενο, η επιφάνεια του οποίου αποτελεί συγχρόνως το βάθος του. Ένας ψυχαναλυτικός “καθρέφτης” που αντανακλά τη “μεταβίβαση”. Aυτό σημαίνει το “ονειρεύεσθαι αληθώς”, κατά τον συγγραφέα και ψυχαναλυτή Pontalis: το όνειρο να σου αφήνει μια αίσθηση πραγματικότητας, να μην είναι μόνο μια επιφάνεια από σιωπηλές μικρές εικόνες, αλλά αναπαραγωγή σε φυσικό μέγεθος, μιας υπερσημαίνουσας πραγματικότητας, όπου οι πέντε αισθήσεις, όχι μόνο η όραση, όλες μαζί παρούσες, δεν είναι πια κλειδωμένες στο σκοτεινό δωμάτιο του ασυνειδήτου.

Το έργο του Αλκίνοου Δωρή είναι με τον τρόπο αυτόν ένα κείμενο ονειρικό και πραγματικό μαζί, μια αφήγηση ψυχαναλυτική που μεταπήδησε εύστοχα στο θέατρο, για να μας δείξει τον μόνο δρόμο απόδρασης και εξόδου στο φως των δεσμωτών της άμυθης εποχής μας, διά της “βασιλικής θεατρικής οδού” και διά του “ονειρεύεσθαι αληθώς". Εξόδου από τα “τείχη” της παγκόσμιας πολυκατοικίας, που “ανεπαισθήτως” ύψωσαν γύρω μας και μας έκλεισαν οι δυνάμεις της άρνησης.

Η παράσταση στο “Θέατρο επί Κολωνώ”, σκηνοθετημένη από τον συγγραφέα με τη συνεργατική ομάδα “Loxodox”, αποτελούμενη από ηθοποιούς, δραματουργούς, τεχνικούς, ηλεκτρολόγους κ.ά., είναι απολύτως συμπαγής, χωρίς κενά, με επιτυχημένο στόχο την ανάδειξη του πραγματικού διά του ονειρικού και αντίστροφα. Επειδή “είμαστε φτιαγμένοι από το υλικό των ονείρων μας”. Η σκηνοθεσία βλέπει τόσο την υλικότητα του ονείρου όσο και το ονειρικό της πραγματικότητας. Οι συντελεστές της παράστασης γνωρίζουν καλά το κείμενο “από μέσα”, το έχουν δουλέψει εξαντλητικά και το δίνουν άμεσα, απτά, χειροπιαστά, σαν γλυπτό. Κυριολεκτικά, το “ζουν”. Μετέχουν ισότιμα, οι Μίκλος Γκαραγκάι (Αλκίνοος Δωρής), Μαρίζα Θεοφυλακτοπούλου, Ιωάννα Αποστολοπούλου, Κρίτων Δωρής. Τα ομιλούντα σκηνικά - κοστούμια είναι της ομάδας, οι καίριοι φωτισμοί του Θωμά Οικονομάκου.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL