Η ιστορία γράφεται από το αίμα των απλών ανθρώπων και το μελάνι των ισχυρών. Ο Νίκος Ασπιώτης δεν ανήκει στους δεύτερους. Δημοτικός υπάλληλος είναι στη Λευκίμη της Κέρκυρας, το νοτιότερο και ανέκαθεν από τα πιο φτωχά μέρη του νησιού. Είναι όμως παθιασμένος με την ιστορία. Αυτό που θέλησε να κάνει με το βιβλίο του "Μάρτυρες και Μαρτυρίες 1940-1949 Κατοχή - Αντίσταση - Εμφύλιος" που παρουσιάζει απόψε η πάντα δραστήρια κοινότητα της Λευκίμμης, στο καφέ της Ανθούλας (πρώην Τσιγάντε), στο Ποτάμι (10 μ.μ.), είναι να δώσει φωνή στους αγωνιστές εκείνης της ταραγμένης περιόδου στον τόπο του, και δι αυτών να αποκαταστήσει τον μύθο ότι η Κέρκυρα ήταν απούσα από το ΕΑΜικό κίνημα και την αντίσταση και γενικώς αμέτοχη στα σκληρά γεγονότα που σημάδεψαν την Ελλάδα στη δεκαετία του '40.
Αδιάψευστοι μάρτυρες οι πρωταγωνιστές του βιβλίου οι Στέφανος Γαστεάτος (Τζελίνης), Γιώργος Καλογερόπουλος (Παπάρας), Προκόπης Κάντας (Καβαλάς), Φίλης Κορωνάκης και Γιάννης Κουλούρης (Κάμπουλας), αγωνιστές όλοι τους αλλά και οι συγγενείς τους Κώστας Κουλούρης (Κάμπουλας) και Μιχάλης Κουλούρης φωτίζουν για την εμπλοκή του τόπου τους στο πιο σκληρό μέρος της σύγχρονης ιστορίας του τόπου μας.
"Αυτές οι μαρτυρίες αφηγούνται στο σύνολό τους την ιστορία μιας ομάδας ανθρώπων που ήταν σύντροφοι από το τέλος ακόμη της δεκαετίας του 1920. Πρωτοπόροι Λευκιμμιώτες που πίστεψαν και αφοσιώθηκαν στις κομμουνιστικές ιδέες και πάλεψαν γι' αυτές, χωρίς να υπολογίσουν κανένα προσωπικό κόστος. Ούτε καν την ίδια τους τη ζωή" λέει ο Νίκος Ασπιώτης. "Έπρεπε να βρω τις ιστορίες, όπως τις κατέγραψαν οι ίδιοι, ή αν ήταν ακόμη στη ζωή, να τις διηγηθούν με τρόπο που μόνο εκείνοι μπορούν. Ήταν μια παρέα που βίωσε μέχρι το μεδούλι όλες τις περιπέτειες του αριστερού κινήματος στην Ελλάδα αυτήν την περίοδο, από τον Ισπανικό εμφύλιο, τον εθνικοαπελευθερωτικό πόλεμο του 1940 και την ελπίδα της αντίστασης, μέχρι τη διάψευση και την ήττα της επανάστασης, τις εξορίες και τις διώξεις τους. Είναι οι μαρτυρίες τους και τα μαρτύριά τους".
Έντονη υπήρξε η παρουσία των Κερκυραίων αγωνιστών στο κομμουνιστικό κίνημα κατά την περίοδο της Κατοχής και της Αντίστασης με κορυφαία αντιστασιακή πράξη τη φυγάδευση Αμερικανών αεροπόρων που έκαναν αναγκαστική προσγείωση το 1943 στη Λευκίμμη. "Τους περισυνέλεξε ο ΕΔΕΣ και τους φυγάδευσε το ΕΑΜ σώζοντας τους από τους ναζί" μας λέει ο Νίκος Ασπιώτης. Το νότιο μέρος του νησιού πρωτοστάτησε στους αγώνες. "Οι Λευκιμμιώτες, εξ' αιτίας της φτώχειας και των κοινωνικών συνθηκών πρωτοστάτησαν στο κίνημα από τον καιρό του μεσοπολέμου ακόμα". Ζώντας σε μια αγροτική κατά βάση περιοχή με ελάχιστο κλήρο στρέφονταν στη θάλασσα με αποτέλεσμα να έρθουν σε επαφή με τις σοσιαλιστικές ιδέες στα λιμάνια της Μεσογείου. Συμμετείχαν ενεργά στο κομμουνιστικό κίνημα, βρέθηκαν στον Ισπανικό Εμφύλιο, οργανώθηκαν στο ΕΑΜ και την Αντίσταση, πλήρωσαν με φυλακίσεις, εξορίες, κοινωνικό στιγματισμό. Βέβαια εμφυλιοπολεμικές συρράξεις δεν υπήρξαν στο νησί, "ο τοπικός ΕΛΑΣ εκεί είχε παραδώσει τα όπλα πριν τη Βάρκιζα". Υπήρξαν όμως πράξεις εκδίκησης των νικητών εναντίον των αγωνιστών της Αριστεράς.
Όλο αυτό το τοπίο χαρτογραφεί ο Νίκος Ασπιώτης στο βιβλίο του, μέσα από τις μαρτυρίες που φιλοξενεί. Όσοι Κερκυραίοι βρεθούν απόψε στο καφέ της Ανθούλας στη Λευκίμμη, σίγουρα έχουν να ακούσουν ενδιαφέροντα και οφέλιμα, ιδιαίτερα στις μέρες μας.
Π.Κρ.
