Live τώρα    
16°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Ελαφρές νεφώσεις
16 °C
11.2°C18.1°C
2 BF 63%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
14 °C
10.6°C16.9°C
2 BF 67%
ΠΑΤΡΑ
Ελαφρές νεφώσεις
15 °C
10.0°C15.5°C
2 BF 63%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
14 °C
13.8°C16.4°C
2 BF 62%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
9 °C
8.9°C14.6°C
0 BF 81%
Αthens History Walks / Περπατώντας την Ιστορία
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Αthens History Walks / Περπατώντας την Ιστορία

Πλατεία Συντάγματος, 3 Δεκεμβρίου 1944. Η στιγμή που πέφτουν οι πρώτοι πυροβολισμοί από τους αστυνομικούς κατά των διαδηλωτών του ΕΑΜ. Φωτογράφος Dmitri Kessel, από το λεύκωμα Dmitri Kessel, “Ελλάδα του ’44” εκδ. Άμμος

Της Πόλυς Κρημνιώτη

"Η Ιστορία ολοκληρώνει τον σκοπό της όταν γίνεται 'δημόσια'. Και γίνεται δημόσια όταν απευθύνεται σε όσο το δυνατόν περισσότερους ανθρώπους" λέει διαρκώς ο Μενέλαος Χαραλαμπίδης. Υπό αυτή τη συνθήκη το 2013 έβγαλε χιλιάδες Αθηναίους στον δρόμο και με αυτόν τον πρώτο το ιστορικό περίπατο έβαλε στη δημόσια σφαίρα τη γιορτή και κυρίως τη μνήμη για την Απελευθέρωση της Αθήνας από τα γερμανικά κατοχικά στρατεύματα. Τώρα πια που η Αθήνα Ελεύθερη έχει βρει τη θέση της στο ετήσιο εορτολόγιο, ο γνωστός ιστορικός περνάει στο επόμενο βήμα.

Διοργανώνει μια νέα σειρά ιστορικών περιπάτων με τον τίτλο Αthens History Walks, οι οποίοι θα πραγματοποιούνται σε τακτά χρονικά διαστήματα, δύο Κυριακές τον μήνα, με τη συμμετοχή περιορισμένου αριθμού περιπατητών, μέχρι 25 κάθε φορά, "για να υπάρχει ευελιξία και προσωπική επαφή". Οι περίπατοι θα συνοδεύονται από προβολή σπάνιου φωτογραφικού υλικού και σχολιασμό του ιστορικού γεγονότος που εξετάζεται.

"Το νέο στοιχείο που φέρνουν αυτοί οι περίπατοι είναι η δυνατότητα ουσιαστικής επικοινωνίας με το κοινό. Είναι πολύ σημαντικό το γεγονός ότι η σχέση ιστορικού και κοινού στο οποίο απευθύνεται παύει να είναι μονόδρομη και γίνεται αμφίδρομη. Ο μικρός αριθμός συμμετεχόντων ανά περίπατο, η προβολή και ο σχολιασμός καθώς και η συζήτηση μας δίνουν την ευκαιρία να εμβαθύνουμε στα ιστορικά γεγονότα που εξετάζουμε" εξηγεί ο Μενέλαος Χαραλαμπίδης συμπληρώνοντας ότι "εξίσου πολύ σημαντικό για μένα είναι ότι πλέον έχω τη δυνατότητα να ενσωματώνω στα κείμενα των περιπάτων ό,τι νεότερο προκύπτει από την έρευνά μου για την κατοχική Αθήνα και τα Δεκεμβριανά, δημιουργώντας μια αμεσότατη δίοδο επικοινωνίας ιστορικής έρευνας και πολιτών. Με άλλα λόγια, οι άνθρωποι που θα συμμετέχουν σ' αυτούς τους περιπάτους θα γνωρίζουν τα νεότερα δεδομένα της έρευνας πριν αυτά δημοσιευτούν σε κάποιο άρθρο ή βιβλίο".


Πλατεία Συντάγματος, 10 Νοεμβρίου 2019. Ο Μενέλαος Χαραλαμπίδης και οι συμμετέχοντες στον ιστορικό περίπατο για τα Δεκεμβριανά

Οι τρεις πρώτοι ιστορικοί περίπατοι έχουν ήδη προγραμματιστεί για τις Κυριακές 1, 8 και 15 Δεκεμβρίου. Με αφετηρία την πλατεία Κολωνακίου, στις 11 το πρωί, και οι τρεις, έρχονται να ερευνήσουν και να μελετήσουν κομβικά ιστορικά γεγονότα της σύγχρονης Ιστορίας μας. Με αφορμή τη συμπλήρωση 75 ετών από την έναρξη των Δεκεμβριανών, οι δύο πρώτοι περίπατοι επικεντρώνονται στο συλλαλητήριο του ΕΑΜ στην πλατεία Συντάγματος στις 3 Δεκεμβρίου και την αιματηρή καταστολή του. Ο τρίτος περίπατος στις 15 Δεκεμβρίου, αφορά τη δράση των δωσίλογων την περίοδο της Κατοχής. Η διάρκειά τους δεν θα ξεπερνά τις 2,5 ώρες και οι προβολές για τους δύο πρώτους θα γίνουν στο Ιστορικό Αρχείο του Πανεπιστημίου Αθηνών (Σκουφά 45), ενώ για τον περίπατο για τους δωσίλογους θα γίνει στον χώρο των εκδόσεων Αλεξάνδρεια (Κωλέττη 31).

"Ο περίπατος για το συλλαλητήριο του ΕΑΜ είναι μια προσπάθεια να δούμε όσα συνέβησαν εκείνη την ημέρα, μέσα από τις μαρτυρίες Αμερικανών, Βρετανών και Ελλήνων που ήταν παρόντες στα γεγονότα. Από τις μαρτυρίες αυτές και την προσεκτική μελέτη των φωτογραφιών προκύπτουν πολύ σημαντικά δεδομένα τόσο για το ποιος πυροβόλησε πρώτος, όσο και για το πόσες φορές χτυπήθηκε το συλλαλητήριο" λέει ο Μενέλαος Χαραλαμπίδης, εξηγώντας ότι "από την έρευνα έχουν επίσης προκύψει στοιχεία για το πόσοι και ποιοι ήταν οι νεκροί του συλλαλητηρίου όπως και ότι το συλλαλητήριο πραγματοποιήθηκε σε ένα κλίμα πολύ διαφορετικό απ' αυτό που νομίζουμε".

Σε ό,τι αφορά τον περίπατο για τους δωσίλογους, "επιχειρεί να φωτίσει την πιο σκοτεινή πτυχή της κατοχικής περιόδου, τη συνεργασία Ελλήνων με τους κατακτητές". Κατά τη διάρκειά του, όπως λέει ο Μενέλαος Χαραλαμπίδης, "θα μιλήσουμε για διάφορες φιλοναζιστικές και αντικομμουνιστικές οργανώσεις, για τους Έλληνες πράκτορες των γερμανικών Υπηρεσιών Ασφαλείας, για στέκια που διασκέδαζαν οι Γερμανοί αξιωματικοί στην Αθήνα, αλλά και για τα άγνωστα ‘τροχαία’ της Κατοχής. Από τα βασανιστήρια στα γραφεία των Ες - Ες στην οδό Μέρλιν, στις κατοχικές ρουλέτες με τις επενδύσεις σε κεφάλαια και γνωριμίες, στα ελληνικά Ες - Ες της πλατείας Κλαυθμώνος και στα Τρία Ε της οδού Σίνα καταγράφουμε το δίκτυο συνεργασίας στο κέντρο της Αθήνας".

Με τον τρόπο αυτό ο γνωστός ιστορικός κρατάει ζωντανή την ιστορική μνήμη και ταυτοχρόνως προσπαθεί να αυτοχρηματοδοτήσει την έρευνά του, αφού "για να στηθεί ένας περίπατος, απαιτείται μια μεγάλη έρευνα". Έτσι η συμμετοχή σε κάθε περίπατο κοστίζει 15 ευρώ.

Κυρίως όμως μέσα από τους ιστορικούς περιπάτους ο Μενέλαος Χαραλαμπίδης επιχειρεί να διαδώσει την ιστορική γνώση μεταφέροντάς τη από τα ακαδημαϊκά και ερευνητικά κέντρα στην ίδια την κοινωνία. Έτσι, παράλληλα με το Athens History Walks, θα συνεχίσει να πραγματοποιεί και έναν μεγάλο περίπατο για την Απελευθέρωση της Αθήνας. "Προσπαθώ να αναδείξω τη σημασία της δημόσιας Ιστορίας ως κεντρικής διαδικασίας στον εκδημοκρατισμό της επιστήμης και της γνώσης που απορρέει από αυτήν. Όταν τα πορίσματα της επιστημονικής έρευνας φτάνουν με ουσιαστικό τρόπο στην κοινωνία, τότε μπορούμε να ξέρουμε ότι ένα σημαντικό μέρος του έργου του ιστορικού έχει επιτευχθεί. Γιατί, όπως μ' αρέσει να λέω, η Ιστορία μάς κάνει καλύτερους ανθρώπους".

Δεν ξέρουμε αν η Ιστορία μάς κάνει καλύτερους ανθρώπους, σε κάθε περίπτωση, πάντως, όσο εμβαθύνουμε στην ιστορική έρευνα, καταρρίπτουμε τους μύθους και τις στρεβλώσεις που έχουν κατασκευαστεί για το παρελθόν.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL