Σε χρονικό διάστημα δύο μηνών περισσότεροι από 11.500 πολίτες από την Ελλάδα, τη Γαλλία, τη Γερμανία, τη Μεγάλη Βρετανία και άλλες ευρωπαϊκές και βαλκανικές χώρες έχουν υπογράψει το ψήφισμα για τη διατήρηση και ανάδειξη του μνημειακού συνόλου στον σταθμό Βενιζέλου του μετρό Θεσσαλονίκης. Την ίδια ώρα 17 επιστημονικοί και εκπαιδευτικοί φορείς έχουν ταχθεί υπέρ της εφαρμοζόμενης τεχνικής λύσης, που επιτρέπει την κατασκευή του σταθμού του υπόγειου σιδηρόδρομου χωρίς τη μετακίνηση των σημαντικών ευρημάτων.
Τα στοιχεία αυτά ανακοινώθηκαν κατά τη διάρκεια της ιδρυτικής γενικής συνέλευσης της Κίνησης Πολιτών Θεσσαλονίκης για την Προστασία της Πολιτιστικής Κληρονομιάς, συλλογική πρωτοβουλία που συγκροτήθηκε μετά τις αιφνιδιαστικές κυβερνητικές και δημοτικές εξαγγελίες για επαναφορά παλαιότερης κατασκευαστικής λύσης, η οποία επιτάσσει την απόσπαση των αρχαιολογικών ευρημάτων από τον σταθμό Βενιζέλου και είχε απορριφθεί το 2016.
Η λύση είναι μία
«Η τεχνική λύση για την in situ διατήρηση των βυζαντινών αρχαιοτήτων είναι μία. Έχει βρεθεί και ήδη εκτελείται στον σταθμό Βενιζέλου. Μάλιστα, για να φτάσει στο σημείο να εφαρμόζεται, έλαβε προηγουμένως τη μορφή δύο αποφάσεων του υπουργείου Πολιτισμού, που εκδόθηκαν το 2015 και το 2017» δήλωσε ο πρόεδρος της Κίνησης Πολιτών Θεσσαλονίκης, δικηγόρος Φωκίων Δεληγιάννης.
Σύμφωνα με τον ίδιο, κατά τους τελευταίους δύο μήνες επιχειρείται με συστηματικό τρόπο διαστρέβλωση της πραγματικότητας, καθώς έχει επιβεβαιωθεί ότι «τα αποκαλυφθέντα αρχιτεκτονικά ευρήματα είναι εξαιρετικά σημαντικά και δεν είναι δυνατόν να αποσπαστούν. Διότι δεν αποτελούν συμπαγή αρχαιολογικά κατάλοιπα που τεμαχίζονται και στη συνέχεια επανασυγκολλώνται. Αντιθέτως, κάθε μετακίνησή τους ισοδυναμεί με αλλοίωση και καταστροφή».
Ο τέως δήμαρχος Θεσσαλονίκης Γιάννης Μπουτάρης σημείωσε ότι η προηγούμενη δημοτική αρχή «σήκωσε στην πλάτη της τη λύση της in situ διατήρησης των αρχαιοτήτων και πολεμήθηκε για την επιλογή της», ενώ «η αντίθετη άποψη, δηλαδή αυτή της απόσπασης, προσέλαβε από τους αντιπάλους της δημοτικής αρχής τον χαρακτήρα της πολιτικής αντιπαράθεσης».
Ο τέως πρόεδρος της Αττικό Μετρό Α.Ε. Γιάννης Μυλόπουλος ανέφερε ότι οι 11 από τους 13 σταθμούς του υπόγειου σιδηρόδρομου είναι έτοιμοι σε ποσοστό 95% και θα μπορούσαν να λειτουργήσουν σε 3-5 μήνες, ενώ σε εκκρεμότητα παραμένει μόνον ο σταθμός Βενιζέλου, που η αποπεράτωσή του είναι χρονικά προσδιορισμένη για το 2023, περιορίζοντας το συνολικό ποσοστό ολοκλήρωσης του έργου στο 75%.
«Σήμερα», κατέληξε, «η επίσημη λύση της ελληνικής Πολιτείας είναι η εφαρμογή της γνωστής μεθόδου ΝΑΤΜ και καμία άλλη έως την επόμενη συνεδρίαση του ΚΑΣ».
Ο Άρης Μέντζος, ομότιμος καθηγητής Βυζαντινής Αρχαιολογίας του ΑΠΘ, παρομοίασε τη λύση της απόσπασης και της επανατοποθέτησης με τον «Φρανκενστάιν» λέγοντας πως «οι αρχαιότητες που θα συνενωθούν, μετά την απομάκρυνσή τους και την επανασυγκόλλησή τους, θα θυμίζουν το τερατώδες δημιούργημα του Φρανκενστάιν, το οποίο συνετέθη στο εργαστήριο από διάφορα μέλη νεκρών ανθρώπων».
Ο Βασίλης Κατσαρός, ομότιμος καθηγητής Μεσαιωνικής Ελληνικής Φιλολογίας του ΑΠΘ, σημείωσε ότι η απόσπαση των αρχαιοτήτων «είναι έγκλημα που θα γραφτεί στην Ιστορία και θα βαραίνει τις επόμενες γενιές».
Στη γενική συνέλευση μίλησαν επίσης αρχιτέκτονες, πολιτικοί μηχανικοί, αρχαιολόγοι, βυζαντινολόγοι, δημοσιογράφοι, εκπρόσωποι κινημάτων, ενεργοί πολίτες κ.ά.
