Live τώρα    
21°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Ελαφρές νεφώσεις
21 °C
18.7°C22.9°C
4 BF 48%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Σποραδικές νεφώσεις
19 °C
16.0°C21.2°C
2 BF 45%
ΠΑΤΡΑ
Σποραδικές νεφώσεις
17 °C
17.0°C19.8°C
1 BF 70%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
21 °C
19.3°C21.4°C
3 BF 60%
ΛΑΡΙΣΑ
Σποραδικές νεφώσεις
20 °C
17.9°C19.9°C
5 BF 37%
Ταξίδια στο χαρτί
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Ταξίδια στο χαρτί

Από πολύ νωρίς στην ιστορία του ο άνθρωπος ήθελε να πετάξει πάνω από τα σύννεφα, να ξεπεράσει τα όρια του ουρανού και να εξερευνήσει το διάστημα. Η επιθυμία του αυτή τροφοδότησε τόσο τη λογοτεχνία όσο και την τεχνολογία και τις επιστήμες. Εκκεντρικοί χαρακτήρες με εξωπραγματικές μηχανές και εισβολές εξωγήινων έχουν ενσαρκώσει στο χαρτί τις επιθυμίες και τους φόβους του ανθρώπου και έχουν εμπνεύσει την εφεύρεση μηχανών οι οποίες σήμερα μας φαίνονται δεδομένες.

Κατακτώντας τους ωκεανούς και τους ουρανούς

Το 1870, ο Ιούλιος Βερν έγραψε το «Είκοσι χιλιάδες λεύγες κάτω από τη θάλασσα». Ο Κάπτεν Νέμο, ο εκκεντρικός κυβερνήτης του υποβρυχίου Ναυτίλος, έχει φτιάξει ένα μετακινούμενο υποθαλάσσιο «βασίλειο» με το οποίο ταξιδεύει ανενόχλητος στους ωκεανούς. Ο ήρωας του βιβλίου μάς μεταφέρει όλες τις λεπτομέρειες του υποβρυχίου, τον τρόπο ζωής, τις ιδιαιτερότητες και το μυστηριώδες παρελθόν του Νέμο. Στο βιβλίο του, ο Βερν περιγράφει επίσης μια σειρά από καινοτομίες, οι οποίες χρησιμοποιήθηκαν στη συνέχεια στα πραγματικά υποβρύχια, αποδεικνύοντας για άλλη μια φορά την προφητική φύση της φαντασίας του. Ο Κάπτεν Νέμο και ο Ναυτίλος εμφανίζονται επίσης σε ακόμα ένα βιβλίο του Βερν, το μεταγενέστερο «Μυστηριώδες νησί» (1874).

Ο Σάιμον Λέικ, ο «πατέρας» του υποβρυχίου, γεννήθηκε το 1866 και θα πρέπει να ήταν μόλις τεσσάρων ετών όταν εκδόθηκε το μυθιστόρημα του Βερν. Ο Λέικ εντυπωσιάστηκε τόσο από το βιβλίο, που έμελλε να αφιερώσει τη ζωή του στα υποθαλάσσια ταξίδια. Το 1898 κατασκεύασε τον Αργοναύτη (Argonaut), το πρώτο επιτυχημένο υποβρύχιο που μπορούσε να ταξιδέψει στον ανοιχτό ωκεανό. Λόγω αυτού του γεγονότος, ο Λέικ δέχτηκε μια συγχαρητήρια επιστολή από τον Γάλλο συγγραφέα. Στα τέλη του 19ου αιώνα και στις αρχές του 20ού, ο ανταγωνισμός του Λέικ με τον Ιρλανδό Τζον Φίλιπ Χόλαντ για την κατασκευή του στόλου υποβρυχίων του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ οδήγησε στη βελτίωση και τελειοποίηση των πρώτων υποβρυχίων. Μέχρι την εποχή του Α ΄Παγκοσμίου Πολέμου, τα σχέδια των Χόλαντ και Λέικ είχαν χρησιμοποιηθεί από τις ΗΠΑ, τη Βρετανία, την Αυστροουγγαρία και τη Ρωσική Αυτοκρατορία. Έκτοτε, το υποβρύχιο αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα μέσα διεξαγωγής πολέμων.

Όμως η επιρροή του Ιουλίου Βερν δεν σταματά εκεί. Ο Ιγκόρ Σικόρσκι εμπνεύστηκε την εφεύρεση του ελικοπτέρου από το βιβλίο του Βερν «Ροβήρος ο κατακτητής», το οποίο γράφτηκε το 1886 και είχε και συνέχεια στο «Ο άρχοντας του κόσμου» (1904). Σε αυτά τα δύο βιβλία, ο Βερν περιγράφει συσκευές που πετάνε και είναι εφευρέσεις τού ιδιαίτερα ταλαντούχου εφευρέτη Ροβήρου, ο οποίος για αυτό τον λόγο έχει δώσει στο όνομά του τον χαρακτηρισμό «κατακτητής». Όπως συμβαίνει συχνά στα βιβλία τού Βερν, μια επιστημονική διαμάχη είναι αυτή που τροφοδοτεί την πλοκή. Στο «Ροβήρος ο κατακτητής», η διαφωνία ανάμεσα στους «ειδικούς» έχει να κάνει με το κατά πόσο οι συσκευές που είναι βαρύτερες από τον αέρα μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως πτητικές μηχανές. Ο Ροβήρος με την ιπτάμενη μηχανή του, το Άλμπατρος, εμφανίζονται ως η τρανή απόδειξη ότι μεταλλικά οχήματα μπορούν πράγματι να πετάξουν.

Φυσικά, η ιδέα ενός αντικειμένου που θα μπορούσε να ανυψώνεται με τη βοήθεια έλικα είναι πολύ παλιά και χρονολογείται στον τέταρτο προ Χριστού αιώνα στην Κίνα. Διάσημα είναι επίσης τα σχέδια που αποδίδονται στον Λεονάρντο Ντα Βίντσι, κατά τον 15ο αιώνα. Η ιδέα ενός ελικοπτέρου απασχόλησε εφευρέτες και επιστήμονες στους αιώνες που ακολούθησαν και τελικά το ελικόπτερο που σχεδίασε ο Σικόρσκι το 1942 ήταν το πρώτο που παράχθηκε μαζικά. Γεννημένος το 1889 στο Κίεβο, ο Ιγκόρ Σικόρσκι είχε μεταναστεύσει στις ΗΠΑ, όπου το 1925 είχε ιδρύσει την ομώνυμη εταιρεία. Η εταιρεία του σήμερα ανήκει στη Lockheed Martin.

Κατακτώντας το διάστημα

Κυριακή 30 Οκτωβρίου 1938, 8 το απόγευμα, μία ημέρα πριν τη γιορτή του Halloween. Η φωνή του ηθοποιού Όρσον Ουέλς που βγαίνει από το ραδιόφωνο περιγράφει μια εισβολή αρειανών που συμβαίνει αυτή τη στιγμή στον πλανήτη. Η αληθοφάνεια της αφήγησης ήταν τέτοια, που θύμιζε πραγματικό δελτίο ειδήσεων και μάλιστα λέγεται ότι προκλήθηκε πανικός σε μεγάλη μερίδα των ακροατών. Ο Ουέλς στην πραγματικότητα αποφάσισε να μεταφέρει το βιβλίο του Άγγλου συγγραφέα επιστημονικής φαντασίας, Χ.Τζ. Γουέλς, «Ο πόλεμος των κόσμων» στο ραδιόφωνο.

Το βιβλίο εκδόθηκε το 1898 και είναι ένα από τα πιο επιδραστικά βιβλία επιστημονικής φαντασίας όλων των εποχών. Όπως συμβαίνει με πολλά βιβλία της εποχής, αποκρυσταλλώνει με ποικίλους τρόπους τις επιστημονικές εξελίξεις (όπως π.χ. η φασματοσκοπία και η φυσική επιλογή) και τις προκαταλήψεις της βικτωριανής εποχής. Είναι μία από τις πρώτες ιστορίες επιστημονικής φαντασίας που περιγράφουν τη σύγκρουση της ανθρωπότητας με έναν εξωγήινο εισβολέα. Οι εισβολείς έρχονται από τον πλανήτη Άρη έχοντας ταξιδέψει μέσα σε κυλίνδρους, οι οποίοι εκτοξεύτηκαν στο διάστημα από τεράστια πυροβόλα. Αυτή είναι μια ιδέα που αναπτύχθηκε σε άλλο ένα προφητικό βιβλίο του Ιουλίου Βερν, το «Από τη Γη στη Σελήνη», το οποίο κυκλοφόρησε το 1865.

Όπως είναι, λοιπόν, φανερό, τα όρια του πλανήτη μας δεν θα μπορούσαν να περιορίσουν την φαντασία και την επιθυμία του ανθρώπου για ταξίδια. Σε ηλικία δεκαέξι ετών, ο Ρόμπερτ Χ. Γκόνταρντ, ο πρωτοπόρος Αμερικανός μηχανικός, φυσικός και εφευρέτης, διάβασε το «Ο πόλεμος των κόσμων» του Γουέλς και γοητεύτηκε από την ιδέα των διαστημικών πτήσεων. Ο ίδιος έγραψε ότι, αφού διάβασε το βιβλίο, σκαρφάλωσε σε μια κερασιά και οραματίστηκε την πτήση από τη Γη ώς τον Άρη.

Ο Γκόνταρντ, μαζί με τους Τσιολκόβσκι, Όμπερθ και Εσνό-Πελτερί θεωρούνται οι πατέρες της πυραυλικής. Εκείνη την εποχή, στις αρχές του 20ού αιώνα, ήταν ήδη σαφές ότι η ιδέα που περιγράφεται στα βιβλία του Βερν περί εκτόξευσης οχημάτων με τεράστια κανόνια ήταν μη ρεαλιστική και οι εφευρέτες/επιστήμονες αναζητούσαν τη δυνατότητα ταξιδιών σε μεγάλα ύψη μελετώντας τρόπους προώθησης. Το 1926, ο Γκόνταρντ κατασκεύασε για πρώτη φορά τον πύραυλο υγρών καυσίμων, θέτοντας ουσιαστικά τα θεμέλια της κατάκτησης του διαστήματος. Η μονογραφία του με τίτλο «A Method of Reaching Extreme Altitudes» του 1919 θεωρείται ακόμα και σήμερα ένα κλασικό κείμενο αναφοράς στο θέμα. Όπως έλεγε και ο ίδιος, «Ήμουν ένα διαφορετικό αγόρι όταν κατέβηκα από εκείνο το δέντρο». Για αυτό τον λόγο θεωρούσε τη 19η Οκτωβρίου του 1899 την ημερομηνία που, τελειώνοντας το «Ο πόλεμος των κόσμων» ανέβηκε στο δέντρο, μια ημερομηνία ορόσημο, την οποία καθιέρωσε ως μια πολύ σημαντική επέτειο στην προσωπική του ζωή.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL