Live τώρα    
18°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Ελαφρές νεφώσεις
18 °C
15.1°C19.8°C
3 BF 56%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Σποραδικές νεφώσεις
16 °C
14.7°C17.0°C
1 BF 75%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
16 °C
14.8°C17.1°C
3 BF 66%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
15 °C
14.8°C17.5°C
1 BF 58%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
14 °C
13.9°C16.9°C
0 BF 62%
Beforelight: Μετουσιώνοντας το φως σε έργο τέχνης
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Beforelight: Μετουσιώνοντας το φως σε έργο τέχνης

Συνέντευξη της ομάδας Beforelight στη Λήδα Αρνέλλου

Είναι πιθανό να έχετε θαυμάσει, χωρίς να το γνωρίζετε, κάποιο από τα έργα τους τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Οι Beforelight συνδυάζουν τέχνη και τεχνολογία για να αλλάξουν το αστικό περιβάλλον, χρησιμοποιώντας ως μέσο δημιουργίας… το φως.

Ποιο ήταν το στοιχείο που διακρίνατε στο φως και που σας έκανε να το χρησιμοποιήσετε ως μέσο καλλιτεχνικής έκφρασης;

Κατ’ αρχάς, είναι η συνύπαρξη μέσα στο φώς του υλικού με το άυλο, η οποία του δίνει σχεδόν μια μεταφυσική διάσταση. Επίσης, το φως είναι μια εμπειρία, είναι το κυριότερο μέσο με το οποίο αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο γύρω μας. Η αλλαγή της φωτιστικής συνθήκης στον δημόσιο χώρο, όπως την είχαμε συνηθίσει, μπορεί να δημιουργήσει μια έκπληξη, ένα νέο τοπόσημο, έναν νέο προορισμό για τον επισκέπτη.

Ποιες είναι οι δυνατότητες του φωτός και ποιες οι δυσκολίες που αντιμετωπίζετε στο να το “τιθασεύσετε”;

Το φως, μέσα από την πολλαπλή του φύση και τις ιδιότητές του, προσφέρει άπειρες δυνατότητες στον δημιουργό που καταπιάνεται μαζί του. Οι εναλλαγές στο χρώμα και στην ένταση, τα παιχνίδια διάθλασης και αντανάκλασης με τα διαφορετικά υλικά, η αντίθεση με τη σκιά αποτελούν πηγή έμπνευσης και δημιουργίας, ενώ ταυτόχρονα απαιτούν μελέτη και πειραματισμό, γιατί συχνά δημιουργούν απρόβλεπτα αποτελέσματα.

Τόσο το φυσικό όσο και το τεχνητό φως είναι κάτι που βρίσκεται στην καθημερινότητά μας. Πόσο εύκολο είναι να του δώσετε αναπάντεχες μορφές/όψεις και να το μετατρέψετε σε έργο τέχνης που προκαλεί την έκπληξη και τον εντυπωσιασμό;

Ακριβώς αυτό έχει ενδιαφέρον: Πώς μετουσιώνεις ένα καθημερινό, χρηστικό υλικό σε έργο τέχνης. Το φως και η διττότητά του έχουν φοβερή δυναμική. Η παρουσία του και ο τρόπος χειρισμού του μπορούν να μεταμορφώσουν τις διαστάσεις, τα όρια και την ταυτότητα σε έναν χώρο. Να δημιουργήσουν ένα νέο περιβάλλον όπου ο χρήστης-θεατής παρατηρεί, βιώνει και αλληλεπιδρά. Ο χειρισμός του φωτός δεν είναι εύκολος, θέλει πειραματισμό και πολύ συχνά, πέρα από τον σχεδιασμό, πρέπει να κατασκευαστεί ένα μοντέλο πολύ κοντά στο φυσικό μέγεθος του τελικού αποτελέσματος για να δούμε αν όντως η ιδέα μας λειτουργεί.

Πόσο σημαντική είναι για εσάς η συμμετοχή του κοινού στις εγκαταστάσεις/έργα σας και πώς την ενθαρρύνετε;

Είναι πολύ σημαντική. Η συμμετοχή του κοινού στα έργα μας, είτε στη συνδιαμόρφωση του έργου είτε στην τελική διάδραση με αυτό, προέκυψε σταδιακά με την απόφασή μας να διερευνήσουμε τον δημόσιο χώρο. Αυτή η ανάγκη της πραγματικής επαφής με την πόλη και τους κατοίκους της και η άμεση διάδραση με τον χρήστη άρχισαν να αποτελούν βασικούς παράγοντες στις εγκαταστάσεις μας. Δίνουμε αξία στην ενεργοποίηση και την εμπλοκή του πολίτη στη διαμόρφωση της εικόνας της πόλης του. Μας ενδιαφέρει επίσης η επανάχρηση υλικών και κοινών φωτιστικών μέσων (βλέπε φωτιστικά στην Πιττάκη ή επιγραφές στη Στοά Εμπόρων).

Μιλήστε μας για το project Urban Lightscapes. Ποιος είναι ο στόχος του;

Πρόκειται για ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα συμμετοχής και δημιουργικής δράσης με θέμα τον αστικό φωτισμό και τον δημιουργικό (creative) φωτισμό της πόλης, το οποίο πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με το IAAC στη Βαρκελώνη και το Ίδρυμα Stichting SoAP στο Μάαστριχτ και την υποστήριξη του European Cultural Foundation.

Αναπτύχθηκε μέσα από τρεις αλυσιδωτές δράσεις:

- Μια ανοιχτή ημερίδα για τον αστικό φωτισμό, με τη συμμετοχή επαγγελματιών και καλλιτεχνών του φωτός στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών εδώ στην Αθήνα

- Ένα εργαστήριο πειραματισμού και παραγωγής φωτιστικών προτύπων για τον δημόσιο χώρο στο Fab Lab του IAAC στη Βαρκελώνη.

- Δύο φωτιστικές παρεμβάσεις σε δύο συνοικίες του Μάαστριχτ, με τη συμμετοχή των κατοίκων, το Mosaic και το Color ex Machina.

Στόχος του Urban Lightscapes είναι ο πειραματισμός και ο προβληματισμός γύρω από τη χρήση του δημιουργικού φωτισμού στον δημόσιο χώρο και την ικανότητά του να αναδιαμορφώνει την εικόνα της πόλης με τη βοήθεια των κατοίκων της.

Στο project Urban Lightscapes καλείτε τους καλλιτέχνες, σχεδιαστές και επιστήμονες να συνεργαστούν. Πώς βλέπετε να γίνεται αυτό στην πράξη;

Αυτό μπορεί να γίνει μέσα από την ανταλλαγή εμπειριών, αλλά και μέσα από τη συνεργασία σε μια κοινή δράση, μέσα από ένα κάλεσμα σε ένα φεστιβάλ ή σε συμμετοχή για μια κοινή έκδοση με θέμα τον αστικό φωτισμό. Εμείς πολλές φορές στα έργα μας επιδιώκουμε την εμπλοκή νέων μέσων και τεχνολογιών, οπότε αυτό μας φέρνει σε επαφή και συνεργασία με επιστήμονες ή σχεδιαστές που κατέχουν τη γνώση χειρισμού αυτών των μέσων.

Ποια είναι η εμπειρία σας από τα συμμετοχικά project; Πώς σας βοήθησε ότι λειτουργείτε σαν κολεκτίβα;

Σίγουρα το γεγονός ότι είμαστε μια ομάδα καλλιτεχνών μας έχει εξοικειώσει με την ιδέα του διαλόγου, της σύνθεσης διαφορετικών ατόμων και απόψεων και της συλλογικής δημιουργίας. Τα συμμετοχικά έργα παρουσιάζουν ιδιαίτερη πρόκληση, γιατί το τελικό αποτέλεσμα συνδιαμορφώνεται από τους εκάστοτε εμπλεκόμενους. Ο καλλιτέχνης χρειάζεται να αφιερώσει χρόνο ώστε να προσεγγίσει και να ενεργοποιήσει τους συμμετέχοντες, να τους κάνει κοινωνούς στο έργο του ώστε να το θεωρήσουν με έναν τρόπο και δικό τους. Στην εγκατάσταση της Συν-οικίας Πιττάκη, οι ένοικοι της γειτονιάς μάς αντιμετώπισαν στην αρχή με δυσπιστία. Έπειτα από μια εβδομάδα που μας παρατηρούσαν να δουλεύουμε στο προσωρινό μας εργαστήριο εκεί, άρχισαν να εμπιστεύονται και να στηρίζουν την ιδέα. Σήμερα πια αντιμετωπίζουν την εγκατάσταση σαν κάτι δικό τους και μας ενημερώνουν όταν κάτι χρειάζεται επιδιόρθωση.

Πώς πιστεύετε ότι συμπορεύονται τέχνη και τεχνολογία; Θα μπορούσε η σύμπραξη αυτή να αποτελεί μονόδρομο στο μέλλον;

Η τέχνη βρίσκεται σε ανοιχτό διάλογο με την πραγματικότητα μέσα στην οποία αναπτύσσεται κάθε φορά. Επομένως, θεωρούμε πως είναι επόμενο να τροφοδοτείται από την τεχνολογία που εμφανίζει κάθε εποχή. Ειδικά σε ό,τι αφορά τον φωτιστικό σχεδιασμό, ο οποίος ανήκει στην κατηγορία των νέων μέσων και κλείνει μέσα του ένα μεγάλο τεχνικό κομμάτι. Ως δημιουργοί δε θεωρούμε πώς υπάρχει μια οδός σε αυτή τη συνδιαλλαγή. Κάθε καλλιτέχνης επιλέγει πώς θα χρησιμοποιήσει και με ποιο σκοπό την τεχνολογία της εποχής του. Σε κάποιες εγκαταστάσεις μας επιλέξαμε συνειδητά συμβατικούς λαμπτήρες πυράκτωσης ως ένα σχόλιο στο πρωταρχικό αυτό υλικό φωτισμού, το οποίο εξαφανίζεται σταδιακά. Σε άλλα έργα μας, η πιο εξελιγμένη τεχνολογία φωτισμού και τα συστήματα διάδρασης εξυπηρετούν καλύτερα τον καλλιτεχνικό μας στόχο.

Η ομάδα Beforelight

Αποτελείται από εννιά μέλη. Είναι πολυσυλλεκτικοί και πολυκεντρικοί, δηλαδή συνδυάζουν διαφορετικές δραστηριότητες και τα μέλη τους κατοικούν σε διαφορετικές πόλεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Οι δραστηριότητές τους απλώνονται στον χώρο του θεάτρου και της αρχιτεκτονικής. Αναλυτικά, η Ελίζα Αλεξανδροπούλου είναι σχεδιάστρια θεατρικού φωτισμού και σκηνογράφος-ενδυματολόγος, η Δήμητρα Αλουτζανίδου είναι σχεδιάστρια θεατρικού φωτισμού και φωτιστικών αντικειμένων, η Κέλλυ Εφραιμίδου είναι σκηνογράφος-ενδυματολόγος και σχεδιάστρια θεατρικού φωτισμού, η Μαρία Λαζαρίδου είναι δραματολόγος και σχεδιάστρια θεατρικού φωτισμού, η Χριστίνα Αμπατζίδου είναι αρχιτέκτονας-πολεοδόμος, η Κωσταντίνα Ευαγγέλου αρχιτέκτονας μηχανικός, ο Δημήτρης Θεοχαρούδης αρχιτέκτονας και σχεδιαστής αρχιτεκτονικού φωτισμού, ο Βασίλης Ντόβρος αρχιτέκτονας μηχανικός και η Ειρήνη Στείρου αρχιτέκτονας και κινηματογραφίστρια.

Πληροφορίες για την ομάδα και την καλλιτεχνική της δράση:

www.urbanlightscapes.net
https://www.facebook.com/beforelight-159552673059/

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL