Τη χρυσή τομή ανάμεσα στα προκύπτοντα μικροοικονομικά και δημοσιονομικά οφέλη και την αποφυγή υπέρμετρων επιβαρύνσεων κατηγοριών πολιτών όπως είναι οι ενοικιαστές καλούνται να βρουν και να εφαρμόσουν οι αρχές αναφορικά με τον θεσμό της βραχυχρόνιας μίσθωσης ακινήτων.
Στο σκέλος της γενικότερης οικονομίας, μελέτη της Grant Thornton για λογαριασμό του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδας σχετικά με τις κοινωνικές επιπτώσεις της οικονομίας του διαμοιρασμού, δείχνει ότι 1,9 δισ. ευρώ (1 στα 10 ευρώ που δαπανούν ετησίως οι ξένοι τουρίστες στην Ελλάδα) κατευθύνονται στα καταλύματα της οικονομίας του διαμοιρασμού, με γνωστότερη την ψηφιακή πλατφόρμα airbnb.
Τουριστικά "γκέτο"
Στο αντίποδα, η έρευνα διαπιστώνει ότι η βραχυχρόνια εκμίσθωση ακινήτων έχει αρχίσει να δημιουργεί πρόβλημα στην αγορά μακροχρόνιων μισθώσεων κατοικιών, ενώ εμφανίζονται τα πρώτα "τουριστικά γκέτο" στα κέντρα των πόλεων.
Ενίσχυση δημοσίων εσόδων
Σημειώνεται πάντως ότι από στοιχεία της ΑΑΔΕ φαίνεται ότι το airbnb ενίσχυσε και αυτό, μαζί με την ενεργοποίηση των νέων αντικειμενικών. από 1ης Ιανουαρίου, τα δημόσια έσοδα. Τα έσοδα από φόρους στις συναλλαγές -με τη μερίδα του λέοντος να αποσπούν φόροι μεταβίβασης- ανήλθαν στο ενδεκάμηνο Ιανουαρίου - Νοεμβρίου 2018 στα 308,18 εκατ. ευρώ, από 233,11 εκατ. ευρώ το ενδεκάμηνο 2017, και δείχνουν να έχουν επιταχυνόμενους αυξητικούς ρυθμούς.
Κενά για βραχυχρόνια μίσθωση
Από τη μελέτη της Grant Thornton προκύπτει ότι οι δραστηριότητες των ιδιωτικών κατοικιών που ενοικιάζονται σε τουρίστες μέσω ηλεκτρονικών πλατφορμών τύπου airbnb έχουν αρχίσει να δημιουργούν πρόβλημα στην αγορά μακροχρόνιων μισθώσεων κατοικιών, ενώ συγκροτούνται τα πρώτα "τουριστικά γκέτο" σε αστικά κέντρα. Στα Χανιά, σε νεκρή τουριστική περίοδο (Νοέμβριος - Ιανουάριος), καταγράφηκαν 4.300 διαθέσιμα ακίνητα για βραχυχρόνια μίσθωση και μόλις 200 για μακροχρόνια. Ο δε ετήσιος ρυθμός αύξησης δραστηριότητας των παραχωρούμενων καταλυμάτων με βραχυχρόνιες μισθώσεις είναι 25%, οδηγώντας σε αύξηση των ενοικίων κατοικιών κατά 9,3%.
Συνολικά έχουν καταγραφεί 126.000 διαθέσιμα ακίνητα για βραχυχρόνιες μισθώσεις στην Ελλάδα, καθώς όμως κάποια έχουν καταχωριστεί σε περισσότερες πλατφόρμες, τα ενεργά προς ενοικίαση ακίνητα υπολογίζονται σε 76.000 και είναι αρκετά περισσότερα από όσα οι ιδιοκτήτες τους δηλώνουν πως τα ενοικιάζουν καταχωρίζοντας τα σχετικά στοιχεία στην ηλεκτρονική πλατφόρμα της ΑΑΔΕ, όπως ορίζει η νομοθεσία.
Προτεινόμενες παρεμβάσεις
Οι προτεινόμενες παρεμβάσεις που καταγράφονται στη διεθνή πρακτική και αναφέρονται στη μελέτη είναι:
1. Δημιουργία προδιαγραφών λειτουργίας των ακινήτων βραχυχρόνιας μίσθωσης.
2. Άμεσος καθορισμός ορίου διανυκτερεύσεων.
3. Πρόβλεψη σαφών υποχρεώσεων των ιδιοκτητών ακινήτων.
Αναλυτικά, σύμφωνα με το ΞΕΕ, διεθνώς καταγράφεται:
* Εγγραφή του ακινήτου σε σχετικό μητρώο και τήρηση τεχνικών και λειτουργικών προδιαγραφών.
* Προσδιορισμός ορίου ημερών μίσθωσης και καθορισμός μέγιστου αριθμού ακινήτων ανά ιδιοκτήτη προς διάθεση.
* Εξασφάλιση προστασίας των κατοίκων με πρόβλεψη κανόνων/ οδηγιών κοινωνικής συμπεριφοράς.
* Φορολόγηση με πρόβλεψη ισοδύναμης φορολογικής επιβάρυνσης.
* Θέσπιση σχετικού νομοθετικού πλαισίου με σαφείς κανόνες λειτουργίας.
* Ύπαρξη μηχανισμών παρακολούθησης της εφαρμογής των τεθέντων κανονιστικών ρυθμίσεων.
* Συνεργασία ρυθμιστικών αρχών με διαμεσολαβητές υπηρεσιών οικονομίας διαμοιρασμού με σύναψη πρωτοκόλλων συνεργασίας για τεχνική σύνδεση των συστημάτων και ανταλλαγή δεδομένων.
Σχολιάζοντας τα αποτελέσματα της μελέτης, ο πρόεδρος του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος Αλέξανδρος Βασιλικός τόνισε ότι καταδεικνύει τεράστια κοινωνικά προβλήματα όσο η συγκεκριμένη δραστηριότητα παραμένει ουσιαστικά χωρίς ρύθμιση και έλεγχο εφαρμογής των ρυθμίσεων. Και πρόσθεσε: "Η φορολόγηση δεν επιλύει κοινωνικά προβλήματα. Γι’ αυτό και θεωρούμε υποχρέωσή μας να ξεκινήσουμε άμεσα έναν ευρύ κοινωνικό διάλογο με φορείς και συλλογικότητες της κοινωνίας των πολιτών στη βάση των συμπερασμάτων της μελέτης και πολύ σύντομα να καταθέσουμε συγκεκριμένες εφαρμόσιμες προτάσεις με γνώμονα την κοινωνία και τις ανάγκες της".
