Στη δημιουργία, σε πρώτη φάση, δύο εργαλείων που θα διευκολύνουν την πρόσβαση των μικρομεσαίων, κυρίως, αγροτών στην χρηματοδότηση, τα οποία μάλιστα αναμένεται να τεθούν σε ισχύ έως το τέλος του έτους, με οικονομική συνεισφορά από το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης, που μπορεί να ανέλθει συνολικά έως και 110 εκατ. ευρώ, προχωρά το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης.
Η ανάγκη χρηματοδότησης του αγροτοδιατροφικού τομέα και αντίστοιχα η δημιουργία των κατάλληλων μέσων και εργαλείων αναδείχθηκαν και στη μελέτη που εκπονήθηκε στο πλαίσιο του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ) 2014-2020, σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.
Όπως προκύπτει, το χρηματοδοτικό κενό του γεωργικού τομέα και του τομέα μεταποίησης γεωργικών προϊόντων ξεπερνά τα 4 δισ. ευρώ, ενώ η χρηματοδότηση του πρωτογενούς τομέα βρίσκεται σε επίπεδο αναντίστοιχο με τη συμμετοχή του τόσο στο ΑΕΠ όσο και στις εξαγωγές, καθώς έχει μειωθεί, πλέον, μόλις στο 1,5% της χρηματοδότησης στο σύνολο της οικονομίας.
Για τη διασφάλιση της απαραίτητης ρευστότητας και της δυνατότητας χρηματοδότησης του τομέα, η ίδια μελέτη πρότεινε την ανάπτυξη σειράς χρηματοδοτικών εργαλείων, με συγχρηματοδότηση από το ΠΑΑ -μέσω του οποίου αναλαμβάνεται στην ουσία σημαντικό μέρος του ρίσκου, δίνοντας κίνητρο στις τράπεζες να βελτιώσουν τους όρους χρηματοδότησης.
Δύο χρηματοδοτικά εργαλεία στο τέλος 2018
Από τις προτάσεις της μελέτης δύο χρηματοδοτικά εργαλεία έχουν επιλεγεί ώστε να “τρέξουν” άμεσα:
1. Ένα εργαλείο μικροδανείων για γεωργικές εκμεταλλεύσεις και πολύ μικρές μεταποιητικές επιχειρήσεις, το οποίο θα αφορά την παροχή δανείων έως 25.000 ευρώ. Μέσω του εργαλείου αυτού το ΠΑΑ χρηματοδοτεί περίπου το ήμισυ κάθε δανείου, ώστε να δώσει κίνητρο στους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς να παρέχουν δάνεια με επιτόκιο σχεδόν στο μισό του εμπορικού επιτοκίου και με ελάχιστες έως καθόλου εξασφαλίσεις.
Η συνεισφορά του ΠΑΑ στο εν λόγω εργαλείο μπορεί να ανέλθει έως 40 εκατ. ευρώ δίνοντας κίνητρο για συνολικές επενδύσεις έως και 80 εκατ. ευρώ.
2. Ένα εργαλείο εγγύησης χαρτοφυλακίου το οποίο θα αφορά δάνεια μεγαλύτερα από 25.000 ευρώ. Μέσω του εργαλείου αυτού το ΠΑΑ μπορεί να καλύψει ένα σημαντικό μέρος του κινδύνου ενός χαρτοφυλακίου δανείων, ώστε οι χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί να έχουν κίνητρο να παρέχουν χρηματοδότηση, και μάλιστα με πολύ ευνοϊκούς όρους, καθώς: α) μειώνονται σημαντικά οι απαιτήσεις και εξασφαλίσεις και β) περιορίζεται το ύψος των επιτοκίων.
Το ΠΑΑ 2014-2020 προτείνεται να συνεισφέρει έως 70 εκατ. ευρώ οδηγώντας σε χαρτοφυλάκια επενδύσεων, το συνολικό ύψος των οποίων μπορεί να ξεπεράσει τα 400 εκατ. ευρώ.
Ήδη έχει δρομολογηθεί η εφαρμογή των δύο αυτών εργαλείων με ανάθεση καθηκόντων διαχείρισης στο Εθνικό Ταμείο Επιχειρηματικότητας και Ανάπτυξης (ΕΤΕΑΝ) για το εργαλείο μικροδανείων και στο Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων (EIF) για το εργαλείο εγγυήσεων, ενώ σε εξέλιξη βρίσκεται η συζήτηση και με τις ελληνικές τράπεζες, με σκοπό την έναρξη λειτουργίας τους στο τέλος του 2018.
Υπό διερεύνηση
Στη μελέτη προτείνεται ένα ακόμη εργαλείο, αυτό της συνεπενδυτικής διευκόλυνσης ιδίων κεφαλαίων για γεωργικές εκμεταλλεύσεις και μεταποιητικές επιχειρήσεις με αυξημένες ανάγκες για άμεση χρηματοδότηση επενδύσεων υψηλού ρίσκου.
Στο πλαίσιο αυτού του εργαλείου οι πόροι του ΠΑΑ, που μπορεί να φτάσουν και τα 50 εκατ. ευρώ, χρησιμοποιούνται ως κίνητρο για τη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα στη χρηματοδότηση καινοτόμων επενδύσεων σε νεοφυείς επιχειρήσεις ή υφιστάμενων επιχειρήσεων που θέλουν να πραγματοποιήσουν μεγάλες επενδύσεις, σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα, προκειμένου να εκμεταλλευτούν ευκαιρίες αύξησης των πωλήσεών τους.
Από το υπουργείο εξετάζεται η σκοπιμότητα υλοποίησης του εργαλείου συνεπένδυσης, ενώ διερευνάται και η ανάγκη σύστασης ενός επιπλέον εργαλείου για παροχή δανείων άνω των 25.000 ευρώ με επιμερισμό του κινδύνου μεταξύ του ΠΑΑ και των χρηματοπιστωτικών οργανισμών.
