Στην ανάληψη κοινής δράσης για την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος και των ιχθυαποθεμάτων στη Μεσόγειο και τη στήριξη της παραδοσιακής παράκτιας αλιείας μικρής κλίμακας, ώστε να καταστεί ένας βιώσιμος παραγωγικός κλάδος ενισχύοντας και τις τοπικές κοινωνίες, προχωρούν οι χώρες της ευρύτερης περιοχής.
Στο πλαίσιο της συνδιάσκεψης για τη Βιώσιμη Μικρή Παράκτια Αλιεία στη Μεσόγειο και τη Μαύρη Θάλασσα στη Μάλτα, που διοργανώθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τη Γενική Γραμματεία για την Αλιεία στη Μεσόγειο του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ (GFCM-FAO) και το Παγκόσμιο Ταμείο για τη Φύση (WWF) και ολοκληρώθηκε χθες, υιοθετήθηκε σχέδιο δράσης για την παράκτια αλιεία στις περιοχές της Μεσογείου και της Μαύρης Θάλασσας.
Στην κατεύθυνση αυτή, ο Έλληνας υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Σ. Αραχωβίτης έθεσε ως προτεραιότητα την προστασία της μικρής παράκτιας αλιείας από την κλιματική αλλαγή και τις επιπτώσεις της στο περιβάλλον, όπως είναι η είσοδος εισβολικών ειδών στη Μεσόγειο (για παράδειγμα, η απειλή από τους λεσσεψιανούς μετανάστες).
Όπως ανέφερε κατά τη διάρκεια του κοινού ταξιδιού, “από το πρώτο βήμα εδώ στη Μάλτα το 2013, με τη Δήλωση MedFish4Ever, μέχρι το τελευταίο μας βήμα στη Σόφια τον Ιούνιο του 2018, διαπιστώσαμε την αναγκαιότητα του να ληφθούν υπόψη οι ιδιαιτερότητες της κάθε περιοχής στη μικρή παράκτια αλιεία”. Ο ίδιος επισήμανε ότι με την πρόταση για υπουργική δήλωση προς ένα σχέδιο δράσης ανά Περιφέρεια, που προκρίθηκε στη Μάλτα, τίθενται τα θεμέλια για την ξεκάθαρη, ρεαλιστική και εξειδικευμένη εφαρμογή των κοινών στόχων και προθέσεων.
Ο Σ. Αραχωβίτης στάθηκε επίσης στην ανάγκη εφαρμογής συγκεκριμένων δράσεων με στόχο τη διασφάλιση συντονισμένης πολιτικής στους εξής τομείς:
- Αναβάθμιση της επιστημονικής έρευνας και της συλλογής δεδομένων για τη μικρή παράκτια αλιεία.
- Βελτίωση των μέτρων διαχείρισης της μικρής παράκτιας αλιείας.
- Αναβάθμιση της αλυσίδας αξίας της μικρής παράκτιας αλιείας.
- Μεγαλύτερη συμμετοχή της μικρής παράκτιας αλιείας στη διαδικασία λήψης των αποφάσεων για να διασφαλιστούν οι καλές συνθήκες εργασίας και το εισόδημα των αλιέων.
- Δημόσια αναγνώριση και προβολή του ρόλου των γυναικών.
Χαρακτήρισε σημαντικό τον ρόλο της GFCM, καθώς παρέχει το κατάλληλο διεθνές νομικό πλαίσιο για την προώθηση των συνεργειών και τη συμπληρωματικότητα μεταξύ των περιφερειών, ειδικά προς την κατεύθυνση των κοινών στόχων, όπως η μείωση της υπεραλίευσης και η διασφάλιση της βιωσιμότητας των ιχθυοαποθεμάτων στη Μεσόγειο για τις επερχόμενες γενιές.
Το WWF καλωσόρισε την πρωτοβουλία
Στην κοινή προσπάθεια για την προστασία της θάλασσας και τη στήριξη της παράκτιας αλιείας συμμετείχαν εννέα γραφεία WWF από όλη τη Μεσόγειο, ενώνοντας τις δυνάμεις τους με όλους τους εμπλεκόμενους στην αλιεία φορείς.
Το WWF καλωσόρισε την επίσημη δέσμευση για την υιοθέτηση σχεδίου δράσης στη Μάλτα, σημειώνοντας ότι στοχεύει στην ενδυνάμωση της συμμετοχής των ψαράδων στην αποτελεσματική και βιώσιμη διαχείριση των θαλάσσιων πόρων μέσα από την καταπολέμηση της συστηματικής υπεραλίευσης και την ορθή διαχείριση της αλιείας.
Στο πλαίσιο της συνδιάσκεψης, δημόσιες αρχές, ομάδες ψαράδων και ΜΚΟ παρουσίασαν τις προτάσεις τους για το πώς μπορεί να επιτευχθεί η βιώσιμη διαχείριση των αλιευτικών δραστηριοτήτων στη Μεσόγειο, μια περιοχή με πολύ μεγάλα ποσοστά υπεραλίευσης.
Παράλληλα, ανακοινώθηκε ότι θα δημιουργηθεί μια ενεργή ομάδα “Φίλων της Παράκτιας Αλιείας” με πρωτοβουλία της Γενικής Επιτροπής για την Αλιεία στη Μεσόγειο, του WWF και άλλων φορέων, στόχος της οποίας είναι να φέρει σε επαφή παράκτιους ψαράδες από όλη τη Μεσόγειο και να λειτουργήσει ως μια πλατφόρμα ενημέρωσης γύρω από τα θέματα αλιείας στην περιοχή, ανταλλαγής απόψεων και εμπειριών.
Ο Δ. Καραβέλλας, γενικός διευθυντής του WWF Ελλάς, που υπογράφει το συγκεκριμένο σχέδιο δράσης ως πρόεδρος της Θαλάσσιας Μεσογειακής Πρωτοβουλίας του WWF, δήλωσε ότι με το 93% των ιχθυαποθεμάτων που έχουν αξιολογηθεί στην περιοχή της Μεσογείου να είναι ήδη υπεραλιευμένα και να απειλούνται με εξαφάνιση, “τώρα είναι η στιγμή να ενώσουμε τις δυνάμεις μας για το καλό της Μεσογείου, της θάλασσάς μας και της κοινής μας Ιστορίας”.
Βιώσιμες πρακτικές στην παράκτια αλιεία
Το WWF Ελλάς μαζί με τα άλλα οκτώ γραφεία WWF (Κροατίας, Σλοβενίας, Γαλλίας, Ισπανίας, Ιταλίας, Τυνησίας, Τουρκίας και Αλγερίας) ήδη συμμετέχει στο πρώτο παμμεσογειακό πενταετές πρόγραμμα, το οποίο με όχημα τη συνδιαχείριση έχει ως απώτερο στόχο τη βιώσιμη διαχείριση της παράκτιας αλιείας και τη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου των αλιέων, δεδομένου, όπως αναφέρει, ότι η Ε.Ε. δεν έχει προχωρήσει σε ουσιαστικά μέτρα υπεύθυνης διαχείρισης της παράκτιας αλιείας ενώ η μείωση των ιχθυαποθεμάτων συνεχίζεται με ταχείς ρυθμούς.
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι εννέα χώρες που συμμετέχουν στο πρόγραμμα αντιπροσωπεύουν πάνω από το 60% του μεσογειακού παράκτιου στόλου.
Το πρόγραμμα υλοποιείται στο πλαίσιο της Θαλάσσιας Μεσογειακής Πρωτοβουλίας με τη συμμετοχή παράκτιων αλιέων από είκοσι μία περιοχές συνολικά, ενώ ειδικότερα στην Ελλάδα το πρόγραμμα “Μετασχηματίζοντας την παράκτια αλιεία στις Βόρειες Κυκλάδες” θα υλοποιηθεί σε συνεργασία με ψαράδες από τα νησιά Τήνο, Τζιά, Κύθνο, Σύρο και Άνδρο.
Βασικοί στόχοι του προγράμματος είναι η προώθηση βιώσιμων πρακτικών στην παράκτια αλιεία με όχημα τη συνδιαχείριση και τη συμμετοχική λήψη αποφάσεων, καθώς και η βελτίωση του βιοτικού επιπέδου των ψαράδων, είτε μέσω εναλλακτικών πηγών εισοδήματος (π.χ. αλιευτικός τουρισμός) είτε μέσω μιας σειράς εργαλείων για την αποτελεσματικότερη προώθηση των αλιευμάτων τους στην αγορά.
