Σε πλήρη εξέλιξη βρίσκεται η δημιουργία ενός ηλεκτρονικού εργαλείου σύγκρισης των λιανικών τιμών στην ενέργεια, που θα ενισχύει αλλά και θα προστατεύει τους καταναλωτές, ιδιαίτερα εν μέσω ραγδαίων αλλαγών στις ελληνικές αγορές ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου.
Η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ) έχει ήδη ξεκινήσει τη διαδικασία για την ανάπτυξη της σχετικής διαδικτυακής εφαρμογής, που εκτιμάται ότι θα ολοκληρωθεί εντός του 2019, ώστε να τεθεί σε κανονική λειτουργία.
Στόχος της Αρχής είναι η δημιουργία του συγκεκριμένου εργαλείου, προκειμένου να υπάρχει η δυνατότητα παρακολούθησης και σύγκρισης όλων των διαθέσιμων προϊόντων στις αγορές λιανικής του τομέα της ενέργειας (ηλεκτρισμός, φυσικό αέριο). Στην ηλεκτρονική πλατφόρμα θα αναλύεται αρχικά το ανταγωνιστικό και μετέπειτα το πλήρες κόστος ανά τιμοκατάλογο (ανταγωνιστικό και ρυθμιζόμενο σκέλος).
Η εφαρμογή θα διαχωριστεί σε τρεις διακριτές περιοχές και οντότητες χρηστών:
- Περιοχή Α: μια περιοχή δημόσιας πρόσβασης, όπου οι καταναλωτές θα μπορούν να ενημερώνονται με όλες τις διαθέσιμες από τους προμηθευτές πληροφορίες.
- Περιοχή Β: μια περιοχή για την εγγραφή και ταυτοποίηση των προμηθευτών και την καταχώριση δεδομένων / πληροφοριών. Μετά την ολοκλήρωση της εγγραφής και της διαδικασίας ταυτοποίησης, ενεργοί προμηθευτές θα είναι υποχρεωμένοι να εισαγάγουν τα δεδομένα αυτόματα (μέσω διεπαφών προγραμμάτων εφαρμογής -Application Program Interface- ή μέσω μιας προκαθορισμένης μορφής -predefined format- με τον Ρυθμιστή).
- Περιοχή Γ: μια εσωτερική / ενδοδικτυακή (intranet) περιοχή, όπου ο Ρυθμιστής θα παρακολουθεί και θα διαχειρίζεται τις περιοχές Α και Β.
Η ΡΑΕ θα εκδώσει σχετικό ρυθμιστικό πλαίσιο λειτουργίας για την υπηρεσία αυτή, που θα περιγράφει τις υποχρεώσεις και τα δικαιώματα ανά οντότητα και διακριτή περιοχή.
Τα ανωτέρω γνωστοποιήθηκαν σε μια από τις ειδικές ενημερωτικές εκδηλώσεις που πραγματοποίησε η ΡΑΕ, στη ΔΕΘ, στην οποία παρουσιάστηκε το πλαίσιο λειτουργίας των εργαλείων σύγκρισης τιμών (PCTs) στον τομέα της ενέργειας και ειδικότερα το αντίστοιχο εργαλείο που πρόκειται να δημιουργήσει η ελληνική Αρχή.
Σύμφωνα με την παρουσίαση της Ευ. Γκότζου, προϊσταμένης της Διεύθυνσης Προστασίας Καταναλωτών, Περιβάλλοντος και Λιανικών Αγορών της Αρχής, βάσει σχεδίου χρονοδιαγράμματος, η δημιουργία του ελληνικού εργαλείου σύγκρισης τιμών θα πραγματοποιηθεί στο πλαίσιο τριών χρονικών φάσεων:
- Μάιος - Οκτώβριος 2018: λεπτομερής σχεδιασμός των τριών περιοχών (τον Ιούλιο έγινε το πρώτο workshop με τους προμηθευτές, ετοιμάζεται και το σχετικό ρυθμιστικό πλαίσιο).
- Νοέμβριος 2018-Φεβρουάριος 2019: δημόσια διαβούλευση των τιμολογιακών παραμέτρων και του ρυθμιστικού πλαισίου, δοκιμαστική λειτουργία και λειτουργία σε πραγματικές συνθήκες, εκπαιδευτικά σεμινάρια για διαχειριστές και χρήστες, εγχειρίδια, εκπαιδευτικό υλικό αναφορές για τη λειτουργία κατά τη φάση της δοκιμαστικής λειτουργίας.
- Μάρτιος 2019: τεχνική υποστήριξη και διόρθωση σφαλμάτων, IT hosting σε cloud και δημιουργία γραφείου εξυπηρέτησης (help desk) - υποστήριξης πελατών (έως το τέλος του 2019).
Η σημασία του εργαλείου σύγκρισης τιμών για τον καταναλωτή
Είναι προφανές ότι το εργαλείο αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία για τον καταναλωτή, καθώς θα μπορεί να ενισχύσει την διαπραγματευτική του θέση έναντι των προμηθευτών και να προσδιορίσει το ενεργειακό του κόστος, χωρίς να επιβαρύνεται από ανεξέλεγκτα μετακυλιόμενες δαπάνες. Απώτερος στόχος είναι η ενεργός συμμετοχή τού κάθε καταναλωτή στον προσδιορισμό της ζήτησης, με φιλικά μέσα προς το περιβάλλον και άμεση αντανάκλαση στο ατομικό του ενεργειακό κόστος.
Ως εκ τούτου, έμφαση δίνεται στην "έξυπνη" και εύκολη πρόσβαση που θα παρέχεται στους καταναλωτές σε ουδέτερη και αντικειμενική πληροφορία, με βάση τις διαθέσιμες προσφορές. Χαρακτηρίζεται ως ένα από τα σημεία - κλειδιά, που μπορεί να συμβάλει στην ενδυνάμωση των καταναλωτών ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου, προκειμένου να διαδραματίσουν ενεργό ρόλο στις αγορές λιανικής, επιτρέποντάς τους να λαμβάνουν επωφελείς αποφάσεις σχετικά με την επιλογή των νέων τους συμβολαίων ή σχετικά με το αν θα αλλάξουν ή όχι το υφιστάμενο συμβόλαιό τους ή τον πάροχό τους.
Ωστόσο, είναι κρίσιμο να διασφαλιστεί ότι το εργαλείο αυτό θα έχει πραγματικά ορθή λειτουργία, υπό την έννοια ότι οι πελάτες θα πρέπει να μπορούν να το εμπιστεύονται και να αξιοποιούν προς όφελός τους τις πληροφορίες και τις υπηρεσίες που θα τους παρέχει.
Γενικότερα αυτού του τύπου τα εργαλεία θα πρέπει να επιδεικνύουν τα εξής χαρακτηριστικά/αρχές: ανεξαρτησία, διαφάνεια, πληρότητα, σαφήνεια και κατανόηση, ορθότητα και ακρίβεια, φιλική στο χρήστη πρόσβαση και ενδυνάμωση των πελατών.
Ήδη ιστοσελίδες / ιστότοποι για τη σύγκριση τιμών χρησιμοποιούνται ευρέως σε όλη την Ε.Ε. και μάλιστα ποσοστό 22% των σχετικών sites αφορούν στον τομέα της ενέργειας.
Σύμφωνα με στοιχεία σχετικής μελέτης (Μάρτιος 2017 - Competition and Markets Authority, Digital comparison tools market study - GOV.UK), άτομα ηλικίας 25 έως 34 ετών ήταν πιο πιθανό να έχουν χρησιμοποιήσει ένα εργαλείο σύγκρισης τιμών, ενώ μόνο 7% από την ηλικιακή αυτή ομάδα δεν το έχει κάνει ποτέ. Είναι χαρακτηριστικό ότι πάνω από 8 στους 10 καταναλωτές έχουν χρησιμοποιήσει σχετικές ιστοσελίδες για να βρουν την πιο συμφέρουσα προσφορά (85%) και για να συγκρίνουν τιμές (83%), ενώ για το 79% στόχος ήταν η εξοικονόμηση χρημάτων ή η μείωση του κόστους και των εξόδων, για το 69% να δουν ποιες εταιρείες προσφέρουν προϊόντα/υπηρεσίες που χρειάζονται και για το 67% να αλλάξουν προμηθευτή.
Επισημαίνεται επίσης ότι τα εργαλεία σύγκρισης τιμών πρέπει να είναι ανοιχτά στην καινοτομία προκειμένου να προσαρμόζουν και να αποτυπώνουν την εξέλιξη των σύγχρονων ενεργειακών αγορών, με βάση νέες τεχνολογίες όπως η υιοθέτηση των "έξυπνων" μετρητών, τα ηλεκτρικά οχήματα, τα νέα μοντέλα τιμολόγησης και τα νέα επιχειρηματικά μοντέλα.
