«Πρόσω ολοταχώς» για μια «καθαρή» έξοδο από το πρόγραμμα στήριξης τον ερχόμενο Αύγουστο εκπέμπουν οι Βρυξέλλες, ενώ επικρατεί κλίμα αισιοδοξίας για την επίτευξη συμφωνίας με το ΔΝΤ στο Eurogroup της 27ης Απριλίου στη Σόφια.
Μετά τις ολιγοήμερες διακοπές του Πάσχα, οι πρωταγωνιστές της διαπραγμάτευσης για το ελληνικό ζήτημα επέστρεψαν στα γραφεία τους με στόχο να «ανεβάσουν ταχύτητα» σε ό,τι αφορά τις εργασίες για την ολοκλήρωση του προγράμματος. Ειδικότερα, όπως διαβεβαιώνουν την «Α» αρμόδιες πηγές, το ορόσημο του Eurogroup της 21ης Ιουνίου παραμένει για μια συνολική συμφωνία εξόδου της Ελλάδας από το Μνημόνιο που θα περιλαμβάνει: την ολοκλήρωση της τέταρτης αξιολόγησης, την ελάφρυνση του χρέους, τη στρατηγική για την ανάπτυξη και τη μεταμνημονιακή εποπτεία.
Σε αυτήν την τελική ευθεία, ο πρώτος σταθμός είναι η εαρινή σύνοδος του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας στην Ουάσιγκτον στις 20-22 Απριλίου. Εκεί αναμένεται να συναντηθούν όλοι οι βασικοί «παίκτες» και να κορυφωθούν οι διαπραγματεύσεις μεταξύ Ευρωπαίων και ΔΝΤ για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους, έτσι ώστε να είναι σε θέση το ΔΝΤ να ενεργοποιήσει το πρόγραμμά του με την Ελλάδα αμέσως μετά. Οι συζητήσεις για το χρέος βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη στο πλαίσιο της σχετικής ομάδας εργασίας που έχει στηθεί μεταξύ των επιτελών των υπουργείων Οικονομικών της Ευρωζώνης και αυτό που αναζητείται είναι μια λύση που θα ικανοποιεί όλες τις πλευρές.
Τα τέσσερα βασικά στοιχεία της λύσης για το χρέος που συζητούν οι ιθύνοντες είναι η χρήση κεφαλαίων του ESM για την αποπληρωμή των δανείων του ΔΝΤ ύψους σχεδόν 10 δισ., η λήψη εμπροσθοβαρών μέτρων ελάφρυνσης, ο λεγόμενος γαλλικός μηχανισμός σύνδεσης της ανάπτυξης με την αποπληρωμή του χρέους αλλά και το μακροπρόθεσμο σχέδιο της Ευρωζώνης για τη στήριξη της Ελλάδας σε περίπτωση που χρειαστεί στο μέλλον.
Σε αυτό το πλαίσιο, καθένας από τους «παίκτες» έχει τις δικές του προτεραιότητες. Το ΔΝΤ έχει καταστήσει σαφές ότι δεν επιθυμεί τη σύνδεση των μέτρων ελάφρυνσης του χρέους με νέες προϋποθέσεις, καθώς κυριαρχεί η άποψη ότι κάτι τέτοιο δεν θα πετύχει, δηλαδή ότι δεν θα διασφαλίσει τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους που είναι και το ζητούμενο.
Από την πλευρά τους, οι Ευρωπαίοι (πρωτοστατούν η Γερμανία και η Ολλανδία) θεωρούν «παράλογο» το αίτημα του ΔΝΤ να ληφθούν μέτρα ελάφρυνσης χωρίς ικανοποιητικό έλεγχο ως προς την τήρηση των δεσμεύσεων από την Ελλάδα.
Την ίδια στιγμή, ωστόσο, το Eurogroup θεωρεί δεδομένη την «καθαρή έξοδο» της Ελλάδας από το πρόγραμμα, κάτι που αποτελεί προτεραιότητα και για την ελληνική κυβέρνηση.
Με αυτά τα δεδομένα, πηγές που εμπλέκονται στις διαπραγματεύσεις εξέφραζαν την πεποίθηση ότι μια «μέση οδός» είναι εφικτή, καθώς όλες οι πλευρές επιθυμούν μια θετική έκβαση για την Ελλάδα το ερχόμενο καλοκαίρι και μάλιστα, «χωρίς δράματα», όπως έλεγε χαρακτηριστικά Ευρωπαίος αξιωματούχος.
Αναμένοντας την έκθεση βιωσιμότητας του χρέους
Τα πρώτα απτά αποτελέσματα των εν λόγω συζητήσεων αναμένεται, ως εκ τούτου, να φανούν στο άτυπο Eurogroup της 27ης Απριλίου στη Σόφια, για το οποίο υπάρχουν σαφείς προσδοκίες από την ευρωπαϊκή πλευρά για μια προκαταρκτική συμφωνία με το ΔΝΤ. Οι Ευρωπαίοι κρίνουν ότι η στάση του ΔΝΤ τον τελευταίο χρόνο είναι αρκετά εποικοδομητική, ενώ παράλληλα οι ίδιοι είναι διατεθειμένοι να δώσουν μεγαλύτερη σαφήνεια για τα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους. Σύμφωνα με αρμόδιες πηγές, στόχος είναι να αποτυπωθούν τα βασικά σημεία σε μια δήλωση, έτσι ώστε το ΔΝΤ να είναι σε θέση να ενεργοποιήσει τελικά το πρόγραμμα με την Ελλάδα. Η τελική συμφωνία για το χρέος, ωστόσο, θα είναι δυνατή μετά την ολοκλήρωση της έκθεσης της βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους (περί τον Μάιο - Ιούνιο), στη βάση των στοιχείων της Eurostat για το 2017, που αναμένεται να δημοσιοποιηθούν στα τέλη του μήνα.
Το ελληνικό αναπτυξιακό σχέδιο
Επιπλέον, στο Eurogroup της Σόφιας αναμένεται να τεθεί επί τάπητος και το σχέδιο της Ελλάδας για την ανάπτυξη στη μεταμνημονιακή εποχή. Για την Ευρωζώνη, η εν λόγω στρατηγική έχει ιδιαίτερη σημασία, όχι μόνο για τον ρόλο που θα παίξει στη βιωσιμότητα του χρέους, αλλά και γιατί θα δώσει μια εικόνα για την πορεία που θα ακολουθήσει στο μέλλον η ελληνική οικονομία. Όπως σημείωνε Ευρωπαίος αξιωματούχος, η ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να απαντήσει σε ερωτήματα που αφορούν την πραγματική οικονομία, όπως το πώς θα μειωθεί η ανεργία και με ποιους τρόπους θα τονωθούν οι εξαγωγές και η παραγωγικότητα.
Σε ό,τι αφορά τη μεταμνημονιακή εποπτεία, οι χώρες της Ευρωζώνης επιθυμούν να διασφαλιστεί ότι η Ελλάδα δεν θα ανατρέψει τις ήδη εφαρμοσμένες μεταρρυθμίσεις και θα παραμείνει σε μια μεταρρυθμιστική τροχιά. Άλλωστε στις Βρυξέλλες θεωρούν ότι ο βασικός στόχος της κυβέρνησης θα είναι μετά το τέλος του προγράμματος η διατήρηση του καλού κλίματος στις αγορές, κάτι που συμπίπτει με τις προσδοκίες του Eurogroup.
Έγκαιρη ολοκλήρωση της αξιολόγησης
Τέλος, ιδιαίτερα σημαντική, προκειμένου να τηρηθεί το χρονοδιάγραμμα που έχει τεθεί, είναι η έγκαιρη ολοκλήρωση της τέταρτης αξιολόγησης. Γι' αυτόν τον λόγο οι επικεφαλής των θεσμών αναμένεται να επιστρέψουν στις αρχές Μαΐου στην Αθήνα, ενώ στις Βρυξέλλες εμφανίζονται καθησυχαστικοί ως προς την πορεία εφαρμογής των προαπαιτούμενων. Πιο συγκεκριμένα, οι Βρυξέλλες εκτιμούν πως η ελληνική κυβέρνηση έχει αποδείξει τη βούλησή της να ολοκληρωθεί επιτυχώς το πρόγραμμα το ερχόμενο καλοκαίρι και πως η ολοκλήρωση και των τελευταίων προαπαιτούμενων, συμπεριλαμβανομένων αυτών που αφορούν στον τομέα ενέργειας και τις ιδιωτικοποιήσεις θα προχωρήσουν χωρίς καθυστερήσεις.
