Live τώρα    
16°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
16 °C
13.4°C17.6°C
3 BF 66%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
14 °C
10.9°C15.9°C
1 BF 64%
ΠΑΤΡΑ
Σποραδικές νεφώσεις
15 °C
9.0°C15.5°C
2 BF 63%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
14 °C
13.8°C14.7°C
2 BF 77%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
15 °C
13.0°C14.5°C
1 BF 75%
Δυναμική ανάπτυξη στην παραγωγή αρωματικών - φαρμακευτικών φυτών / Με άρωμα εξαγωγών...
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Δυναμική ανάπτυξη στην παραγωγή αρωματικών - φαρμακευτικών φυτών / Με άρωμα εξαγωγών...

Σε φάση δυναμικής ανάπτυξης εισέρχεται ο κλάδος των αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών, με το ενδιαφέρον των παραγωγών και μεταποιητών να κορυφώνεται τους τελευταίους μήνες, ειδικότερα μετά την σύνταξη για πρώτη φορά ειδικού στρατηγικού σχεδίου, σε μια αγορά που αναδεικνύεται ιδιαίτερα ελκυστική.

Για την εξέλιξη του τομέα χρειάζονται πλήρης αξιοποίηση της έρευνας σε όλα τα στάδια, διάθεση κατάλληλων εκτάσεων, παραγωγή ενδογενούς πολλαπλασιαστικού υλικού με διατήρηση των εξαιρετικών ιδιοτήτων και χαρακτηριστικών, συμβολή στις ενισχύσεις για εγκατάσταση καλλιεργειών και σε επενδυτικές προσπάθειες παραγωγής και μεταποίησης, υποστήριξη επιστημονική και τεχνική, υποστήριξη στη διάθεση και την εμπορία, αλλά και πλήρης προστασία των ενδημικών φυτών και των περιοχών τους.

Υπενθυμίζεται ότι στο πλαίσιο του σχεδίου σε πρώτη φάση προσδιορίζονται ως προτεραιότητες 12 είδη αρωματικών - φαρμακευτικών φυτών (όπως ρίγανη, τσάι του βουνού, χαμομήλι, θυμάρι φασκόμηλο κ.λπ.), με βάση τη ζήτηση και τις τάσεις στις διεθνείς αγορές, τα προϊόντα προστιθέμενης αξίας και την ανταγωνιστικότητα των ελληνικών, με κύριο κριτήριο το συγκριτικό πλεονέκτημα της χώρας, και σε σύνδεση με περιφερειακούς στόχους και τη δυναμική τοπικών προϊόντων.

Από τα συνολικά 6.500 είδη φυτών στην Ελλάδα, 1.300 είναι αρωματικά-φαρμακευτικά και σήμερα αξιοποιούνται μόλις 5.

Εκτιμάται ότι προς το παρόν οι καλλιέργειες ανέρχονται σε περίπου 40.000 στρέμματα -που αναμένεται να διπλασιαστούν ή και να τριπλασιαστούν σε μικρό βάθος χρόνου- ενώ οι παραγωγοί υπολογίζονται σε 300-500 (φέτος μόνο 100 νέοι παραγωγοί) με εξαγωγική δραστηριότητα.

Δυναμική αγορά

Πρέπει να σημειωθεί ότι πρόκειται για δυναμική αγορά εκατοντάδων εκατομμυρίων (οι παγκόσμιες εξαγωγές το 2014 έφτασαν στα 3,3 δισ. δολάρια, συνολικά), με κύριους εξαγωγείς την Κίνα, την Ινδία, τον Καναδά, τις ΗΠΑ και την Γερμανία.

Οι κύριοι βιομηχανικοί τομείς που χρησιμοποιούν τέτοια φυτά είναι οι εξής:

- Αρτυμάτων - μπαχαρικών - αφεψημάτων.

- Φυτικών προϊόντων υγιεινής διατροφής (βιολειτουργικά τρόφιμα).

- Αρωμάτων - αρωματικών υλών.

- Φαρμακευτικών προϊόντων - φυτοθεραπευτικών.

- Καλλυντικών.

- Φυτοπροστατευτικών προϊόντων.

Η υψηλή τιμή των φυτών αυτών, που αναμένεται να κινηθεί πάνω από τα 10 δολάρια / κιλό, ξεπερνώντας και τα 12 δολάρια/κιλό τα επόμενα χρόνια, σε συνδυασμό με την αυξητική τάση της ζήτησης, καθιστούν ιδιαίτερα ελκυστική τη δραστηριότητα.

Οι ελληνικές εξαγωγές είναι ιδιαίτερα αναιμικές, καθώς αντιπροσωπεύουν ποσοστό κάτω από 0,1% των παγκόσμιων εξαγωγών (όταν Αλβανία και Βουλγαρία κατέχουν το 5%).

Δυνατότητες χρηματοδοτήσεων

Σημαντική παράμετρο για την ανάπτυξη του κλάδου των αρωματικών - φαρμακευτικών φυτών αποτελεί η δυνατότητα άντλησης χρηματοδοτήσεων τόσο από το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ) 2014-2020 όσο και από τον Αναπτυξιακό Νόμο αλλά και την ενιαία δράση κρατικών ενισχύσεων για έρευνα και καινοτομία. Τουλάχιστον 10 μέτρα του ΠΑΑ μπορούν να αξιοποιηθούν από τον κλάδο και δύο από τον Αναπτυξιακό.

1. ΠΑΑ

- Β.1.2.1: Μέτρο 11. Βιολογικές καλλιέργειες. Ενισχύσεις για τη μετατροπή σε βιολογικές πρακτικές και μεθόδους (νεοεισερχόμενοι παραγωγοί) και ενισχύσεις για τη διατήρηση πρακτικών και μεθόδων βιολογικής γεωργίας (παλιοί παραγωγοί).

- Β.1.2.1: Μέτρο 4.1. Στήριξη για επενδύσεις σε γεωργικές εκμεταλλεύσεις.

- Β.1.2.2: Μέτρο 4.21. Μεταποίηση, εμπορία και ανάπτυξη με τελικό προϊόν εντός Παραρτήματος Ι (γεωργικό προϊόν).

- Β.1.2.3: Μέτρο 4.2.2. Μεταποίηση, εμπορία και ανάπτυξη με τελικό προϊόν εκτός του Παρατήματος Ι (μη γεωργικό προϊόν).

- Β.1.2.4: Μέτρο 4.2.3. Μεταποίηση εμπορία και ανάπτυξη γεωργικών προϊόντων από επαγγελματίες αγρότες.

- Β.1.2.5: Μέτρο 19.2. Στήριξη υλοποίησης δράσεων των στρατηγικών τοπικής ανάπτυξης με πρωτοβουλία τοπικών κοινοτήτων (Leader).

- Β.1.2.6: Μέτρο 16. Συνεργασία (αφορά στη στήριξη για τη δημιουργία και λειτουργία επιχειρησιακών ομάδων για την παραγωγικότητα και τη βιωσιμότητα της γεωργίας και για πιλοτικά έργα και για την ανάπτυξη νέων προϊόντων, πρακτικών, διαδικασιών και τεχνολογιών).

- Β.1.2.7: Μέτρο 16.4. Οριζόντια και κάθετη συνεργασία για βραχείες αλυσίδες και τοπικές αγορές και δραστηριότητες προώθησης.

- Β.1.2.8: Μέτρο 9. Σύσταση ομάδων και οργανώσεων παραγωγών.

- Β.1.2.9: Μέτρο 1. Δράσεις μεταφοράς γνώσεων και ενημέρωσης.

Παράλληλα, δυο μέτρα του ΠΑΑ βρίσκονται προς περαιτέρω αξιολόγηση και προσαρμογή για δυνατότητες αξιοποίησης για τον κλάδο: Μέτρο 2, Συμβουλευτικές Υπηρεσίες και Μέτρο 3 Συστήματα Ποιότητας γεωργικών προϊόντων και τροφίμων (στήριξη για νέα συμμετοχή σε συστήματα ποιότητας και στήριξη για δραστηριότητες πληροφόρησης και προώθησης που πραγματοποιούνται από ομάδες παραγωγών στην εσωτερική αγορά).

2. Αναπτυξιακός Νόμος (4399/2016). Με βάση τις αποφάσεις που καθορίζουν τα είδη επενδυτικών σχεδίων γεωργικής παραγωγής και μεταποίησης γεωργικών προϊόντων που μπορούν να υπαχθούν στα καθεστώτα ενίσχυσης του Αναπτυξιακού, οι δραστηριότητες που ενισχύονται είναι οι εξής:

- Πρωτογενής γεωργική παραγωγή πολύ μικρών, μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων.

- Μεταποίηση γεωργικών προϊόντων (περιλαμβάνεται επιλέξιμη δαπάνη που αφορά σε αρωματικά και φαρμακευτικά φυτά για την επεξεργασία ξηράς δρόγης).

3. Ενιαία δράση κρατικών ενισχύσεων “Ερευνώ - Δημιουργώ - Καινοτομώ” της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Τεχνολογίας. Στον τομέα 3 που αφορά στην αγροτοδιατροφή περιλαμβάνονται οι τομείς:

- Ανάδειξης και βελτίωσης των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών των ελληνικών προϊόντων της πρωτογενούς παραγωγής, καθώς και των δυνατοτήτων χρήσης καινοτόμων φαρμακευτικών / αρωματικών φυτών και διερεύνησης της χρήσης τους για τη βιομηχανία τροφίμων, καλλυντικών καθώς και στη ζωική παραγωγή.

- Διατροφής και υγείας με την ανάδειξη και αξιοποίηση συστατικών με πιθανή σημαντική βιολογική δράση αξιοποιώντας και προσεγγίσεις αξιολόγησης επικινδυνότητας οφέλους (βότανα - αρωματικά φυτά ως αφεψήματα, ως πρώτη ύλη για συμπληρώματα διατροφής κ.ά.).

Σημειώνεται ότι αναφορικά με τις άμεσες ενισχύσεις (Πυλώνας Ι), οι παραγωγοί που καλλιεργούν αρωματικά φυτά είναι δικαιούχοι βασικής ενίσχυσης από το 2015, βάσει της τελευταίας αναθεώρησης της ΚΑΠ, εφόσον πληρούν τις προϋποθέσεις κατανομής δικαιωμάτων. Η καλλιέργεια αρωματικών φυτών ανήκει στην Περιφέρεια 2 των αρόσιμων εκτάσεων και το ύψος της ενίσχυσης εξαρτάται από την ιστορική αξία των δικαιωμάτων του κάθε παραγωγού.

Χαρακτηριστικό δείγμα του ενδιαφέροντος που υπάρχει για τον κλάδο αποτελεί η συνεργασία στην οποία προχώρησαν η Περιφέρεια Κρήτης και το Πανεπιστήμιο Κρήτης, προκειμένου να χαρτογραφηθούν οι περιοχές του νησιού όπου μπορούν να καλλιεργηθούν αρωματικά-φαρμακευτικά φυτά.

Ειδικότερα, πριν από λίγες μέρες, υπεγράφη σύμβαση μεταξύ των δύο πλευρών για το έργο “Έρευνα για την υποστήριξη του αγροτικού κόσμου στην καλλιέργεια αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών στην Κρήτη”, προϋπολογισμού 50.000 ευρώ, με χρονοδιάγραμμα υλοποίησης 14 μήνες.

Από την υλοποίηση της σύμβασης - μελέτης αναμένεται να προκύψουν οι χάρτες καταλληλότητας των περιοχών για καλλιέργεια βασικών ειδών της αρωματικής και φαρμακευτικής χλωρίδας, με βάση το περιβαλλοντικό “αποτύπωμά” τους και τη διαθεσιμότητα των απαιτούμενων περιβαλλοντικών συνθηκών στο νησί.

Με την ολοκλήρωση του έργου οι Κρητικοί αγρότες θα έχουν στη διάθεσή τους 10 χάρτες σε ψηφιακή μορφή, που θα καλύπτουν τις τέσσερεις Περιφερειακές Ενότητες του νησιού, με γεωαναφορά σε σύστημα GPS.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL