Και εγένετο... προσυμφωνία μεταξύ κυβέρνησης και θεσμών στο χθεσινό Eurogroup της Μάλτας. Όπως είχε προετοιμάσει η "Α" κατά τις προηγούμενες ημέρες, όλες οι πλευρές συμφώνησαν σε ένα πλαίσιο, το οποίο θα ακολουθηθεί από τα τεχνικά κλιμάκια, τα οποία θα επιστρέψουν σύντομα στην Αθήνα, ούτως ώστε να ολοκληρωθεί η αξιολόγηση και να ακολουθήσουν οι μεσοπρόθεσμες παρεμβάσεις στο χρέος και η μείωση των πλεονασμάτων μετά το 2020. Τη συζήτηση για το θέμα αυτό άνοιξε άλλωστε χθες ο πρόεδρος του Eurogroup Γερούν Ντάισελμπλουμ, ο οποίος, σημειωτέον, είχε βρεθεί μια μέρα πριν με τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, ενώ τόσο η αποστροφή του λόγου του επικεφαλής του ESM Κλάους Ρέκλινγκ “αυτή την εβδομάδα συζητήσαμε για τα πλεονάσματα” όσο και η προγραμματισμένη για τη Δευτέρα συνάντηση Μέρκελ - Λαγκάρντ αποτυπώνουν τις επερχόμενες εξελίξεις.
Ικανοποίηση στην κυβέρνηση
Ιδιαιτέρως ικανοποιημένη εμφανίστηκε η κυβέρνηση από τη συμφωνία. Όπως ανέφεραν κυβερνητικές πηγές, "Επιτεύχθηκε ο στόχος για μηδενικό δημοσιονομικό αντίκτυπο των μέτρων και αντίμετρων για το 2019 και το 2020", προσθέτοντας με νόημα ότι "στα εργασιακά συμφωνήθηκε η επαναφορά στην ευρωπαϊκή κανονικότητα με τις συλλογικές διαπραγματεύσεις από τον Σεπτέμβριο του 2018, τόσο με την αρχή της επεκτασιμότητας όσο και με αυτή της ευνοϊκότερης ρύθμισης, ενώ αποκρούστηκαν λοκ άουτ και αύξηση ορίου ομαδικών απολύσεων". Από εκεί και πέρα, οι ίδιοι κύκλοι ανέφεραν πως αναγνωρίστηκαν "Τα θετικά δημοσιονομικά αποτελέσματα του 2016", για να συμπληρώσουν πως "οι συνομιλίες του Έλληνα πρωθυπουργού σε κορυφαίο επίπεδο συνέβαλαν καθοριστικά στο βρεθεί κοινό έδαφος και λύση στο Eurogroup". Και κατέληγαν ότι "Στην τελική συμφωνία θα περιλαμβάνεται πακέτο θετικών μέτρων ύψους 2% του ΑΕΠ που θα αφορούν την ενίσχυση του κοινωνικού κράτους καθώς και σειρά αλλαγών στον ΕΝΦΙΑ και τη φορολογία εισοδήματος".
Ευ. Τσακαλώτος: Στη φύση της συμφωνίας οι συμβιβασμοί
Αυτό που συμφωνήθηκε ως στρατηγική τον Φεβρουάριο στο Eurogroup (αντί να μιλάμε για τα μικρά και μετά για τα μεγάλα, να αντιστρέψουμε τη διαδικασία) ολοκληρώθηκε, υπογράμμισε λίγο μετά το τέλος του χθεσινού συμβουλίου υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης στη Μάλτα ο Έλληνας υπουργός Ευκλείδης Τσακαλώτος.
Όπως ανέφερε ο υπουργός: “Είναι στη φύση μιας συμφωνίας να περιέχει και συμβιβασμούς αλλά και πράγματα που στενοχωρούν τον ελληνικό λαό. Νομίζω όμως πως η συμφωνία στα μεγάλα ζητήματα είναι για τα μέτρα και τα αντιμέτρα”, επισημαίνοντας ότι συμφωνήθηκε 1% του ΑΕΠ θετικά μέτρα και αρνητικά μέτρα το 2019 και 1% του ΑΕΠ επίσης θετικά και αρνητικά το 2020.
“Τα περιοριστικά μέτρα θα νομοθετηθούν τις επόμενες εβδομάδες και θα ισχύουν έτσι κι αλλιώς. Τα θετικά μέτρα θα νομοθετηθούν επίσης και θα υλοποιηθούν εφόσον είμαστε εντός των στόχων” σημείωσε.
Όπως τόνισε χαρακτηριστικά, "Θεωρούμε πως αυτά τα αντιμέτρα κατά κάποιον τρόπο αντισταθμίζουν τα μέτρα και κυρίως δημιουργούν τη βάση για την οικοδόμηση ενός κοινωνικού κράτους στην Ελλάδα".
Ο μηχανισμός προβλέψεων
Το πρόγραμμα τελειώνει τον Αύγουστο του 2018. Λίγο πριν θα αποφασιστεί ένας μηχανισμός, μια εκτίμηση για το ποια θα είναι η δημοσιονομική πορεία της χώρας μετά το 2018, και πάνω σε αυτή τη βάση θα αποφασιστεί αν όλα τα καλά μέτρα θα ισχύσουν, ήτοι αν η Ελλάδα είναι εντός των στόχων ή αν χρειάζεται τα μέτρα του 2020 να πάνε το 2019. Το παραπάνω προκύπτει από τα λεγόμενα του Έλληνα υπουργού Οικονομικών, κάτι το οποίο, με απλά λόγια σημαίνει, πως αν ο μηχανισμός εκτιμήσει πως το πρωτογενές πλεόνασμα του 2019 είναι 3,5%, τότε θα εφαρμοστεί 1% μέτρων και 1% αντίμετρων. Αν, για παράδειγμα, ο μηχανισμός κοινής αποδοχής "δείξει" πλεόνασμα 3%, τότε το 0,5% των μέτρων που προβλέπονται για το 2020 θα πρέπει να εφαρμοστούν το προηγούμενο έτος.
Σημαντική επιτυχία στα εργασιακά
Σημαντική επιτυχία για την ελληνική κυβέρνηση δείχνει η συμφωνία στα εργασιακά. Όπως είπε ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, δεν θα υπάρξουν ομαδικές απολύσεις, δεν θα υπάρξει νομοθέτηση του lock out (σ.σ.: ανταπεργία εργοδοτών), αντιθέτως "θα αρχίσουν οι συλλογικές συμβάσεις να επιστρέφουν σε κάτι που προσεγγίζει την κανονικότητα τον Σεπτέμβριο του 2018 και με την αρχή της επεκτασιμότητας, και με την αρχή της ευνοϊκότερης ρύθμισης". Όπως πρόσθεσε με νόημα ο υπουργός, "Όλο αυτό το πακέτο θα ισχύσει όταν ξέρουμε και τι θα πάρουμε για το χρέος και ποια θα είναι η δημοσιονομική πορεία μετά το 2018 και συγχρόνως βέβαια τα μέτρα θα εφαρμοστούν το 2019 και το 2020 εάν και μόνο εάν έχουν εφαρμοστεί τα μέτρα για το χρέος με το τέλος του προγράμματος".
ΔΝΤ και Μ. Ντράγκι για ελάφρυνση χρέους και μείωση πλεονασμάτων
Και κάπου εκεί ξεκινά η συζήτηση της επομένης του SLA, όπου θα πρέπει να αποσαφηνιστούν έτι περαιτέρω τόσο η εφαρμογή των μεσοπρόθεσμων μέτρων ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους όσο και η μείωση των πλεονασμάτων μετά το 2020. Αξίζει να σημειωθεί ότι, εκτός από την πάγια θέση του ΔΝΤ περί ανάγκης μείωσης του χρέους, την Πέμπτη παρενέβη ο επικεφαλής της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι, έπειτα από ερώτηση του ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Στέλιου Κούλογλου, ζητώντας ούτε λίγο ούτε πολύ τη δέσμευση των θεσμών για εφαρμογή των μεσοπρόθεσμων στο τέλος του προγράμματος. Και δεν έμεινε μόνο εκεί, καθώς τόνισε την ανάγκη να μειωθούν οι στόχοι για τα πρωτογενή πλεονάσματα τα επόμενα χρόνια. Πάντως, ήδη ο Β. Σόιμπλε έχει αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο για πτώση των στόχων στο 2,7% μετά το 2020.
Την "πρεμούρα" του για την περαιτέρω ελάφρυνση του χρέους έσπευσε να δείξει και το ΔΝΤ λίγο μετά το χθεσινό συμβούλιο των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης και τρεις μέρες πριν από την κρίσιμη συνάντηση Μέρκελ - Λαγκάρντ την επόμενη Δευτέρα.
Με μια λιτή ανακοίνωση, το ΔΝΤ επιβεβαίωσε την πρόοδο που έγινε στο Eurogroup, φροντίζοντας να κρατήσει χαμηλά τους τόνους σημειώνοντας δύο στοιχεία: Πρώτον ότι παραμένουν ανοικτά θέματα σε ό,τι αφορά τις μεταρρυθμίσεις και δεύτερον ότι δεν θα συμμετάσχει στο πρόγραμμα αν δεν υπάρξει και η ρύθμιση χρέους. Όπως ανέφερε στην ανακοίνωσή του "Έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος τις τελευταίες εβδομάδες. Παραμένουν εκκρεμότητες σε μια σειρά από ζητήματα. Αλλά είμαστε σε ένα σημείο όπου πιστεύουμε ότι υπάρχουν καλές προοπτικές για μια επιτυχή ολοκλήρωση των συζητήσεων σε αυτά τα εκκρεμή ζητήματα κατά τη διάρκεια της επόμενης αποστολής στην Αθήνα" και συμπλήρωνε με νόημα "Μια τέτοια συμφωνία για τις πολιτικές που θα εφαρμοστούν θα πρέπει να ακολουθηθεί από συζητήσεις με τις χώρες της Ευρωζώνης για να εξασφαλιστούν ικανοποιητικές διαβεβαιώσεις για μια αξιόπιστη πολιτική για την ανάκτηση της βιωσιμότητας του χρέους, προτού παρουσιαστεί ένα πρόγραμμα στο Εκτελεστικό Συμβούλιο του ΔΝΤ".
