Η Νεμέα, η ιστορική πόλη της αρχαιότητας που φιλοδοξεί να γίνει η ελληνική Τοσκάνη, βρίσκεται ανάμεσα σε βουνά που την περιτριγυρίζουν και σχεδόν την κρύβουν. Εδώ απλώνεται ο μεγαλύτερος συγκεντρωτικός ελληνικός αμπελώνας έκτασης 25.000 στρεμμάτων με περισσότερα από 30 μεγάλα οινοποιεία. Στην περιοχή καλλιεργείται το Αγιωργίτικο σταφύλι, μία από τις πιο σημαντικές και πολυδύναμες ποικιλίες, που δίνει εξαιρετικούς οίνους ονομασίας προέλευσης ανώτερης ποιότητας ΟΠΑΠ Νεμέα.
Στο σημείο Αρχαίες Κλεώνες Κορινθίας δεσπόζουν οι αμπελώνες του Κτήματος Λαυκιώτη, αλλά και το οινοποιείο τους. Η ιστορία ξεκινάει το 1963, όταν η οικογένεια άρχισε να οινοποιεί μερικές από τις καλύτερες ελληνικές ποικιλίες και συνεχίζεται μέχρι σήμερα με Αγιωργίτικο, Μοσχοφίλερο και Ροδίτη. Μάλιστα το οινοποιείο διαθέτει ειδικά διαμορφωμένους χώρους που προσφέρουν τη δυνατότητα στους επισκέπτες να δοκιμάζουν κρασιά, ακόμα και ειδικές παραγωγές, παρέα με μικρογεύματα.
«Η εταιρεία μας κατά κύριο λόγο είναι εξαγωγική, καθώς περίπου το 90% της παραγωγής πηγαίνει στο εξωτερικό. Μεταξύ άλλων στέλνουμε σε Αυστραλία, ΗΠΑ, Καναδά, Σουηδία, Βέλγιο, Γερμανία, Αυστρία, Ιταλία, Βρετανία και Γαλλία» λέει η Αναστασία Λαυκιώτη και προσθέτει: «Θέλουμε να καταστήσουμε το ελληνικό κρασί διεθνώς αναγνωρίσιμο και να βρει τη θέση που του αξίζει στην παγκόσμια αγορά. Η εξωστρέφεια, ειδικά στην εποχή που ζούμε, είναι απαραίτητη».
Τη δική της ιστορία έχει η Οινοποιία Λαφαζάνη, που «γεννήθηκε» 70 χρόνια πριν, όταν ο Βασίλειος Λαφαζάνης άρχισε να φτιάχνει κρασί στον Πειραιά. Η σκυτάλη πέρασε το 1993 στον Σπύρο, με το οινοποιείο της Νεμέας να παράγει σήμερα περίπου 4.000 τόνους κρασιού τον χρόνο, από τα οποία το 80% καταναλώνεται εντός της χώρας, ενώ το 20% περίπου εξάγεται σε δέκα χώρες. Τα αμπέλια έχουν ως κύρια παραγωγή το Αγιωργίτικο, αλλά και τις ποικιλίες Cabernet Sauvignon, Ασύρτικο, Gewurztraminer, Tannat και Syrah. Η ζωή πάντως του αμπελουργού δεν είναι όσο ρομαντική ακούγεται.
«Η πραγματικότητα είναι εγκατάλειψη, απλήρωτοι παραγωγοί, παραγωγοί που δεν μπορούν να ζήσουν τις οικογένειές τους» μας λέει ο Σπύρος Λαφαζάνης και παρομοιάζει την ελληνική οινοποιία με παγόβουνο. «Αυτό που φαίνεται είναι όμορφο και φανταχτερό αλλά από κάτω υπάρχει ένα πολύ μεγάλο μέρος που δυστυχώς βρίσκεται σε αφάνεια» τονίζει και στέκεται στα μεγάλα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι παραγωγοί εξαιτίας του ειδικού φόρου κατανάλωσης και του λαθρεμπορίου.
Ωστόσο δηλώνει αποφασισμένος να συνεχίσει, στέλνοντας παράλληλα μήνυμα στους συναδέλφους του: «Πρέπει πάση θυσία να διατηρήσουμε το πλεονέκτημα που έχουμε και να κρατήσουμε τους Έλληνες καταναλωτές στο ντόπιο κρασί. Δεν πρέπει να χαλαρώσουμε...».
Στόχος η άνοδος των εξαγωγών
«Κρασί ωσάν της Νιάουστας το φέρνουν στο μαντήλι» λέγανε οι παλιοί καθώς η Νάουσα φημιζόταν για τα μεστωμένα κρασιά της, κυρίως για το Ξινόμαυρο. Σήμερα ο αμπελώνας της Νάουσας φτάνει τα 7.000 στρέμματα και η συνολική παραγωγή οίνων με ονομασίας προέλευσης «Νάουσα» είναι της τάξης των 2.500.000 λίτρων, από τα οποία το 30% - 40% εξάγεται. Στην περιοχή οινοποιούνται και άλλα 2.000.000 λίτρα ερυθρών, ροζέ και λευκών οίνων.
Το δικό του λιθαράκι έχει βάλει ο οινοποιητικός συνεταιρισμός VAENI - Νάουσα, ο οποίος αντιπροσωπεύει περίπου το 50% της παραγωγής στην περιοχή. Τα κρασιά, που προέρχονται κατά κύριο λόγο από το Ξινόμαυρο, εξάγονται σε περίπου 30 χώρες παγκοσμίως. Από την Κίνα και τη Ρωσία μέχρι τις ΗΠΑ, την Αυστραλία και την Ινδία και φυσικά την Ευρώπη (Γερμανία, Ολλανδία, Σουηδία, Αυστρία, Βέλγιο κ.α.).
«Έχουμε την ευτυχία να διαθέτουμε μία ευγενέστατη ποικιλία, η οποία παράγει εκλεκτούς οίνους ΠΟΠ Νάουσα. Το Ξινόμαυρο Νάουσας δεν έχει να ζηλέψει τίποτε και είναι μία από τις ποικιλίες που θα πρωταγωνιστήσουν και τα επόμενα χρόνια στις εξαγωγές» λέει ο πρόεδρος του VAENI Γιώργος Φουντούλης.
Οι εξαγωγές, που παλαιότερα είχαν ξεπεράσει και το 60%, σήμερα βρίσκονται λίγο κάτω από το 50%. «Στόχος είναι να ανεβάζουμε τις εξαγωγές, διότι στην Ελλάδα η αγοραστική δύναμη του καταναλωτή είναι πάρα πολύ χαμηλή, ενώ η εγχώρια αγορά δεν είναι στα καλύτερά της» προσθέτει και μεταφέρει την κραυγή αγωνίας των οινοπαραγωγών, που ζητούν κατάργηση του ειδικού φόρου κατανάλωσης.
«Η επιβολή του φόρου ήταν κεραυνός εν αιθρία. Πρέπει οπωσδήποτε να καταργηθεί, αλλιώς θα ισοπεδωθεί ένας οικονομικός κολοσσός για την Ελλάδα, η οινοποιία. Ως χώρα έχουμε εξαιρετικά κρασιά, δεν υστερούμε σε ποιότητα. Χρειάζεται όμως και η πολιτική βούληση της εκάστοτε κυβέρνησης. Θέλουμε το κράτος δίπλα μας και όχι απέναντί μας» προσθέτει ο κ. Φουντούλης».
Τέσσερα χιλιόμετρα έξω από τη Νάουσα βρίσκεται η περιοχή της Στράντζας. Εκεί στις νοτιοανατολικές πλαγιές του Βερμίου, σε υψόμετρο 250 μέτρων από την επιφάνεια της θάλασσας, μέσα στον ομφαλό της ζώνης ΟΠΑΠ Νάουσα, βρίσκονται οι αμπελώνες του Κτήματος Χρυσοχόου, όπου καλλιεργούνται διάφορες λευκές και κόκκινες ποικιλίες. Μεταξύ άλλων το φημισμένο Ξινόμαυρο Νάουσας, οι γνωστές γαλλικές ποικιλίες Merlot, Syrah, Sauvignon Blanc καθώς και μία πολύ παλιά τοπική λευκή ποικιλία, το Πρικνάδι, από την οποία παράγεται το γνωστό στους φίλους πρεκνιάρικο.
Όπως μας λέει η Νανά Χρυσοχόου, τα κρασιά του κτήματος «ταξιδεύουν» σε Κίνα, Καναδά, ΗΠΑ, Γερμανία, Πολωνία, Αγγλία, Κύπρο και Ολλανδία. «Στα άμεσα σχέδιά μας είναι να κυκλοφορήσουμε στην αγορά την πειραματική ποικιλία Μπαρμπέρα, αλλά σε αυτό πρέπει να βοηθήσει και το κράτος» σημειώνει και καλεί τους Έλληνες να εμπιστευθούν το ντόπιο κρασί. «Μπορεί πολλές φορές το κόστος να φαίνεται δυσβάσταχτο, λόγω των φόρων, αλλά το ελληνικό κρασί και οι παραγωγοί χρειάζονται τη στήριξη» τονίζει.
