Live τώρα    
15°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
15 °C
12.0°C16.5°C
1 BF 69%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
14 °C
11.5°C16.0°C
0 BF 65%
ΠΑΤΡΑ
Αραιές νεφώσεις
14 °C
7.0°C15.5°C
2 BF 63%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
14 °C
12.8°C15.8°C
2 BF 80%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
5 °C
4.9°C12.9°C
0 BF 100%
Επίσκεψη στον βουδιστικό ναό του Μπεομεόσα / Αναζητώντας το Πηγάδι της Αθανασίας στην Κορέα
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Επίσκεψη στον βουδιστικό ναό του Μπεομεόσα / Αναζητώντας το Πηγάδι της Αθανασίας στην Κορέα

Ο μύθος του ουράνιου ψαριού που πέφτει σε κάποιο πηγάδι και έκτοτε το νερό του χαρίζει την αθανασία σε όποιον πιει από αυτό, είναι παγκόσμιος και γνώριμο "κλειδί" στην φαινομενολογία της θρησκείας. Είτε ως χρυσόψαρο είτε ως σολομό, το λάτρευαν Ινδιάνοι της Καλιφόρνια και Κέλτες της Κορνουάλης, χωριά στην Ιρλανδία και την Άπω Ανατολή. Αρχετυπική μορφή του μύθου θεωρείται η συριακή γονιμική θεά που περιγράφεται και με σώμα ψαριού Ατάργατις. Το «-γάτις» προέρχεται από το ελληνικό «γάδος» (ψάρι), ομόρριζο της λέξης «κήτος», όπως ονόμαζαν οι Έλληνες θαλάσσια τέρατα και φάλαινες. Το συνθετικό «Ατάρ» είναι μετεξέλιξη ονόματος μεσανατολιτικών θεαινών, όπως η «Κυρία της Θάλασσας» Ιράτ, η πολεμίστρια παρθένος Ανάτ και η θεά του έρωτα Ατάρτ, που λατρεύτηκε επί 1.500 χρόνια σε Ακκάδ, Φοινίκη και Ισραήλ, άλλοτε με το ουγγαριτικό όνομα Ατάρτ, άλλοτε με το εβραϊκό Αστορέθ, άλλοτε με το ακκαδικό Ιστάρ και άλλοτε με το ελληνικό Αστάρτη.

Τον μύθο για το ψάρι που κολυμπάει στο πηγάδι της αθανασίας που βρίσκουμε στο Γιόρκσαϊρ, το Όξφορντσαϊντ ή κοντά στον ναό του αγίου Πέτρου στο Χήρφορντσαϊντ, τον συνάντησα επισκεπτόμενος έναν από τους σημαντικότερους ναούς της Κορέας, τον Μπεομεόσα, στο ανατολικό άκρο του όρους Γκεουμτζεονγκσάν. Τον ίδρυσε ο μοναχός Ούι Σανγκ Νταέσα το 678. Μπεομεόσα θα πει «Το ψάρι από τον ουράνιο ναό». Σύμφωνα με τον μύθο, υπάρχει ένα πηγάδι με χρυσό νερό στο εσωτερικό του βουνού Γκεουμτζεονγκσάν όπου κατοικεί ένα ψάρι που κατέβηκε από τον ουρανό ακολουθώντας το ουράνιο τόξο. Αυτή η δοξασία αποδείχθηκε ικανή να ελκύσει πλήθος προσκυνητών από την Κορέα και όχι μόνο από αυτήν.

Η διαδρομή μέχρι το μοναστήρι

Αναχώρησα νωρίς το πρωί από το Γκιονγκγού, την πρωτεύουσα του χιλιόχρονου (από το 57 π.Χ. ώς το 935 μ.Χ.) αρχαίου βασιλείου της Σίλλα, 4η κάποτε μεγαλύτερη πόλη στον κόσμο. Μετά από 1,5 ώρα έφτασα στο Μπουσάν, τη δεύτερη σημαντικότερη πόλη της Κορέας. Αφού έβγαλα εισιτήριο στον σταθμό Νόπο της Πορτοκαλί Γραμμής ή Γραμμής 1, πληρώνοντας 4.500 γουόν, περίπου 3,5 ευρώ για απεριόριστες διαδρομές 24ώρου, πήρα το μετρό. Οι χάρτες στο βαγόνια δεν ανέφεραν απλώς τις ονομασίες των σταθμών με κορεατική και λατινική γραφή, αλλά τους είχαν και αριθμημένους ώστε να μην μπερδεύεται κάποιος ξένος με τις κορεατικές ονομασίες, που μοιάζουν μεταξύ τους. Κατεβαίνοντας, η διαδρομή προς την αφετηρία των λεωφορείων ήταν επίσης εύκολη. Βγαίνοντας από την Έξοδο 7 -άλλο χρηστικό εύρημα αποδείχθηκε η αρίθμηση των εξόδων του μετρό- έστριψα δεξιά και από εκεί ακολούθησα έναν μονόδρομο ο οποίος σε 5' με έβγαλε στην αφετηρία και το λεωφορείο της γραμμής 90. Μετά από ανηφορική διαδρομή ανάμεσα σε πυκνό πράσινο, έκανε τέρμα στην ανατολική πλευρά του όρους Γκεουμτζεονγκσάν. Πεύκα και μπαμπού, αποχρώσεις πράσινου ανακατεμένες με χρυσαφί και κόκκινο στα φυλλώματα, σκεπασμένα από πεσμένα φύλλα πέτρινα σκαλοπάτια που οδηγούσαν στον ναό, με εκατέρωθεν κλαδιά να σχηματίζουν από πάνω μου φυσικές αψίδες, και ολόγυρα ρυάκια και μικρές πέτρινες σκαλισμένες γέφυρες που συνέθεταν ένα μαγευτικό γαλήνιο τοπίο. Αυτό φαινόταν ακόμη πιο συναρπαστικό καθώς το απολάμβανα με το άρωμα που έβγαζαν ροζ και μωβ βιστέριες. Ακόμη και οι πινακίδες που κοίταζα για να επιβεβαιώνω ότι ακολουθούσα τη σωστή διαδρομή ήταν στα χρώματα της φύσης, στο καφέ του ξύλου. Μια ξύλινη πινακίδα έγραφε «Σανγκ Χενγκ Γουόν, Ιλλ Τσε Γκουμ Τζα», δηλαδή «απαγορεύονται οι εμπορικές δραστηριότητες». Σκέφτηκα αμέσως πως ήμουν τυχερός που βρέθηκα εδώ Μάιο, την ομορφότερη περίοδο για να επισκεφθεί κάποιος το Μπεομεόσα.

Οι 4 κίονες που είναι ένας

Η Ιλτζουμούν ή "Πύλη του ενός κίονος" ήταν η πρώτη πύλη από τις τρεις που πέρασα στον δρόμο προς τον ναό. Χτίστηκε το 1614 και κατάλαβα αμέσως γιατί ονομάστηκε έτσι. Προχώρησα στα πλάγια και από εκεί η πύλη φαινόταν να στηρίζεται μόνο σε μία κολώνα, παρ' ότι αυτές ήταν τέσσερεις (άλλη μια πρωτοτυπία, καθώς οι παραδοσιακές πύλες στην Κορέα έχουν δύο κίονες). Το εύρημα αυτό δεν ήταν απλώς μια αρχιτεκτονική άποψη. Συμβολίζει τη μία και μοναδική οδό προς τη φώτιση.

Εισερχόμενος στον χώρο του συγκροτήματος ένιωθα ακόμη εντονότερα να μπαίνω σε άλλον κόσμο, πιο γαλήνιο και ιερό. Προχωρώντας, μου έκαναν εντύπωση τα καλοδιατηρημένα και προσεγμένα κτήρια, καθώς και τα πολλά χρώματα, τόσο καλά ταιριασμένα μεταξύ τους που δεν ένιωσα ούτε στιγμή να μου «κουράζουν» τα μάτια. Πλησιάζοντάς τα μου έκαναν ανάλογη εντύπωση η ξυλογλυπτική στις προσόψεις, τα γαλαζοπράσινα καφασωτά παράθυρα, οι πορτοκαλοκόκκινες ψευδοκολώνες και τα κεφάλια των αποτρεπτικών δράκων με τα ορθάνοικτα στόματα ακριβώς κάτω από τις στέγες.

Στη δεύτερη πύλη, την Τσεονγουανγκμούν, είδα 4 ουράνιους βασιλείς, τεράστια αγάλματα για φύλακες που προφυλάσσουν τον ναό από κακοποιά πνεύματα. Πρόκειται για αντίγραφα που στήθηκαν το καλοκαίρι του 2012 στη θέση των καμμένων σε εμπρησμό πρωτότυπων που προκάλεσε εργαζόμενος στον ναό στις 16 Δεκεμβρίου 2010. Ο ναός έχει γνωρίσει αρκετές ακόμη καταστροφές. Στον Πόλεμο Ιμτζίν, από το 1592 ώς το 1598, ήταν από τους πρώτους ονομαστούς ναούς που έκαψαν οι Ιάπωνες εισβολείς. Επανακατασκευάσθηκε το 1602, όμως κάηκε πάλι σε πυρκαγιά για να ξαναχτιστεί το 1613, οπότε πήρε και την οριστική του μορφή και κατασκευάστηκαν η κύρια αίθουσα Νταεουνγκτζεόν και η πύλη Τζογκυεμούν.

Οι ιερείς πολεμιστές

Η τρίτη πύλη έφερε ζωγραφιές με θέμα τη φύση. Περνώντας από κελιά μοναχών ανέβηκα μερικά σκαλιά και βρέθηκα στην κυρίως αυλή. Στην εποχή της δυναστείας Γκορυέο (918 - 1392) έμεναν στο συγκρότημα 1.000 μοναχοί. Την ώρα που έφτασα, εργάτες επιδιόρθωναν και συντηρούσαν κτήρια. Οι φθορές και οι ζημιές δεν ήταν και λίγες στο παρελθόν. Τον 16ο αιώνα οι Ιάπωνες, υποχωρώντας μετά αποτυχημένη εισβολή, κατέστρεψαν τον ναό, εκδικούμενοι τους μοναχούς οι οποίοι ήταν και περίφημοι πολεμιστές συμβάλλοντας στην απόκρουση των επιδρομέων. Ο ναός επισκευάστηκε και στον 20ό αιώνα και στη διάρκεια της ιαπωνικής κατοχής 1910 - 1945, έγινε κέντρο αντίστασης των μοναχών. Οι μοναχοί του Μπεομεόσα εξασκούνταν στη μυστική πολεμική τέχνη Σεονμούντο.

Στα αριστερά της κύριας αίθουσας μου τράβηξε την προσοχή ένα ιερό υπερυψωμένο σε καμιά δεκαριά σκαλοπάτια, μέσα στο πράσινο, με έναν συνδυασμό χρωμάτων, μπεζ στους τοίχους, πράσινο στα πορτόφυλλα και την οροφή, κόκκινο στα πλαϊνά της οροφής και τοιχογραφίες εκατέρωθεν της εισόδου με φόντο πυκνά φυλλώματα δέντρων.

Ενδιαφέρουσα μου φάνηκε και η αίθουσα Σαν Ρυούνγκ Γκακ, η «Αίθουσα του ορεινού πνεύματος», αφιερωμένη στον θεό που προστατεύει το όρος Γκεουμτζεονγκσάν. Βρισκόταν σε μεγαλύτερο ύψος από τις υπόλοιπες στην πλαγιά και μου φάνηκε παλαιότερη, ενώ είναι και η μοναδική που δεν είναι αμιγώς αφιερωμένη στην βουδιστική θρησκεία, καθώς διατηρεί στοιχεία παγανιστικής λατρείας.

Συνεχίζοντας την περιήγησή μου, είδα ακόμη ένα πέτρινο φανάρι της δυναστείας της Σίλλα στην μέση της αυλής μαζί με αρχαία τριώροφη παγόδα, μια μικρή σκάλα, διακοσμημένη με δίδυμους Χέτες, δηλαδή σκύλους με λιονταρίσιες χαίτες και χαρακτηριστικά δράκου, που στην κινεζική και κορεατική μυθολογία ελέγχουν τη φωτιά και προστατεύουν από αυτήν τα ανάκτορα. Ο ναός περιέχει τον Σεοκγκαμόνι όπως ονομάζουν οι Κορεάτες τον Σακυαμούνι, τον ιστορικό Βούδα. Διακοσμητικοί σωροί με πέτρες, ένα καμπαναριό με εσωτερικά αντερείσματα χρωματισμένα, κόκκινους κίονες, δράκους, στέρνες, μια επταώροφη πέτρινη παγόδα, ήταν μερικά ακόμη θεάματα που μου τράβηξαν την προσοχή.

Το γκονγκ

Στον ίδιο χώρο είδα και ένα γκονγκ, ένα αντικείμενο "τυπικά" βουδιστικό, όπως σκέφθηκα, καθώς ανακάλεσα αυτόματα στη μνήμη μου δεκάδες βουδιστικούς ναούς που είχα επισκεφθεί έως εκείνη την στιγμή στην Ασία και οι περισσότεροι είχαν τουλάχιστον ένα τέτοιο όργανο. Η ιστορία του γκονγκ, το οποίο ονομάστηκε έτσι από τον ηρεμιστικό και ταυτόχρονα αναζωογονητικό ήχο που παράγει, ξεκινά την Εποχή του Χαλκού, το 3500 π.Χ., στην Ανατολική Ασία και για αιώνες προσέδιδε υψηλό κοινωνικό στάτους στις οικογένειες που το κατείχαν, ενώ το «μυστικό» της κατασκευής του, από 75% χαλκό, 20% κασσίτερο και 5% νικέλιο, παρέμενε επτασφράγιστο. Με τον καιρό διαδόθηκε, και ειδικά με την επέκταση του Βουδισμού, παραμένοντας ωστόσο όργανο θεραπείας και διαλογισμού και με τον ήχο του να κηρύσσει και την έναρξη των τελετών, αιώνες προτού το εισαγάγουν οι Δυτικοί στα θέατρα για να καλούν τους θεατές στην αίθουσα παραστάσεων, στους αγώνες πυγμαχίας για να αναγγέλλουν την έναρξη και το τέλος κάθε γύρου, σε εκκλησίες ή και σε μουσικά κομμάτια. Δύο προσκυνητές άγγιξαν το γκονγκ με φανερή ευλάβεια, για καλοτυχία, υγεία και ευτυχία, ζητώντας προηγουμένως την άδεια πριν το πλησιάσουν, από σεβασμό και για το ίδιο το τύμπανο αλλά και για το πνεύμα που κατοικεί σε αυτό.

Στον ναό Μπεομεόσα υπάγονται 11 ερημητήρια με συμβολικά ονόματα όπως ο «Μπλε λωτός», με πετρόγλυφα, χρυσαφί αγάλματα του Βούδα, πέτρινα λιοντάρια με περιδέραια από καμπάνες, γλυπτά με μυθικά ζώα και δράκοντες και όλα αυτά με φόντο την πλαγιά του βουνού, η «Αίθουσα ουράνιων διδαχών του Βούδα», ο «Λέων», το «Διαμάντι», ο «Μεγάλος άγιος» και άλλα.

Το Τάγμα Τζόγκυε

Το Τάγμα Τζόγκυε εκπροσωπεί τον παραδοσιακό κορεατικό Βουδισμό και εμφανίστηκε πριν από 1.200 χρόνια, από τον εθνικό δάσκαλο της περιόδου του ηνωμένου βασιλείου της Σίλλα, τον Ντούι. Αυτός εισήγαγε από την Κίνα στη χερσόνησο το Σεόν, αυτό που στη Δύση γνωρίζουμε από την ιαπωνική ονομασία του ως Ζεν (στο Βιετνάμ, για παράδειγμα, λέγεται Τιεν) και τις πρακτικές, διαλογισμό και άλλες, του Χουινένγκ (6ου και τελευταίου πατριάρχη της Τσαν φατρίας του Βουδισμού, που πρεσβεύει την αιφνίδια φώτιση σε αντίθεση με τη «Βόρεια Σχολή» που πιστεύει στη σταδιακή αποκάλυψη της αλήθειας) γύρω στο 820 μΧ. Η σχολή Τσαν δίνει έμφαση στη μοναστική πειθαρχία και στην αυτοπαρατήρηση σε όλες τις δραστηριότητες της καθημερινότητας. Στα δε μοναστήρια δίνεται έμφαση σε εργατικότητα, ταπεινοφροσύνη, υπηρεσία, προσευχή, διαλογισμό και ευγνωμοσύνη. Τηρώντας αυτό που είχε πει ο Κινέζος δάσκαλος του 8ου αιώνα Μπαϊτσάνγκ «Ημέρα χωρίς εργασία είναι ημέρα χωρίς τροφή». Τον 12ο αιώνα, ένας μοναχός του τάγματος Τζόγκυε, ο Τζινούλ, καθιέρωσε πιο συστηματοποιημένα το κοάν.

Φεύγοντας, συνέχισα να θαυμάζω από μακριά την καλαισθησία και τη φαντασία των Κορεατών, που κατόρθωσαν να «δέσουν» τόσο ταιριαστά το συγκρότημα του ναού με την ορεινή φύση, όπως έκαναν όχι μόνο με τον Μπεομεόσα αλλά και με άλλους ναούς, όπως, για παράδειγμα, ο Οσέαμ στο βουνό Σεοράκσαν, παρόμοιας αρχιτεκτονικής και αισθητικής.

1. Οι 4 Λοκαπάλα ("Βασιλείς του ουρανού"), που προστατεύουν το μοναστήρι, διακρίνονται ανάλογα με τα χαρακτηριστικά τους. Με το παρασόλι στο δεξί του χέρι και την παγόδα στο αριστερό παριστάνεται ο Φύλακας του Βορρά

2. Η Ιλτζουμούν ή "Πύλη του ενός κίονος", που ονομάστηκε έτσι από την απόλυτη ευθυγράμμιση των 4 κιόνων, είναι η πρώτη στην σειρά από τις 3 πύλες που οδηγούν στον ναό

3. Το εσωτερικό του ναού είναι διακοσμημένο και πολύχρωμο. Στο μέσον απεικονίζεται ο Σεοκγκαμόνι, ή Σακυαμούνι, όπως είναι πιο γνωστός, και δεν είναι άλλος από τον Σιντάρτα Γκωτάμα ή Βούδα

4. Ξυλόγλυπτοι δράκοι κοσμούν τις οροφές των ναών επέχοντας συχνά και αποτροπαϊκό ρόλο

5. Ο κύριος ναός του συγκροτήματος

6. Εντυπωσιασμένος από την αρχιτεκτονική του ναού, την ατμόσφαιρα και την κορεατική φύση ολόγυρα

7. Η πέτρινη τριώροφη παγόδα κατασκευάστηκε επί βασιλείας του Χεουνγκντέοκ της δυναστείας Σίλλα, πάνω σε διπλή πέτρινη βάση. Ο δεύτερος και ο τρίτος όροφος φαίνονται μικρότεροι από τον πρώτο. Οι οριζόντιες μαρκίζες και οι επίπεδες βάσεις πάνω στις οποίες στέκεται ο τελευταίος όροφος αποτελούν τυπικό παράδειγμα της αρχιτεκτονικής της Σίλλα

8. Το γκονγκ, τυπικό όργανο στους βουδιστικούς ναούς

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL