Live τώρα    
18°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
18 °C
15.8°C19.3°C
1 BF 59%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
16 °C
11.6°C19.0°C
2 BF 64%
ΠΑΤΡΑ
Αραιές νεφώσεις
15 °C
12.0°C15.9°C
2 BF 67%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
18 °C
16.8°C19.7°C
2 BF 63%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
11 °C
10.9°C15.7°C
0 BF 82%
Κοσμοδρόμιο από τον Νίκο Κυριακίδη / Βία των όπλων, η επιδημία της Αμερικής
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Κοσμοδρόμιο από τον Νίκο Κυριακίδη / Βία των όπλων, η επιδημία της Αμερικής

Είναι δύσκολο να πει κανείς ακριβώς πότε έγινε η πρώτη μαζική δολοφονία στην Αμερική. Στο Διαδίκτυο αναφέρονται πολλά περιστατικά που περιγράφονται με αυτόν τον όρο και μερικά πηγαίνουν πολύ πίσω στον χρόνο, ώς τον 19ο αιώνα. Δεκατρία άτομα στο Κάμντεν του Νιου Τζέρσεϊ δολοφονήθηκαν από τον γείτονά τους το 1949, οκτώ άνθρωποι έπεσαν νεκροί στον Γουίνφιλντ του Κάνσας το 1903 όταν ένας τύπος άρχισε να πυροβολεί σε μια διασταύρωση όπου υπήρχε συνωστισμός, μεταξύ 60 και 150 Αφροαμερικανοί πυροβολήθηκαν ή κρεμάστηκαν από τον όχλο των λευκών στο Κόλφαξ της Λουϊζιάνας το 1873...

Και υπάρχει βεβαίως κάτι ξεκάθαρα “αμερικανικό” σε αυτόν τον τρόπο θανάτου. Ενώ οι μαζικές δολοφονίες συμβαίνουν και σε άλλες χώρες, στις ΗΠΑ είναι πολύ πιο συνηθισμένες. Μεταξύ 1966 και 2012 σημειώθηκαν 90 σχετικά περιστατικά, όταν στις άλλες τέσσερις χώρες με τις περισσότερες μαζικές δολοφονίες στον κόσμο συνέβησαν συνολικά 54.

Οι φρικιαστικές σκηνές που εκτυλίχθηκαν στο Λας Βέγκας την περασμένη Κυριακή μπορεί να αντιπροσωπεύουν τη χειρότερη μαζική δολοφονία στην πρόσφατη Ιστορία των ΗΠΑ, αλλά δεν είναι πρωτόγνωρες. Η βία των πυροβόλων όπλων είναι υπεύθυνη για έναν συγκλονιστικό αριθμό θανάτων στις ΗΠΑ: 33.000 κάθε χρόνο! Σ' αυτόν περιλαμβάνονται όλοι οι θάνατοι από τη χρήση όπλων, από ανθρωποκτονίες ώς αυτοκτονίες. Ο αριθμός των νεκρών της σφαγής στο Λας Βέγκας έφτασε στους 59 κι ενώ τα κανάλια ουρλιάζουν και η πολιτική διαμάχη μεταξύ υποστηρικτών και πολέμιων της οπλοκατοχής φουντώνει, ένας παρόμοιος αριθμός αυτοκτονιών με πυροβόλα όπλα καταγράφεται καθημερινά στις ΗΠΑ. Τα δύο τρίτα των θανάτων από την χρήση όπλων αφορούν αυτοκτονίες! Επιπλέον, τα πυροβόλα όπλα αποτελούν την τρίτη κυριότερη αιτία θανάτου στις ΗΠΑ για παιδιά ηλικίας κάτω των 17 ετών, ενώ οι μαύροι Αμερικανοί ηλικίας μεταξύ 15 και 34 ετών είναι πιο πιθανό να πεθάνουν από επίθεση με πυροβόλο όπλο παρά από οτιδήποτε άλλο!

Για τους εκτός ΗΠΑ η λύση είναι προφανής: απαγόρευση της οπλοκατοχής, ένα μέτρο που έχει θεσπιστεί και λειτουργεί σε σχεδόν όλο τον κόσμο. Αλλά στην Αμερική, ο έλεγχος της οπλοκατοχής είναι ένα άκρως πολιτικοποιημένο ζήτημα σε σημείο που η απαγόρευσή της να φαντάζει αδύνατη στο ορατό μέλλον. Οι αυστηρότεροι νόμοι για τον έλεγχο των όπλων έχουν μειώσει τους θανάτους μόνο σε μερικές πολιτείες των ΗΠΑ, αλλά σε εθνικό επίπεδο τέτοιοι νόμοι δυσκολεύονται να περάσουν. Δεν είναι περίεργο ότι η χώρα διαθέτει σήμερα τόσα όπλα όσο σχεδόν ο πληθυσμός της...

Εθνική επιδημία

Το ποσοστό θανάτων και τραυματισμών από πυροβόλα όπλα έχει φτάσει πλέον σε τέτοια επίπεδα, που η ένοπλη βία θεωρείται ήδη από την Αμερικανική Ιατρική Ένωση (American Medical Association) ως κρίση δημόσιας Υγείας. Έτσι, όλο και περισσότεροι παράγοντες, θεωρώντας δεδομένη την αδυναμία απαγόρευσης της οπλοκατοχής, ζητούν από τις αρχές να αντιμετωπίσουν τα συμπτώματα της επιδημίας αυτής πριν ασχοληθούν με τη διάγνωση των αιτιών της. Εστιάζοντας την προσοχή στην αντιμετώπιση των θυμάτων της, η χώρα ίσως μπορέσει να σημειώσει μεγαλύτερη πρόοδο στην καταπολέμηση της βίας των όπλων. Για να γίνει όμως αυτό, οι ιθύνοντες θα πρέπει να μελετήσουν ποιες παρεμβάσεις σε επίπεδο πολιτικών και λήψης μέτρων μπορούν να οδηγήσουν σε ευεργετικά αποτελέσματα. Υπ’ όψιν ότι η εν λόγω προσέγγιση έχει διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στον περιορισμό των επικίνδυνων επιπτώσεων φαινομένων και καταστάσεων που αφορούν άλλους τομείς της δημόσιας Υγείας, όπως π.χ. το κάπνισμα ή τα τροχαία ατυχήματα.

Ωστόσο, υπάρχουν κι εδώ εμπόδια. Οι έρευνες για την ένοπλη βία στην Αμερική έχουν ουσιαστικά παγώσει εδώ και χρόνια εξαιτίας ενός συγκεκριμένου άρθρου σε νόμο που ψηφίστηκε από το Κογκρέσο τη δεκαετία του 1990 και ορίζει ρητά ότι τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων στις ΗΠΑ δεν μπορούν να χρησιμοποιούν κρατική χρηματοδότηση για οποιαδήποτε ερευνητική εργασία που είναι δυνατό να προωθήσει την ιδέα επιβολής ελέγχου της οπλοκατοχής! Επρόκειτο σαφώς για μια καραμπινάτη επιτυχία τού λόμπι της οπλοκατοχής, που ακόμα και ο ίδιος ο Αμερικανός Πρόεδρος δεν μπόρεσε να ακυρώσει. Οι προσπάθειες του Ομπάμα να παρακάμψει αυτόν τον νόμο και να ξεπαγώσει τις δημόσιες έρευνες για την επιδημία της ένοπλης βίας είχαν ελάχιστο αποτέλεσμα.

Αυτό όμως δεν πρέπει να μας αποθαρρύνει, λένε οι ειδικοί. Ο Ντέιβιντ Χέμενγουεϊ της Σχολής Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ επισημαίνει πως κάθε success story στον τομέα της Υγείας είχε πάντα και τους όψιμους πολέμιούς του. Η άποψή του είναι ότι, αποκαλύπτοντας τα πλεονεκτήματα αντιμετώπισης της βίας της οπλοχρησίας ως προβλήματος ασφάλειας των καταναλωτών και δημόσιας Υγείας, δίνοντας έμφαση στην πρόληψη έναντι της τιμωρίας, μπορείς να πετύχεις ανάλογα αποτελέσματα με εκείνα της μείωσης των θανάτων από μολυσματικές ασθένειες ή της μείωσης των τροχαίων ατυχημάτων και του περιορισμού τής κατανάλωσης καπνού. Ο Χέμενγουεϊ έχει μάλιστα διατυπώσει έναν “οδικό χάρτη” για την εφαρμογή πολιτικών μέτρων που θα μείωναν σημαντικά τους θανάτους και τους τραυματισμούς από τη χρήση όπλων.

Μη φοβού τα λόμπι

Όσοι θεωρούν πως το λόμπι της οπλοκατοχής που αντιπροσωπεύει η, πράγματι, πανίσχυρη Εθνική Ένωση Όπλων είναι ανίκητο θα πρέπει να θυμούνται ότι το ίδιο έλεγαν κάποτε και για το λόμπι των καπνοβιομηχανιών. Οι διάφορες ομάδες πίεσής τους, εντός και εκτός Κογκρέσου, δεν μπόρεσαν τελικά να μπλοκάρουν τους νόμους που απαιτούσαν να υπάρχουν μεγάλες και ορατές προειδοποιήσεις στα πακέτα των τσιγάρων για τους κινδύνους του καπνίσματος. Αυτές οι προειδοποιήσεις έχει αποδειχτεί ότι μείωσαν τον αριθμό των καπνιστών.

Υπάρχουν πολλοί τρόποι να αντιμετωπίσεις το πρόβλημα της βίας των όπλων, λένε οι ειδικοί. Οι άνθρωποι με όπλα στο σπίτι θα πρέπει να ενημερώνονται για το πού και πώς θα πρέπει να τα αποθηκεύουν. Οι πωλητές όπλων μπορούν επίσης να αναλάβουν περισσότερη ευθύνη. "Αν δουν κάποιον που δεν ενδιαφέρεται για το είδος τού όπλου που αγοράζει ή λέει ότι χρειάζεται μόνον μια σφαίρα, δεν πρέπει να του πουλήσουν όπλο", τονίζει ο Χέμενγουεϊ.

Οι γιατροί έχουν επίσης έναν ρόλο να παίξουν. Εάν ένας γιατρός υποψιάζεται πως ένας από τους ασθενείς του μπορεί να έχει σκέψεις αυτοκτονίας, θα πρέπει να τον ρωτήσει αν έχει πρόσβαση σε πυροβόλα όπλα. Ένας "νόμος - φίμωτρο" που θεσπίστηκε πέρυσι στη Φλόριντα, αλλά ίσχυσε για μικρό χρονικό διάστημα, εμπόδιζε τους επαγγελματίες της Υγείας να μιλούν για όπλα με τους ασθενείς τους. Όταν όμως ο νόμος ακυρώθηκε, φέτος τον Φεβρουάριο, οι γιατροί δεν έκρυψαν την ανακούφισή τους γι’ αυτό. Παρόμοια νομοθεσία έχει προταθεί και σε άλλες πολιτείες των ΗΠΑ, αλλά η Φλόριντα θεωρήθηκε ως η δοκιμαστική περίπτωση. Η αποτυχία του νόμου εκεί δείχνει ότι θα είναι δύσκολο να περάσει και αλλού.

Η βία των όπλων, όπως και κάθε πρόβλημα δημόσιας Υγείας, αφορά πολλές ομάδες ανθρώπων. Οι κυβερνήσεις μπορούν να θεσπίσουν νόμους και οι κατασκευαστές όπλων θα πρέπει να μοιράζονται την ευθύνη για τα είδη και τις ποσότητες πυροβόλων όπλων που πουλούν. Η ακαδημαϊκή κοινότητα θα μπορούσε επίσης να συμβάλει, διεξάγοντας νέες έρευνες για τους πιο αποτελεσματικούς τρόπους μείωσης των ποσοστών θανάτων και τραυματισμών από τη χρήση όπλων, ενώ οι τοπικές κοινωνίες και οι ηγέτες των θρησκευτικών κοινοτήτων θα μπορούσαν να συμβάλουν στην παρακολούθηση των ατόμων που κινδυνεύουν από την “εθνική επιδημία” της Αμερικής. "Όλοι πρέπει να διαδραματίσουν κάποιο ρόλο. Αν όλοι συνεργαστούμε, μπορούμε να έχουμε ένα τεράστιο αποτέλεσμα" λέει ο Χέμενγουεϊ.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL