Η θύμησή της τρομάζει ακόμη, αν και -κακώς- πιστεύουμε ότι έχει εξαλειφθεί οριστικά. Ο τρόμος που προκαλεί και η σκοτεινιά της έχει εμπνεύσει μεγάλους λογοτέχνες, από τον Βοκάκιο και τον Έντγκαρ Άλαν Πόε, μέχρι τον Αλμπέρ Καμύ και τον Στρατή Τσίρκα. Έχει απεικονιστεί σαν μια τυφλή μαυροφορεμένη γριά, σαν ζωντανός σκελετός που περιφέρεται με ένα μακρύ κοντάρι που καταλήγει σε δρεπάνι. Κι ενώ έχουν περάσει αιώνες από τότε που αποδεκάτισε τη Γηραιά μας Ήπειρο -οι ιστορικοί μιλούν για 30 εκατομμύρια νεκρούς μέσα σε λίγα χρόνια τον 14ο αιώνα-, κανείς δεν την έχει ξεχάσει. Ο λόγος για την πανούκλα, που επέστρεψε, κυρίως στη Μαγαδασκάρη, αν και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας μέτρησε τα πρώτα πέντε χρόνια της δεκαετίας που διανύουμε 3.248 κρούσματα και 584 νεκρούς παγκοσμίως, όχι μόνο σε χώρες της Αφρικής, αλλά ακόμη και στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Η αιχμή του δόρατος όμως είναι στην εξωτική Μαγαδασκάρη, όπου η εποχή των βροχών έφερε μαζί της και τον "Μαύρο Θάνατο". Μέχρι στιγμής έχουν πεθάνει από την πανούκλα 24 άνθρωποι κι άλλοι 131 νοσούν - και η κυβέρνηση της χώρας προσπαθεί με ένα σχέδιο έκτακτης ανάγκης να σταματήσει την επέλαση του Yersinia Ρestis, του βακτήριου που την προκαλεί. Από το περασμένο Σάββατο, λοιπόν, ο πρωθυπουργός της πάμπτωχης χώρας έχει απαγορεύσει παντού στο Ανταναναρίβο τις συγκεντρώσεις, είτε πρόκειται για γιορτές, είτε για διαδηλώσεις. Υπάλληλοι του υπουργείου Υγείας έχουν βγει με εντομοκτόνα και ψεκάζουν σχολεία, τόπους συνάθροισης, ακόμη και τις στάσεις των λεωφορείων και τις πιάτσες των ταξί, επειδή η αρρώστια μεταδίδεται στον άνθρωπο από τσίμπημα ψύλλων. Κι αν ο ασθενής πιστέψει ότι πρόκειται για γρίπη και δεν πάει εγκαίρως στον γιατρό -ή δεν υπάρχει γιατρός για να πάει- και φτάσει η αρρώστια στους πνεύμονες, τότε μπορεί να μεταδοθεί από άνθρωπο σε άνθρωπο.
Κανονικά, στην εποχή μας, η πανούκλα στα πρώτα της στάδια θεραπεύεται εύκολα, με αντιβίωση. Αλλά πρέπει να υπάρχει αντιβίωση. Και η μετάδοσή της εμποδίζεται εύκολα με την τήρηση στοιχειωδών κανόνων υγιεινής - μεταξύ άλλων με την πρόσβαση σε καθαρό νερό. Αλλά πρέπει να υπάρχει πρόσβαση. Σε χώρες τόσο φτωχές όσο η Μαγαδασκάρη δεν υπάρχουν ούτε το ένα ούτε το άλλο. Κι ο ξεχασμένος "Μαύρος Θάνατος" μπορεί να επιστρέψει.
