Ένα μήλο την ημέρα... Μάλλον δεν οδηγεί πάντα σε θετικές συνυποδηλώσεις, κατά τη λαϊκή παροιμία -τουλάχιστον αν λάβουμε υπόψη την πρόσφατη έκθεση που εκπόνησε η ευρωομάδα της Αριστεράς για να καταδείξει τη συστηματική φοροδιαφυγή του τεχνολογικού κολοσσού και τη συνεχή εκμετάλλευση νομικών κενών στις εθνικές νομοθεσίες για ανάλογους σκοπούς το διάστημα 2015-2017.
Οι πρακτικές της Apple ήταν γνωστές βέβαια εδώ και χρόνια. Off shore εταιρείες, ευνοϊκές φορολογικές συμφωνίες και μεταφορά κερδών (profit shifting) την είχαν "ανεβάσει" στο βάθρο των φοροφυγάδων -και, μεταξύ άλλων, προσφάτως φιγουράριζε στα Paradise Papers. Το νέο στοιχείο που κομίζει η έκθεση της Αριστεράς στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αφορά τις μεθόδους που χρησιμοποιεί για να μην πληρώνει τα δέοντα στην Ευρωπαϊκή Ένωση από το 2015 και μετά, οπότε είχε προχωρήσει σε αλλαγές στην επιχειρηματική της σύνθεση. Με case study την περίπτωση της Ιρλανδίας και των δραστηριοτήτων που αναπτύσσει εκεί η Apple, οι ευρωβουλευτές της GUE/NGL ρίχνουν φως σε όλα τα παραπάνω, σε μια συγκυρία που συμπίπτει -όχι τυχαία- με την πολύ πρόσφατη άρνηση του τεχνολογικού "γίγαντα" να καταθέσει ενώπιον της αρμόδιας κοινοβουλευτικής εξεταστικής επιτροπής ΤΑΧΕ3, που έχει συσταθεί για να διερευνήσει τα Paradise Papers.
Η άρνηση αυτή ήρθε με φόντο την προ διετίας κρίση της Κομισιόν ότι την περίοδο 2003-2014 η Apple ευνοήθηκε από το φορολογικό καθεστώς της Ιρλανδίας και καλείται ως εκ τούτου να επιστρέψει χαμένα φορολογικά έσοδα στη χώρα ύψους 13 δισ. ευρώ συν τον τόκο. Πρόκειται για ποσό που αγγίζει το 25-30% των ετήσιων κερδών της Apple -για μια υπόθεση που ακόμα εκκρεμεί στην ευρωπαϊκή δικαιοσύνη.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που φέρνει στο φως η GUE/NGL η Apple φέρεται να πλήρωσε σε φόρους στην Ευρωπαϊκή Ένωση μόλις 0,7% το διάστημα 2015-2017. Σε ευρώ αυτό μεταφράζεται στην αποφυγή 4 ως 21 δισεκατομμυρίων (ανάλογα με το σενάριο που εξετάζεται). Η απόκλιση βασίζεται στη μυστικότητα και την αδιαφάνεια που χαρακτηρίζει το οικονομικό καθεστώς υπό το οποίο τελεί στην Ε.Ε. Το σίγουρο είναι ότι και μετά το ιρλανδικό σκάνδαλο ο κολοσσός συνεχίζει να αξιοποιεί τη χώρα ως το σημείο εκκίνησης και αναφοράς της φοροαποφευκτικής στρατηγικής της διά της μεταφοράς των πωλήσεών της εκτός ΗΠΑ από το "πουθενά" στην Ιρλανδία, διά της μεταφοράς της "διανοητικής της ιδιοκτησίας" και δικαιωμάτων από το "πουθενά" στην Ιρλανδία...
Η Ιρλανδία παίζει σήμερα εξέχοντα ρόλο στην εταιρική δομή της Apple. Πέντε από τις επτά πιο σημαίνουσες θυγατρικές της (20 στο σύνολο παγκοσμίως) δραστηριοποιούνται στη χώρα χωρίς να υπόκεινται στο ενωσιακό φορολογικό δίκαιο. Και δεν είναι η μόνη.
Αμερικανικές πολυεθνικές όπως τα Starbucks, η Microsoft, η Google, το Facebook, το AirBnB και η Pfizer επωφελούνται από μια χώρα της οποίας οι κυβερνήσεις είναι επιεικώς απρόθυμες να μεταβάλουν το φορολογικό τους καθεστώς.
Μίνα Κωστοπούλου
Το προσφυγικό στη Σύνοδο Κορυφής
Καραβάκια από χαρτί για την αλληλεγγύη
Την ώρα που γράφεται αυτό το ένθετο ξεκινά η Σύνοδος Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είναι Πέμπτη, 28 του μήνα, και το αποτέλεσμα των συζητήσεων των ηγετών αβέβαιο για το μέλλον της διαχείρισης του προσφυγικού και του μεταναστευτικού. Έχουν, πάντως, προηγηθεί, όπως αρμόζει σε αντίστοιχες συνθήκες, τα διάφορα «μασάζ», που όμως δεν φαίνεται να χαλαρώνουν τη σκληρή στάση ορισμένων. Η Ε.Ε. κινδυνεύει να μην έχει πάρει μέχρι τώρα αποφάσεις για μια αλληλέγγυα στάση στο προσφυγικό, να μην αποφανθεί για την αναθεώρηση του Δουβλίνου, να αγνοήσει τη θετική στάση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου υπέρ της δημιουργίας ενός κοινού ευρωπαϊκού συστήματος ασύλου και της ελάφρυνσης των ώμων της Ελλάδας και της Ιταλίας. Η ανάληψη της προεδρίας της Ε.Ε. από την αυστριακή κυβέρνηση σήμερα και για το επόμενο εξάμηνο κάνει την όλη υπόθεση να φαντάζει ακόμη πιο δυσοίωνη.
Για όλους αυτούς τους λόγους, και για μια Ευρώπη που θα κάνει πράξη τις διατυπωμένες ιδρυτικές αξίες της, διαμαρτυρήθηκαν την Τετάρτη, παραμονές της συνόδου, ευρωβουλευτές από διαφορετικές πολιτικές ομάδες. Με χάρτινα λευκά καραβάκια στον προαύλιο χώρο του Ευρωκοινοβουλίου και με αντίστοιχες κινητοποιήσεις σε μεγάλες ευρωπαϊκές πλατείες εκφράστηκαν η φωνή της αντίθεσης στις τρέχουσες πολιτικές και το αίτημα για αλλαγή του Δουβλίνου.
Ευρωβουλευτές της Προοδευτικής Συμμαχίας (Progressive Caucus) από τις ευρωομάδες της Αριστεράς, των Σοσιαλιστών και των Πρασίνων έδωσαν το "παρών" στην κινητοποίηση. «Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει ήδη ψηφίσει με μεγάλη πλειοψηφία για να την υπέρβαση του αθέμιτου κριτηρίου της 'πρώτης χώρας εισόδου' και την αντικατάστασή του με ένα μηχανισμό μετεγκατάστασης που λαμβάνει υπόψη τους ουσιαστικούς δεσμούς των αιτούντων άσυλο και διασφαλίζει ότι κάθε κράτος - μέλος συμμετέχει στην υποδοχή» τόνιζαν οι διοργανωτές της πρωτοβουλίας, μεταξύ των οποίων Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις από τον χώρο του προσφυγικού, που εδρεύουν σε όλη την Ευρώπη.
Ανάλογη συγκέντρωση πραγματοποιήθηκε και στην Αθήνα με τη συμμετοχή ακτιβιστών και προσφύγων, αλλά και μελών του ΣΥΡΙΖΑ.
