ΤΑΧΕ3, μια τελευταία ευκαιρία...
Οι αποκαλύψεις για το σκάνδαλο των Paradise Papers έχουν ταρακουνήσει σε έναν βαθμό τις Βρυξέλλες. Ακόμη κι αν υπάρχουν πολιτικές ομάδες που βάζουν διάφορων ειδών εμπόδια στην πάταξη του οικονομικού εγκλήματος, ακόμη κι αν διάφορα κράτη-μέλη στο Συμβούλιο έχουν συμφέροντα πίσω από τη μη επίλυση του προβλήματος (σε βαθμό που πιέζουν να συρρικνωθεί η «μαύρη λίστα» των φορολογικών παραδείσων)...
Οι ευρωβουλευτές ενέκριναν στη μίνι Ολομέλεια στις αρχές του μήνα τη σύσταση νέας ειδικής επιτροπής για τα οικονομικά εγκλήματα, τη φοροδιαφυγή και τη φοροαποφυγή. Η ΤΑΧΕ3 καλείται να αξιοποιήσει τις εργασίες των προηγούμενων ειδικών επιτροπών του ευρωκοινοβουλίου (TAXE 1, TAXE 2 και της Εξεταστικής Επιτροπής για τα Panama Papers), θα έχει 45 μέλη και θητεία 12 μηνών, ενώ η σύνθεσή της θα αποτελέσει αντικείμενο της Ολομέλειας που ξεκινά αύριο στο Στρασβούργο.
Φαίνεται πως στις Βρυξέλλες διαμορφώνεται ένα consensus γύρω από την απόφαση να περιοριστούν οι φοροαπάτες των μεγαλοεπιχειρήσεων. Τον περασμένο Οκτώβριο, οι ευρωβουλευτές υπερψήφιζαν, εξάλλου, με ευρεία πλειοψηφία (399 υπέρ, 101 κατά και 166 αποχές) έκθεση με τίτλο «Θεμιτά μέτρα για την προστασία των καταγγελτών που ενεργούν προς το δημόσιο συμφέρον όταν αποκαλύπτουν εμπιστευτικές πληροφορίες για επιχειρήσεις και δημόσιους οργανισμούς». Η υιοθέτηση ανάλογων μέτρων για την προστασία όσων... κάνουν χρήση της σφυρίχτρας για οικονομικά εγκλήματα και παρανομίες (και όχι μόνο) είναι ένα βήμα προς την πάταξη της φοροδιαφυγής.
«Τι εξυπηρετεί η στάση της Ν.Δ.;»
Ωστόσο, όπως κατήγγειλε μέσα στην εβδομάδα ο Δημ. Παπαδημούλης, "η συντριπτική πλειονότητα των ευρωβουλευτών της Ν.Δ. αρνήθηκε να υπερψηφίσει την έκθεση και επέλεξε την αποχή, ενώ, σύμφωνα με τα αποτελέσματα των ψηφοφοριών, φαίνεται πως επιχείρησε να αποδυναμώσει με κάθε τρόπο την προσπάθεια του Ευρωκοινοβουλίου". Έτσι, οι ευρωβουλευτές της αξιωματικής αντιπολίτευσης φαίνεται πως από τη μία "υπερψήφισαν αναφορά που αφαιρεί το δικαίωμα από τον μάρτυρα δημοσίου συμφέροντος να απευθύνεται απευθείας στις αρμόδιες αρχές και θέτει σε προτεραιότητα την εσωτερική καταγγελία στον εμπλεκόμενο οργανισμό", από την άλλη καταψήφισαν παράγραφο που αναφέρει ότι "ένας καταγγέλτης θα πρέπει να έχει πάντα τη δυνατότητα να αποκαλύπτει πληροφορίες σχετικά με μια παράνομη ή αθέμιτη πράξη ή πράξη που βλάπτει το δημόσιο συμφέρον". Και ακόμη, σύμφωνα με τον Δημ. Παπαδημούλη, απείχαν από την ψηφοφορία αιτήματος προς την Κομισιόν "να υποβάλει ολοκληρωμένο σχέδιο για να αποθαρρύνει τη μεταφορά περιουσιακών στοιχείων σε χώρες εκτός Ε.Ε. που προστατεύουν την ανωνυμία διεφθαρμένων προσώπων".
Ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ συνέδεσε τη στάση της Ν.Δ. με το σκάνδαλο της Novartis, διερωτώμενος τι εξυπηρετεί και τονίζοντας ότι "υπό την πίεση της αποκάλυψης διεθνών σκανδάλων φοροαποφυγής και φοροδιαφυγής, όπως τα Panama και Paradise Papers, η Κομισιόν και ακόμα περισσότερο το Ευρωκοινοβούλιο έχουν αναπτύξει πρωτοβουλίες ενίσχυσης θεσμών του Ευρωπαϊκού Δικαίου και των εθνικών δικαίων, καθώς και διαδικασιών που θα επιτρέπουν την καταγγελία σκανδάλων και την προστασία των καταγγελτών (whistleblowers) και των μαρτύρων δημοσίου συμφέροντος".
Η ευρωομάδα της Αριστεράς για την ΤΑΧΕ3
Πάντως, η ευρωομάδα της Αριστεράς άσκησε προσφάτως ιδιαίτερη κριτική στο γεγονός ότι στην εντολή της ΤΑΧΕ3 δεν περιλαμβάνονται θέματα προστασίας των whistleblowers. Η ΤΑΧΕ3 αναμένεται να συνεχίσει το έργο της επιτροπής για τα Panama Papers. Υπό το φως των πιο πρόσφατων αποκαλύψεων για τα Paradise Papers, θα εστιάσει στην υλοποίηση της ευρωπαϊκής νομοθεσίας κατά του ξεπλύματος μαύρου χρήματος από τα κράτη - μέλη. Μάλιστα, πολλοί ευρωβουλευτές θέλουν να πιέσουν ώστε να ασχοληθεί και ειδικότερα με τη φορολόγηση εταιρειών του ψηφιακού και τεχνολογικού κλάδου που, λόγω αντικειμένου, έχουν... πλεονέκτημα στη «μετατόπιση κερδών» (Google, Facebook, Amazon). Άλλοι θέλουν να δουν την ΤΑΧΕ3 να ασκεί πιέσεις για τη διεύρυνση της ευρωπαϊκής λίστας φορολογικών παραδείσων, που προσφάτως συρρικνώθηκε με απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, και μάλιστα χωρίς να διέπει διαφάνεια τις λεγόμενες διαβεβαιώσεις που έλαβαν τα κράτη - μέλη για να προβούν στην απόφαση αυτή. Συνεπώς, διάφοροι ευρωβουλευτές -ιδίως από τον χώρο της Αριστεράς, αλλά και προοδευτικών τάσεων στους Σοσιαλδημοκράτες και τους Πράσινους- ζητούν σήμερα περισσότερη πρόσβαση στην πληροφορία γύρω από τους φορολογικούς παραδείσους (και, ει δυνατόν, να συμπεριληφθούν κράτη - μέλη της Ε.Ε. στις σχετικές λίστες, όπως Λουξεμβούργο, Μάλτα, Ιρλανδία, Ολλανδία).
Η GUE/NGL χαιρέτησε τη σύσταση της TAXE3 "λίγες μέρες μετά τις δίδυμες δολοφονίες του Σλοβάκου δημοσιογράφου Ján Kuciak και της φίλης του Martina Kušnířova, μερικούς μήνες μετά τη δολοφονία της Μαλτέζας δημοσιογράφου Daphne Caruana Galizia". "Το τελευταίο, μα ημιτελές ρεπορτάζ του Kuciak εξέταζε τους δεσμούς της ιταλικής μαφίας με την κυρίαρχη σλοβακική κυβέρνηση" επισημαίνει η Αριστερά στο Ευρωκοινοβούλιο.
Marisa Matias: Αυτή η επιτροπή είναι η τελευταία μας ευκαιρία
Η αντιπρόεδρος των προηγούμενων Επιτροπών ΤΑΧΕ1 και ΤΑΧΕ 2, καθώς και ευρωβουλευτής της Αριστεράς Marisa Matias δήλωσε σχετικά: "Χρειαζόμαστε συγκεκριμένα μέτρα που να εγγυώνται πραγματικά τα συμφέροντα των πολιτών. Η δικαιοσύνη και η φορολογική δικαιοσύνη είναι μερικές από τις βασικές αρχές της δημοκρατίας. Αυτή η επιτροπή είναι η τελευταία μας ευκαιρία να προχωρήσουμε στην επίτευξη φορολογικής δικαιοσύνης".
"Το έργο των διαφόρων επιτροπών εγείρει ως αίτημα την περαιτέρω διερεύνηση των θεμελιωδών αρχών του σημερινού οικονομικού συστήματος που βασίζεται στην πλήρη ελευθέρωση των κινήσεων κεφαλαίων. Στηρίζουμε πλήρως τη σύσταση αυτής της επιτροπής TAXE3, καθώς θα μας δώσει την ευκαιρία να καταγγείλουμε τη συνενοχή των πλουσιότερων κρατών, να κινητοποιήσουμε τους πολίτες για μια δικαιότερη κατανομή του πλούτου και να τερματίσουμε την ατιμωρησία των πολυεθνικών" τόνισε ο Πορτογάλος ευρωβουλευτής της GUE/NGL Miguel Viegas.
Ο Γερμανός ευρωβουλευτής της Αριστεράς Martin Schirdewan είπε στο μεταξύ: "Αυτό που χρειαζόμαστε για ένα δίκαιο φορολογικό σύστημα είναι η διαφάνεια. Στην πράξη, θέλουμε ένα φορολογικό σύστημα που φορολογεί την οικονομική δραστηριότητα όπου λαμβάνει χώρα και με αποτρεπτικές κυρώσεις ενάντια στη φοροδιαφυγή".
