“Έλλειμμα οράματος” για την επιθυμητή, αλλά και την εφικτή τελικά Ευρώπη εντοπίζει σε επίπεδο κρατών - μελών, θεσμών, κινημάτων, ακόμη και των εκπροσώπων του ευρωπαϊκού κεφαλαίου ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Κώστας Χρυσόγονος.
Για τον ίδιο, “ένα πανευρωπαϊκό κίνημα διαδηλώσεων διαμαρτυρίας θα αποτελούσε ισχυρό μοχλό πίεσης απέναντι στις ευρωπαϊκές ελίτ προκειμένου να υποχρεωθούν να ξανασκεφτούν την αρχιτεκτονική του ευρωπαϊκού οικοδομήματος”, διαφορετικά “η διολίσθηση της Γηραιάς Ηπείρου θα διοχετεύεται προς αντιδραστικές κατευθύνσεις”.
Αναλυτικά η συνέντευξη
- Στην πρόσφατη έρευνα για τη φοροδιαφυγή, με πρωτοβουλία της GUE, αποκαλύφθηκε ο ρόλος των τεσσάρων μεγαλύτερων εταιρειών που υποτίθεται ότι ελέγχουν τέτοια φαινόμενα. Πώς μπορούν να αντιμετωπιστούν;
Θα μπορούσε να θεσπιστεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση ένα πιο αυστηρό πλαίσιο λειτουργίας και ελέγχου των μεγάλων λογιστικών εταιριών, ώστε το φαινόμενο να περισταλεί κάπως, τουλάχιστον στην επικράτεια των κρατών - μελών της Ένωσης. Πιο αποτελεσματική μακροπρόθεσμα θα ήταν η εναρμόνιση των φορολογικών καθεστώτων ώστε να σταματήσει το φορολογικό ντάμπινγκ και να περιοριστούν έτσι δραστικά οι δυνατότητες των πολυεθνικών ιδίως εταιρειών για νομιμοφανή φοροαποφυγή, όταν αλλού διεξάγεται η παραγωγή τους, αλλού η διάθεση των προϊόντων και αλλού η εμφάνιση των κερδών τους.
- Έχετε επισημάνει στην Κομισιόν περιστατικά μη δημοκρατικής και διαφανούς λειτουργίας της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Παράλληλα, υποδείξατε ότι οι Ευρωπαίοι φορολογούμενοι χάνουν 600 εκατ. τον χρόνο από απάτες σε βάρος της Ε.Ε. Τελικά πώς μπορεί να θωρακιστεί η Ένωση;
Με ένα πιο διαφανές και πιο αποτελεσματικό πλαίσιο λειτουργίας του ενωσιακού οργανισμού που ασχολείται με θέματα διαφθοράς (OLAF) και με πιο αποτελεσματικό συντονισμό των μηχανισμών επιβολής των σχετικών ποινικών κυρώσεων από τα δικαστήρια των κρατών - μελών. Όλα αυτά δεν μπορούν να υλοποιηθούν από τη μία στιγμή στην άλλη, αλλά πρέπει να δρομολογηθούν μέσω διαλόγου της Ένωσης με τα κράτη - μέλη της.
- Η διοργάνωση της συνόδου G20 στο Αμβούργο «προκάλεσε» χιλιάδες πολίτες να συμμετέχουν στις διαδηλώσεις ενάντια στη λιτότητα και στα «συμφέροντα των λίγων». Είστε αισιόδοξος για την ανασυγκρότηση ενός κινήματος αντίστασης στην Ευρώπη;
Ένα πανευρωπαϊκό κίνημα διαδηλώσεων διαμαρτυρίας θα αποτελούσε ισχυρό μοχλό πίεσης απέναντι στις ευρωπαϊκές ελίτ προκειμένου να υποχρεωθούν να ξανασκεφτούν την αρχιτεκτονική του ευρωπαϊκού οικοδομήματος, η οποία περιέχει πολλές στρεβλώσεις. Το κύριο πρόβλημα ωστόσο είναι ότι κανείς σήμερα, είτε πρόκειται για τα διάφορα κινήματα, είτε για τις κυβερνήσεις κρατών - μελών, είτε για τους ευρωπαϊκούς θεσμούς, είτε ακόμη και για τους εκπροσώπους του ευρωπαϊκού κεφαλαίου, δεν φαίνεται να έχει ξεκάθαρη και ολοκληρωμένη στρατηγική για το ποια ακριβώς Ευρώπη θα ήταν όχι μόνο επιθυμητή, αλλά και εφικτή. Καθώς λοιπόν λείπει το όραμα σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η κοινωνική και πολιτική δυσαρέσκεια που προκαλεί η αργή, αλλά σταθερή διολίσθηση της Γηραιάς Ηπείρου σε οικονομική παρακμή και δημογραφική συρρίκνωση διοχετεύεται προς αντιδραστικές κατευθύνσεις, δηλαδή προς την αναβίωση διαφόρων ειδών εθνικισμών.
“Προοπτική οικονομικής αναδιανομής”
- Πώς μπορεί η Προοδευτική Συμμαχία, στην οποία συμμετέχετε με τους Σοσιαλιστές και τους Πράσινους, να αλλάξει τους συσχετισμούς στην Ε.Ε.;
Θα μπορούσαν να αλλάξουν οι συσχετισμοί αν παρουσιαζόταν ένα σαφές προοδευτικό σχέδιο για το μέλλον της Ένωσης που να μπορέσει να δώσει ελπίδα στους πολίτες της. Απαραίτητο συστατικό στοιχείο ενός τέτοιου σχεδίου θα ήταν να περιέχει μια προοπτική οικονομικής αναδιανομής από τους έχοντες προς τους μη έχοντες, τόσο μεταξύ των κρατών -με κάποιες μορφές αμοιβαιοποίησης χρέους και μεταβιβαστικών πληρωμών- όσο και στο εσωτερικό των κοινωνιών.
- Πιστεύετε ότι μια αντίστοιχη συμμαχία είναι εφικτή και στην Ελλάδα;
Αυτή είναι μια δύσκολη ερώτηση. Προέχει να διευκρινιστεί η έννοια του «προοδευτικού» στη χώρα μας, όπου οι λέξεις πολλές φορές χάνουν το νόημά τους. Να υπενθυμίσω, για παράδειγμα, ότι το προσωποπαγές ακροδεξιό σχήμα που είχε ιδρύσει στα προδικτατορικά χρόνια ο Σπύρος Μαρκεζίνης, μετέπειτα δοτός πρωθυπουργός του Παπαδόπουλου, έφερε το όνομα Κόμμα Προοδευτικών. Γενικότερα, άλλωστε, λείπει στην Ελλάδα μια ατμόσφαιρα σοβαρού διαλόγου επί της ουσίας μεταξύ των πολιτικών δυνάμεων του συνταγματικού τόξου. Αντί για αυτό, η πολιτική ζωή της χώρας κυριαρχείται από κραυγές και ψιθύρους. Χρειάζονται άρα αλλαγές στον πολιτικό μας πολιτισμό ώστε να μπορέσουν κατόπιν να διερευνηθούν οι δυνατότητες συγκλίσεων σε προγραμματική βάση.
"Σταδιακή απεξάρτηση από τον διακρατικό δανεισμό και τα Μνημόνια”
- Τι θα σημάνει για τη χώρα μας η επιτυχής έξοδος στις αγορές; Η κυβέρνηση θεωρεί πως μπορεί να επαναληφθεί μέχρι το 2018. Τι πιστεύετε;
Μπορεί και πρέπει να υπάρξει σταδιακή απεξάρτηση από τον διακρατικό δανεισμό και τα Μνημόνια με ορόσημο το τέλος του τρέχοντος προγράμματος το καλοκαίρι του 2018. Προϋπόθεση όμως για αυτό είναι να δρομολογηθεί η είσοδος της χώρας σε ισχυρή και βιώσιμη τροχιά ανάπτυξης. Αν συμβεί κάτι τέτοιο στο δεύτερο εξάμηνο του 2017 και το 2018, θα ήταν στη συνέχεια εφικτή η πρόσβαση στις κεφαλαιαγορές με βιώσιμα επιτόκια, κάτω του 3%, και διάρκειες, δηλαδή άνω της πενταετίας.
- Ανεξαρτήτως του επενδυτικού κλίματος, πάντως, η μείωση συντάξεων και αφορολογήτου στο πλαίσιο της δεύτερης αξιολόγησης επιβαρύνουν ακόμη περισσότερο τους πολίτες. Πόσο μάλλον με αντίμετρα υπό όρους συνεχών πρωτογενών πλεονασμάτων. Τελικά υπάρχει έξοδος από αυτό τον φαύλο κύκλο;
Η έξοδος θα έρθει με την εκπόνηση και την υλοποίηση ενός μακροπρόθεσμου, σε ορίζοντα εικοσαετίας ή τριανταετίας, σχεδιασμού παραγωγικής ανασυγκρότησης της χώρας. Αυτός ο σχεδιασμός πρέπει να αποτελέσει αντικείμενο διαλόγου μεταξύ των πολιτικών δυνάμεων του συνταγματικού τόξου και των παραγωγικών φορέων (εκπροσώπων των εργαζομένων, εργοδοτών, αυτοαπασχολούμενων κ.λπ.), ώστε να βρεθούν όχι βέβαια ανέφικτες συνολικές συμφωνίες, αλλά σημεία και άξονες σύγκλισης που θα υλοποιηθούν στη συνέχεια σε βάθος χρόνου και ανεξάρτητα από την εναλλαγή των κυβερνήσεων στην εξουσία. Δεν μπορώ να αντιληφθώ, για παράδειγμα, γιατί να μην μπορούμε να συμφωνήσουμε σε ένα νέο μοντέλο απονομής της δικαιοσύνης σε πιο γρήγορους χρόνους, που θα βελτίωνε πολύ το επενδυτικό κλίμα.
“Δεν θα μείνουμε κόμμα εξουσίας αν δεν ξεπεραστούν φοβικά σύνδρομα”
- Μέσα από τη Σοσιαλιστική Τάση υποστηρίζετε ότι διεκδικείτε το άνοιγμα του ΣΥΡΙΖΑ στην κοινωνία μέσα από μια διαδικασία εγγραφής νέων μελών. Την ίδια ώρα όμως, εσωκομματικά διατυπώνεται αυστηρή κριτική μπροστά στον φόβο να αλλάξει ο χαρακτήρας του κόμματος. Πώς αντιλαμβάνεστε αυτή την κριτική;
Ο χαρακτήρας του κόμματος πρέπει να είναι αυτός που εξαγγέλλεται στην ιδρυτική του διακήρυξη του 2013, δηλαδή μαζικός και δημοκρατικός. Το κόμμα δεν μπορεί να μαζικοποιηθεί αν περνάμε τα υποψήφια νέα μέλη από βιογραφικό και πολιτικό μικροσκόπιο και δεν μπορεί να είναι πραγματικά δημοκρατικό αν η εσωκομματική δημοκρατία δεν είναι δικαίωμα των πολλών, αλλά προνόμιο των λίγων. Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί μακροπρόθεσμα να παραμένει κόμμα εξουσίας αν δεν ξεπεραστούν τα φοβικά σύνδρομα.
