Ένα νοικιασμένο αυτοκίνητο και ένα κουζινομάχαιρο ήταν αρκετά για το χτύπημα στην καρδιά του Λονδίνου. Στη χριστουγεννιάτικη αγορά του Βερολίνου το όπλο ήταν ένα φορτηγό. Ένα βαρύ φορτηγό χρησιμοποίησε επίσης ο δράστης της επίθεσης στην προκυμαία της Νίκαιας τον περασμένο Ιούλιο. Στις Βρυξέλλες, πριν από έναν χρόνο, είχαν εκραγεί βόμβες, ενώ στο Παρίσι πρόπερσι οι εκρήξεις συνοδεύτηκαν από ριπές καλάσνικοφ. Μήπως αλλάζει η μορφή των τρομοκρατικών επιθέσεων στις ευρωπαϊκές μεγαλουπόλεις κι αν ναι, τι φανερώνει αυτή η αλλαγή;
Οι βρετανικές αρχές κάνουν λόγο για ενέργεια εμπνευσμένη από τη διεθνή τρομοκρατία, «δείχνουν» τον ισλαμικό εξτρεμισμό και προσανατολίζονται στη θεωρία του «μοναχικού λύκου», ενώ το Ισλαμικό Κράτος διεκδίκησε την ευθύνη. “Ο δράστης γεννήθηκε στη Βρετανία, είχε απασχολήσει την αντιτρομοκρατική πριν από μερικά χρόνια, όμως δεν πιστεύουμε ότι επίκεινται άλλες επιθέσεις”, είπε η πρωθυπουργός Τερέζα Μέι. Ανεξάρτητα από την έκβαση των ερευνών, το Λονδίνο επέστρεψε στον εφιάλτη των επιθέσεων της «βρετανικής 11ης Σεπτεμβρίου», αλλά με μια σημαντική διαφορά: Εκείνες οι επιθέσεις, στις 7 Ιουλίου του 2005, οργανώθηκαν και εκτελέστηκαν από τέσσερις καμικάζι - βομβιστές στο όνομα της Αλ Κάιντα.
Στα χρόνια που ακολούθησαν, οι διωκτικές υπηρεσίες αναβάθμισαν το τεχνικό αλλά και το νομικό οπλοστάσιό τους. Παράλληλα, οι ασύμμετροι πόλεμοι στη Μέση Ανατολή πήραν νέα μορφή, με τη συμμετοχή πολλών χιλιάδων τζιχαντιστών από την Ευρώπη (κυρίως μεταναστών δεύτερης και τρίτης γενιάς) που επιστρέφουν στις χώρες τους εκπαιδευμένοι και αποφασισμένοι. Πολλοί από αυτούς βρίσκονται ήδη στις βάσεις δεδομένων και στα ραντάρ των υπηρεσιών, άλλοι όχι. Χειροτέρευσαν επίσης τα προβλήματα στις κοινότητες των μεταναστών εν μέσω οικονομικής κρίσης (φτώχεια, κοινωνικός αποκλεισμός, στοχοποίηση από την Ακροδεξιά, που εμφανίζεται ως υπέρμαχος του πληγωμένου κοινωνικού κράτους, αλλά όχι για τους «ξένους»).
Το ζήτημα δεν είναι αν θα γίνει τρομοκρατική επίθεση, αλλά το πότε θα γίνει, ανέφεραν τα τελευταία χρόνια Βρετανοί αξιωματούχοι, ρίχνοντας το βάρος στην ταχεία επέμβαση αστυνομίας και διασωστών έπειτα από ένα χτύπημα. Στην ίδια λογική και κατεύθυνση κινούνται πολλές ευρωπαϊκές υπηρεσίες, υιοθετώντας το επιχείρημα ότι «δεν μπορείς να σταματήσεις έναν τρελό», απογυμνώνοντας τις επιθέσεις από τα πολιτικά και κοινωνικά χαρακτηριστικά τους. Οι δυτικές κοινωνίες είναι ευάλωτες, οι κρατικές υπηρεσίες δεν μπορούν να σταματήσουν αυτά τα χτυπήματα υψηλού συμβολισμού σε μεγάλα αστικά κέντρα. Η απάντηση που δίνουν είναι περισσότερη αστυνομοκρατία, παρακολουθήσεις, παραβίαση των ατομικών και πολιτικών δικαιωμάτων.
Ενώ ήταν ακόμα ζεστό το αίμα στο Λονδίνο, έσπευσε στον τόπο της επίθεσης ένας από τους αρχηγούς της Ακροδεξιάς και έστησε σόου μπροστά στις κάμερες προαναγγέλλοντας τον επερχόμενο «μεγάλο πόλεμο». Σε παρόμοιο ύφος, ο Ντόναλντ Τραμπ Τζούνιορ, υιός του νέου προέδρου των ΗΠΑ, ειρωνεύτηκε τον πακιστανικής καταγωγής δήμαρχο του Λονδίνου Σαντίκ Καν για μια δήλωσή του, έναν χρόνο νωρίτερα, ότι η απειλή τρομοκρατικής επίθεσης αποτελεί στοιχείο της καθημερινότητας. Μεγάλα ΜΜΕ διαχειρίστηκαν μεν «νηφάλια» τις εικόνες από τα γεγονότα στη σκιά του Μπιγκ Μπεν και άλλων τουριστικών αξιοθεάτων, βιάστηκαν όμως να κατονομάσουν ως δράστη έναν γενειοφόρο εξτρεμιστή ισλαμιστή ο οποίος ήταν την ίδια ώρα στη φυλακή.
Στο πλαίσιο της επικοινωνιακής και πολιτικής διαχείρισης αναζητείται ένας άλλος όρος για την περιγραφή του φαινομένου, με το επιχείρημα ότι ο όρος «τρομοκρατία» είναι πολύ γενικός και δεν ανταποκρίνεται στη δράση των «μοναχικών λύκων». Ίσως με αυτό τον τρόπο καλυφθούν και οι ρητορικές εξάρσεις του προέδρου της «ασφαλούς» Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος μόλις λίγες ώρες πριν από την επίθεση στο Λονδίνο προειδοποιούσε τους Ευρωπαίους ότι θα φοβούνται να κυκλοφορήσουν στους δρόμους γιατί πολεμούν το Ισλάμ. Μετά το μακελειό στη γέφυρα του Ουέστμινστερ, ο κύριος Ερντογάν έστειλε συλλυπητήριο μήνυμα στη βρετανική κυβέρνηση καταγγέλλοντας την τρομοκρατία από όπου κι αν προέρχεται.
