Από τη Ρώμη
Του Αργύρη Παναγόπουλου
Οι ιδέες της Αριστεράς για τη δημοκρατία, την ελευθερία και την κοινωνική δικαιοσύνη επέστρεψαν ηγεμονικές στην Ιταλία αποτελώντας μια πρόκληση για να ξεπεράσει τις αδυναμίες της. Σήμερα ο υπουργός Οικονομικών Παντόαν, ο πρόεδρος της γερουσίας Γκράσο ή ακόμη και ο Πρόντι μπορεί να λάβουν εντολή σχηματισμού κυβέρνησης. Αυτό ελπίζουν οι πιο άσπονοι εχθροί του Ρέντσι. Η υποψηφιότητα του Παντόαν είναι η πλέον πιθανή δεδομένου ότι δεν αναχώρησε για τη συνεδρίαση του Eurogroup.
Οι πολίτες επέστρεψαν μαζικά στις κάλπες για να υπερασπιστούν ένα σύνταγμα που φέρνει την υπογραφή της Αντίστασης και του αντιφασιστικού αγώνα, ένα σύνταγμα που φέρνει την υπογραφή του κομμουνιστή Τολιάτι, του σοσιαλιστή Νένι, της δεξιάς καθολικής αντάρτισσας Ανσέλμι, του φιλελεύθερου Εϊνάουντι.
Τη Κυριακή το βράδυ δεν έχασε μόνο ο Ρέντσι, ο χρηματοοικονομικός τομέας και οι βιομήχανοι, που προώθησαν μια αντιδραστική μεταρρύθμιση που είχε ξεκινήσει να γράφεται από δύο πρωταγωνιστές του νεοφιλελευθερισμού στην Ιταλία, τον Ρέντσι και τον Μπερλουσκόνι.
Η ιταλική δεξιά, ο Μπερλουσκόνι και το ρατσιστής και φασιστοειδής Σαλβίνι, αλλά και το Κίνημα των Πέντε Αστέρων του Γκρίλο, που πασχίζει να αποδείξει ότι δεν ανήκει στις ξεπερασμένες Αριστερά και Δεξιά, αναγκάστηκαν να δώσουν μια εκλογική μάχη για να υπερασπιστούν αρχές και ιδέες που δεν τις πιστεύουν. Ο Μπερλουσκόνι και ο Σαλβίνι ζήτησαν την ψήφο του συντηρητικού κόσμου για να υπερασπιστούν ένα σύνταγμα που μισούν και θέλουν να καταργήσουν.
Η συμμετοχή έφθασε στο 66,8%. Στη Μπολώνια και τη Φλωρεντία, τους δύο μόνο νομούς που κέρδισε το «Ναι» έφθασε αντιστοίχως στο 76,1% και στο 77,2%. Στη Μπολόνια το «Ναι» κέρδισε με 52,2% και στη πόλη του Ρέντσι Φλωρεντία με 56,3%. Ακόμη και στην καρδιά της πρώην «κόκκινης» Ιταλίας οι προοδευτικοί, δημοκρατικοί και αριστεροί πολίτες που είχαν γυρίσει την πλάτη στο πολιτικό σύστημα και κυρίως το Δημοκρατικό Κόμμα επέστρεψαν στις κάλπες επιλέγοντας το «Ναι» μόνο και μόνο από το φόβο ότι η νίκη του «Όχι» θα αποτελούσε μια νίκη του Μπερλουσκόνι, του Σαλβίνι και του λαϊκιστή Γκρίλο.
Στη Ρώμη η συμμετοχή έφθασε στο 69,8% με το «Όχι» να φθάνει στο 59,4%, στο Τορίνο η συμμετοχή έφθασε στο 71,5% και το «Όχι» στο 53,6%, στη Νάπολη η συμμετοχή έφθασε στο 53,9% και το «Όχι» στο 68,3%, στο Μπάρι στο 63,2% με το «Όχι» στο 68,3% αντιστοίχως.
Το διάγγελμα της παραίτησης του Ρέντσι αποτέλεσε για πολλούς ένα μνημείο υποκρισίας και θράσους. Μόνο που ο Ρέντσι από μόνος του και με ένα μεγάλο τμήμα του Δημοκρατικού Κόμματος εναντίον του κατάφερε να πάρει 40%. Ο Ρέντσι παραιτήθηκε από πρωθυπουργός μιας χώρας που δεν έχει έναν εκλογικό νόμο για να πάει σε εκλογές. Παραιτήθηκε αλλά παραμένει η δίψα του για την εξουσία στοχεύοντας να κερδίσει τις επόμενες εκλογές.
Με τον κυνισμό που τον διακρίνει ο Ντ’ Αλέμα επανέλαβε ότι η νίκη του «Όχι» έσωσε το Δημοκρατικό Κόμμα από τη διάλυση καταγγέλλοντας παράλληλα ότι είναι «ανεύθυνος» όποιος ζητά εκλογές και ότι το τμήμα του Δημοκρατικού Κόμματος που στήριξε το «Όχι» δεν είχε ζητήσει ποτέ την παραίτηση του Ρέντσι. Θα κάνουμε συνέδριο και θα αποφασίσουμε τη νέα ηγεσία, δήλωσε ο πρώην líder Máximo, καθιστώντας σαφές ότι η κρίση του Ρέντσι και του ρεντσισμού θα αποτελέσει εσωτερικό πρόβλημα του Δημοκρατικού Κόμματος, χωρίς αποχωρήσεις και τη δημιουργία ενός νέου κεντροαριστερού κόμματος. Απογοητεύοντας ένα κομμάτι της Αριστεράς που ελπίζει πάντα ότι με κάποια ποσοστά 4%, 5% ή στην καλύτερη των ονειρικών περιπτώσεων 6% θα μπορέσει να διαπραγματευτεί καλύτερα με το Δημοκρατικό Κόμμα. Ο Ντ’ Αλέμα ελπίζει ότι μετά την ήττα του δημοψηφίσματος πολλά στελέχη που στήριξαν το Ρέντσι θα μεταπηδήσουν στο κάρο των νέων νικητών. Τακτική και στρατηγική που από τη διάλυση του Ιταλικού Κομμουνιστικού Κόμματος αποτέλεσε από τους λόγους των διαφόρων μεταλλάξεων αυτού του χώρου που πέρασε από το Κόμμα Δημοκρατικής Αριστεράς PDS στο σημερινό Δημοκρατικό Κόμμα PD του Ρέντσι.
Ο Μπερλουσκόνι, ο Σαλβίνι και ο Γκρίλο ζήτησαν εκλογές, γνωρίζοντας ότι θα πρέπει να περάσουν αρκετοί μήνες για να ψηφιστεί ένας νέος εκλογικός νόμος. Θα είναι σε θέση να προχωρήσουν στην ψήφιση με διαδικασίες εξπρές ένός νέου εκλογικού νόμου που δεν θα τους διασφαλίζει τη νίκη; Ο Ρέντσι στο διάγγελμά του τόνισε μειδιάζοντας ότι περιμένει από την αντιπολίτευση να του προτείνει ένα νέο εκλογικό νόμο. Ποια όμως αντιπολίτευση; Στη βουλή και τη γερουσία ο Ρέντσι φαίνεται να έχει μια θωρακισμένη πλειοψηφία, που δεν φαίνεται ότι θέλουν να ενοχλήσουν προς το παρόν οι βουλευτές και οι γερουσιαστές της αριστεράς του Δημοκρατικού Κόμματος. Ο Ρέντσι παραιτήθηκε για να παραμείνει πρωθυπουργός και να διατηρήσει τον έλεγχο του Δημοκρατικού Κόμματος και με κληρονομιά το 40% του «Ναι» να ξανακερδίσει τις εκλογές έναντι του κατακερματισμένου «Όχι». Δεν είναι τυχαίο ότι είχε αποκαλέσει «συνονθύλευμα» το μέτωπο του «Όχι» στοιχηματίζοντας στο γεγονός ότι μετά το μέτρημα των ψήφων το «Όχι» θα παραχωρούσε τη θέση του σε έναν αγώνα αναρρίχησης στην εξουσία από τη δεξιά και το κίνημα του Γκρίλο.
Είναι γελοίο να ακούει κανείς το δεξί χέρι του Μπερκουσκόνι και κοινοβουλευτικό εκπρόσωπο της Φόρτσα Ιταλία Μπρουνέτα να ισχυρίζεται ότι μαζί με τον Ρέντσι έχασαν οι «ισχυρές εξουσίες», «οι τράπεζες και η συνομοσπονδία βιομηχάνων Confindustria», χωρίς να αποκλείει μια νέα κυβέρνηση αποφεύγοντας τις εκλογές στα πρότυπα των «τεχνικών κυβερνήσεων» Μόντι, Λέτα και Ρέντσι.
Ο ρατσιστής Σαλβίνι, στον απόηχο της νίκης του Τραμπ και της ανόδου της Λε Πεν εμφανίστηκε χθες ως η μόνη «σοβαρή εναλλακτική λύση» από το χώρο της δεξιάς, παρόλο που ξέρει ότι η πρώτη και τελευταία κουβέντα ανήκει στο Μπερλουσκόνι, που δεν φαίνεται διατεθειμένος να κάνει μια τέτοια χάρη στη Λέγκα του Βορρά
Το κίνημα του Γκρίλο φαίνεται να σχεδιάζει την σκιώδη κυβέρνησή του με τον εμπνευστή του να ζητά από τον πρόεδρο της δημοκρατίας να κάνει τα απαραίτητα βήματα για τη διενέργεια εκλογών. Θέση που δείχνει τις αδυναμίες του κινήματος του Γκρίλο.
Η πολιτική Αριστερά παρακολούθησε με ικανοποίηση και μουδιασμένη τα αποτελέσματα και τη μεγάλη νίκη του «Όχι». Το κομμάτι της Αριστεράς που στοχεύει στη δημιουργία του νέου κόμματος της «Ιταλικής Αριστεράς» τον Φεβρουάριο ζήτησε την παρέμβαση του άοσμου, άχρωμου και απόντος προέδρου της δημοκρατίας Ματαρέλα για την υπεράσπιση του συντάγματος, ζητώντας στην πράξη πίστωση χρόνου για να προετοιμαστεί για τις εκλογές. Η Κομμουνιστική Επανίδρυση έκανε μια νέα έκκληση για τη δημιουργία μιας αντινεοφιλελεύθερης Αριστεράς εναλλακτικής έναντι του Δημοκρατικού Κόμματος και των ευρωπαίων σοσιαλιστών, ενώ η «Άλλη Ευρώπη με τον Τσίπρα» στοιχηματίζει στη δημιουργία ενός πλατιού αριστερού, προοδευτικού και δημοκρατικού μετώπου που να συμπεριλαμβάνει τις δυνάμεις από τα συνδικάτα, τις συλλογικότητες, τους ανέντακτους, τους νέους και τις γυναίκες που στήριξαν το «Όχι» και αναζητούν τον δικό τους πρωταγωνισμό χωρίς ηγεμονισμούς, καπέλα και σωτήρες ηγέτες.
Στις 11 Δεκεμβρίου στη Ρώμη θα ξεκινήσει μια νέα προσπάθεια ανασύνθεσης της Αριστεράς. Θα μπορέσουν αυτές οι μικρές δυνάμεις της Αριστεράς να δημιουργήσουν ένα αντίπαλο δέος στις εκδοχές του νεοφιλελευθερισμού, του Δημοκρατικού Κόμματος και της δεξιάς, και του λαϊκισμού του Γκρίλο; Το χθεσινό δημοψήφισμα απέδειξε ότι ο ιταλικός λαός δεν φοβάται τις καταστροφολογίες των Βρυξελλών, των τραπεζών και τα εγχώρια παπαγαλάκια τους. Στις κάλπες απέδειξε ότι παραμένει προοδευτικός, δημοκρατικός, αλλά και όχι ηλίθιος.
