Live τώρα    
25°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
25 °C
22.8°C26.3°C
3 BF 32%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
24 °C
22.6°C26.2°C
3 BF 34%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
21 °C
19.0°C24.8°C
2 BF 50%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
21 °C
20.8°C21.8°C
2 BF 65%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
24 °C
23.9°C24.5°C
2 BF 33%
Εκλογές στη Σλοβενία: / Εκλογές στη Σλοβενία: Κοινωνική αντίδραση στη διαφθορά και τις ιδιωτικοποιήσεις
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Εκλογές στη Σλοβενία: / Εκλογές στη Σλοβενία: Κοινωνική αντίδραση στη διαφθορά και τις ιδιωτικοποιήσεις

Αποστολή: Γιάννης Μπουρνούς

Η Σλοβενία αποτελεί ακόμη ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα παταγώδους διάψευσης του «νεοφιλελεύθερου ονείρου»: Μια νέα χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της οποίας οι ρυθμοί ανάπτυξης χρησιμοποιήθηκαν την προηγούμενη δεκαετία ως «παράδειγμα προς μίμηση», όπως άλλωστε έγινε και στις περιπτώσεις της Ιρλανδίας και της Ελλάδας της περιόδου Σημίτη. Η κατάληξη του «σλοβενικού θαύματος» δεν διαφέρει πολύ από την κατάληξη των άλλων δύο χωρών: Η απερχόμενη κυβέρνηση της φιλελεύθερης Αλένκα Μπράτουσεκ διαπραγματεύτηκε τον προηγούμενο χειμώνα με το ΔΝΤ και απέτρεψε την τελευταία στιγμή την προσφυγή της χώρας στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης, διοχετεύοντας 3,3 δισ. ευρώ εθνικών πόρων στο τραπεζικό σύστημα για τη διάσωσή του, αλλά και εντάσσοντας τη χώρα σε πρόγραμμα «δομικών μεταρρυθμίσεων».

Τα επιχειρήματα πειθάρχησης της σλοβενικής κοινωνίας ήταν τα γνωστά: Ζούσατε πάνω από τις δυνάμεις σας με συνένοχο ένα κράτος βουτηγμένο στη διαφθορά και τώρα οι ιδιωτικοποιήσεις και οι άλλες «δομικές αναπροσαρμογές» είναι ο μόνος δρόμος για να απαλλαγεί η χώρα από τη διαφθορά και να διορθωθούν τα δημόσια οικονομικά. Στην πρώτη γραμμή του προγράμματος τέθηκαν ο Οργανισμός Τηλεπικοινωνιών (Telekom), μια σειρά από δημόσιες τράπεζες, καθώς και το αεροδρόμιο της Λιουμπλιάνα.

Μόνο που το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων δεν έγινε ακριβώς δεκτό με ανοικτές αγκάλες από τον σλοβενικό λαό. Ίσως γιατί, παρά τα εκτεταμένα κρούσματα διαφθοράς και τις επιδράσεις της πολυετούς νεοφιλελεύθερης πολιτικής, στη Σλοβενία, χάρη στα απομεινάρια της γιουγκοσλαβικής παράδοσης, το δίχτυ κοινωνικής προστασίας δουλεύει (ακόμη) αποτελεσματικά και η κοινωνική πλειοψηφία θεωρεί δεδομένη και αδιαπραγμάτευτη την πρόσβαση στις κοινωνικές υπηρεσίες και τα κοινά αγαθά. Αξίζει να αναφερθεί ότι στη χώρα των 2,1 εκατομμυρίων κατοίκων, ο θεσμός των συνεταιριστικών επιχειρήσεων και της αυτοδιαχείρισης, που εφαρμόστηκε εκτεταμένα στην ενιαία Γιουγκοσλαβία, εξακολουθεί να ανθεί, παρά τις ιδιωτικοποιήσεις των τελευταίων χρόνων.

Σε αυτό το κλίμα διεξήχθησαν στις 13 Ιουλίου οι τρίτες πρόωρες εθνικές εκλογές μέσα σε τρία χρόνια, με αφορμή την παραίτηση της Μπράτουσεκ, υπό το βάρος της ήττας της στην εσωκομματική εκλογή για την προεδρία του φιλελεύθερου κόμματός της, «Θετική Σλοβενία», γεγονός που την οδήγησε στην αποχώρηση από το κόμμα και τη δημιουργία δικού της κόμματος («Συμμαχία της Αλένκα Μπράτουσεκ»).

Η Μπράτουσεκ οδήγησε τη χώρα σε πρόωρες εκλογές, παγώνοντας προεκλογικά τις ιδιωτικοποιήσεις, αλλά και αντιμετωπίζοντας τη σκληρή επίθεση του πρώην πρωθυπουργού και νυν επικεφαλής της δεξιάς αξιωματικής αντιπολίτευσης, Γιάνεζ Γιάνσα, που ηγήθηκε του προεκλογικού αγώνα του «Δημοκρατικού Σλοβενικού Κόμματος» (SDS) μέσα από τη φυλακή, όπου κρατείται λόγω της ανάμειξής του σε σκάνδαλο προμηθειών εξοπλιστικών προγραμμάτων.

Τη γενικευμένη οργή των πολιτών για τη διαφθορά και την οικονομική ανασφάλεια εκμεταλλεύτηκε αποτελεσματικά ο μεγάλος νικητής των εκλογών και νέος πολιτικός αστέρας, Μίρο Τσέραρ, ένας νομικός, 50 ετών, εργαζόμενος ως σύμβουλος στο Κοινοβούλιο, που, εν μέσω εκτεταμένης σκανδαλολογίας και προφυλακίσεων πρώην κυβερνητικών στελεχών, κήρυξε τον ανένδοτο στη διαφθορά, αντιτάχθηκε προεκλογικά στην ιδιωτικοποίηση της Telekom και του αεροδρομίου (συμφωνώντας βέβαια στην ιδιωτικοποίηση δημοσίων τραπεζών), ξιφούλκησε κατά του «παλαιού πολιτικού προσωπικού» και τελικώς ίδρυσε το «Κόμμα του Μίρο Τσέραρ» (SMC) μόλις τον Ιούνιο, κερδίζοντας τις εκλογές με το εντυπωσιακό 35%.

Μετά τη νίκη του, ο Τσέραρ, του οποίου η αντιπολιτική ρητορεία και η προγραμματική αοριστία θυμίζει έντονα το δικό μας Ποτάμι, εμφανίστηκε αμέσως πιο συναινετικός για τις ιδιωτικοποιήσεις και ξεκίνησε τις διαπραγματεύσεις για τον σχηματισμό κυβερνητικής πλειοψηφίας, την οποία αναμένεται να εξασφαλίσει σε συνεργασία με το ενισχυμένο (μετριοπαθές κεντρώο) «Δημοκρατικό Κόμμα Συνταξιούχων» (DeSUS), που τερμάτισε τρίτο (10%), και τους καταβαραθρωμένους Σοσιαλδημοκράτες (6%), ενώ στις εν εξελίξει διεργασίες προσπαθεί να παίξει ρόλο και η Μπράτουσεκ, παρ' ότι το κόμμα της συγκέντρωσε μόλις 4,3%, καταφέρνοντας να «πιάσει» στο νήμα το εκλογικό όριο εισόδου στη Βουλή (4%).

Αξιωματική αντιπολίτευση αναμένεται να είναι και πάλι το SDS, που κατετάγη δεύτερο με 21% και σημαντική απώλεια δυνάμεων. Οι πιστοί οπαδοί του Γιάνσα συνεχίζουν να συγκεντρώνονται κάθε απόγευμα έξω από το Συνταγματικό Δικαστήριο στη Λιουμπλιάνα, διαμαρτυρόμενοι σιωπηλά και με αναμμένα κεριά για την «άδικη φυλάκιση» του ηγέτη τους.

Τα σλοβενικά ΜΜΕ, όμως, δεν «εξεπλάγησαν» μόνο από την εκλογική επίδοση του Τσέραρ. Η δεύτερη μεγάλη έκπληξη των εκλογών ήταν η ορμητική είσοδος της Ενωμένης Αριστεράς (Zdruzena Levica) στην κεντρική πολιτική σκηνή της χώρας. Ο συνασπισμός της Ενωμένης Αριστεράς ιδρύθηκε μόλις την 1η Μαρτίου με «εγγυήτριες δυνάμεις» τον ΣΥΡΙΖΑ και τη Γερμανική Αριστερά, που συνυπέγραψαν την ιδρυτική του πράξη.

Μετά την επιτυχημένη πρώτη εμφάνισή της στις ευρωεκλογές (5,4%), η Ενωμένη Αριστερά κατόρθωσε να σπάσει τον αποκλεισμό της από τα κυρίαρχα ΜΜΕ και τις εταιρείες δημοσκοπήσεων και να συγκεντρώσει 6%, καταλαμβάνοντας την 4η θέση, εκλέγοντας 6 βουλευτές και ξεπερνώντας στο νήμα τους Σοσιαλδημοκράτες.

Η Ενωμένη Αριστερά αποτελεί την ενωτική πολιτική έκφραση τριών νεαρών κομμάτων, του Κόμματος για τον Οικοσοσιαλισμό και τη Βιώσιμη Ανάπτυξη (TRS), της Πρωτοβουλίας Δημοκρατικού Σοσιαλισμού (IDS) και του Δημοκρατικού Εργατικού Κόμματος (DSD), ενώ πρόσφατα εντάχθηκε σε αυτήν και μια 4η συνιστώσα, που συσπειρώνει κόσμο προερχόμενο από κινήματα πολιτών.

Είκοσι δύο χρόνια μετά τη διάλυση της ενιαίας Γιουγκοσλαβίας, η Ενωμένη Αριστερά Σλοβενίας είναι ο πρώτος φορέας της ριζοσπαστικής Αριστεράς που κατορθώνει να αποκτήσει κοινοβουλευτική εκπροσώπηση σε μια πρώην γιουγκοσλαβική δημοκρατία και να επηρεάσει σημαντικά την πολιτική ατζέντα, επαναφέροντας θαρρετά στον δημόσιο διάλογο προτάσεις για την αυτοδιαχείριση επιχειρήσεων, τον δημόσιο έλεγχο στρατηγικών τομέων, αλλά και τον στρατηγικό στόχο του «δημοκρατικού οικοσοσιαλισμού», όπως περιγράφεται στο πρόγραμμα του συνασπισμού.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL