Live τώρα    
17°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
17 °C
13.4°C18.7°C
3 BF 63%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Ελαφρές νεφώσεις
15 °C
12.0°C16.9°C
1 BF 66%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
16 °C
14.3°C16.6°C
2 BF 61%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
14 °C
13.8°C18.0°C
2 BF 62%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
10 °C
9.9°C14.6°C
2 BF 76%
Έξι γυναίκες εξομολογούνται
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Έξι γυναίκες εξομολογούνται

Ξέρω τη δύναμη που έχουν οι φωνές μας ενωμένες

Φαντάσου πως είσαι από επαρχία. Ξαφνικά, βρίσκεσαι στο κέντρο της Αθήνας. Έτσι είναι ο μετανάστης στην Ελλάδα. Φαντάσου τώρα πως είσαι και τυφλός. Θες βοήθεια για να διασχίσεις τον δρόμο. Αυτή η βοήθεια είναι οι άνθρωποι δίπλα σου που βλέπουν και σε περνάνε απέναντι. Αν είσαι γυναίκα, τα πράγματα δυσκολεύουν. Πέρα από «τυφλή», είσαι και «φυλακισμένη». Ένας αόρατος τοίχος σε ακινητοποιεί και σε φιμώνει. Τοίχος χτισμένος από το νομικό καθεστώς, την ελληνική οικογένεια και την πεποίθηση ότι η γυναίκα είναι αδύναμη, του ανδρός της κι ας μη μιλάει και πολύ...

Πολλές μετανάστριες που δουλεύουν σε ελληνικά σπίτια είναι απροστάτευτες, χωρίς ασφάλεια και ορισμένες, χωρίς χαρτιά, άδεια παραμονής. Άρα, χωρίς δικαιώματα, ούτε καν για να βρουν το δίκιο τους αν χρειαστεί. Η Δ. δεν πληρώθηκε γιατί κάτι λείπει απ’ το σπίτι και την κατηγορούν ότι κλέβει. Η Ε. δεν παίρνει ρεπό την Κυριακή γιατί δεν μπορεί - θα τη διώξουν. Η Α. είναι πτυχιούχος χημικός, αλλά δεν δουλεύει εκεί που θέλει γιατί δεν έχει αναγνωριστεί το πτυχίο της. Η Ε. κάνει τα πάντα για τα παιδιά της, έτσι μου λέει. Τη χτυπάει τακτικά ο άντρας της, είναι Έλληνας και την απειλεί πως θα της πάρει τα παιδιά. Δεν μπορεί να φύγει ή να χωρίσει γιατί φοβάται. Θα βρεθεί χωρίς χαρτιά; Θα απελαθεί; Κανείς δεν την ενημερώνει για το πώς να κινηθεί. Αν γνώριζε, θα έφευγε χθες!

Είμαι μία από αυτές. Και βοηθάω γυναίκες σαν αυτές. Πολλές Ελληνίδες κατάφεραν να «βγουν» από το σπίτι και να παλέψουν για τα δικαιώματά τους χάρη σ' αυτές. Και ευτυχώς υπάρχουν άνθρωποι που νοιάζονται και βοηθούν. Κι ας μη μπορώ να γράψω το όνομά μου ολόκληρο - μια και μιλάω πολύ (!), ξέρω πια τη δύναμη που έχουν οι φωνές μας ενωμένες.

* Γυναίκα μετανάστρια από την Ομάδα Γυναικών του Ελληνικού Φόρουμ Μεταναστών

Πώς αισθάνεται μια γυναίκα μέσα στην αστυνομία;

Το να είσαι γυναίκα στην αστυνομία αποτελεί μια δύσκολη υπόθεση από μόνο του. Θεωρώ ότι η αστυνομία θα ήταν σε πολύ καλύτερο δρόμο αν είχε υιοθετήσει κάποια γυναικεία ποιοτικά χαρακτηριστικά, όπως η ευαισθησία, η σύμπνοια, η ενσυναίσθηση και η συναισθηματική πολυπλοκότητα. Η εμπιστοσύνη στο πρόσωπο των γυναικών έχει περάσει από διάφορες διακυμάνσεις τόσο από τους άντρες συναδέλφους όσο και από τους πολίτες.

Θεωρώντας τη γυναίκα ασθενές φύλο υπάρχει διαφορετική αντιμετώπιση. Η γυναίκα καλείται να προσαρμοστεί στην ιδιαιτερότητα του επαγγέλματος αυτού και να συμβιβάσει τη γυναικεία φύση της παλεύοντας να αποδείξει ότι αποτελεί ισάξιο μέλος του αστυνομικού προσωπικού. Ίσως χρειάζεται ακόμη περισσότερη προσπάθεια από τους άντρες συναδέλφους μας, όμως ας μην ξεχνάμε πως η αξία του κάθε ανθρώπου κρίνεται μέσα από τη δουλειά του, καθώς επιβάλλεται με τις γνώσεις του καταρρίπτοντας όλες τις προκαταλήψεις. Η εμπιστοσύνη άλλωστε στο πρόσωπο της γυναίκας είναι σε άμεση συνάρτηση με την κοινωνία που ζει, καθώς και η αστυνομικός αποτελεί μέρος αυτής.

Η εξέλιξη της κοινωνίας μας βοήθησε στην κατάρριψη των προκαταλήψεων και την ενίσχυση προς την ισότητα των δύο φύλων. Επιπροσθέτως, μήπως ξεχνάμε την πολυπλοκότητα των ρόλων της γυναίκας αστυνομικού και την επικινδυνότητα του επαγγέλματος μας;


Σοφία Βαγενά, αξιωματικός ΕΛ.ΑΣ., εκπρόσωπος Αλληλεγγύης Γυναικών ΔΕΚΑ

Το αντριλίκι...

Όταν μετακόμισα στην Ελλάδα, πριν από επτά χρόνια, αισθάνθηκα να προσγειώνομαι στην Ισπανία της δεκαετίας του '70. Οι άνθρωποι είναι ανοιχτόκαρδοι και φιλικοί κι έχουν πάντα λίγο χρόνο για καφέ και κουβεντούλα. Και η Ισπανία έτσι ήταν κάποτε, αλλά όχι πια - εδώ και πολύ καιρό. Στον αντίποδα, η Ελλάδα έχει μείνει πίσω και σε θετικά βήματα. Το “ματσίσμο” (το αντριλίκι) είναι τόσο βαθιά ριζωμένο στην κοινωνία, που δεν το αναγνωρίζουν ούτε κάποιες γυναίκες - κι ας με συγχωρήσουν οι ομόφυλες μου.

Νόμοι για την ισότητα υπάρχουν αρκετοί. Ακόμη και μια σχετική γενική γραμματεία. Αλλά πού ήταν η κατακραυγή όταν ο αριστερός Τσίπρας έφτιαξε την πρώτη του κυβέρνηση χωρίς γυναίκες; Στην Ελλάδα πέρασε στα ψιλά, για τον υπόλοιπο κόσμο ήταν μια είδηση με πολύ ενδιαφέρον. Και η δεύτερη κυβέρνησή του δεν ήταν πολύ καλύτερη σε ό,τι αφορά τη γυναικεία συμμετοχή.

Μπορεί στην Ισπανία να απέχουμε ακόμη πολύ από το “ένας προς μία”, αλλά τουλάχιστον η σημερινή κυβέρνηση έχει περισσότερες γυναίκες απ’ ό,τι άνδρες υπουργούς.

Μόλις πρόσφατα ψηφίστηκε νόμος στην Ελλάδα ο οποίος επιτρέπει επιτέλους να κάνουν τα ζευγάρια χωριστή φορολογική δήλωση. Μεγάλη πρόοδος; Καθόλου. Εάν το ζευγάρι αποφασίσει για την κοινή φορολογική δήλωση, πάλι ο άνδρας θα την καταθέσει. Ακόμη κι αν είναι άνεργος.

Παρά τις προόδους στη δική μου χώρα, πάντως, κάθε εβδομάδα σκοτώνεται μια γυναίκα ως θύμα ενδοοικογενειακής βίας. Επιτέλους, στα ισπανικά μέσα γράφουμε κάθε φορά για κάθε γυναίκα. Τα χρόνια της αποσιώπησης και της αδιαφορίας έχουν περάσει. Αλλά έχουμε ακόμη πολύ δρόμο να κάνουμε. Εδώ έχετε λιγότερα θύματα ή δεν φτάνουν στα δελτία ειδήσεων;

* Ίνγκριντ Χάακ, ανταποκρίτρια του Ισπανικού Πρακτορείου Ειδήσεων (EFE) στην Αθήνα

Μην είσαι ανασφαλής...

Τι κι αν έχεις μεταπτυχιακό στο ντοκιμαντέρ, τι κι αν έχεις δουλέψει για παραγωγές ντοκιμαντέρ και βίντεο εκπομπών, τι κι αν έχεις τραβήξει και μοντάρει μόνη σου; Πάντα θα υπάρχει ένας άντρας, αυτός ο ένας που, ύστερα από ένα καλοκαίρι με την Canon κρεμασμένη στον λαιμό, πιστεύει ότι ξέρει παραπάνω από σένα. Και το καλύτερο; Θα φανεί υπερβολικά πρόθυμος να σε βοηθήσει με μια κάμερα, ακόμη κι αν έχει δει το βιογραφικό σου. «Μαρία, μπορείς; Ξέρεις τι είναι το iso; Ξέρεις να καδράρεις; Ναι, ναι, πάτα εκεί.»

Ως επαγγελματίας παραγωγός και δημοσιογράφος, έρχομαι πάντα αντιμέτωπη με τέτοιες συμπεριφορές, λόγω φύλου, ηλικίας και εμφάνισης. Όμως το γνωστό πλέον mansplaining, δηλαδή το πατρονάρισμα που δέχονται κυρίως γυναίκες από άντρες, με τη μορφή τού «κάτσε να το πω/εξηγήσω εγώ καλύτερα που το κατέχω» συνδυάζεται πολύ όμορφα και με το γνωστό «σύνδρομο του απατεώνα» (imposter syndrome).

Πρόκειται για την ανασφάλεια που καταβάλλει τις περισσότερες φορές τις γυναίκες, όχι μόνο όσες βρίσκονται σε υψηλόβαθμες θέσεις ή έχουν πετύχει κάτι, αλλά και όσες απλώς έχουν δεχτεί φιλοφρονήσεις για το ότι κάνουν σωστά τη δουλειά τους. Πολλές φορές έχω νιώσει ότι «εντάξει, δεν έκανα δα και κάτι σημαντικό» ή «σιγά, ο καθένας θα μπορούσε να το έχει κάνει αυτό ή να έχει τη θέση που έχω». Υπάρχουν και ακραίες περιπτώσεις γυναικών που θεωρούν ότι δεν τους αξίζει καθόλου η θέση τους ή κάποιο βραβείο τους. Αυτό που παρατηρώ μάλιστα στους διάφορους χώρους που έχω εργαστεί είναι ότι, κυρίως, άντρες συνάδελφοι, έχοντας κατορθώσει πολύ λιγότερα κάποιες φορές, υπερηφανεύονται γι’ αυτά και στο τέλος καταφέρνουν να αποκτούν και υψηλότερες θέσεις. Προσωπικά, μου έχει τύχει να έχω ακριβώς τα ίδια προσόντα και την ίδια ηλικία με συνάδελφο και ο ίδιος να παίρνει μεγαλύτερο μισθό από εμένα.

Η απάντηση που πολλές φορές θα λάβει μια γυναίκα είναι: μην είσαι ανασφαλής, διεκδίκησε κι εσύ, μην θυματοποιείσαι. Είναι όμως πολύ εύκολο να κάνει κανείς τα στραβά μάτια μπροστά στην πατριαρχία (λέξη τζιζ) και να δίνει συμβουλές. Ειδικά αν αυτός ο κάποιος είναι άντρας συνάδελφος.

* Μαρία Σιδηροπούλου, 30 ετών, δημοσιογράφος - παραγωγός ντοκιμαντέρ

Δεν ασχολούμαι με πράγματα έξω από εμάς

Είμαι η Τούμπα από το Αφγανιστάν και ζω στην Ελλάδα με τα τέσσερα παιδιά μου εδώ και τρία χρόνια. Το μεγαλύτερο είναι 16 και το μικρότερο 8 ετών. Τα μεγαλώνω μόνη μου και προσπαθώ να το κάνω με τον καλύτερο τρόπο. Προσπαθούμε να χτίσουμε τη ζωή μας εδώ. Νιώθω χαρούμενη και ασφαλής που βρίσκομαι στην Ελλάδα, δεν νιώθω φόβο.

Το να είσαι γυναίκα και πρόσφυγας εξαρτάται από τον εαυτό σου. Πώς θα είσαι και πώς θα είναι η κοινωνία απέναντί σου. Και εγώ ως γυναίκα προσπαθώ να ελέγχω μόνη μου τη ζωή μου, να έχω τη δύναμη, γιατί όπως είσαι με τη ζωή σου έτσι σου συμπεριφέρεται και ο κόσμος.

Προσπαθώ να απασχολώ τον εαυτό μου είτε με δουλειές στο σπίτι είτε με τα παιδιά και δεν ασχολούμαι με πράγματα που συμβαίνουν έξω από εμάς. Θυμάμαι όταν πρωτοπήγαμε στο σπίτι που ζούμε, μια μέρα παίζανε τα παιδιά, έκαναν φασαρία και ενοχλήθηκε ο γείτονας, αλλά προσπάθησα να ελέγξω την κατάσταση και να μην έρθω σε αντιπαράθεση μαζί του και από τότε κάθε φορά που με βλέπει μου μιλάει με σεβασμό και μου φέρεται ευγενικά.

Ζούμε σε μια πολυκατοικία που είμαστε οι μοναδικοί πρόσφυγες, όλοι οι άλλοι είναι Έλληνες, και όταν ήρθαμε, στην αρχή ήταν δύσκολο με τέσσερα παιδιά σε ένα διαμέρισμα, αλλά μας φέρθηκαν πολύ καλά.

Όλα εξαρτώνται από το πώς είσαι ως γονέας, αν είσαι υπεύθυνος για τα παιδιά, πώς έχεις μάθει να ελέγχεις και να προστατεύεις τα παιδιά. Είτε να μην τους αφήσεις να ξεφεύγουν από τον έλεγχό σου αλλά ούτε και να τα καταπιέζεις και να μην περνάνε καλά. Είτε έχεις δύο είτε τέσσερα παιδιά, πρέπει να μπορείς να τους μάθεις και πώς να φέρονται έξω από το σπίτι. Δεν ξέρω για άλλους πώς είναι, αλλά εγώ δεν αισθάνθηκα ποτέ ότι είναι δύσκολο να ελέγχω τα παιδιά μου. Το μόνο που προσπαθώ είναι να μάθω εγώ ελληνικά, αλλά θέλω και τα παιδιά μου να μάθουν ελληνικά, να προχωρήσουν και να συμβεί ό,τι καλύτερο γι’ αυτά».

* Η Τούμπα είναι ωφελούμενη του προγράμματος "Εnsuring intergration of recognized refugees" που υλοποιεί το HumanRights360

Στις 8 του Μάρτη δεν γιορτάζω...

Όταν ο οδοντίατρος με ξαναρώτησε αν ήμουν σίγουρα ελεύθερη για το ραντεβού της Παρασκευής 8 Μάρτη, μου εξήγησε ότι του φάνηκε παράξενο που την Ημέρα της Γυναίκας δεν γιορτάζω και δεν θα βγω με άλλες φίλες να ευχαριστηθούμε και να γιορτάσουμε. Έμεινα με ανοιχτό το στόμα και απάντησα απότομα ότι εγώ δεν γιορτάζω. Κράτησα για τον εαυτό μου όλα όσα μου ήρθαν σαν χείμαρρος να του πω για την ημέρα 8 Μάρτη, γιατί δεν γιορτάζουμε, γιατί αντί στις ταβέρνες θα προτιμούσα να ήμασταν σε μια πορεία ή να είχαμε οργανώσει μια δημόσια φεμινιστική εκδήλωση όπως παλιά...

Όταν η νεανική μας αντοχή, φαντασία και ένταξη στο φεμινιστικό κίνημα της μεταπολιτευτικής Ελλάδας μας έκανε να οργανώνουμε πολυήμερες εκδηλώσεις στο πανεπιστήμιο ή στις πλατείες, όπως η πλατεία Αγίας Σοφίας στη Θεσσαλονίκη, όταν η έξαψη της πρωτόγνωρης αυτής εμπειρίας μάς έκανε να πετάμε και να μιλάμε για θέματα ανείπωτα, όπως η σεξουαλικότητα, η έκτρωση και η αντισύλληψη, η βία σε όλες τις μορφές, η οικογένεια σαν θεσμός και σαν δίκαιο, η πολιτική και η συμμετοχή μας στην κεντρική πολιτική σκηνή, η εργασία ειδωμένη από τη φεμινιστική μας οπτική.

Συμμετείχα ανελλιπώς στο κίνημα, όπως στην αυτόνομη ομάδα γυναικών του ΑΠΘ το 1978-1979 και στης Φυσικομαθηματικής Σχολής του ΑΠΘ από το 1980, αργότερα στην Κίνηση Δημοκρατικών Γυναικών, μετά το 1986 στην ομάδα «Κατίνα», μετά στην Αθήνα στη Φεμινιστική Ομάδα Καισαριανής 1989-1999, όπου για δέκα χρόνια αυτοχρηματοδοτούσαμε την ομάδα «SOS από γυναίκες για γυναίκες» και μετά στο Φεμινιστικό Κέντρο Αθήνας της οδού Ερεσού, όπου και έληξε η δική μου εξωστρέφεια στον φεμινισμό.

Πριν λίγο καιρό η «Κατίνα» και η Βίλμα Μενίκη από αυτή μου πήρε μια συνέντευξη για την εμπειρία και την ιστορία της οργάνωσης αυτής της ομάδας, καθώς ανήκα στα ιδρυτικά μέλη της, με σκοπό να γίνει μια ταινία, ένα ντοκιμαντέρ που προβάλλεται 8 Μάρτη στο Φεστιβάλ που γίνεται στη Θεσσαλονίκη. Οι ερωτήσεις που έπρεπε να απαντήσω on camera, όπως ήταν φυσικό με γέμισαν συγκίνηση και ανέσυραν από τη μνήμη μου τα γεγονότα επιβεβαιώνοντας για άλλη μια φορά ότι μπορεί να ήμασταν λίγες, όμως αισθανόμασταν παντοδύναμες και κάναμε απίθανα πράγματα.

Δηλαδή, ξεκινήσαμε με αφορμή το νομοσχέδιο για τις εκτρώσεις το 1986 και κάναμε μια μεγάλη καμπάνια: εκδηλώσεις στον δρόμο, προκηρύξεις, πορεία, εκδήλωση σε ένα κατάμεστο αμφιθέατρο της Φιλοσοφικής (800 άτομα). Φτάσαμε να έχουμε το περιοδικό «Κατίνα», ενώ το 1988 κάναμε διήμερο φεστιβάλ μόνο για γυναίκες με καλεσμένη την Άνια Μέυλενμπελτ. Η «Κατίνα» λειτούργησε στην αρχή της ομοφωνίας και για πρώτη φορά μπορούσαν να εκφράζονται όλες οι απόψεις. Τέλος, η γραμμή SOS για τις γυναίκες βοήθησε δεκάδες γυναίκες και έθεσε πρακτικά τα πρώτα μοντέλα γραμμών και δικτύων βοήθειας. Σταθερό μας αίτημα αποτελούσε η δημιουργία σπιτιού για την προστασία κακοποιημένων γυναικών.

Σήμερα έχουμε και γραμμή SOS και σπίτι για την προστασία κακοποιημένων γυναικών, η ισοτιμία έχει ψηφιστεί, το σύνταγμα της Ελλάδας δεν επιτρέπει διακρίσεις. Όμως τότε γιατί σε κάθε είδηση με θύματα τις γυναίκες αισθάνομαι σαν να μην έχουμε κάνει ούτε βήμα;

Έρση Κλημεντίδου

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL