Live τώρα    
22°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
22 °C
20.2°C23.5°C
2 BF 43%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
20 °C
16.6°C22.9°C
2 BF 45%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
17 °C
17.1°C21.5°C
2 BF 64%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
21 °C
20.2°C21.1°C
1 BF 62%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
18 °C
17.9°C17.9°C
0 BF 59%
ΠΑΡΑ ΤΑ ΠΡΟΤΥΠΑ ΟΜΟΡΦΙΑΣ ΠΟΥ ΜΑΣ ΕΠΙΒΑΛΛΟΝΤΑΙ... / Είναι δικαίωμά μου να είμαι χοντρή, να είμαι κοντός, να είμαστε κοκαλιάρηδες
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

ΠΑΡΑ ΤΑ ΠΡΟΤΥΠΑ ΟΜΟΡΦΙΑΣ ΠΟΥ ΜΑΣ ΕΠΙΒΑΛΛΟΝΤΑΙ... / Είναι δικαίωμά μου να είμαι χοντρή, να είμαι κοντός, να είμαστε κοκαλιάρηδες

Πόσες φορές έχουμε ακούσει από διπλανό μας την ερώτηση "πού πάει αυτή έτσι;" ενώ κοιτάζει μια παχουλή κοπέλα με μίνι; Σίγουρα αρκετές. Ακόμη και από ευαίσθητους αριστερούς. Είναι τόσο βαθιά και καθημερινή η αλλοτρίωση από το σύστημα, ώστε, ακόμη κι αν έχεις τοποθετήσει τον εαυτό σου απέναντι, καθημερινές φράσεις και αντιδράσεις έρχονται να υπενθυμίσουν ότι χρειάζεται ακόμη μεγάλος αγώνας.

Ακόμη και φαινομενικά πιο αθώες κουβέντες, που στόχο έχουν τη φιλοφρόνηση, όπως "Καλέ πώς αδυνάτισες έτσι;" δεν είναι τελικά και τόσο αθώες. Η ομορφιά συνδέεται σταθερά σε κάθε μήκος και πλάτος της ζωής μας με τον αριθμό των κιλών, λογική που προωθεί το σύστημα. Όπου σύστημα είναι οι βιομηχανίες αδυνατίσματος και προϊόντων ομορφιάς, τα media, ακόμη και γιατροί.

Την περασμένη Πέμπτη στο Αυτοδιαχειριζόμενο Κυλικείο Νομικής πραγματοποιήθηκε μια πολύ ενδιαφέρουσα εκδήλωση - συζήτηση για τα πρότυπα ομορφιάς που μας επιβάλλονται. Με εμπεριστατωμένες ομιλίες δύο νέα παιδιά, η Ελένη και ο Στέφανος, από queer ομάδα ανέδειξαν το πώς λειτουργούν τα πρότυπα ομορφιάς ως μέσα χειραγώγησης.

Παράλληλα προβάλλονταν στον τοίχο φωτογραφίες με λεζάντες που συμπύκνωναν μέσα σε λίγες λέξεις όλο το νόημα, όπως: "Όλα τα σώματα είναι καλά σώματα", "Μη μου λες να χαμογελάω" και "Το σώμα μου δεν είναι δημόσια περιουσία". Στο κοινό βρέθηκε αρκετός κόσμος και άνθρωποι από όλες τις ηλικίες. Ανάμεσά τους και αρκετοί άνδρες.

Δύο κοπέλες από το κοινό, η Τερέζα και η Αμαλία, 22 χρόνων και φοιτήτριες στο Πολιτικό της Νομικής, πριν ξεκινήσει η εκδήλωση μας μίλησαν για τους λόγους που πήγαν εκεί. Αφότου ολοκληρώθηκε μοιράστηκαν μαζί μας τις εντυπώσεις τους.

"Μας ενδιαφέρει η συγκεκριμένη θεματολογία. Για την εκδήλωση μάθαμε από τη σελίδα του Κυλικείου στο Facebook" μας είπαν αρχικά. Να σημειώσουμε ότι το Αυτοδιαχειριζόμενο Κυλικείο Νομικής κάνει συχνά εκδηλώσεις με κοινωνικό και κινηματικό περιεχόμενο έχοντας σλόγκαν "Η Ουτοπία είναι εδώ, κάτω απ' τα τσιμέντα!".

Τους βρίσκουμε στην ομώνυμη σελίδα τους στο Facebook, την οποία ακολουθούν σχεδόν 4.000 χρήστες, και κάθε Δευτέρα στις 3 μ.μ. στην ανοιχτή διαχειριστική τους συνέλευση.

«Δεν γίνεται να μην τα βάλεις στη ζωή σου, είναι ήδη μέσα»

Σύμφωνα με την Αμαλία και την Τερέζα τα πρότυπα ομορφιάς προωθούνται μέσα από την κοινωνία, τις διαφημιστικές εταιρείες και το Instagram. Όπως υπογραμμίζουν οι δύο κοπέλες, οι νεότεροι δεν βλέπουν τόσο τηλεόραση και παρακολουθούν πολύ λιγότερο σε σχέση με τους παλαιότερους νέους το Facebook.

Τα στοιχεία τις επιβεβαιώνουν. Σύμφωνα με αναφορά εταιρείας τηλεπικοινωνιών για την κίνηση δεδομένων, το καλοκαίρι του 2017 ήταν η πρώτη φορά που το Instagram κατέλαβε την πρώτη θέση σε σχέση με τις άλλες εφαρμογές. Το 22% της συνολικής κίνησης data αφορούσε το Instagram, με το YouΤube και το Facebook να ακολουθούν με 21% και 17%. Η ίδια τάση συνεχίστηκε στις γιορτές των Χριστουγέννων και το Πάσχα του 2018.

Συνεπώς το πιο δημοφιλές μέσο στους νέους είναι το μέσο όπου ανεβαίνουν μόνο φωτογραφίες, το μέσο όπου δίνεται εξ ορισμού το βάρος στην -κατασκευασμένη- εικόνα.

Εξηγώντας πώς ακριβώς διαπιστώνουν να γίνεται η προώθηση ενός κατασκευασμένου προτύπου ομορφιάς, οι δύο κοπέλες μας λένε ότι ανεβαίνουν φωτογραφίες στις οποίες οι κοπέλες εμφανίζονται "ως  Barbie. Τα πάντα είναι ψεύτικα. Από τις βλεφαρίδες μέχρι τα νύχια". Στις πληρωμένες φωτογραφίες οι κοπέλες εμφανίζονται με προϊόντα που θα σε κάνουν cool, όμορφη και αρεστή άπαξ και τα αγοράσεις. Αν λοιπόν έχεις λογαριασμό Instagram, όλα αυτά "δεν γίνεται να μην τα βάλεις στη ζωή σου, είναι ήδη μέσα".

Το νοίκι για να χωράς στη δημόσια σφαίρα

Για το πώς μπορούμε να κατανοήσουμε τα κατασκευασμένα πρότυπα ομορφιάς και πώς μπορούμε σιγά - σιγά να βρούμε διέξοδο, μίλησαν αναλυτικά ο Στέφανος και η Ελένη.

"Το αδύνατο σώμα έχει αναχθεί σε ζήτημα λατρείας" ανέφερε αρχικά η Ελένη. Όπως πρόσθεσε όμως στη συνέχεια, "το ότι ήμουν 42 κιλά κάποτε, δεν με έκανε πιο ευτυχισμένη". "Δεν πέφτει το λίπος και αυξάνεται η ευτυχία" τόνισε. Θέλοντας να υπογραμμίσει τη σημασία του να δώσουμε βάρος στη μάχη ενάντια στα κατασκευασμένα πρότυπα ομορφιάς, η Ελένη διερωτήθηκε: "Πώς μπορούμε να δίνουμε μάχη απέναντι σε άλλες μορφές καταπίεσης χωρίς να αισθανόμαστε καλά στο ίδιο μας το σώμα;".

Αναπόφευκτα μας επηρεάζουν όσα ακούμε καθημερινά. Η ατάκα "οι παχουλές δεν έχουν δικαίωμα να κυκλοφορούν", που κάποιοι μοιράζονται χωρίς ντροπή, και τα διάφορα "πρέπει" που "πρέπει" να κάνουμε πράξη για να είμαστε όμορφες/οι μας ακολουθούν όταν βρισκόμαστε απέναντι στον καθρέφτη, αλλά και στο τραπέζι όταν τρώμε.

Η χοντροφοβία είναι είδος καταπίεσης, υπογράμμισε η Ελένη και τόνισε ότι η απώλεια κιλών αποτελεί στην καθημερινότητα και την κοινωνία όρο "επιτυχίας - αποτυχίας". Για να είσαι "επιτυχημένος" πρέπει να αγοράσεις όσα θα σε κάνουν, ας πούμε, αρκετά λεπτό. Ή, με τα λόγια της Ελένης, "να πληρώσεις το νοίκι για να χωρέσεις στη δημόσια σφαίρα". Όμως, "δεν έχουμε καμία υποχρέωση να ικανοποιούμε βλέμματα ή να αγοράζουμε προϊόντα".

Τα σώματα ως πηγές θλίψης και καταπίεσης

Τα πρότυπα ομορφιάς είναι κάθε είδους. Μπορεί να αφορούν τα κιλά, μπορεί να αφορούν τις τρίχες. "Αν είσαι μαύρη ηθοποιός και θες να έχεις δουλειά, πρέπει να ισιώσεις το μαλλί" έλεγε παλιότερα η ηθοποιός Μάρσα Τζόνσον, την οποία επικαλέστηκε η Ελένη. Κάπως έτσι "τα σώματα γίνονται πηγές θλίψης και καταπίεσης". Την ίδια ώρα προσπερνιούνται άλλα χαρίσματα του ατόμου, όπως η ευφυΐα και το χιούμορ, "που θεωρούνται λιγότερο σημαντικά από τα κιλά."

"Δεν πέφτει το λίπος και αυξάνεται η ευτυχία" τόνισε η Ελένη και αναφέρθηκε στη φράση της ακτιβίστριας Νάομι Γουλφ, που έχει πει ότι «η εμμονή με τις αδύνατες γυναίκες δεν είναι εμμονή με τη γυναικεία ομορφιά, αλλά εμμονή με την γυναικεία υποταγή». Στη χοντροφοβία συμβάλλει και η στάση από γιατρούς που έχουν και τον κόσμο να πιστεύει ότι άπαξ και είσαι παχουλός είσαι αυτόματα άρρωστος. "Μπορεί να είσαι αδύνατος και να έχεις καρδιακά προβλήματα, μπορεί να είσαι και παχουλός με καρδιακά προβλήματα".

Από την πλευρά του ο Στέφανος, που εκπροσωπούσε queer ομάδα, είπε ότι όλα είναι δομημένα γύρω μας "λες και περιστρέφονται τα πάντα γύρω από το δίπολο άνδρες - γυναίκες". Ακούμε συχνά "δεν μοιάζεις πολύ με αγόρι" ή "κάνεις σαν κορίτσι". "Όλοι συνεχώς έχουμε στον νου μας ότι πρέπει να είμαστε κάπως" ανέφερε. Στη συνέχεια στάθηκε σε κάτι που δύσκολα θα περίμενε κανείς να ακούσει, ότι ακόμη και μέσα στη τρανς κοινότητα και στις ΛΟΑΤΚΙ κοινότητες υπάρχουν πρότυπα από τα οποία "δεν μπορείς" να παρεκκλίνεις. Υπάρχει κοροϊδία και καταπίεση.

Τα πρότυπα ομορφιάς προωθούν τον σεξισμό, υπογράμμισε ο Στέφανος, εξηγώντας ότι "αντικειμενοποιούν τις γυναίκες", που καλούνται συνεχώς να ανταποκρίνονται σε αυτά για να αρέσουν στον άνδρα. Σε σημείο που τόσο άνθρωποι καταπιέζονται να κάνουν "τόσο μεγάλη προετοιμασία ώστε να βγουν από το σπίτι". Το ζήτημα, σύμφωνα με τον Στέφανο, δεν είναι όμως να ξυρίζεις τις τρίχες σου επειδή πρέπει, αλλά γιατί θες.

«Το σώμα μας είναι ό,τι πιο προσωπικό»

“Δεν αρκούν ημίμετρα”, τόνισε η Ελένη, ώστε να αλλάξει η κατάσταση. Για παράδειγμα το ότι στη Γαλλία το 2015 έγινε αξιόποινη πράξη η ανορεξία συνιστά πλάνη. "Είναι νόμοι του ίδιου συστήματος που κατασκευάζει τα πρότυπα ομορφιάς. Μας θέλουν αδύνατες, αλλά όχι και πάρα πολύ".

Για άλλες μεταρρυθμίσεις, που όντως μπορεί να συνιστούν ένα βήμα προόδου, ο Στέφανος σημείωσε: "Το ότι κάποιοι μας παραχωρούν κάποια δικαιώματα σημαίνει ότι είναι έτοιμοι ανά πάσα στιγμή να μας τα πάρουν πίσω".

Αντίστοιχα υποκριτική βρίσκει την επιλογή μεγάλων περιοδικών να φιλοξενήσουν φωτογραφίσεις με χοντρά άτομα, καθώς την ίδια ώρα με όλο τους το υπόλοιπο περιεχόμενο συνεχίζουν να προωθούν καταπιεστικά πρότυπα και στην πραγματικότητα αναζητούν περισσότερους καταναλωτές.

Το πιο κρίσιμο είναι να συνειδητοποιήσουμε πως "το σώμα μας είναι το πιο προσωπικό πράγμα". Από εκεί και πέρα κάθε μάχη μέσα στην καθημερινότητα είναι σημαντική. "Η υπεράσπιση ενός ατόμου που είναι χοντρό μέσα σε ένα τόσο τοξικό περιβάλλον σχηματίζει μια όαση" τόνισε η Ελένη.

Μια μικρή όαση ήταν και η κουβέντα που έγινε στο Αυτοδιαχειριζόμενο Κυλικείο της Νομικής. Την ώρα που ζούμε μέσα σε ένα τοξικό περιβάλλον, με συνεχή βομβαρδισμό προσδοκιών σε κάθε πτυχή της καθημερινότητάς μας για το τι πρέπει να γίνουμε ώστε να είμαστε αποδεκτοί, ακούστηκε κάτι διαφορετικό. Νέοι άνθρωποι ξέφυγαν από το πλαίσιο και άρθρωσαν απόψεις για έναν ελεύθερο άνθρωπο και μια ελεύθερη κοινωνία.

Τους άκουσαν περίπου 80 άτομα. Δεν μπορούν ως αριθμός να συγκριθούν με τους αμέτρητους followers στο Instagram. Όμως όσοι πήγαν στη Νομική αποχώρησαν γεμάτοι. "Μας άρεσε πολύ" είπαν η Αμαλία και η Τερέζα, που πρόσθεσαν ότι τους έκανε εντύπωση το "ότι υπάρχει πρόβλημα μέσα και σε κοινότητες που έχουν δεχθεί καταπίεση, όπως οι ΛΟΑΤ".

Επίσης τους τράβηξε το ενδιαφέρον το ότι "και η επιστήμη συμμετέχει στην αναπαραγωγή των στερεοτύπων". Όσο για εκείνο που ήθελαν ν' ακούσουν παραπάνω, είναι η καταπίεση, αν και μικρότερη σαφώς σε σχέση με αυτή των γυναικών, που υφίστανται οι άντρες: "Και για τον άντρα προβάλλονται συγκεκριμένα πρότυπα, όπως πόσο γυμνασμένος πρέπει να είναι. Και ο χοντρός άντρας κακοπερνάει". "Δεν πέφτει το λίπος και αυξάνεται η ευτυχία".

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL