Ένα ακόμη βήμα στον μαραθώνιο της διεκδίκησης των γερμανικών αποζημιώσεων έγινε χθες με την επίδοση εκ μέρους του πρέσβη της Ελλάδας στο Βερολίνο Θεόδωρου Δασκαρόλη ρηματικής διακοίνωσης στο γερμανικό υπουργείο Εξωτερικών. Με τη διακοίνωση η ελληνική κυβέρνηση καλεί τη γερμανική πλευρά να προσέλθει σε διαπραγματεύσεις για την επίλυση του εκκρεμούς ζητήματος των αξιώσεων της Ελλάδας από τη Γερμανία για την καταβολή πολεμικών επανορθώσεων και αποζημιώσεων. Ένα ζήτημα ηθικό και υλικό, που έχει ιδιαίτερη σημασία για τον ελληνικό λαό.
Η πρώτη αντίδραση της γερμανικής πλευράς ήταν... επιφυλασσόμεθα να απαντήσουμε - κι όχι μια άμεση απόρριψη, όπως συνηθίζεται όταν οι δημοσιογράφοι ρωτούν σχετικά τον κυβερνητικό εκπρόσωπο στο Βερολίνο.
Είναι προφανές ότι η γερμανική διπλωματία ήταν προετοιμασμένη γι’ αυτή την κίνηση - που έγινε κατόπιν οδηγιών της αναπληρώτριας υπουργού Εξωτερικών Σίας Αναγνωστοπούλου. Κι αυτό διότι είχε πάρει διαστάσεις και στον γερμανικό Τύπο η συζήτηση που είχε γίνει στην ελληνική Βουλή, και μάλιστα σε επίπεδο πολιτικών αρχηγών, στις 17 Απριλίου.
Υπενθυμίζεται ότι η Βουλή με ευρεία πλειοψηφία έδωσε ουσιαστικά την εντολή στο υπουργείο Εξωτερικών να προχωρήσει σ’ αυτή τη διπλωματική ενέργεια, λαμβάνοντας υπ΄όψιν το πόρισμα της διακομματικής επιτροπής για τη διεκδίκηση των γερμανικών οφειλών προς τη χώρα μας. Υπενθυμίζεται επίσης ότι οι ελληνικές αξιώσεις αφορούν αποζημιώσεις και επανορθώσεις για ζημίες που υπέστη η Ελλάδα και οι πολίτες της κατά τον Πρώτο και Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, για πολεμικές αποζημιώσεις για τα θύματα και τους απογόνους των θυμάτων της γερμανικής Κατοχής, την αποπληρωμή του κατοχικού δανείου και την επιστροφή των λεηλατηθέντων και παράνομα αφαιρεθέντων αρχαιολογικών και άλλων πολιτιστικών αγαθών.
Η προϊστορία
Το θέμα των πολεμικών επανορθώσεων, με περισσότερη ή λιγότερη συστηματικότητα, αλλά πάντως με συνέπεια, τίθεται συνεχώς στη γερμανική πλευρά από τις ελληνικές κυβερνήσεις, κυρίως μετά τη γερμανική ενοποίηση το 1990. Ωστόσο, η γερμανική πλευρά πάντοτε απορρίπτει κάθε συζήτηση, επικαλούμενη κυρίως τη συμφωνία “2+4” της ενοποίησης και παλαιότερες διμερείς συμφωνίες. Να σημειωθεί ότι η προηγούμενη ρηματική διακοίνωση, που είχε επιδοθεί επί υπουργίας Κάρολου Παπούλια, τον Νοέμβριο του 1995, δεν απαντήθηκε ποτέ.
Η ποιοτική διαφορά, τώρα, είναι ότι για πρώτη φορά η ελληνική κυβέρνηση απευθύνεται με ένα τόσο -συμβολικά- ισχυρό τρόπο στη γερμανική. Με την εντολή του ελληνικού Κοινοβουλίου. Και δη σε μια φάση... υπεράνω πάσης υποψίας. Έχουν τελειώσει τα Μνημόνια, άρα δεν μπορεί ούτε καν να υπαινιχθεί κανείς ότι επιδιώκεται κάποιος συμψηφισμός, ενώ η ελληνική κυβέρνηση περίμενε να περάσουν και οι ευρωεκλογές - και δεν έσπευσε να προχωρήσει αμέσως στην εκτέλεση της εντολής του Κοινοβουλίου.
Η συγκυρία: “Δεν ξεχνάμε”
Πάντως, η επίδοση της ρηματικής διακοίνωσης, χθες, δεν έγινε σε κενό χρόνο -αν και συμπτωματικά. Το ίδιο βράδυ στο Μόναχο ξεκίνησε μια σειρά εκδηλώσεων αντιφασιστικής μνήμης και διεκδίκησης των γερμανικών οφειλών, τις οποίες συνδιοργανώνουν αντιναζιστικές οργανώσεις, συνδικάτα και δημοκράτες από τη Γερμανία μαζί με Έλληνες και Αλβανούς συναγωνιστές.
Η πρώτη εκδήλωση ασχολήθηκε με τα εξής θέματα: «Τα εγκλήματα πολέμου του 4ου Συντάγματος Τεθωρακισμένων των SS στην Ελλάδα», «Οι σφαγές που διέπραξε το 1ο Σύνταγμα Ορεινών Καταδρομών σε Αλβανία και Ελλάδα», «Αποζημίωση των θυμάτων του ναζισμού - τιμωρία των αυτουργών του ναζισμού». Συμμετείχαν ο επιζών της σφαγής στους Πύργους Εορδαίας Ευστάθιος Χαϊτίδης, ο Αριστομένης Συγγελάκης από το Εθνικό Συμβούλιο Διεκδίκησης των Γερμανικών Οφειλών προς την Ελλάδα (ΕΣΔΟΓΕ), η Πανδώρα Ντώνη (Μποροβέ/Αλβανία), επιζώσα της σφαγής που διέπραξε το «1ο Σύνταγμα Ορεινών Καταδρομών» στην Αλβανία, και οι ιστορικοί Ραλφ Κλάιν και Στέφαν Στράκε. Προσκεκλημένος ήταν και ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Τριαντάφυλλος Μηταφίδης ως πρόεδρος της Διακομματικής Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Διεκδίκησης των Γερμανικών Οφειλών.
Σήμερα θα γίνουν συγκεντρώσεις μνήμης όλων των θυμάτων των ναζί μπροστά στην έδρα της κυβέρνησης της Βαυαρίας και αύριο στο Μίτενβαλντ, όπου οι γερμανικές ένοπλες δυνάμεις τιμούν μέχρι σήμερα τους καταδρομείς της «Αδελφότητας Ορεινών Καταδρομών» που δολοφόνησαν αμάχους στο Κομμένο της Αρτας, στους Λιγκιάδες, στην Κεφαλλονιά, στην Κέρκυρα, στο Δίστομο και σε πολλά άλλα μέρη.
