Της Κάκης Μπαλή
Μοιάζουν μεμονωμένες ψηφίδες σε ένα εθνικιστικό, νεοδεξιό, σχεδόν ακροδεξιό παζλ, αλλά μπορεί και να γίνουν ολοκληρωμένο ψηφιδωτό.
Ο δεξιός πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Βίκτορ Όρμπαν εμφανίζεται ως γκεστ σταρ -έστω μέσω γιγαντοοθόνης- στη διαδήλωση του δεξιού VMRO στα Σκόπια ενάντια σε κάθε λύση στο “Μακεδονικό”. Και χαιρετά “τους σοφούς και τολμηρούς ηγέτες του κόμματος, που δεν υποκλίνονται στις πιέσεις ξένων δυνάμεων”.
Ο νεοδεξιός Γιάνες Γιάνζα, δις πρωθυπουργός της Σλοβενίας στο παρελθόν και καταδικασμένος για εξοπλιστικά σκάνδαλα, επιστρέφει ως νικητής των βουλευτικών εκλογών με συνθήματα ενάντια στο “κατεστημένο” και κατά των - ανύπαρκτων στη Σλοβενία- μεταναστών και με πρότυπο τον Όρμπαν. Ευτυχώς, κανείς δεν θέλει να κάνει μαζί του κυβέρνηση.
Ο δεξιός ισχυρός άνδρας της Πολωνίας Γιάροσλαβ Κατσίνσκι μιλά συνεχώς για την “Ευρώπη των πατρίδων” και είχε τη χαρά να σταθεί στο πλάι του Αμερικανού Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ στη Βαρσοβία πέρσι το καλοκαίρι και να τον ακούσει να εκφράζει τη στήριξή του στο κόμμα του και στην “υπερηφάνεια των εθνών”.
Για την “Ευρώπη των πατρίδων” μιλά και ο ακροδεξιός αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης στη Γερμανία, της AfD, Αλεξάντερ -“ο Χίτλερ ήταν μια κουτσουλιά στην υπερήφανη Ιστορία μας”- Γκάουλαντ και καταφέρνει με τον τρόπο του να σύρει τη γερμανική κυβερνώσα Δεξιά προς τα ακροδεξιά. Με τον πρωθυπουργό της Βαυαρίας Μάρκους Ζέντερ να μιλάει για την αναγκαιότητα μιας “συντηρητικής επανάστασης”.
Ο νέος ήρωας των απανταχού νεοδεξιών εθνικιστών και υπουργός Εσωτερικών της Ιταλίας Ματέο Σαλβίνι ξεσπαθώνει ενάντια στους πρόσφυγες και τους μετανάστες και δηλώνει ότι “είτε η Ευρώπη θα μας βοηθήσει να κρατήσουμε τη χώρα μας ασφαλή είτε θα στραφούμε σε άλλες μεθόδους”.
Ο δεξιός καγκελάριος της Αυστρίας Σεμπάστιαν Κουρτς θεωρεί ακόμη και τις μίζερες προτάσεις της Γερμανίδας ομολόγου του για τη μεταρρύθμιση της Ε.Ε. και της Ευρωζώνης πολύ... προχωρημένες και απαντά με πρόταση για συρρίκνωση της Κομισιόν και ερμητικό κλείσιμο των εξωτερικών συνόρων της Ένωσης.
Το πολύπλοκο παζλ...
Αυτές είναι λίγες μόνο από τις ψηφίδες του παζλ που βλέπουμε να φτιάχνεται μπροστά στα μάτια μας στην Ευρώπη του 2018.
Άλλοι το βλέπουν ως γύρισμα της Ιστορίας, που φέρνει μαζί του την αναβίωση των εθνικισμών.
Άλλοι το βλέπουν ως -αυτοκαταστροφική- αντίδραση στην αποτυχία της Κεντροδεξιάς και της Κεντροαριστεράς, που κυβερνούν τις τελευταίες δεκαετίες την Ευρώπη, να διατηρήσουν για τις σημερινές γενιές την υπόσχεση της ειρήνης και της ευημερίας στο ευρωπαϊκό κλαμπ.
Άλλοι, πάλι, το βλέπουν ως το στήσιμο μιας περίπλοκης συμμαχίας για τη διάλυση της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
...και οι ξένοι παίκτες
Υπάρχουν και δυο έξωθεν παίκτες σ’ αυτό το παζλ. Ο Ρώσος Πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν και ο Αμερικανός Ντόναλντ Τραμπ. Κατά τη διάρκεια του προεκλογικού αγώνα του ο Τραμπ είχε ποζάρει δίπλα στον αρχηγό του βρετανικού UKIP Νάιτζελ Φάρατζ πανηγυρίζοντας για το Brexit, “που θα μπορούσε να σημάνει το τέλος της Ε.Ε.”.
Και ο πρέσβης που έστειλε προσφάτως στο Βερολίνο, ο Ρίτσαρντ Γκρενέλ, έσπασε κάθε διπλωματικό ταμπού και βγήκε με συνέντευξή του να εκφράσει τη στήριξή του στις δεξιές, συντηρητικές δυνάμεις στην Ευρώπη, να τονίσει ότι ο Αυστριακός Κουρτς είναι ένας “ροκ σταρ” της πολιτικής και να συναντηθεί με τον σκληρότερο εσωκομματικό αντίπαλο της Μέρκελ, τον Γενς Σπαν.
Όσο για τον Ρώσο Πρόεδρο, αυτός αποφεύγει να βγει στο προσκήνιο κι αφήνει άλλους να κάνουν τη δουλειά. Πέφτουν λοιπόν βροχή οι προσκλήσεις από τη Μόσχα -ενίοτε συνοδευόμενες από οικονομική στήριξη- σε στελέχη του γαλλικού Εθνικού Μετώπου της Μαρίν Λεπέν, της Εναλλακτικής για τη Γερμανία και άλλων ακροδεξιών κομμάτων της Γηραιάς Ηπείρου.
Επιπλέον ο Πούτιν καλλιεργεί συστηματικά τις σχέσεις του με τον Όρμπαν, τους Χριστιανοκοινωνιστές της Βαυαρίας, αλλά και τον Ματέο Σαλβίνι της ιταλικής Λέγκα, ο οποίος φρόντισε χθες να τονίσει ότι η νέα ιταλική κυβέρνηση θα δώσει μάχη για να αρθούν οι ευρωπαϊκές κυρώσεις κατά της Μόσχας μετά την προσάρτηση της Κριμαίας. Και για να επιστρέψουμε εκεί όπου ξεκινήσαμε, ούτε η Μόσχα θέλει να λυθεί το “Μακεδονικό” -για τον φόβο της ένταξης της ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ. Και δεν έχει καμία αναστολή να συνδαυλίζει τον εθνικισμό των άλλων.
'Ισως θα έπρεπε να το ξανασκεφτεί ο αρχηγός της δεξιάς αξιωματικής αντιπολίτευσης στην Ελλάδα Κυριάκος -“απεχθάνομαι τον λαϊκισμό”- Μητσοτάκης, όταν αφήνεται να συνταχθεί με τους δικούς του εθνικιστές, όταν προσπαθεί να κρύψει την αντίδρασή του στην εύρεση λύσης στο "Μακεδονικό" κατηγορώντας τον υπουργό Εξωτερικών Νίκο Κοτζιά ότι “μοιάζει να υπερασπίζεται τα επιχειρήματα των Σκοπιανών”. Πόσο άνετα άραγε νιώθει στους κόλπους του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, πλάι στους Όρμπαν και τους Κουρτς;
