Τη σύσταση ενός σημαντικού ταμείου, με "προίκα" 60 εκατ. ευρώ (20 εκατ. ετησίως από φέτος έως το 2020), προκειμένου να στηριχθούν οι τοπικές κοινωνίες στη Δυτική Μακεδονία και τη Μεγαλόπολη για τη μετάβαση στη μεταλιγνιτική εποχή, ανακοίνωσε χθες ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας από την πόλη της Κοζάνης σε ανοικτή εκδήλωση - συζήτηση.
Ονομάζεται Ελληνικό Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης και, όπως εξήγησε ο Σ. Φάμελλος, είναι διακριτό εργαλείο από άλλες πρωτοβουλίες της κυβέρνησης, όπως το Περιβαλλοντικό Οικιακό Τιμολόγιο και το ειδικό τέλος δικαιωμάτων λιγνίτη. Αντιθέτως οι πόροι του Εθνικού Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης προέρχονται από μέρος των εσόδων από τον εκπλειστηριασμό δικαιωμάτων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, τα οποία τελούν υπό την κεντρική διαχείριση της Πολιτείας.
Ο υπουργός απέκλεισε "τη δημιουργία νέου φορέα για τη διαχείριση της χρηματοδότησης, που “δεν είναι επιθυμητή λύση, καθώς θα αύξανε την πολυπλοκότητα χωρίς ουσιαστικό όφελος", λέγοντας ότι η κυβέρνηση πρόκειται να θεσπίσει Ειδικό Λογαριασμό για τη Δίκαιη Μετάβαση σε υφιστάμενο φορέα και θα προχωρήσει στις θεσμικές παρεμβάσεις που χρειάζονται εντός του επόμενου χρονικού διαστήματος.
«Το Ελληνικό Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης, ιδέα που τώρα σταδιακά ωριμάζει σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η ελληνική κυβέρνηση το κάνει πράξη» ανέφερε ο αναπληρωτής υπουργός υπογραμμίζοντας ότι η κυβέρνηση κινητοποιεί και τα συναρμόδια υπουργεία για αναπτυξιακές πρωτοβουλίες και συντονισμό δράσεων στις λιγνιτικές περιοχές της χώρας. «Στόχος μας είναι να χρηματοδοτήσουμε δράσεις και μέτρα που να εξασφαλίζουν μακροπρόθεσμη και βιώσιμη εργασία και να έχουν θετικό περιβαλλοντικό και κλιματικό πρόσημο».
Όσον αφορά το πλαίσιο προγραμματισμού για τη διάθεση του πόρου, σημείωσε ότι «είμαστε όλοι συνυπεύθυνοι: κεντρική κυβέρνηση, Αυτοδιοίκηση, φορείς, επιστημονική κοινότητα, κοινωνία» ανακοινώνοντας την έναρξη διαδικασίας διαβούλευσης με όλη την τοπική κοινωνία, με κατάθεση προτάσεων και ηλεκτρονικά, μέσω του open.gov. Είπε δε ότι η ηλεκτρονική διαβούλευση θα ξεκινήσει την επόμενη εβδομάδα και θα ολοκληρωθεί εντός 20 ημερών και η συζήτηση πρέπει να είναι ανοιχτή με τους πολίτες, τους επιχειρηματίες, τους νέους, τους επιστήμονες.
Σε ό,τι αφορά τους ειδικότερους άξονες χρηματοδότησης, διευκρίνισε ότι ειδικά για το 2018 χρειάζονται ώριμα έργα και προτάσεις από όλους τους φορείς και όχι μόνο από την Αυτοδιοίκηση, ενώ από το 2019 και μετά θα αξιοποιηθούν και τα αναπτυξιακά και χωροταξικά σχέδια που θα καταρτιστούν μέσω του Προγράμματος Τεχνικής Βοήθειας που θα υλοποιήσει η περιοχή με χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ακόμη πρόσθεσε ότι στην παρούσα φάση, και με βάση τη Στρατηγική Έξυπνης Εξειδίκευσης της Περιφέρειας, αλλά και αναπτυξιακά σχέδια και προτάσεις που έχουν εκπονηθεί στο παρελθόν, διαφαίνεται ότι οι πιθανοί θεματικοί άξονες για χρηματοδότηση θα συνδέονται με την ανάπτυξη καθαρών μορφών ενέργειας, την εξοικονόμηση ενέργειας, την κυκλική οικονομία (αξιοποίηση αποβλήτων, αποβλήτων τροφίμων), τη στήριξη του πρωτογενούς τομέα, την αξιοποίηση της βιομηχανικής κληρονομιάς, καθώς και προγράμματα ολοκληρωμένης παρέμβασης στον τομέα της εργασίας και στήριξης της επιχειρηματικότητας.
Παραδείγματα από το μέλλον
«Από την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας, την παραμονή της Παγκόσμιας Ημέρας Περιβάλλοντος, θέλουμε να φέρουμε παραδείγματα από το μέλλον, ένα μέλλον το οποίο, εάν το σχεδιάσουμε σωστά όλοι μαζί, θα επιτρέψει και τη μόχλευση και την κινητοποίηση επιπλέον κεφαλαίων και παραγωγικού δυναμικού τα επόμενα χρόνια» κατέληξε ο Σ. Φάμελλος.
Στη χθεσινή εκδήλωση συμμετείχαν με παρεμβάσεις υποδεχόμενοι θετικά τη δημιουργία του ταμείου οι βουλευτές της περιοχής, ο περιφερειάρχης Δυτικής Μακεδονίας, ο πρόεδρος της Ένωσης Ενεργειακών Δήμων, ο δήμαρχος Εορδαίας, ο πρόεδρος της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Δυτικής Μακεδονίας, ο δήμαρχος Φλώρινας, οι δήμαρχοι Κοζάνης, Αμυνταίου και πολλοί δήμαρχοι δήμων της Δυτικής Μακεδονίας, εκπρόσωποι της περιφερειακής και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, της ΔΕΗ, των παραγωγικών φορέων, ο πρόεδρος του Τεχνικού Επιμελητηρίου, ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας κ.ά.
