“Ο τομέας της ενέργειας με την αναπτυξιακή διάστασή του μπορεί να συμβάλει στην επίτευξη του στόχου για ένα αποκεντρωμένο αναπτυξιακό μοντέλο” επισημαίνει στην “Αυγή” η Χ. Καφαντάρη. Η πρόεδρος της Επιτροπής Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής και βουλευτής Β’ Αθηνών του ΣΥΡΙΖΑ υπογραμμίζει ότι η κυβέρνηση από την πρώτη στιγμή έδειξε ευαισθησία για το ζήτημα της ενεργειακής φτώχειας λαμβάνοντας μέτρα για τη διευκόλυνση αποπληρωμής των οφειλών, την παροχή εκπτώσεων για όσους έχουν ανάγκη, την επανασύνδεση παροχών ηλεκτρικού ρεύματος ευάλωτων νοικοκυριών, αλλά και την αναμόρφωση των χρεώσεων των ΥΚΩ.
Όσον αφορά την κλιματική αλλαγή και τη σημαντική υστέρηση που παρατηρείται στον στόχο για την εξοικονόμηση ενέργειας, η Χ. Καφαντάρη σημειώνει το σημαντικό εργαλείο του προγράμματος Εξοικονόμηση Κατ’ Οίκον ΙΙ σχολιάζοντας ότι “η προώθηση της ενεργειακής αποδοτικότητας, πέραν του οικολογικού αποτυπώματος, έχει και αναπτυξιακή διάσταση για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και συμβάλλει στη βελτίωση του ισοζυγίου εξωτερικών συναλλαγών της χώρας μας”.
Η Χ. Καφαντάρη τονίζει ακόμα τον νέο θεσμό των ενεργειακών κοινοτήτων, που ενισχύει τις τοπικές συνέργειες, αλλά και το περιβαλλοντικό αποτύπωμα.
Παράλληλα η Χ. Καφαντάρη υπογραμμίζει ότι “τα περιβαλλοντικά πλεονεκτήματα της χώρας αποτελούν σημαντικό αναπτυξιακό πόρο, δεν εμποδίζουν, αλλά αντίθετα συνεισφέρουν στην οικονομική ανάπτυξη”, ενώ σχετικά με τη διερεύνηση του σκανδάλου Novartis παρατηρεί ότι “ανεξαρτήτως πολιτικών επιπτώσεων, η αλήθεια θα λάμψει”.
* Στο πλαίσιο της στρατηγικής του ΣΥΡΙΖΑ για "δίκαιη ανάπτυξη" μετά το τέλος των Μνημονίων πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί η ενεργειακή φτώχεια; Τι έχει γίνει προς αυτήν την κατεύθυνση και τι άλλο χρειάζεται να γίνει;
H ενεργειακή φτώχεια δεν είναι μόνο ελληνικό “φαινόμενο”, είναι ένα πρόβλημα που αντιμετωπίζει συνολικά η Ε.Ε. Μπορεί να υπάρχει διαφορετική ένταση από χώρα σε χώρα, αλλά η αιτία είναι κοινή και οφείλεται στις εφαρμοζόμενες πολιτικές λιτότητας. Η στροφή των πολιτικών εκφράζεται με το «σύνθημα» της Ε.Ε., διά στόματος Κανιέτε, για την ενεργειακή πολιτική της Ένωσης: «Έξυπνη και καθαρή ενέργεια για όλους».
Στην Ελλάδα όμως της κρίσης και των μνημονιακών πολιτικών από το 2010 η ενεργειακή φτώχεια έχει πάρει σοβαρές διαστάσεις, που πέραν του ουσιαστικού προβλήματος δημιουργεί και σοβαρές επιπτώσεις στο περιβάλλον με την καύση υλικών ακατάλληλων για θέρμανση.
Από την πρώτη στιγμή η κυβέρνηση, δείχνοντας άλλη μια φορά την ευαισθησία της για τους οικονομικά αδύναμους, σε συνεργασία με τη ΔΕΗ πήρε συγκεκριμένα μέτρα διευκόλυνσης αποπληρωμής των οφειλών των καταναλωτών και μέτρα μη διακοπής της ηλεκτρικής ενέργειας στους πραγματικά έχοντες ανάγκη.
Πρόσφατα δε, εντός του 2018, με νομοθετικές παρεμβάσεις αναμόρφωσε τον τρόπο υπολογισμού των χρεώσεων για τις Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ), με αποτέλεσμα μικρότερες επιβαρύνσεις σε πολλά νοικοκυριά, ενώ διέθεσε και 360 εκατ. ευρώ για αποπληρωμή συσσωρευμένων οφειλών προς τη ΔΕΗ. Η ολοκλήρωση δε των έργων ηλεκτρικής διασύνδεσης με το ηπειρωτικό σύστημα της Κρήτης και των μεγάλων νησιών των Κυκλάδων θα μειώσει ακόμη περισσότερο τους λογαριασμούς των οικιακών καταναλωτών ενισχύοντας το οικολογικό αποτύπωμα και την ενεργειακή ευστάθεια.
Αλλά δεν είναι μόνο αυτά. Η κυβέρνηση διαθέτει 10 εκατ. ευρώ περίπου για επανασύνδεση παροχών ηλεκτρικού ρεύματος ευάλωτων νοικοκυριών, που είχαν αποσυνδεθεί λόγω ληξιπρόθεσμων οφειλών, ενώ εισάγονται εισοδηματικά κριτήρια και κριτήρια περιουσίας για παροχή έκπτωσης σε πολίτες με πραγματική ανάγκη. Στους δικαιούχους Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης η έκπτωση φτάνει το 70% και στους δικαιούχους κοινωνικού μερίσματος το 35%.
* Με βάση τους στόχους για την "καθαρή ενέργεια" η χώρα μας φαίνεται να πηγαίνει καλά στη διείσδυση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, αλλά όχι τόσο καλά στην εξοικονόμηση ενέργειας. Πού οφείλεται αυτό; Τι πολιτικές πρέπει να υιοθετηθούν κατά τη γνώμη σας;
Το σύμφωνο του Παρισιού και οι στόχοι για την κλιματική αλλαγή που περιλαμβάνονται σε αυτό είναι συγκεκριμένοι, καθώς και οι στόχοι της Ε.Ε. για το κλίμα για το έτος 2030. Η χώρα μας στον τομέα των ΑΠΕ, ως ποσοστό στο ενεργειακό μείγμα, όντως κινείται ικανοποιητικά, κάτι που δεν συμβαίνει στον τομέα της εξοικονόμησης ενέργειας, όπου υπάρχει σημαντική υστέρηση και στο σύνολο της Ε.Ε.
Η μεγαλύτερη κατανάλωση ενέργειας οφείλεται στα κτήρια (περίπου 40%) και τις μεταφορές. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι στη χώρα μας γύρω στα 4 εκατ. κτήρια δεν έχουν καν θερμομόνωση. Αν και έχουν ενσωματωθεί στο ελληνικό δίκαιο σχετικές ευρωπαϊκές οδηγίες (2012/27/ΕΕ και 2010/31/ΕΕ), η ανάπτυξη ενεργειακής αποδοτικότητας στον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα της οικονομίας πρέπει να βελτιωθεί.
Σημαντικό εργαλείο στην προώθηση της λύσης είναι και το Πρόγραμμα Εξοικονόμηση Κατ’ Οίκον ΙΙ. Ήδη στην ηλεκτρονική πλατφόρμα έχουν ενταχθεί περί τα 55.000 νοικοκυριά (4.4.2018), ενώ ο συνολικός προϋπολογισμός του έργου υπολογίζεται γύρω στο 1 δισ. ευρώ.
Η προώθηση της ενεργειακής αποδοτικότητας, πέραν του οικολογικού αποτυπώματος, έχει και αναπτυξιακή διάσταση για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και συμβάλλει στη βελτίωση του ισοζυγίου εξωτερικών συναλλαγών της χώρας μας.
* Με ποιον τρόπο μπορεί να αλλάξει το παραγωγικό μοντέλο της χώρας ώστε να γίνει περισσότερο αποκεντρωμένο και να συμβάλει στην περιφερειακή ανάπτυξη;
Ο μετασχηματισμός του παραγωγικού μοντέλου της χώρας μας αποτελεί ζητούμενο. Από το μοντέλο της υπερκατανάλωσης, της κακοποίησης του φυσικού πλούτου, του υπερσυγκεντρωτισμού, ενός μοντέλου εχθρικού προς τους κοινωνικούς εταίρους και τους παραγωγούς, να πάμε σε ένα μοντέλο αποκεντρωμένο, με τοπικά αναπτυξιακά σχέδια, που θα δίνουν “ρόλο” και όραμα στις τοπικές κοινωνίες καλύπτοντας τις ανάγκες τους.
Ο τομέας της ενέργειας με την αναπτυξιακή διάστασή του μπορεί να συμβάλει στην επίτευξη του στόχου. Σημαντικό παράδειγμα αποτελεί ο νέος θεσμός των ενεργειακών κοινοτήτων, που ενισχύει τις συνέργειες τοπικά, ενισχύει το περιβαλλοντικό αποτύπωμα και συμβάλλει στην παραγωγική ανασυγκρότηση. Πρόσφατο παράδειγμα αποτελεί και το πρώτο πάρκο φωτοβολταϊκών στη Θεσσαλονίκη από αγροτικούς συνεταιρισμούς.
* Το προηγούμενο παραγωγικό μοντέλο σημαδεύτηκε κι από σοβαρές επιπτώσεις στο φυσικό περιβάλλον της χώρας μας. Πώς θα αποτραπεί μια νέα ανισορροπία μεταξύ οικονομικής ανάπτυξης και προστασίας του περιβάλλοντος;
Το νέο αναπτυξιακό μοντέλο που προτείνουμε εμπεριέχει αναπόσπαστα τη διάσταση του περιβάλλοντος και της κλιματικής αλλαγής. Ανάπτυξη και περιβάλλον δεν συγκρούονται. Τα περιβαλλοντικά πλεονεκτήματα της χώρας αποτελούν σημαντικό αναπτυξιακό πόρο, δεν εμποδίζουν, αλλά αντίθετα συνεισφέρουν στην οικονομική ανάπτυξη. Ενδεικτικό παράδειγμα οι επενδύσεις σε ΑΠΕ, για τις οποίες υπάρχει και μεγάλο ενδιαφέρον.
* Πώς βλέπετε τις εξελίξεις με τη διερεύνηση του σκανδάλου Novartis; Πώς κρίνετε τις πολιτικές επιπτώσεις των αποκαλύψεων;
Βασική δέσμευση της κυβέρνησης αποτελεί η πάταξη της διαφθοράς και η διερεύνηση των αιτίων που οδήγησαν τη χώρα στο χείλος της χρεοκοπίας. Αποτελεί υποχρέωση απέναντι στον ελληνικό λαό το να διερευνηθεί η υπόθεση, γεγονός που αποτελεί και λαϊκό αίτημα. Δεν έχουμε να φοβηθούμε τίποτε, διότι δεν έχουμε να κρύψουμε τίποτε. Ο ρόλος της Δικαιοσύνης -ως ανεξάρτητης, διακριτής συνταγματικά εξουσίας- είναι σημαντικός. Ανεξαρτήτως πολιτικών επιπτώσεων, η αλήθεια θα λάμψει.
