Live τώρα    
18°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Ελαφρές νεφώσεις
18 °C
15.1°C19.8°C
3 BF 56%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Σποραδικές νεφώσεις
16 °C
14.7°C17.0°C
1 BF 75%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
16 °C
14.8°C17.1°C
3 BF 66%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
15 °C
14.8°C17.5°C
1 BF 58%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
14 °C
13.9°C16.9°C
0 BF 62%
Πρόταση για μια προοδευτική αναθεώρηση του Συντάγματος
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Πρόταση για μια προοδευτική αναθεώρηση του Συντάγματος

Στη δημοσιότητα δόθηκε χθες η “Πρόταση για μια προοδευτική αναθεώρηση του Συντάγματος”, την οποία υπογράφουν έξι διακεκριμένοι νομικοί και πολιτικοί επιστήμονες, η οποία περιλαμβάνει διακριτότητα κράτους και Εκκλησίας, καθιέρωση της απλής αναλογικής και δημοψηφισμάτων, εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας από τον λαό υπό όρους και ενίσχυση των αρμοδιοτήτων του, μέγιστο αριθμό θητειών, αλλαγή στον τρόπο χρηματοδότησης των κομμάτων και το νόμο περί ευθύνης υπουργών.

Επιπλέον, σε σχέση με τα θέματα που σχετίζονται με την εν εξελίξει διαπραγμάτευση για τη δεύτερη αξιολόγηση, προβλέπει την κατοχύρωση των συλλογικών διαπραγματεύσεων και την απαγόρευση της άρσης του δημόσιου χαρακτήρα νερού και ενέργειας. Όπως οι συντάκτες του αναφέρουν, “το Σύνταγμα ήταν θύμα της κρίσης, με την έννοια ότι οι μνημονιακές επιταγές συνιστούν ένα πραγματικό 'παρασύνταγμα', του οποίου η εφαρμογή θέτει σε δοκιμασία πολλές και θεμελιώδεις ρυθμίσεις του οικονομικού -και όχι μόνον- συντάγματος”. Επίσης, τονίζουν πως “η γενικευμένη κρίση αξιοπιστίας πρέπει να αντιμετωπιστεί με σημαντικές θεσμικές τομές, πολλές από τις οποίες δεν μπορούν να ενταχθούν στη θεσμική μήτρα του ισχύοντος Συντάγματος”.

Το κείμενο, που αναρτήθηκε στην πλατφόρμα ηλεκτρονικής διαβούλευσης για τη συνταγματική αναθεώρηση, υπογράφουν ο υπουργός Επικρατείας και καθηγητής Πολιτικών Επιστημών Χριστόφορος Βερναρδάκης, καθηγητής της Νομικής Αθήνας Ανδρέας Δημητρόπουλος, ο καθηγητής Πολιτικής Κοινωνιολογίας Κώστας Ζώρας, ο συνταγματολόγος Ηλίας Νικολόπουλος και ο καθηγητής της Νομικής Θεσσαλονίκης και ευρωβουλευτής Κώστας Χρυσόγονος, ενώ την πρόσκληση και τον συντονισμό είχε αναλάβει ο αναπληρωτής υπουργών Εξωτερικών και καθηγητής Δημοσίου Δικαίου Γιώργος Κατρούγκαλος.

Με βάση τις υπογραφές που φέρει (περιέχει συνεισφορές και άλλων επιστημόνων, χωρίς αυτοί να αναφέρονται), το κείμενο μπορεί να θεωρηθεί ότι απηχεί σε σημαντικό βαθμό τις αρχικές θέσεις της κυβέρνησης στον διάλογο που έχει ξεκινήσει για τη συνταγματική αναθεώρηση, αλλά όχι την τελική πρότασή της. Εξάλλου πρόσφατα ξεκίνησε η δημόσια διαβούλευση, υπό την αρμόδια επιτροπή, με επικεφαλής τον καθηγητή του ΕΚΠΑ Μιχάλη Σπουρδαλάκη, που απευθύνεται σε πολίτες, κοινωνικούς και επαγγελματικούς φορείς και εκπροσώπους της Αυτοδιοίκησης, την οποία η κυβέρνηση φιλοδοξεί να θέσει στο επίκεντρο της δημόσιας συζήτησης.

Ενδεικτικό της έμφασης που δίνεται στη σημασία της κοινωνικής συναίνεσης στις κατευθύνσεις της αναθεώρησης είναι αυτό που αναφέρουν οι "έξι" στο χθεσινό τους κείμενο: “Ορισμένες από τις προτεινόμενες αλλαγές είναι υπερώριμες και μπορεί να έχουν την υποστήριξη του συνόλου των πολιτικών δυνάμεων”. Ωστόσο, οι ίδιοι προειδοποιούν: “Άλλες όμως, κατεξοχήν τα θέματα του οικονομικού συντάγματος και των κοινωνικών δικαιωμάτων, συναρτώνται στενά με καίριες δικαιοπολιτικές συγκρούσεις και ειδικότερα με την ανάγκη ανάσχεσης του νεοφιλελευθερισμού. Ως προς τα κρίσιμα διλήμματα η αναθεώρηση του Συντάγματος δεν μπορεί να είναι συναινετική. Τα διακυβεύματα αυτά από τη φύση τους προϋποθέτουν σύγκρουση επιχειρημάτων και συμφερόντων”.

Οι προτεινόμενες αλλαγές

Το κείμενο των "έξι" είναι δομημένο σε πέντε άξονες:

1ος άξονας: Μία νέα αρχιτεκτονική του πολιτεύματος.

2ος άξονας: Διακριτότητα κράτους - Εκκλησίας.

3ος άξονας: Καθιέρωση θεσμών άμεσης δημοκρατίας.

4ος άξονας: Ισχυροποίηση του κράτους δικαίου.

5ος άξονας: Θωράκιση των κοινωνικών δικαιωμάτων και των ατομικών ελευθεριών.

Μεταξύ άλλων, προτείνονται οι εξής αλλαγές:

* Καθιερώνεται πλήρως η διακριτότητα κράτους και Εκκλησίας με πλήρη σεβασμό στην Ορθόδοξη Εκκλησία και τον ιστορικό της ρόλο.

* Καθιέρωση θεσμών άμεσης δημοκρατίας και πρόνοια για δημοψηφίσματα. Λαϊκή πρωτοβουλία για διενέργεια δημοψηφισμάτων με 500.000 υπογραφές για εθνικά θέματα, 1 εκατομμύριο υπογραφές για ψηφισμένο νόμο (εκτός δημοσιονομικών ζητημάτων) και 100.000 υπογραφές για νομοθετική πρωτοβουλία από τους ίδιους τους πολίτες.

* Ισχυροποίηση του κράτους δικαίου μεσω της θεσμοθέτησης προληπτικού συνταγματικού ελέγχου μετά από πρόταση του Προέδρου της Δημοκρατίας ή της κυβέρνησης ή 120 βουλευτών, με γνωμοδότηση επί ψηφισμένου νομοσχεδίου εντός συντομότατης προθεσμίας και κατάργηση της βουλευτικής ασυλίας, εκτός, ενδεχομένως, από τα αδικήματα που σχετίζονται άμεσα με το λειτούργημα των βουλευτών.

* Δυνατότητα άμεσης εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας. Ειδικότερα, προτείνεται εκλογή του Προέδρου από το κοινοβούλιο, αν εξασφαλίζεται η μέγιστη συναίνεση των δύο τρίτων της Βουλής σε δύο διαδοχικές ψηφοφορίες. Αν αποβούν άκαρπες, τότε η τρίτη ψηφοφορία θα ανήκει στο εκλογικό σώμα, που θα αποφασίζει ανάμεσα στους δύο πλειοψηφήσαντες υποψηφίους της τελευταίας ψηφοφορίας στο κοινοβούλιο.

* Λελογισμένη ενίσχυση των αρμοδιοτήτων του Προέδρου της Δημοκρατίας με στόχο την ενίσχυση του ρυθμιστικού, σταθεροποιητικού και εγγυητικού του ρόλου. Προτείνεται η δυνατότητα του Προέδρου να απευθύνεται στη Βουλή για σπουδαίο λόγο και να συγκαλεί το Συμβούλιο των Πολιτικών Αρχηγών

* Ρητή απαγόρευση άρσης του δημόσιου ελέγχου του νερού και της ενέργειας.

* Σαφής κατοχύρωση των συλλογικών διαπραγματεύσεων ως του μοναδικού μέσου για τη διαμόρφωση του μισθού.

* Υποχρεωτικότητα της διαιτησίας.

* Νέο άρθρο για την προστασία της δημόσιας περιουσίας.

* Συνταγματική καθιέρωση της απλής αναλογικής.

* Μέγιστος αριθμός θητειών για βουλευτές, ώστε κανένας να μην μπορεί να εκλέγεται για πάνω από δύο συνεχόμενες κοινοβουλευτικές περιόδους ή για οκτώ συνεχόμενα έτη.

* Πρωθυπουργός -εκτός των υπηρεσιακών- να ορίζεται αποκλειστικά αιρετός, δηλαδή εν ενεργεία βουλευτής.

* Πρόβλεψη για την ψήφο των αποδήμων Ελλήνων.

* Ριζική αλλαγή του τρόπου χρηματοδότησης των κομμάτων: Το κράτος δεν χρηματοδοτεί τα κόμματα, αλλά αποζημιώνει μέρος των πραγματοποιημένων και αποδεδειγμένων δαπανών στις οποίες έχουν προβεί.

* Κατάργηση βουλευτικής ασυλίας.

* Εκλογή ανεξάρτητων αρχών. Να συγκροτούνται με μικρότερες πλειοψηφίες αν τα τέσσερα πέμπτα δεν συγκεντρωθούν σε ορισμένες προθεσμίες.

* Προτείνεται η κατάργηση της επιλογής των κορυφών της Δικαιοσύνης από το Υπουργικό Συμβούλιο και η επιλογή τους από τον ΠτΔ.

* Ρητή απαγόρευση άρσης του δημόσιου ελέγχου του νερού και της ενέργειας.

* Η συνδικαλιστική ελευθερία προστατεύεται τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα και η απεργία αποτελεί δικαίωμα.

Μ. Σπουρδαλάκης: Χρειάζεται η συνδρομή του λαού, της κοινωνίας

Ο πρόεδρος της Επιτροπής Κοινωνικού Διαλόγου για την Αναθεώρηση του Συντάγματος Μιχάλης Σπουρδαλάκης, μιλώντας στον Αθήνα 9,84, δήλωσε πως ο κοινωνικός διάλογος συνεχίζεται με ικανοποιητική συμμετοχή πολιτών και φορέων, έχοντας ξεπεράσει τον τετραψήφιο αριθμό συμμετεχόντων, στη συμπλήρωση της σχετικής ηλεκτρονικής φόρμας. Επίσης, τα δύο τρίτα των περιφερειών έχουν δείξει ενδιαφέρον με ημερομηνίες προκειμένου να οργανωθούν διήμερα και παράλληλα έχουν ξεκινήσει συναντήσεις πανελλήνιας εμβέλειας με επιστημονικούς και κοινωνικούς φορείς (ενώσεις δικαστών, ενώσεις συνταγματολόγων).

Εξήγησε δε ότι ο διάλογος θα ολοκληρωθεί στο τέλος Ιουνίου και τα αποτελέσματα θα παραδοθούν τον Σεπτέμβριο στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής, χωρίς να δεσμεύουν τους βουλευτές παρά μόνον ηθικά, εμπλουτίζοντας τον προβληματισμό τους. "Χρειάζεται η συνδρομή του λαού, της κοινωνίας. Η αποτελεσματικότητα του εγχειρήματός μας θα εξαρτηθεί από τη συμμετοχή των πολιτών" ανέφερε χαρακτηριστικά.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL