Λίγο πριν από το 1οΣυνέδριο της Νεολαίας ΣΥΡΙΖΑ, δώσαμε ένα βραδινό ραντεβού στα νέα γραφεία της, στο Μεταξουργείο, για να γνωρίσουμε ποιοι είναι οι νέες και οι νέοι που είναι μέλη της σήμερα. Σε ένα «στρογγυλό τραπέζι» κάθισαν μαζί μας η 24χρονη Γιασμίν Ελαγκούζ, η 22χρονη Νάντια Ρούμπου, ο 21 ετών Έκτορας Καρβούνης. Το θέμα μας, η σχέση των νέων ανθρώπων με την πολιτική. Η συζήτηση έγινε στον χώρο της βιβλιοθήκης. Μιλήσαμε για αυτή τη σχέση, το πώς βλέπουν τη συμμετοχή του ΣΥΡΙΖΑ στην κυβέρνηση, καθώς και για το όραμα της οργάνωσής τους.
* Η πρώτη ερώτηση που μας ήρθε ήταν αυθόρμητη: «Γιατί οργανωθήκατε εσείς;».
«Αυτό που διαβάζαμε παλιά στις αφίσες του εργατικού κινήματος ‘Οι πλούσιοι έχουν τα λεφτά τους, οι φτωχοί την οργάνωσή τους’ πρέπει να το θυμηθούμε» είπε με χιούμορ ο Έκτορας, που είναι φοιτητής στο Πάντειο και εκεί πρωτοοργανώθηκε. «Πιστεύω ότι δεν υπάρχουν ατομικές λύσεις στα συλλογικά προβλήματα» πρόσθεσε.
Η Νάντια είναι εργαζόμενη. Πρώτη φορά ήρθε σε επαφή με την οργανωμένη δράση στο αντιρατσιστικό κίνημα. «Στη συνέχεια βρήκα απαντήσεις στα καθημερινά και συλλογικά ζητήματα στην Αριστερά» εξήγησε.
«Είναι πολύ σημαντικό αυτό το ‘εμείς’ να μπει πάνω από το ‘εγώ’» συμπλήρωσε η Γιασμίν. «Από τα προσφυγικό, μέχρι τις δομές αλληλεγγύης και τα στέκια μας, βλέπουμε τον κόσμο να συμμετέχει. Όλοι μαζί προσπαθούν να προσαρμοστούν και να αγωνιστούν μέσα στη νέα κατάσταση που βιώνουμε σήμερα. Προσωπικά, μέσα από την οργάνωσή μου στη Αριστερά κάταφερα να χειραφετηθώ σε πολλούς τομείς της ζωής μου». «Καθένας έχει διαφορετικές παραστάσεις και άλλους λόγους να οργανωθεί» συνέχισε ο Έκτορας, εξηγώντας: «Στην Αριστερά έχουμε συλλογικές παραστάσεις ζωής πέρα από τα κυρίαρχα πρότυπα. Η Αριστερά είναι μια στάση ζωής, από τις σχέσεις φιλίας που συνάπτουμε, μέχρι το πώς ερωτευόμαστε και πώς ζούμε με τις οικογένειές μας. Αν δηλαδή διεκδικούμε καθημερινά να χειραφετηθούμε από τα κυρίαρχα πρότυπα».
* Η επόμενη ερώτησή μας ήταν σχετικά με το αν ο νέος κόσμος έχει διάθεση να ενταχθεί σε συλλογικότητες
Όπως μας εξήγησαν, η πλειονότητα των νέων που οργανώνονται σήμερα είναι μεταξύ 22-27 ετών, δηλαδή είναι οι άνθρωποι που τελειώνουν τις σπουδές τους, θέλουν να εργαστούν και να φτιάξουν τις ζωές τους και έρχονται αντιμέτωποι με προβλήματα που τους εμποδίζουν.
"Η κρίση έχει διογκώσει το νεοφιλελεύθερο δόγμα του ατομικού δρόμου. Έχει κάνει τους νέους ανθρώπους να απορρίπτουν ως έναν βαθμό την πολιτική. Εμείς θέλουμε να δώσουμε ξανά τη μάχη του νοήματος για το τι σημαίνει ‘μαζί’, τι σημαίνει ‘εμείς’" είπε ο Έκτορας, με τη Νάντια να τον συμπληρώνει: "Τα τελευταία χρόνια έχουμε ζήσει τεράστιες αλλαγές στην Ελλάδα και την Ευρώπη. Πρώτη φορά έτσι κληθήκαμε να σκεφτούμε πέρα από τα όρια που ορίζει το σύστημα".
* Πού είναι πιο εύκολο να προσεγγίσετε τους νέους;
Νάντια: Παλιότερα νομίζω βρίσκαμε τον κόσμο σε κινητοποιήσεις, ειδικά τα αμέσως προηγούμενα χρόνια. Και σήμερα συμβαίνει αυτό, αλλά λόγω και της κάμψης των μεγάλων διαδηλώσεων, νομίζω πως είναι πιο εύκολο να τους βρεις σε δομές αλληλεγγύης. Αναφέρομαι γενικά σε χώρους που αντιμετωπίζονται τα καθημερινά προβλήματα, όπως σε κοινωνικά φροντιστήρια ή χώρους για τους πρόσφυγες. Δεν πρόκειται για δίπολο. Προφανώς, δεν έχουν σταματήσει να υπάρχουν οι παραδοσιακοί κοινωνικοί χώροι. Ακόμη συναντάς νέους στα πανεπιστήμια, στους χώρους δουλειάς. Αλλά πλέον βρίσκονται και νέοι τρόποι παρέμβασης.
Γιασμίν: Ακριβώς. Είναι πολύ σημαντικό, για παράδειγμα, να δούμε τους τρόπους παρέμβασης που ανοίγονται σήμερα και μέσω των social media. Έχεις πιο πολλές δυνατότητες να πλησιάσεις τους νέους.
* Παρ’ όλα αυτά, δεν είναι πιο αρνητικό σήμερα το κλίμα ενάντια στα κόμματα; Πώς αντιδρούν όταν τους πλησιάζετε;
Γιασμίν: Νομίζω πως υπάρχει ένας κόσμος πλήρως αδρανοποιημένος, που δεν ενδιαφέρεται για την οργανωμένη ή όχι πολιτική. Αλλά υπάρχει και ένα μεγάλο κομμάτι της νεολαίας που ενδιαφέρεται να ακούσει και να συζητήσει. Όταν συνειδητοποιήσει κιόλας ότι εμείς δεν διαφέρουμε από όλους τους υπόλοιπους συνομήλικούς μας, ανοίγεται πολύ εύκολα γιατί έχει ανάγκη να εκφραστεί και να παλέψει συλλογικά για τα προβλήματά του.
Έκτορας: Γενικά, το κόμμα, η κομματικοποίηση, δεν έπεσε ως κάτι «κακό» από τον ουρανό. Κάπως έγινε ηγεμονική αυτή η αντίληψη. Είναι η νεοφιλελεύθερη λογική αυτή. Εμείς αντιλαμβανόμαστε το κόμμα ως μια συλλογική λειτουργία, ένα συλλογικό υποκείμενο, που σίγουρα δεν βασίζεται στα παραδοσιακά πελατειακά δίκτυα. Και η νεολαία το καταλαβαίνει αυτό.
* Είναι πιο ηγεμονικές οι ιδέες της Αριστεράς σήμερα σε σχέση με τη δεκαετία του ’90, οπότε επιδρούσε καθοριστικά η πτώση του υπαρκτού και μεσουρανούσε ο νεοφιλελευθερισμός;
Γιασμίν: Ο κόσμος δεν αλλάζει από τη μια μέρα στην άλλη. Η κυβέρνηση δεν συνεπάγεται με κάποιον τρόπο ότι τα ριζοσπαστικά χαρακτηριστικά του ΣΥΡΙΖΑ θα περάσουν στην κοινωνία.
Έκτορας: Είναι άλλο η ηγεμονία, άλλο η κυβέρνηση. Σίγουρα σήμερα δεν είσαι περιθώριο, αλλά δεν ηγεμονεύεις κιόλας. Αυτό το βλέπουμε και μέσα στα πανεπιστήμια για παράδειγμα. Οι φοιτητές ακόμη πιστεύουν στον ατομικό δρόμο και με την κρίση αυτό έχει ενταθεί. Αλλά προσπαθούμε να μιλάμε τη γλώσσα που μιλούν οι νέοι.
Νάντια: Η Αριστερά συνήθιζε να απευθύνεται στον κόσμο με τρόπο που δεν τον αφορούσε και δεν τον άγγιζε. Σήμερα, αναγκαστήκαμε να κάνουμε «δεκαράκια», που λέμε, τις θέσεις μας. Αυτό έχει αντίκρισμα στον κόσμο.
“Προτείνουμε στους νέους συνδιαμόρφωση. Δεν ψάχνουμε πελάτες”
* Σας επηρεάζει που είστε η νεολαία του κόμματος που βρίσκεται στην κυβέρνηση;
Έκτορας: Εννοείτε αν νιώθουμε τύψεις; Από τη στιγμή που αντιλαμβάνεσαι την κυβέρνηση ως ένα από τα πολλά εργαλεία που έχεις για να περάσεις τις ριζοσπαστικές σου ιδέες, δεν είναι εμπόδιο. Η οργάνωσή μας δεν έπεσε από τον ουρανό γενικά. Έχει ένα ιστορικό φορτίο, μια παρακαταθήκη αγώνων και μια μνήμη. Θέλω να πω, δεν είναι κάτι απόλυτα καινούργιο. Σήμερα, δεδομένης της συνθήκης και της κυβέρνησης, ιεραρχούμε τις πολιτικές αιχμές και προτεραιότητες που μπορούν να δώσουν προοπτική στους νέους. Μέσα από συλλογικές δράσεις, όπως ενάντια στη μαύρη και αδήλωτη εργασία, στην κατεύθυνση της κατάργησης των Πανελλαδικών ή στην πρόσβαση όλων των νέων στον πολιτισμό για παράδειγμα.
Νάντια: Νομίζω στην αρχή μας φόβισε το πώς μπορούμε να το διαχειριστούμε αυτό. Δεν είχαμε ανάλογη εμπειρία. Αναγκαστικά, στην αρχή αυτό είχε και κάποιο κόστος στο πώς επικοινωνούμε με τους νέους ανθρώπους. Όμως πλέον πιστεύω ότι έχουμε βρει τη «χρυσή τομή» ανάμεσα στο πώς να κρατάμε και τις θέσεις μας και να τις επεξεργαζόμαστε μέσα από τα όργανα και τις θεματικές ομάδες που έχουμε.
Γιασμίν: Είναι σημαντικό να εξηγούμε στη νεολαία ότι αυτή τη στιγμή βιώνουμε έναν πόλεμο. Η κυβέρνηση και η Αριστερά βρίσκονται στο επίκεντρο του πολέμου. Και έχουμε και τις ήττες, αλλά έχουμε και τις νίκες μας. Σημασία έχει ότι δεν αδρανοποιούμαστε. Και σιγά - σιγά οι νέοι άνθρωποι το εκτιμούν αυτό όταν μας συναντούν σε χώρους που παρεμβαίνουμε.
* Πώς βλέπει ο κόσμος τα μέλη της Νεολαίας ΣΥΡΙΖΑ; Σας νιώθουν ως «έναν από αυτούς» ή σας αντιμετωπίζουν ως κάτι απόμακρο, που έχει σχέση με την εξουσία;
Νάντια: Είναι σημαντικό να νιώθει ο κόσμος ότι δεν έρχεται σε επικοινωνία με κάποιον μακριά από εκείνον. Ο κόσμος μάς βρίσκει στα σχολεία, στις γειτονιές, στα πανεπιστήμια, στους χώρους εργασίας, θα μας ζητήσει τα ρέστα, εμείς είμαστε υποχρεωμένοι να τον ακούσουμε και να υπερασπιστούμε μαζί με αυτόν τα δικαιώματά του.
Έκτορας: Ακριβώς, αυτό σημαίνει οργάνωση της ριζοσπαστικής Αριστεράς. Η Νεολαία ΣΥΡΙΖΑ, όπως και το κόμμα, δεν δομούν σχέσεις εργοδότη-εργαζόμενου. Ούτε πελάτες είμαστε, ούτε πελάτες ψάχνουμε. Προτείνουμε στους νέους τη συνδιαμόρφωση, που είναι στοιχείο της δικής μας ταυτότητας.
“Οι ιδέες της Νεολαίας αντανακλούν στην καθημερινότητα μας”
* Ποια είναι η θέση της γυναίκας στη Νεολαία ΣΥΡΙΖΑ; Υπάρχουν διαφορές με την κοινωνία εν γένει;
Νάντια: Η οργάνωσή μας έχει να προτείνει, πέρα από τις ιδέες της, και έναν διαφορετικό τρόπο ζωής και αντιμετώπισης. Υπερασπίζεται την ισότητα των φύλων και αυτό έχει αντίκτυπο και στην καθημερινότητά της. Και οι διαφορές με το πώς βιώνουμε τη θέση μας εκτός οργάνωσης είναι μεγάλες.
Γιασμίν: Εγώ είμαι μουσουλμάνα, Παλαιστίνια κατά το ήμισυ, και εργαζόμενη γυναίκα. Η ένταξή μου στην Αριστερά με βοήθησε να υπερασπίζομαι τον εαυτό μου, να μπορώ να αμφισβητώ τα κυρίαρχα πρότυπα και για εμένα είναι πολύ σημαντικό ότι εδώ, με τους συντρόφους μου, βρήκα την υποστήριξη να αγωνιστώ.
* Με την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, το δίχως άλλο, έχει ανανεωθεί το πολιτικό προσωπικό της χώρας - και ηλικιακά. Έχει σημασία η εμπλοκή των νέων ανθρώπων στην κεντρική πολιτική σκηνή;
Γιασμίν: Σίγουρα συμβολικά είναι ένα μήνυμα ότι φεύγουμε από το παλιό, ότι μπολιάζεται η πολιτική με νέες ιδέες.
Νάντια: Όμως δεν είναι μόνο η ηλικία που συνεπάγεται τις νέες ιδέες. Η νέα ηλικία δεν φέρνει απαραίτητα το φρέσκο στην πολιτική. Το είδαμε και στο παρελθόν αυτό. Το σημαντικό είναι ότι σήμερα η νέα γενιά πολιτικών έχει διαφορετικό πρόσημο από τους νέους των παλιότερων κυβερνήσεων.
Έκτορας: Η διαφορά των νέων πολιτικών σήμερα είναι ότι αποτελούν κομμάτι της κοινωνίας. Συμβολικά είναι κάτι νέο, αλλά και υλικά, γιατί βιώνουν τα άγχη των συνομήλικών μας. Δεν είναι «τζάκια».
“Το δικό μας αίτημα για ανάπτυξη βασίζεται στην ισότητα”
* Εσείς τι θα ζητούσατε από τον Αλέξη Τσίπρα να αλλάξει στη χώρα;
Νάντια: Να θεσμοθετηθούν οι συλλογικές συμβάσεις εργασίας, να καταργηθεί ο κατώτερος μισθός για τους νέους κάτω των 25, να νομοθετηθεί η υιοθεσία από ομόφυλα ζευγάρια και βέβαια να υπάρξει διαχωρισμός Εκκλησίας - κράτους.
Έκτορας: Νομίζω να τελειώνουμε με τη λιτότητα και να οραματιστούμε τι κοινωνία θέλουμε στο εξής.
Γιασμίν: Για εμένα έχει σημασία και η εξωτερική πολιτική. Θέματα όπως το Παλαιστινιακό πρέπει να ξαναμπούν στην ατζέντα. Θα έλεγα να κυνηγήσουμε τους εμπόρους των ναρκωτικών. Οι εξαρτήσεις μέσα στην κρίση εντείνονται και πρέπει να βρούμε τρόπους πρόληψης.
* Και την ανάπτυξη. Πώς την οραματίζεστε;
Έκτορας: Να μπορούν οι νέοι επιστήμονες να βρουν δουλειά στη χώρα τους. Να δούμε πώς μπορεί μια αριστερή στρατηγική να συνυπάρχει με το αίτημα για μια βιώσιμη και δίκαιη ανάπτυξη. Αυτό σημαίνει επανάκτηση των δικαιωμάτων των εργαζομένων, σημαίνει σεβασμός στο περιβάλλον, σημαίνει όχι επενδύσεις στις Σκουριές, σημαίνει κατοχύρωση κοινωνικών δικαιώματων.
Νάντια: Στο μυαλό μας, όταν σκεφτόμαστε την ανάπτυξη, έχουμε μια εποχή ασταμάτητης κατανάλωσης κάποιων εις βάρος κάποιων άλλων. Το δικό μας αίτημα για ανάπτυξη βασίζεται στην ισότητα, στις ίσες ευκαιρίες.
Γιασμίν: Από τον καθένα ανάλογα με τις δυνατότητές του, στον καθένα βάσει των αναγκών του.
* Σας προβληματίζει η κριτική στον ΣΥΡΙΖΑ ότι δεν έχει σχέση σήμερα με τον ριζοσπαστισμό και την επαναστατικότητα που ευαγγελιζόταν;
Έκτορας: Σημασία έχει πώς επιλέγει κανείς να «διαβάσει» την πολιτική. Δεν γίνονται όλα από τη μία μέρα στην άλλη. Η Ελλάδα και η κυβέρνησή της βρίσκονται σε ένα πλαίσιο συσχετισμών διεθνώς. Με βάση το τι συμβαίνει στην Ευρώπη και διεθνώς πρέπει να κρίνουμε και να αποτιμούμε τις προσπάθειες της κυβέρνησης.
Νάντια: Το θέμα είναι τι προτεραιότητες θέτεις. Κάποια πράγματα ο ΣΥΡΙΖΑ θα μπορούσε και θα έπρεπε ίσως να τα είχε κάνει. Όπως τον διαχωρισμό κράτους - Εκκλησίας. Σημασία έχει η Αριστερά να χτίζει ένα όραμα, όχι μεταφυσικό, αλλά μέσα από την παρέμβαση σε απλά καθημερινά πράγματα που βελτιώνουν την καθημερινότητα.
