ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΚΩΣΤΑΣ ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΗΣ, ΜΙΝΑ ΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΥ
Παράλληλα, διατυπώθηκε η πεποίθηση ότι κάθε καθυστέρηση είναι σε βάρος της λύσης. Όπως είπαν οι Κύπριοι ομιλητές Μουράτ Κανατλί, μέλος του Εκτελεστικού Γραφείου του κόμματος Νέα Κύπρος (YKP) και Τάκης Χατζηδημητρίου, πρόεδρος του Ιδρύματος Κοινωνικοοικονομικών Μελετών (ΙΚΜΕ), ο κυπριακός λαός είναι πιο έτοιμος από ποτέ να ζήσει ενωμένος. Οι Ελλαδίτες ομιλητές, βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ Ν. Φίλης και Σ. Αναγνωστοπούλου, τόνισαν τη σημασία της επίλυσης του Κυπριακού για την επόμενη ημέρα της Ευρώπης.
Η συντονίστρια της συζήτησης και διευθύντρια σύνταξης της “Αυγής” Κάκη Μπαλή τόνισε ότι “Εδώ και 12 χρόνια οι μισοί Ελληνοκύπριοι και πάνω από τους μισούς Τουρκοκύπριους πέρασαν την 'πράσινη γράμμή', υπογραμμίζοντας το πόσο σημαντικό είναι για τον λαό της Κύπρου να είναι ενωμένος. Παρά το έντονο κρύο και τα πρώτα χιόνια στο κέντρο της Αθήνας, η αίθουσα του 1ου ορόφου του κτηρίου της ΕΣΗΕΑ ήταν κατάμεστη. Όπως ακούστηκε κατά τη διάρκεια της συζήτησης που ακολούθησε τις ομιλίες, “ο κόσμος θέλει να μάθει, δεν ξέρει ακριβώς τι συμβαίνει αυτές τις μέρες στη Γενεύη”. Γι’ αυτό κι ήταν εκεί.
Μ. Κανατλί: "Η λύση επείγει"
Την ελπίδα του για επίτευξη λύσης στις διαπραγματεύσεις της Γενεύης εξέφρασε ο Μ. Κανατλί, μέλος του Εκτελεστικού Γραφείου του κόμματος Νέα Κύπρος (YKP), ο οποίος προειδοποίησε παράλληλα για τις αρνητικές εξελίξεις για την Τουρκοκυπριακή κοινότητα, και ιδιαίτερα για την τουρκοκυπριακή Αριστερά, που εγκυμονούνται από τυχόν κατάρρευση των συνομιλιών. “Η λύση επείγει, οι λεπτομέρειες είναι πολυτέλεια” υπογράμμισε χαρακτηριστικά ο Μ. Κανατλί περιγράφοντας τη ζοφερή κατάσταση που δομείται σιγά-σιγά στη Βόρεια Κύπρο, εκφράζοντας μάλιστα φόβους για λύση τύπου Κριμαίας από τη μεριά του Τ. Ερντογάν αν αποτύχουν οι διαπραγματεύσεις.
Ο Μ. Κανατλί προέβλεψε επιτάχυνση της αποικιοποίησης της Βόρειας Κύπρου από την Τουρκία αν καταρρεύσουν οι συνομιλίες, κάτι που θα άλλαζε “ανεπιστρεπτί” τη δημογραφική δομή της. Επίσης, επισήμανε την αύξηση των πιέσεων από ισλαμικές δυνάμεις για λειτουργία περισσότερων θρησκευτικών σχολείων στη Βόρεια Κύπρο, την ώρα που κάνει αισθητή την παρουσία του ένα νέο κόμμα της Δεξιάς, με μέλη του αρκετούς εποίκους και μια εθνικιστική ρητορική με αναφορές σε “προδοσία”.
Ο Μ. Κανατλί εξέφρασε τους φόβους του για τη μετατροπή αυτού του κόμματος σε παραστρατιωτική ομάδα κατά των προοδευτικών ομάδων και τα συνδικάτα της Βόρειας Κύπρου σημειώνοντας ότι σε πρόσφατη διαδήλωση έξω από το κτήριο των συνδικάτων των δασκάλων και των καθηγητών εκφράστηκαν απειλές ότι “θα σας στείλουμε στον Νότο”. Ο Μ. Κανατλί σχολίασε ότι “το πολιτικό σκηνικό αλλάζει δραματικά”, προβλέποντας έναν “πραγματικό εφιάλτη” για την τουρκοκυπριακή Αριστερά σε περίπτωση αποτυχίας των διαπραγματεύσεων.
Ο Μ. Κανατλί αναφέρθηκε και στην οικονομική διάσταση της διεύρυνσης της επιρροής της Τουρκίας στη Βόρεια Κύπρο, καθώς δεν φαίνεται να αποτρέπεται η πλήρης εξάρτησή της από την Τουρκία σχετικά με το δίκτυο ύδρευσης, το οποίο αναμένεται να ιδιωτικοποιηθεί, ενώ το ίδιο σχέδιο υπάρχει για πλήρη εξάρτηση της Β. Κύπρου από την Τουρκία και στο ζήτημα της ηλεκτροδότησης με το κλείσιμο του τοπικού σταθμού παραγωγής.
Μάλιστα, ο Μ. Κανατλί έκανε λόγο για “τη δική μας τρόικα” αναφερόμενος στον Τ. Ερντογάν και την υπό όρους παροχή οικονομικής βοήθειας, οι οποίοι συνδέονται με ιδιωτικοποιήσεις στρατηγικών τομέων, όπως τα αεροδρόμια. Ο Μ. Κανατλί υπογράμμισε ότι ήδη όλα τα πεντάστερα ξενοδοχεία της Βόρειας Κύπρου ελέγχονται από την τουρκική κυβέρνηση, ενώ και ο αγροτικός τομέας πρακτικά ελέγχεται από την Τουρκία, καθώς οι Τουρκοκύπριοι αγρότες έχουν τεράστια χρέη σε τουρκικές τράπεζες.
Ο Μ. Κανατλί τόνισε ακόμα ότι οι αριστερές δυνάμεις σε Κύπρο, Ελλάδα και Τουρκία πρέπει να βρουν τρόπο να βοηθήσουν στη λύση του προβλήματος ή να συνεχίσουν την πάλη σε περίπτωση που η σημερινή ευκαιρία οδηγεί σε αποτυχία.
Τ. Χατζηδημητρίου: “Είναι η ώρα των ηγετών”
“Όσοι νομίζουν ότι θα γυρίσουμε άπρακτοι από τη Γενεύη να επανεκτιμήσουν τις απόψεις τους. Η Γενεύη είναι το αποκορύφωμα των εξελίξεων και όχι μια νέα φάση του Κυπριακού” υπογράμμισε ο Κύπριος Τάκης Χατζηδημητρίου, πρόεδρος του Ιδρύματος Κοινωνικοοικονομικών Μελετών (ΙΚΜΕ) της Μεγαλονήσου. Χαρακτηρίζοντας “νέα ευκαιρία” τις προσεγγίσεις των δύο ηγετών Ν. Αναστασιάδη και Μ. Ακιντζί, επισήμανε πως οι σύγχρονες αντιλήψεις για την επίλυση βασίζονται στη διάθεση για συνεργασία των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων.
“Η νέα πραγματικότητα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις εκφράζεται σε όλα τα επίπεδα” είπε, επισημαίνοντας χαρακτηριστικά τη δημιουργία πανσυνδικαλιστικού φόρουμ στην Κύπρο, όπου “Δεξιά και Αριστερά επενδύουν στην αλληλοκατανόηση”. Συνέχισε, όμως, ότι η νέα κουλτούρα εκφράζεται και στο επίπεδο του λαού, “στα καφενεία και τα κατεχόμενα χωριά”, εκεί όπου υπάρχει “μια κουλτούρα συμβίωσης”. “Είναι στοίχημα να την αναθερμάνουμε ή να τη σκοτώσουμε” τόνισε ο Τ. Χατζηδημητρίου. “Η μάχη με τα εθνικιστικά και ακραία στοιχεία συνεχίζεται” δήλωσε.
Υπενθυμίζοντας ότι το 2004 οι Τουρκοκύπριοι προσέβλεπαν με εμπιστοσύνη στην ελληνοκυπριακή πλευρά και ότι με την απόρριψη του σχεδίου Ανάν κλονίστηκε η εμπιστοσύνη τους, επισήμανε ότι “σήμερα και οι Τουρκοκύπριοι προσβλέπουν σε μια κοινή επίλυση”. “Έτσι οι Κύπριοι ηγέτες επωμίζονται μια μεγάλη ευθύνη. Είναι η ώρα των ηγετών” είπε. “Οι ηγέτες πρέπει να γνωρίζουν ότι τη μελλοντική λύση δεν θα τη βρουν στην ένωση ή τη διχοτόμηση, αλλά στην ανεξάρτητη Κύπρο, που ενώνει τον λαό της στη δικοινοτική, διζωνική Κύπρο, με πολιτική ανεξαρτησία” υπογράμμισε. “Έτσι, δεν θα γίνει το βόρειο τμήμα της Κύπρου άλλη Σμύρνη”.
“Η επιστροφή στην προ του 1974 κατάσταση (σ.σ.: εισβολή στην Κύπρο) είναι αδύνατη σήμερα” είπε και σημείωσε ότι το στοίχημα είναι “να γίνουμε όλοι κάτοικοι της Κύπρου, με μια ιθαγένεια, να διαφυλαχθεί η Κύπρος”. Υπενθύμισε, πάντως, ότι υπάρχουν ακραίες προσεγγίσεις και συμφέροντα που τάσσονται με τη διαίρεση, γι’ αυτό “δεν θα περιλαμβάνει η λύση επιλογές που θα ικανοποιούν απόλυτα τις αντιλήψεις κανενός”, όμως τελικά “τη λύση θα την αποφασίσει ο ίδιος ο κυπριακός λαός”.
Ν. Φίλης: "Στην Αριστερά έλαχε ο κλήρος και για το Κυπριακό"
“Στην Αριστερά έλαχε ο κλήρος” και για το ζήτημα του Κυπριακού τόνισε ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Ν. Φίλης, υπογραμμίζοντας ότι η ειρήνη και η συναδέλφωση των λαών είναι “αδιαπραγμάτευτη αξία για την Αριστερά”. Ο Ν. Φίλης επισήμανε ότι η κυβέρνηση έχει τη δυνατότητα να διαχειριστεί τα εθνικά θέματα με έναν “μοναδικά υπεύθυνο τρόπο”, συνιστώντας “προσοχή στην τακτική, προσήλωση στη στρατηγική”, αλλά και εμπλοκή του λαού στο ζήτημα. Μάλιστα, ο Ν. Φίλης αναφέρθηκε στις σκέψεις που υπάρχουν για ένα Σύμφωνο Φιλίας Ελλάδας-Τουρκίας-Κύπρου, κάτι που θα αποτελούσε μια “νέα τομή ειρήνης και συνεργασίας” στην περιοχή.
Ο Ν. Φίλης αναφέρθηκε εκτενώς σε αυτά που χαρακτήρισε “ξεχασμένα αυτονόητα” του Κυπριακού, όπως το γεγονός ότι σαν πρόβλημα το Κυπριακό δεν δημιουργήθηκε το 1974, με την εισβολή των Τουρκικών στρατευμάτων, αλλά ξεκίνησε αμέσως μετά την ανεξαρτησία, με τις εθνοτικές συγκρούσεις που αξιοποιήθηκαν από τον διεθνή παράγοντα, τον αμερικανικό ιμπεριαλισμό. Ο Ν. Φίλης παρατήρησε ότι στη ρητορική όλων των κυβερνήσεων, μεταξύ των οποίων και της σημερινής, υπήρξε κατάχρηση της αναφοράς στο 1974 και στην τουρκική εισβολή και κατοχή.
Ο Ν. Φίλης σχολίασε ακόμη ότι “όσα χάνονται στο πεδίο του πολέμου δεν επιστρέφουν στο τραπέζι της διπλωματίας”, σημειώνοντας ότι δεν είναι δυνατή η επιστροφή στην κατάσταση πριν από το 1974, ενώ προειδοποίησε ότι η δικοινοτική-διζωνική ομοσπονδία υποστηρίζεται από την ελληνική πλευρά εδώ και 40 χρόνια και τυχόν “διαζύγιο” των δύο κοινοτήτων δεν θα είναι “βελούδινο”. Ο Ν. Φίλης δεν παρέλειψε να υπενθυμίσει ότι σε περίπτωση υπερψήφισης του σχεδίου Ανάν το 2004, σήμερα ο τουρκικός στρατός θα είχε αποχωρήσει από την Κύπρο.
Ο Ν. Φίλης απέδωσε στους υπερεθνικιστές την ανάλυση ότι η Τουρκία διαχρονικά δεν θέλει λύση του Κυπριακού, επισημαίνοντας τη στήριξη του Τ. Ερντογάν στο σχέδιο Ανάν. Ο Ν. Φίλης σημείωσε ότι “είναι λάθος κι επικίνδυνο να υποτιμάς, αλλά και να υπερτιμάς τον αντίπαλό σου”, παροτρύνοντας να μην προτρέχουμε και να αφήσουμε την τουρκική πλευρά να λάβει τα επίχειρα της στάσης της αν εκδηλώσει αδιαλλαξία.
Σία Αναγνωστοπούλου: “Η επίλυση, γέφυρα για έναν άλλο κόσμο”
“Αυτή τη στιγμή, το μεγάλο κέρδος είναι ότι ο κόσμος είναι κινητοποιημένος” είπε η πανεπιστημιακός και βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Σία Αναγνωστοπούλου ξεκινώντας την τοποθέτησή της και θυμίζοντας τα λεγόμενα του Τουρκοκύπριου Μουσταφά Ακιντζί: "Να μη χάσει η γενιά αυτή την ευκαιρία για λύση".
“Αυτό που συνδέει τη γενιά αυτή δεν είναι ηλικιακό, αλλά ο γερός ιστός του κοινού οράματος, να λυθεί το Κυπριακό, με λύση ομοσπονδιακή, και ταυτόχρονα αυτό να γίνει κτήμα της κοινωνίας” συνέχισε και πρόσθεσε: “Πριν από 20 χρόνια αυτό εμφανιζόταν ως λύση από τα πάνω, όμως ελάχιστοι κράτησαν ζωντανό το όραμα της ομοσπονδίας”.
Η Σ. Αναγνωστοπούλου επέμεινε στη νοηματοδότηση της επίλυσης του Κυπριακού και την εγγραφή του στη συγκεκριμένη συγκυρία: “Με μια Μέση Ανατολή σε πλήρη αποσύνθεση, με μια Ευρώπη ανάμεσα στον εθνικισμό και τον μεταμοντέρνο αυτοκρατορισμό της Γερμανίας, με μια Ελλάδα αδύναμη, λέω πως η συγκυρία είναι πιο πρόσφορη από ποτέ. Εδώ και δύο δεκαετίες, η κατάσταση τείνει να οριστικοποιείται, χωρίς να σημαίνει ότι υπάρχει τέλος στην ιστορία. Απέναντι στα φαινόμενα αυτά που τείνουν να πάρουν οριστική μορφή, είναι ευκαιρία να δοθεί η μάχη της ανατροπής”. Μάλιστα, παρατήρησε ότι, σε αντίθεση με το 2004, σήμερα η Ελλάδα καλείται να προσφέρει όχι από την πλευρά του ισχυρού, αλλά ως μια χώρα αδύναμη. “Οι Έλληνες και οι Ελληνοκύπριοι έγιναν οι 'τεμπέληδες' της Ευρώπης” είπε.
Θέτοντας την επίλυση ως οριοθέτηση απέναντι στον θρησκευτικό διαχωρισμό, κάλεσε το όριο που θα βάλουν οι Κύπριοι να γίνει “γέφυρα για το πέρασμα σε έναν άλλο κόσμο”. “Αυτή είναι η μεγάλη διεκδίκηση που έχουμε να κάνουμε στην Ευρώπη, που ταυτόχρονα μαστίζεται από την κρίση: η ζύμωση για να λυθεί το Κυπριακό σε αυτή τη στροφή της Ιστορίας” είπε και συνέχισε επισημαίνοντας πως η Τουρκία έχει τον ρόλο του αστάθμητου παράγοντα.
Αποφαινόμενη ότι η μη λύση δεν προστατεύει την Κύπρο, καθώς θα βρίσκεται ως “ανοχύρωτη πόλη”, επέμεινε: “Η λύση επείγει όχι μόνο από την άποψη του διεθνούς συσχετισμού δυνάμεων, αλλά για την ίδια την Κύπρο και την Ευρώπη”.
Οι παρουσίες
Στην εκδήλωση παραβρέθηκαν, μεταξύ πολλών άλλων, ο υπουργός Παιδείας Κ. Γαβρόγλου, η αναπληρώτρια υπουργός Κοινωνικής Αλληλεγγύης Θ. Φωτίου, η αναπληρώτρια υπουργός Εργασίας Ρ. Αντωνοπούλου, ο υφυπουργός Μετανάστευσης Γ. Μπαλάφας, η αντιπρόεδρος της Βουλής Τ. Χριστοδουλοπούλου, οι κοινοβουλευτικοί εκπρόσωποι του ΣΥΡΙΖΑ Χρ. Μαντάς και Φ. Βάκη, η γραμματέας της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ Αφρ. Θεοπεφτάτου, ο διευθυντής της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ Κ. Ζαχαριάδης, οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ Αρ. Μπαλτάς, Μ. Μπαλαούρας, Β. Βαγιωνάκης, Χρ. Αντωνίου, Γ. Δέδες, Χρ. Παπαδόπουλος, Αν. Καββαδία, Σ. Παπαδόπουλος, Αφρ. Σταμπουλή.
Επίσης, η εκπρόσωπος Τύπου του ΣΥΡΙΖΑ Ρ. Σβίγκου, τα μέλη του Εκτελεστικού Συμβουλίου του ΣΥΡΙΖΑ Π. Καλκανδής, Κ. Κνήτου, Γ. Μπουρνούς, Π. Καραγιώργος, Μ. Υδραίος, ο Κ. Διάκος από τους Οικολόγους-Πράσινους, ο πρώην ευρωβουλευτής Ν. Χρυσόγελος, ο Π. Κλαυδιανός από την “Εποχή”, ο Χ. Γολέμης από το Ινστιτούτο Ν. Πουλαντζάς και ο Γ. Νοταράς.
Το "παρών" έδωσαν επίσης αρκετά πρώην και νυν στελέχη του υπουργείου Παιδείας, μεταξύ των οποίων και ο γ.γ. του υπουργείου Γ. Παντής. Παρόντες ήταν ακόμη ο διευθυντής της “Αυγής” Κ. Νικολακάκος, ο διευθύνων σύμβουλος της “Αυγής” Δ. Στούμπος και ο πρόεδρος του Δ.Σ. της “Αυγής” Β. Μουλόπουλος, καθώς και αρκετοί δημοσιογράφοι και αναγνώστες της “Αυγής”.
