Σε λιγότερο από δέκα ημέρες από σήμερα ο απερχόμενος Αμερικανός πρόεδρος των ΗΠΑ Μπάρακ Ομπάμα θα επισκεφτεί στην Ελλάδα, σε μια κρίσιμη συγκυρία τόσο για τις διαπραγματεύσεις της χώρας με τους εταίρους της, όσο και για τη γενικότερη περιφερειακή κατάσταση. Η επίσκεψη Ομπάμα στην Ελλάδα έχει, κατ’ αρχάς, ιδιαίτερα σημαντικούς συμβολισμούς, καθώς αφενός πρόκειται για το τελευταίο ταξίδι του στην Ευρώπη, στο οποίο περιλαμβάνεται μόνο η Αθήνα και το Βερολίνο, και αφετέρου γιατί ο Αμερικανός πρόεδρος δεν θα επισκεφτεί, πριν ή μετά, την Τουρκία. Αξίζει να σημειωθεί δε πως ιστορικά θα πρόκειται για την τέταρτη επίσκεψη εν ενεργεία Αμερικανού προέδρου στην Ελλάδα και την πρώτη έπειτα από δεκαεφτά χρόνια.
Στην ατζέντα των συναντήσεων που θα έχει ο Αμερικανός πρόεδρος με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και τον πρωθυπουργό θα βρίσκονται τρία, κυρίως, θέματα: Η πορεία του ελληνικού προγράμματος (ελάφρυνση χρέους και μεταρρυθμίσεις), οι διαβουλεύσεις στο Κυπριακό και η προσφυγική κρίση. Μάλιστα, σε σχέση με το τελευταίο υπάρχει η σκέψη ο Μπάρακ Ομπάμα να επισκεφτεί τη Λέσβο, όπως έχουν πράξει άλλοι ηγέτες, πολιτικοί ή θρησκευτικοί. Η σημασία που δίνεται από την αμερικανική πλευρά στην προσφυγική κρίση, έχει αποτυπωθεί πολλές φορές σε επίπεδο δημόσιων δηλώσεων, ενώ είχε διοργανώσει σύνοδο για την προσφυγική κρίση στο περιθώριο της τελευταίας Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη.
Στην τελευταία επίσκεψη Αμερικανού Προέδρου στην Ελλάδα, το 1999, βασική αιχμή της επίσκεψης αναδείχθηκε η προσπάθεια μιας "ιστορικής ανακωχής" μεταξύ των δύο χωρών με βασικό θέμα την επιβολή της δικτατορίας του 1967 και τη στήριξή της από τις ΗΠΑ, η οποία οδήγησε στην τουρκική εισβολή στην Κύπρο. Τότε ο Μπιλ Κλίντον είχε απολογηθεί για την ενίσχυση της αμερικανικής κυβέρνησης στη χούντα των συνταγματαρχών, ενώ το θέμα είχε τεθεί με χαρακτηριστική ένταση και από τον τότε Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κωστή Στεφανόπουλο.
Αν και δεν αναμένονται "δώρα" από την επίσκεψη του Μπάρακ Ομπάμα, δεν αποκλείεται μια εξίσου σημαντική παρέμβαση σε κάποιο από τα φλέγοντα για την Ελλάδα θέματα και ιδίως αυτό που σχετίζεται με το ζήτημα του χρέους. Ήδη από τις αρχές του Οκτωβρίου ο Αμερικανός υπουργός Οικονομικών Τζακ Λιου, απαντώντας σε σχετικές ερωτήσεις δημοσιογράφων, επέμεινε στη θέση ότι "η μόνη σταθερή απάντηση σε ένα μη βιώσιμο χρέος είναι η αναδιάρθρωσή του". Φυσικά, η ελληνική πλευρά θα καλωσόριζε μια αντίστοιχη δήλωση δεδομένου κιόλας ότι αμέσως μετά θα μεταβεί στο Βερολίνο και θα έχει συνάντηση με τη Γερμανίδα καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ.
Σε κάθε περίπτωση, ο Λευκός Οίκος εξέδωσε μια ιδιαίτερα θερμή ανακοίνωση με την οποία έκανε γνωστό το ταξίδι του Αμερικανού προέδρου στην Αθήνα. Στην εν λόγω ανακοίνωση περιγραφόταν "η στήριξη στις συνεχιζόμενες προσπάθειες να επανέλθει η ελληνική οικονομία στο μονοπάτι της βιωσιμότητας και της ευημερίας". Επίσης, στην ίδια ανακοίνωση η Αθήνα αναφέρθηκε ως "λίκνο της Δημοκρατίας", όπου "ο πρόεδρος θα επιβεβαιώσει και την αντοχή των δημοκρατικών αξιών, οι οποίες έχουν συμβάλει τόσο πολύ στην εδραίωση της ειρήνης και της ευημερίας στην Ευρώπη και στον υπόλοιπο κόσμο". Ακόμη, γίνεται αναφορά στη στάση της ελληνικής πλευράς κατά την προσφυγική κρίση και συγκεκριμένα στην "αξιοσημείωτη γενναιοδωρία που έδειξαν η ελληνική κυβέρνηση και ο ελληνικός λαός σε πρόσφυγες και μετανάστες".
Με αφορμή την επίσκεψη του Μπάρακ Ομπάμα, στην κυβέρνηση επισημαίνουν ότι η Ελλάδα, λόγω της κρίσιμης γεωγραφικής θέσης της και της άσκησης μιας πολύπλευρης εξωτερικής πολιτικής, έχει καταστεί πόλος ενδιαφέροντος για περιφερειακές και παγκόσμιες δυνάμεις. Παρά το γεγονός ότι στο εσωτερικό μέτωπο η εικόνα καταστροφολογίας πολλές φορές επικρατεί, είτε από την αντιπολίτευση είτε από μερίδα των ΜΜΕ, από πολλούς ξένους παράγοντες αναγνωρίζεται ότι έχει βρεθεί ένας πραγματικός δίαυλος επικοινωνίας με την παρούσα κυβέρνηση για πολιτικά ή οικονομικά ζητήματα. Έτσι φαίνεται να αποτελεί κοινό τόπο για τους ισχυρούς παίκτες της παγκόσμιας σκακιέρας ότι μπορεί η Ελλάδα να βρίσκεται στο επίκεντρο του -κατά Κοτζιά- τριγώνου της αστάθειας, εντούτοις (ή, ακόμα, ακριβώς γι’ αυτόν τον λόγο) το μικρό και νευραλγικό κομμάτι αυτό του κόσμου θα πρέπει να παραμείνει σταθερό. Επισημαίνεται ότι την προηγούμενη εβδομάδα στην Αθήνα βρισκόταν ο υπουργός Εξωτερικών της Ρωσικής Ομοσπονδίας Σεργκέι Λαβρόφ, μόλις έξι μήνες από την επίσημη επίσκεψη του προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν. Παράλληλα, τον Οκτώβριο πραγματοποιήθηκε στην Αίγυπτο -μαζί με την Κύπρο- ακόμη μία τριμερής συνάντηση κορυφής ανάμεσα σε Τσίπρα, Αναστασιάδη και Σίσι. Την ίδια ώρα είναι προγραμματισμένη ακόμη μία αντίστοιχη συνάντηση κορυφής στο Τελ Αβίβ για τις αρχές Δεκεμβρίου μεταξύ Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ.
Ο Αλέξης Τσίπρας πρόκειται να επισκεφτεί το επόμενο διάστημα τη Σερβία και την Ουκρανία, ενώ ως ιδιαίτερα σημαντικά ταξίδια αποτιμήθηκαν αυτά που έγιναν από τον πρωθυπουργό σε Ιράν και Κίνα. Επιπλέον υπογραμμίζεται η πραγματοποίηση της πρώτης ευρωαραβικής Διάσκεψης στην Αθήνα, την ώρα που δρομολογούνται τριμερείς συναντήσεις κορυφής μεταξύ Ελλάδας - Κύπρου - Παλαιστίνης, Ελλάδας - Κύπρου - Ιορδανίας και Ελλάδας - Κύπρου - Λιβάνου. Έτσι, συμπερασματικά, αναγνωρίζεται ευρέως το γεγονός ότι η Ελλάδα, αν και αποτελεί μια χώρα σε κρίση, δεν έχει χάσει τον γεωστρατηγικό ρόλο της, τον οποίο και επιθυμεί να διαδραματίσει ενεργά.
Τον ρόλο της Ελλάδας στην ευρύτερη περιοχή ενισχύει και η ανασφάλεια που προκαλεί η Τουρκία μετά την απόπειρα πραξικοπήματος του Ιουλίου, αλλά και λόγω της συμπεριφοράς της Άγκυρας σε Συρία και Ιράκ. Σύμφωνα με πληροφορίες, από την τουρκική πλευρά δεν κρύβεται σε διάφορες συναντήσεις με Έλληνες αξιωματούχους η απογοήτευση ότι έχουν διακοπεί αισθητά οι επισκέψεις ξένων ηγετών στην Άγκυρα. Ως εκ τούτου, έχει επανέλθει από τη γείτονα χώρα το αίτημα να συνέλθει το κοινό κυβερνητικό συμβούλιο στην Αθήνα, στο πλαίσιο του οποίου θα πραγματοποιήσει επίσημη επίσκεψη ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Πάντως, η ελληνική κυβέρνηση και προσωπικά ο πρωθυπουργός έχουν ως στόχο τη διατήρηση μιας καλής γειτονίας και επικοινωνίας, κάτι που φάνηκε και στη γρήγορη στήριξη που παρήχε η Αθήνα στην Άγκυρα κατά την απόπειρα πραξικοπήματος.
