Live τώρα    
18°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
18 °C
15.8°C19.3°C
1 BF 59%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
16 °C
11.6°C19.0°C
2 BF 64%
ΠΑΤΡΑ
Αραιές νεφώσεις
15 °C
12.0°C15.9°C
2 BF 67%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
18 °C
16.8°C19.7°C
2 BF 63%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
11 °C
10.9°C15.7°C
0 BF 82%
Η κυβέρνηση του προοδευτικού θεσμικού μετασχηματισμού
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Η κυβέρνηση του προοδευτικού θεσμικού μετασχηματισμού

Του Γιώργου Σταθάκη*

Έκλεισε ο πρώτος χρόνος της Αριστεράς στην κυβέρνηση, διαψεύδοντας όλες εκείνες τις δυνάμεις που ονειρεύονταν και επιδίωκαν μια «αριστερή παρένθεση». Η άνοδος του ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία αποτέλεσε μια πρόκληση απέναντι στις συντηρητικές δυνάμεις της Ευρώπης, διότι αμφισβήτησε τον τρόπο διαχείρισης της κρίσης που οι τελευταίες είχαν επιλέξει. Έτσι, από τον Φεβρουάριο και μετά το ελληνικό ζήτημα βρέθηκε στο επίκεντρο των συζητήσεων παγκοσμίως και έφερε μια νέα διαιρετική τομή στην ευρωπαϊκή πολιτική σκηνή, ανάμεσα σε εκείνες της δυνάμεις που αντιμάχονταν τη λιτότητα και σε αυτές που την προωθούσαν. Η ισορροπία ήταν εκ των πραγμάτων ασύμμετρη, εφόσον οι πρώτες είχαν ισχυρή παρουσία στα κινήματα, πλην όμως οι δεύτερες κυριαρχούσαν σε κυβερνητικό επίπεδο και είχαν στη διάθεσή τους εκτεταμένα μέσα πίεσης. Ο στόχος των συντηρητικών αυτών δυνάμεων στην περίπτωση της Ελλάδας ήταν να χρησιμοποιήσουν τη χώρα ως ένα παράδειγμα πειθάρχησης όλων εκείνων που αμφισβητούσαν τη λογική της λιτότητας.

Η επιδίωξη αυτού του στόχου δρομολογήθηκε με δύο τρόπους. Ο πρώτος τρόπος ήταν η δημιουργία ενός περιβάλλοντος χρηματοπιστωτικής ασφυξίας για την ελληνική οικονομία, τακτική που οδήγησε στην επιβολή του ελέγχου κεφαλαίων. Ο δεύτερος τρόπος ήταν οι συστηματικές προσπάθειες υπονόμευσης της διαπραγμάτευσης με απώτερη επιδίωξη την πτώση της κυβέρνησης, τακτική που οδήγησε στο δημοψήφισμα και στις εκλογές του Σεπτεμβρίου. Απέναντι σε όλες αυτές τις επιθέσεις, η κυβέρνηση της Αριστεράς στάθηκε όρθια και μέσα σε αυτό το δυσμενές περιβάλλον κατάφερε να αντιμετωπίσει με επιτυχία αυτές τις πιέσεις. Υπέγραψε μια σκληρή συμφωνία με δύσκολα μέτρα, που παρείχε, όμως, ένα περιθώριο ελιγμών, και πάνω απ' όλα εξασφάλισε τη χρηματοδότηση της χώρας μέχρι το 2022, αναδιαρθρώνοντας το βραχυχρόνιο χρέος.

Από την υπογραφή της συμφωνίας και ύστερα, μέριμνά μας υπήρξε η ανάταξη της οικονομίας και η κατάρτιση ενός οδικού χάρτη, η υλοποίηση του οποίου θα δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για την επιστροφή σε μια βιώσιμη ανάπτυξη και την οριστική λύση στο ζήτημα του χρέους. Αυτός ο οδικός χάρτης έχει τρία σημεία: Το πρώτο σημείο ήταν η ψήφιση των προαπαιτούμενων, το δεύτερο σημείο ήταν η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών δίχως να επιβαρυνθούν οι φορολογούμενοι και το τρίτο σημείο είναι η ολοκλήρωση της αξιολόγησης. Τα πρώτα δύο σημεία έχουν υλοποιηθεί και το τρίτο βρίσκεται σε διαδικασία ολοκλήρωσης. Αυτό σημαίνει ότι τα δύο τρίτα της συμφωνίας έχουν ήδη υλοποιηθεί και άρα ανοίγει ο δρόμος για την εφαρμογή της αριστερής ατζέντας αυτής της κυβέρνησης.

Πρέπει να έχουμε πάντοτε στο μυαλό μας ότι η κυβέρνηση της Αριστεράς δεν είναι η κυβέρνηση της αξιολόγησης, αλλά η κυβέρνηση του προοδευτικού θεσμικού μετασχηματισμού. Αυτός ο θεσμικός μετασχηματισμός συνιστά μια συνολική απάντηση απέναντι στην κρίση, που, ειδικά στην Ελλάδα, εκπορεύεται από το παλιό που ψυχορραγεί και από το νέο που πασχίζει να γεννηθεί. Πρόκειται για μεγάλες αλλαγές και τομές που θα αναπροσδιορίσουν τη σχέση του κράτους με την κοινωνία και θα έχουν ως στόχο την οικοδόμηση ενός προοδευτικού μοντέλου ανάπτυξης, βασισμένου στην αναδιανομή του εισοδήματος και την προστασία των εργασιακών δικαιωμάτων. Προνομιακά πεδία αυτών των αλλαγών, μεταξύ άλλων, είναι η ενίσχυση του δημόσιου χαρακτήρα της Παιδείας, η μεταρρύθμιση του εθνικού συστήματος Υγείας στην κατεύθυνση καθολικής κάλυψης του πληθυσμού, η οικοδόμηση ενός δίκαιου φορολογικού συστήματος με αναδιανεμητικό χαρακτήρα και η σταδιακή ανάπτυξη μιας εισοδηματικής πολιτικής ενίσχυσης της συνολικής ζήτησης.

Ένα από τα παλιότερα ζητήματα στον χώρο της Αριστεράς είναι αυτό της συμβατότητας ανάμεσα στην οικονομία της αγοράς και τη Δημοκρατία. Η Ιστορία, ειδικά στις χώρες της Περιφέρειας, έχει δείξει ότι πολιτικές λιτότητας που ενισχύουν υπέρμετρα την οικονομία της αγοράς οδηγούν σε μια υπονόμευση της Δημοκρατίας. Από το 2008 και ύστερα γίναμε μάρτυρες μιας αντίστοιχης κατάστασης στη Νότια Ευρώπη, όπου κατοχυρωμένα δημοκρατικά δικαιώματα καταστρατηγούνταν στο όνομα της δημοσιονομικής πειθαρχίας. Ο άνεμος, όμως, έχει αρχίσει να αλλάζει, οι λαοί να κινούνται και οι εκλογές να φέρνουν στην εξουσία συνασπισμούς προοδευτικών κομμάτων, που αμφισβητούν τη λογική της λιτότητας. Η ελληνική υπόθεση αποτέλεσε καταλύτη γι' αυτή τη μακρόσυρτη μεταβολή και είναι βαθιά μου πεποίθηση ότι ο προοδευτικός θεσμικός μετασχηματισμός που επιχειρεί αυτή η κυβέρνηση θα στρέψει την πυξίδα της ευρωπαϊκής Αριστεράς προς τον Νότο.

Γιώργος Σταθάκης είναι υπουργός Οικονομίας, Υποδομών, Ανάπτυξης και Τουρισμού

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL