Συνέντευξη στον Μόδεστο Σιώτο
«Η Ελλάδα υποχρεώνει την Ευρώπη να ξαναδεί διαφορετικά τα προβλήματά της», υποστηρίζει ο πρόεδρος του Κόμματος της Αριστεράς και ηγέτης του γαλλικού Μετώπου της Αριστεράς, Ζαν-Λυκ Μελανσόν, στη συνέντευξη που παραχώρησε στην "Αυγή" της Κυριακής δυο εβδομάδες πριν από τις εκλογές. Ο Ζαν-Λυκ Μελανσόν θεωρεί πως οι διαπραγματεύσεις με τους δανειστές και τους Ευρωπαίους εταίρους μπορούν να έχουν θετική κατάληξη υπογραμμίζοντας πως «στην πιο δύσκολη θέση βρίσκεται εκείνος που κινδυνεύει να μην πληρωθεί και όχι εκείνος που δεν μπορεί να πληρώσει». Για τον Μελανσόν, μια νίκη του ΣΥΡΙΖΑ στις εκλογές της 25ης Γενάρη θα «ρίξει φως στη γύμνια του βασιλιά και στη μη νομιμότητα όσων ζητούνται από τους Έλληνες», ενώ βάζει εκ νέου στο στόχαστρο τη γερμανική κυβέρνηση που εξυπηρετεί «τα συμφέροντα του χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου και της εκλογικής βάσης της κ. Μέρκελ».
* Πέντε χρόνια εφαρμογής των πολιτικών λιτότητας φέρνουν την ελληνική ριζοσπαστική Αριστερά στο κατώφλι της κυβερνητικής εξουσίας. Ποιες πιστεύετε πως θα είναι οι πρώτες αντιδράσεις των Ευρωπαίων εταίρων και δανειστών;
Θα έχετε παρατηρήσει πως στη Λατινική Αμερική, οι πολιτικές του ΔΝΤ, που δεν διαφέρουν σε τίποτα από αυτά που εφαρμόζονται σήμερα στην Ευρώπη, δεν κατέληξαν ούτε σε φασιστικές δικτατορίες ούτε σε πόλεμο. Αντιθέτως, η Λατινική Αμερική προχώρησε μπροστά. Ξέρετε, οι Λατινοαμερικάνοι ηγέτες όλων των πολιτικών αποχρώσεων ανησυχούν βλέποντας τους Ευρωπαίους να εφαρμόζουν πολιτικές που απέτυχαν στις χώρες τους και κατέληξαν στην καταστροφή. Επομένως, ξεκινάμε λέγοντας το εξής: Η Ελλάδα υποχρεώνει την Ευρώπη να ξαναδεί διαφορετικά τα προβλήματά της και αυτό είναι ένα πολύ σημαντικό και θετικό γεγονός. Δεν ξέρουμε μέχρι ποιου σημείου θα ακουστεί το μήνυμα του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά σίγουρα πρόκειται για το πρώτο γεγονός ρήξης με ένα δόγμα που έμοιαζε ανίκητο. Προφανώς, σε πρώτο στάδιο, αναμένουμε τις βίαιες αντιδράσεις των εμπλεκόμενων πλευρών. Σε μια πρώτη φάση θα υπάρξουν απειλές και καταχρήσεις εξουσίας όλων των ειδών. Γιατί θα υπάρξει μια τέτοια επίθεση; Δείτε τι διακυβεύεται! Για πρώτη φορά ένας λαός θα αποφασίσει να μη λυγίσει απέναντι στην πίεση που δέχεται. Σε δεύτερο στάδιο, η φύση του χρέους θα αποκαλυφθεί. Αυτό σημαίνει πως οι Έλληνες θα είναι οι πρώτοι που θα μπορέσουν να πουν «ιδού από τι αποτελείται το χρέος της Ελλάδας, ιδού ποιο είναι το νόμιμο χρέος».
* Μπορεί μια κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ να βγει νικήτρια από αυτές τις συγκρούσεις;
Όσο πιο πολλά ζητάμε από την Ελλάδα, εκείνη θα βάζει επί τάπητος το θέμα του διακανονισμού χρεών του παρελθόντος. Η Ελλάδα του ΣΥΡΙΖΑ θα ρίξει φως στη γύμνια του βασιλιά και στη μη νομιμότητα όσων ζητούνται από τους Έλληνες, μιας σειράς αιτημάτων δηλαδή που δεν έχουν ούτε ηθική, ούτε πολιτική, ούτε οικονομική βάση. Πρόκειται για μια πολύ σημαντική εξέλιξη και, όπως είπα, οι πρώτες αντιδράσεις θα είναι βίαιες και θα έχουν απειλητικές διαθέσεις. Ωστόσο, μετά θα επέλθει ένας ρεαλισμός που θα προκύψει από τη φύση της σχέσης δανειστή-δανειζόμενου, που είναι μια σχέση εξουσίας. Αυτός που θα βρεθεί στη πιο δύσκολη θέση θα είναι εκείνος ο οποίος κινδυνεύει να μην πληρωθεί, όχι εκείνος που δεν θα μπορεί να πληρώσει. Την επομένη της ημέρας που θα αρνηθείτε να αποπληρώσετε το χρέος σας, ο δανειστής θα είναι νεκρός, όχι εσείς. Επομένως, πιστεύω πως θα επικρατήσει η λογική και ήδη βλέπω ότι διάφοροι Ευρωπαίοι ηγέτες έχουν αρχίσει να λένε πως πρέπει να συζητήσουμε τη λογική πίσω από το χρέος. Είμαι της άποψης ότι το χρέος πρέπει να διευθετηθεί στο σημείο που δεν θα έχει νόημα να μιλάμε γι' αυτό, που θα πάψει να αποτελεί πολιτικό ζήτημα. Μέχρι σήμερα, όταν υποστήριζα μια τέτοια ιδέα, ο πραγματισμός μου αμφισβητούνταν. Αλλά σήμερα η κατάσταση έχει αλλάξει και είμαι εξαιρετικά αισιόδοξος.
* Οπότε πιστεύετε πως οι διαπραγματεύσεις για την αναδιάρθρωση του χρέους με τους Ευρωπαίους εταίρους και όσους κατέχουν ελληνικά ομόλογα μπορεί να έχουν θετική κατάληξη;
Θα σας διηγηθώ μια ιστορία. Όταν είχα πάει στη Βολιβία, συναντήθηκα μ' έναν ισχυρό Γάλλο επιχειρηματία σημαντικής γαλλικής εταιρείας. Η κυβέρνηση της Βολιβίας μόλις είχε αποφασίσει να αντιστρέψει το ποσοστό της διανομής των κερδών του πετρελαίου της χώρας. Μέχρι τότε το 80% των κερδών από το πετρέλαιο πήγαινε στην επιχείρηση και το 20% στην κυβέρνηση. Αποφασίστηκε το ποσοστό αυτό να γίνει 80% για την κυβέρνηση και 20% για την εταιρεία. Μίλησα, λοιπόν, με το αφεντικό της εταιρείας, έναν συμπατριώτη μου. Του λέω «το ογδόντα-είκοσι, πρέπει να είναι δύσκολο για εσάς». Με κοιτάει και μου απαντά χαμογελώντας «παραμένει όμως αρκετά καλό». Αυτό σημαίνει πως αυτοί δεν ενδιαφέρονται παρά για το συμφέρον τους, για το πώς θα κερδίσουν. Αν η βολιβιανή κυβέρνηση είχε πει «θα πάρουμε το 100% και εσείς τίποτα», τότε η κατάσταση θα ήταν διαφορετική.
* Εντοπίζετε πολλές ομοιότητες μεταξύ του ρεύματος αριστερών κυβερνήσεων και κινημάτων που σάρωσε τη Λατινική Αμερική την προηγούμενη δεκαετία και όσων συμβαίνουν στην Ευρώπη σήμερα;
Προφανώς. Πάντα έλεγα ότι η επανάσταση των πολιτών της Λατινικής Αμερικής θα διασχύσει τον Ατλαντικό. Δείτε τι έγινε στις χώρες του Μαγκρέμπ. Η επαναστατική διαδικασία στην Τυνησία είχε πολλές ομοιότητες με ό,τι συνέβη στις χώρες της Λατινικής Αμερικής. Υπήρχαν οι ίδιες προσδοκίες. Στο βιβλίο μου Η ώρα του λαού θέλησα να δείξω ότι αυτή η κατάσταση θα γενικευτεί. Και πάντα έλεγα ότι η αλυσίδα θα σπάσει κάπου στην Ευρώπη: είτε στην Ισπανία, είτε στην Πορτογαλία είτε στην Ελλάδα. Εγώ θα προτιμούσα να ξεκινήσει από τη Γαλλία, όχι μόνο γιατί είμαι Γάλλος, αλλά γιατί αυτό το έθνος έχει μέσα του την επανάσταση. Και όχι μόνο γι' αυτό. Θα ήθελα η αλυσίδα να σπάσει στη Γαλλία γιατί είναι μια μεγάλη δύναμη, μία από τις έξι μεγάλες του κόσμου. Κατά συνέπεια, η ισορροπία δυνάμεων με το κεφάλαιο είναι καλύτερη στη Γαλλία απ' ό,τι σε άλλες, λιγότερο ισχυρές χώρες. Τρεις στις δέκα συστημικά πιο σημαντικές τράπεζες του κόσμου είναι γαλλικές. Η Ελλάδα βρίσκεται σε μια λιγότερο πλεονεκτική θέση. Αυτό το ξέρουμε πολύ καλά.
* Στο παρελθόν έχετε πει ότι η κ. Μέρκελ δεν θέλει «μια Ελλάδα ελεύθερη». Το πιστεύετε αυτό;
Αυτό το είπα με τρόπο καυστικό. Ξέρετε, εφαρμόζω μια μέθοδο που είδα πως είχε επιτυχία όταν την εφάρμοζαν οι Λατινοαμερικάνοι σύντροφοι μου. Πιστεύω πως με τη σύγκρουση παράγονται συνειδήσεις. Η τακτική της τρόικας και των κυρίαρχων δυνάμεων έγκειται στο να αφήνουν τον λαό να πιστεύει ότι υπάρχει μόνο μία εφικτή πολιτική. Η απομυθοποίηση ξεκινάει με το χτύπημα που θα επιφέρουν οι εξελίξεις στην Ελλάδα. Δεν είναι ότι οι πολιτικοί υπεύθυνοι στην Ευρώπη θα συνειδητοποιήσουν πως οι πολιτικές τους στερούνται λογικής. Αυτές οι πολιτικές δεν είναι παράλογες. Εξυπηρετούν τα συμφέροντα του χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου και της εκλογικής βάσης της κ. Μέρκελ. Η Ευρώπη καθοδηγείται από τη Γερμανία στη βάση, αφενός των συμφερόντων των Γερμανών συνταξιούχων και της ανώτερης μεσαίας τάξης και, αφετέρου, ενός δυνατού ευρώ που εξασφαλίζει ένα συγκεκριμένο τρόπο οργάνωσης της αγοραστικής αξίας του χρήματος. Η κ. Μέρκελ εφαρμόζει τη πολιτική που τη συμφέρει. Εμείς, όμως, οι υπόλοιπες χώρες, δεν έχουμε ανάγκη από ένα δυνατό ευρώ. Πιστεύω πως η σωστή αξία του ευρώ πρέπει να καθορίζεται από μια ισοτιμία όπου ένα ευρώ να ισοδυναμεί με ένα δολάριο. Οτιδήποτε άλλο θα είναι για εμάς προβληματικό. Για τους Γερμανούς συνταξιούχους μπορεί αυτή η κατάσταση να είναι θετική, αλλά για εμάς δεν είναι.
* Με ποιον τρόπο θα επηρεάσει μια εκλογική νίκη του ΣΥΡΙΖΑ τις εξελίξεις στη γαλλική ριζοσπαστική Αριστερά;
Μια νέα σελίδα στην Ευρώπη και εμείς θα κληθούμε να αποφασίσουμε αν είμαστε σύμφωνοι με αυτά που θα κάνετε. Για μένα η αλληλεγγύη στη συγκεκριμένη χρονική στιγμή μεταφράζεται ως εξής: κατ' αρχάς με το να σεβαστούμε την απόφαση των Ελλήνων. Αυτό σημαίνει πως η πρωταρχική σημασία μιας νίκης του ΣΥΡΙΖΑ είναι ότι οι Έλληνες μόνοι τους καλούνται να πάρουν αποφάσεις. Θα προσπαθήσουμε να δούμε πώς μπορούμε να σας φανούμε χρήσιμοι σε κάθε βήμα ξεχωριστά. Αυτό δεν σημαίνει ότι συμφωνούμε μαζί σας εκ των προτέρων σε όλα τα ζητήματα. Αυτό που λέμε είναι ότι είμαστε σύμφωνοι μαζί σας σε αυτό που θα προσπαθήσετε να κάνετε και θα προσπαθήσουμε να συμβάλουμε στην ανοικοδόμηση νέων σχέσεων εξουσίας. Αλλά αυτή είναι η όμορφη ιστορία που μας περιμένει.
