Αποχαιρετάμε σήμερα μια ιστορική μορφή της Αριστεράς, έναν "νέο" 93 ετών, ένα παράδειγμα βιωμένης αντίστασης 75 χρόνων, έναν άνθρωπο του λαϊκού κινήματος, έναν από τους πρωτεργάτες της κομμουνιστικής ανανέωσης στη χώρα μας, έναν οργανικό διανοούμενο του κινήματος, έναν πρωτοπόρο της δράσης και της σκέψης, έναν πολίτη της ευρωπαϊκής Αριστεράς.
Ο Κώστας Φιλίνης έζησε και συμμετείχε, διακινδυνεύοντας, τις μεγάλες στιγμές της Εθνικής Αντίστασης, την ανάταση και την ελπίδα, τη διάψευση και την τραγωδία και ξανά την ελπίδα. Η ΕΠΟΝίτικη φλέβα του θα παραμείνει ζωντανή μέχρι το τέλος της ζωής του. Αναζητούσε πάντοτε το νέο: στην πολιτική, στον αγώνα, στη θεωρία, την επιστήμη. Διέθετε αμείωτη την πνευματική περιέργεια του νέου. Πολιτισμός, με την ευρεία έννοια, και πολιτική, γνώση και ήθος, αγωνιστικότητα και στάθμιση συσχετισμού δύναμης, αίσθηση της Ιστορίας ως παρόν και όχι λείψανο παρελθόντος και μάχης οπισθοφυλακών, κριτική μαρξιστική προσέγγιση, ανιδιοτελής προσφορά, διεθνιστικός ορίζοντας με καρδιά την αριστερή ευρωπαϊκή προοπτική, συνεχής αγώνας για τη διεύρυνση και την κοινωνικοποίηση της πολιτικής, με ιδιαίτερη έγνοια για τα κοινωνικά κινήματα, αγωνία για ένα συνεχώς ανανεούμενο, με τομές και υπερβάσεις μέσα στη μεγάλη πορεία, κόμμα της Αριστεράς, με σεβασμό στη δημοκρατία, την ουσιαστική ενότητα και την αυτονομία των κινημάτων. Όλα αυτά συγκροτούσαν το αγωνιστικό - ηθικό παράδειγμα του Κώστα.
Με την πολύχρονη δράση του ενσάρκωνε το πρότυπο του Διαφωτισμού για τον ενεργό πολίτη. Ο στοχασμός και ο αναστοχασμός υπήρξαν οι κινητήριες δυνάμεις του στο μακρύ ταξίδι για την απελευθέρωση του ανθρώπου από κάθε λογής εκμετάλλευση, καταναγκασμό και αλλοτρίωση. Ο σοσιαλισμός δεν ήταν γι' αυτόν μια επαγγελία ενός διαρκώς απομακρυνόμενου μέλλοντος, αλλά μια καθημερινή παρέμβαση για τη δημοκρατική υπέρβαση του καπιταλισμού. Και όλα αυτά, τις νέες θεωρητικές προσεγγίσεις, είχε την ικανότητα να τις καθιστά υλική πολιτική δύναμη, να τις συζητά με απλότητα, να τις μοιράζεται με τους συντρόφους και όχι απλώς να τις επικοινωνεί, όπως λέει η φράση του συρμού σήμερα. Δράση με αυταπάρνηση, προβληματισμός και επιστημονική απλότητα: το τρίπτυχο του διαφωτιστή της Αριστεράς που αντιπροσώπευε ο Φιλίνης.
Στα πολιτικά κείμενά του (προσωπικά ή συλλογικά) μπορεί κανείς να διαπιστώσει πρόδρομες σκέψεις ή και επεξεργασμένες αναλύσεις αυτού που σήμερα ονομάζουμε Αριστερά του 21ου αιώνα. Ο Φιλίνης υπήρξε από εκείνους τους πρωτοπόρους της κομμουνιστικής Αριστεράς, οι οποίοι, μέσα σε αντίξοες συνθήκες, πολιτικές διώξεις αλλά και ανώμαλο εσωκομματικό καθεστώς, ανέλαβαν διαδοχικά δύο επαναστατικά διακυβεύματα: απέναντι στον ταξικό αντίπαλο αλλά και απέναντι στον κομματικό δογματισμό. Η ανανέωση του κομμουνιστικού κινήματος υπήρξε μια επανάσταση μέσα στην επανάσταση. Χωρίς εξιδανικεύσεις, με πολλές αντιφάσεις, όπως όλες οι επαναστάσεις. Ο Φιλίνης υπήρξε από τα κεντρικά πρόσωπα αυτής της προσπάθειας. Σε επαφή με τις εξελίξεις στην ελληνική κοινωνία αλλά και τις πλέον προχωρημένες αναζητήσεις της ευρωπαϊκής Αριστεράς.
Στη δική του σκέψη, η υπέρβαση του κομμουνιστικού χαρακτήρα του κόμματος δεν εξυπηρετούσε ένα πολιτικό σχέδιο συγκόλλησης με το δογματικό Κ.Κ., ούτε οδηγούσε το κόμμα της Αριστεράς σε δρόμους πολιτικού ετεροκαθορισμού μέσω του κυβερνητισμού. Η νέα Αριστερά, ως ορίζοντας, καθοδηγούσε τις επιλογές του. Η τριπλή δημοκρατία: μέσα στο κόμμα, στις σχέσεις του κόμματος με τα κινήματα, στο όραμα του σοσιαλισμού. Ήδη από τη διάσπαση του ΚΚΕ το 1968, έστω με καθυστερήσεις, το θέμα της Δημοκρατίας είχε τεθεί. Στις αρχές της δεκαετίας του '80, με θρυαλλίδα τη σοβιετική εισβολή στο Αφγανιστάν, η ευρωπαϊκή Αριστερά συνειδητοποιούσε οδυνηρά ότι είχε εξαντληθεί η προωθητική δύναμη της επανάστασης στην Ανατολική Ευρώπη, όπως χαρακτηριστικά είχε προβλέψει τότε ο Μπερλινγκουέρ. Η καταδίκη του διπολισμού και η εγκατάλειψη των αυταπατών για τη φυσιογνωμία του υπαρκτού σοσιαλισμού, η συνειδητοποίηση ότι η Ευρώπη της Ειρήνης, της Δημοκρατίας και της Αλληλεγγύης είναι πεδίο ταξικών - κοινωνικών αγώνων, η ευρωκομμουνιστική προσέγγιση για την Ευρώπη των εργαζομένων και τη δημοκρατική ομοσπονδοποίησή της, υπήρξαν σταθερές επιλογές του Φιλίνη, ο οποίος, με τη γνωστή μαχητικότητά του, έδωσε αγώνες για να πείσει. Γιατί ο Κώστας υπήρξε μαχητής για τις απόψεις του και μέσα στις συλλογικότητες που συμμετείχε, από ηγετικές και άλλες θέσεις. Οργάνωνε την πολιτική σύγκρουση όχι ως αυτοσκοπό, αλλά ως προϋπόθεση για να αποσαφηνιστούν οι διαφορές προκειμένου να επιτευχθούν στέρεες πολιτικές συνθέσεις.
Μετά την αποχώρηση του ΚΚΕ από τον ενιαίο Συνασπισμό, τη μικρή περίδοο της Ε.ΑΡ. και τη μετατροπή του ΣΥΝ σε διάδοχο πολιτικό φορέα της ανανεωτικής Αριστεράς στη χώρα μας, η διαρκής αναζήτηση της "νέας Αριστεράς" αποτέλεσε το κεντρικό μέλημα του Φιλίνη. Με σταθερή επιδίωξη την ιδεολογική - πολιτική αυτονομία του ΣΥΝ απέναντι σε σχέδια σοσιαλδημοκρατικοποίησής του ή αναχρονιστικής αναδίπλωσης. Και όλα αυτά χωρίς να επιδιώκει ρόλο πολιτικού κηδεμόνα. Επίσης, ήταν η αναζήτηση της "νέας Αριστεράς" που εξ αρχής τον έφερε να υποστηρίζει τη συγκρότηση του ΣΥΡΙΖΑ. Η πολιτική σκέψη του Φιλίνη ήταν στο DNA του ΣΥΡΙΖΑ.
Ο Φιλίνης υπήρξε δάσκαλος, ισότιμος σύντροφος, αυστηρός από αγάπη απέναντι στους νέους. Έδινε συνεχώς στη συλλογική προσπάθεια χωρίς να διεκδικεί προσωπικά ανταλλάγματα. Εκποίησε ακόμη και μέρος της περιουσίας της εύπορης πατρικής οικογένειάς του για τις ανάγκες της βαθιάς παρανομίας των πέτρινων χρόνων, κάτι που ο ίδιος ποτέ δεν ανέφερε, αλλά το μάθαμε από την έκθεση Κασιμάτη, υπεύθυνου τότε του παράνομου κέντρου του ΚΚΕ. Τέλεια αντίστιξη με τους σημερινούς πολιτικούς...
Το ΕΠΟΝίτικο ξεκίνημά του σφράγισε τα 75 χρόνια της αδιάκοπης αγωνιστικής παρουσίας του. Σε όλες τις στιγμές της αλλαγής ηγεσίας υποστήριξε τους νεότερους συντρόφους.
Τα τελευταία χρόνια της ενεργού παρουσίας του τα αφιέρωσε στην "Αυγή", προσφέροντας με την απλότητα και το κύρος του δυνατότητες για να ξεπεράσει η εφημερίδα δυσκολίες και παγίδες. Επέμενε στην ανάγκη η "Αυγή" να συνεχίσει να εκδίδεται καθημερινά για να ενημερώνει με δημοσιογραφική αυτοτέλεια και να εκφράζει τη γενική πολιτική του ΣΥΝ όχι ως κομματικό όργανο, αλλά ως καθημερινή αριστερή εφημερίδα γνώμης. Είχε συλλάβει την ανάγκη οι εργαζόμενοι, μαζί με τους αναγνώστες, να συγκροτήσουν συλλογικότητες που με τη διακριτική συμβολή του κόμματος θα αναλάβουν τη συνέχιση της έκδοσης της εφημερίδας. Το στοίχημα παραμένει ανοιχτό...
Αγαπημένε μας και σεβαστέ Κώστα, φεύγεις σε μια στιγμή που η Αριστερά αναμετράται με την ίδια πρόκληση που αναμετρήθηκε η δική σου γενιά στο ιστορικό ξεκίνημά σου. Αυτή τη φορά με ισχυρότερες ελπίδες και δυνατότητες. Καλείται να αναλάβει την ευθύνη για το μέλλον του λαού και της χώρας. Καλείται να αντιμετωπίσει τη σκληρότητα των αντιπάλων, αλλά και να αποφύγει τη δική της ροπή προς λάθη. Καλείται να αποδείξει ότι οι θεωρητικές αναζητήσεις και οι δημοκρατικές αρχές της δεν είναι λόγια του αέρα, αλλά χρήσιμες και αναγκαίες προϋποθέσεις για να ανοίξει ένας νέος δρόμος για τη χώρα, για να ανοίξει στις εσχατιές της Ευρώπης και πάλι η δημοκρατική προοπτική του σοσιαλισμού. Καλείται να λειτουργήσει συλλογικά και δημοκρατικά σε όλα τα επίπεδα, με σταθερή επιδίωξη τη λαϊκή ενότητα και συμμετοχή, ώστε να υπάρξει δημοκρατική διέξοδος με αλληλεγγύη.
Σε αυτές τις στιγμές θα ζεις μαζί μας, με το αγωνιστικό - δημοκρατικό ήθος σου και τη φρεσκάδα της σκέψης σου. Σε αποχαιρετούμε με ευγνωμοσύνη που σε γνωρίσαμε, αλλά δεν σε αποχωριζόμαστε.
Στην αγαπημένη σύντροφο της ζωής σου, τη Ζωή, και τη μονάκριβη κόρη σου, την Άννα, στα αδέλφια σου, απευθύνουμε τα συλλυπητήριά μας.
