Live τώρα    
18°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Ελαφρές νεφώσεις
18 °C
15.1°C19.8°C
3 BF 56%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Σποραδικές νεφώσεις
16 °C
14.7°C17.0°C
1 BF 75%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
16 °C
14.8°C17.1°C
3 BF 66%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
15 °C
14.8°C17.5°C
1 BF 58%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
14 °C
13.9°C16.9°C
0 BF 62%
Διαδηλώσεις - συγκεντρώσεις κατόπιν "συμφωνίας"
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Διαδηλώσεις - συγκεντρώσεις κατόπιν "συμφωνίας"

Τα ισχυρά αντανακλαστικά της στο να λύνει τα προβλήματα που δημιουργούνται αμέσως μόλις εντοπίζονται απέδειξε ακόμη μία φορά η κυβέρνηση. Έτσι, ελάχιστες ώρες μετά την πρωτοσέλιδη διαμαρτυρία της εφημερίδας «Τα Νέα», που εκτιμούσε ότι «καθυστερεί» η παρουσίαση του νόμου που θα δυσχεραίνει την πραγματοποίηση διαδηλώσεων, έσπευσε να παρουσιάσει το σχετικό νομοσχέδιο, το οποίο θέτει εμπόδια στην πραγματοποίηση διαδηλώσεων, τόσο οργανωμένων όσο και αυθόρμητων.

Πρόταση απ' τα παλιά

Το νομοσχέδιο βασίζεται σε μια παλιότερη πρόταση που είχε καταθέσει το 2012 ο τότε δήμαρχος Αθηναίων Γιώργος Καμίνης -και βέβαια δεν είναι άσχετη με την αγωνία της κυβέρνησης και των υποστηρικτών της εκείνη την περίοδο να περιστείλουν κατά το δυνατόν το κύμα διαδηλώσεων της εποχής. Χρησιμοποιεί όμως ευρύτατα και ένα κολάζ από τα πιο αυστηρά πλαίσια που ισχύουν στην Ευρώπη, τα οποία βέβαια αφενός αναφέρονται σε διαφορετικές κοινωνικές παραδόσεις, αφετέρου υπόκεινται σε ισχυρή κοινωνική κριτική.

Διαδηλώσεις με "διαμεσολαβητή"

Η ουσία της νομοθετικής ρύθμισης της κυβέρνησης, της οποίας ο σεβασμός στο άρθρο 11 του συντάγματος για την ελευθερία του συνέρχεσθαι είναι μάλλον αμφιλεγόμενη, βρίσκεται στη «θεσμοθέτηση» ενός «οργανωτή» της συγκέντρωσης και ενός «διαμεσολαβητή», προερχόμενου από την αστυνομία ή το Λιμενικό, ο οποίος θα ελέγχει την τήρηση των ωραρίων και του δρομολογίου της διαδήλωσης, τα οποία θα είναι καθορισμένα από πριν.

Η ιδέα του διαμεσολαβητή - αστυνομικού προέρχεται από χώρες όπως η Γαλλία και η Ισπανία, είναι ωστόσο ατύπως διαδεδομένη και στην Ελλάδα, ιδίως σε περιπτώσεις μικρών διαδηλώσεων, όπου -παρά τις περί του αντιθέτου επίμονες φωνασκίες ορισμένων- είθισται να υπάρχει προσυνεννόηση για το τμήμα του δρόμου που θα καταλάβει η διαδήλωση, τον ενδεχόμενο περιορισμό της διαδρομής ώστε να μην προκληθεί φρακάρισμα κ.ά.

Η ιδέα του οργανωτή αντίθετα έχει πάρα πολλές σκιές, οι οποίες γίνονται ακόμα περισσότερες αν εξετάσουμε τις παραμέτρους που του αποδίδονται. Αρχικά, επειδή πρόκειται για μια ξεκάθαρη επινόηση: οι διαδηλώσεις οργανώνονται κατά κανόνα από οργανώσεις, φορείς, συλλογικότητες, κόμματα, που συντονίζονται μεταξύ τους και δεν αποτελούν ρουφ - πάρτι που οργανώνει κάποιος άνθρωπος.

Αυθόρμητο κίνημα... με αστυνομική άδεια

Σε άλλες περιπτώσεις, που είναι ολοένα και πιο συχνές σε παγκόσμιο επίπεδο, αποτελούν αυθόρμητες συναθροίσεις που τις γεννά η ανάγκη για άμεση απάντηση σε κάποιο γεγονός. Οι συγκεντρώσεις που ακολούθησαν τη στυγνή δολοφονία του Τζορτζ Φλόιντ στις ΗΠΑ είναι ένα πολύ χαρακτηριστικό παράδειγμα. Μπορούμε όμως να θυμηθούμε και τις διαδηλώσεις που ακολούθησαν τη δολοφονία του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου στην Αθήνα τον Δεκέμβριο του 2008, αλλά και τις συγκεντρώσεις των πλατειών τον Μάιο του 2011.

Ανεξάρτητα από τη γνώμη που μπορεί να έχει οποιοσδήποτε για το περιεχόμενο αυτών των κινημάτων, είναι πραγματικές περιπτώσεις που εμπίπτουν στο συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα της συγκέντρωσης, το οποίο πουθενά δεν εξαρτάται από έναν ή περισσότερους οργανωτές.

Πρόκειται λοιπόν για μια εμφανή απόπειρα της κυβέρνησης να καταστείλει προκαταβολικά τις αυθόρμητες συγκεντρώσεις και τα κινήματα που ξεσπούν στη βάση της κοινωνίας, όχι για κάποιον λόγο που συνδέεται με την περιβόητη αποσυμφόρηση του κέντρου ή τον ειρηνικό χαρακτήρα που (δεν) έχουν (άλλωστε το κίνημα των πλατειών ήταν το κατ’ εξοχήν μη βίαιο κίνημα που γέννησε η ελληνική κοινωνία τις τελευταίες δεκαετίες), αλλά επειδή δεν τα θέλει.

Δεν είναι άλλωστε τυχαία η εποχή κατά την οποία πρότεινε ο Γ. Καμίνης τη συγκεκριμένη διάταξη, όταν ακριβώς τέτοιες αυθόρμητες συγκεντρώσεις αποσταθεροποιούσαν τις πολιτικές των Μνημονίων που ασκούνταν από τις εναλλασσόμενες κυβερνήσεις.

Το νέο μοντέλο της ατομικής ευθύνης

Η θεσμοθέτηση του «οργανωτή», όμως, πέραν του ότι δεν σχετίζεται με καμία πραγματικότητα των διαδηλώσεων -ούτε των οργανωμένων ούτε των αυθόρμητων-, συνοδεύεται και από την πρόβλεψη ότι αυτός είναι προσωπικά υπεύθυνος για τις ζημιές, τις παραβάσεις ή τις βίαιες ενέργειες που θα πραγματοποιηθούν κατά τη διάρκεια μιας κινητοποίησης.

Πέραν της επίσης εξαιρετικά αμφιλεγόμενης συνταγματικότητας μιας ρύθμισης που θεωρεί a priori υπεύθυνο κάποιον που δεν έχει φυσική συμμετοχή σε κάποια παράβαση, το σχέδιο αυτό γεννά πολύ σημαντικά ερωτήματα, τα οποία έχουν να κάνουν με την εύλογη απουσία εμπιστοσύνης που υπάρχει στην ελληνική κοινωνία απέναντι στην αστυνομία, η οποία έχει τροφοδοτηθεί από σειρά επεισοδίων στα οποία η ΕΛΑΣ εμφανώς ευνοεί παρά εμποδίζει τη δημιουργία έντασης.

Από τις «ζαρντινιέρες» μέχρι τις τοποθετήσεις αντικειμένων σε τσάντες -και χωρίς να λογαριάσουμε μια σειρά βίαιων ενεργειών που παρέμειναν ιστορικά ορφανές- η Ελληνική Αστυνομία δεν έχει ένα βιογραφικό που καθησυχάζει οποιονδήποτε σχετικά με την πιθανότητα να επιτρέψει μια προβοκάτσια για την οποία θα κατηγορηθεί αργότερα οποιοσδήποτε «οργανωτής».

Πόσο μάλλον που ελάχιστες φορές οι κινητοποιήσεις στην Ελλάδα -ή οπουδήποτε αλλού- πραγματοποιούνται από ενιαία σώματα, τα οποία έχουν κοινά συνθήματα και κοινές στάσεις. Τέλος, είναι μια ρύθμιση με την οποία το κράτος αποποιείται την ευθύνη της διατήρησης της κοινωνικής ηρεμίας από το ίδιο και τη μεταθέτει στους πολίτες.

Περιμένοντας τις λεπτομέρειες του νομοθετήματος, που είναι άγνωστο αν θα περιέχουν και άλλες εκπλήξεις, είναι μάλλον προφανές από τώρα ότι πρόκειται για ένα νομοθέτημα που ακολουθώντας το δόγμα του νόμου και της τάξης, με το οποίο πολιτεύτηκε επί μακρόν αυτή η κυβέρνηση πριν ακόμα γίνει κυβέρνηση, επιχειρεί να περιορίσει ουσιωδώς το δικαίωμα στη συνάθροιση και κυρίως να υπονοήσει ότι η κοινωνική δυσαρέσκεια συνδέεται με την παραβατικότητα.

Ιδέα που μπορεί να κάνει για εξώφυλλα συντηρητικών εφημερίδων ή δελτία ειδήσεων ιδιωτικών καναλιών, αλλά έχει περιορισμένη σχέση με τη δημοκρατία.

Στηρίξτε την έγκυρη και μαχητική ενημέρωση. Στηρίξτε την Αυγή. Μπείτε στο syndromes.avgi.gr και αποκτήστε ηλεκτρονική συνδρομή στο 50% της τιμής.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL