Η κρίση που παρακολουθούμε από το βράδυ της Παρασκευής στα ελληνοτουρκικά σύνορα στον Έβρο είχε προαναγγελθεί από καιρό. Ήταν αναμενόμενη και δεν ήταν αναπόφευκτη. Μετά το “σοκ” του 2015, με το ένα εκατομμύριο πρόσφυγες από τη Συρία να περνάνε στα ελληνικά νησιά και μετά μέσω του “βαλκανικού διαδρόμου” στην κεντρική Ευρώπη - και με τους Ευρωπαίους να δείχνουν τον καλύτερο και τον χειρότερο εαυτό τους, αλληλεγγύη και καλωσορίσματα από τη μια, κλωτσιές και συρματοπλέγματα από την άλλη- και μετά τη συμφωνία Ε.Ε. - Τουρκίας το 2016, που δεν θα μπορούσε να ισχύσει για πάντα, η Ευρωπαϊκή Ένωση είχε τουλάχιστον τρία χρόνια να προετοιμαστεί. Να μεταρρυθμίσει το σύστημα ασύλου και το “Δουβλίνο”, να εξηγήσει στις χώρες του Βίσεγκραντ ότι η κοινοτική αλληλεγγύη δεν είναι μονόδρομος ούτε εθελοντική, να υλοποιήσει τις υποσχέσεις της προς την Ελλάδα για τις μετεγκαταστάσεις προσφύγων και την ενίσχυση των υπηρεσιών ασύλου. Και να πάψει να είναι όμηρος του Τούρκου Προέδρου Ερντογάν, που εργαλειοποιεί απελπισμένους ανθρώπους - και το λέει και το παινεύεται.
Όμως, η Ε.Ε. προτίμησε να μη το κάνει. Ανέβαλε τις δύσκολες αποφάσεις, από προεδρία σε προεδρία κι από σύνοδο σε σύνοδο, επειδή φοβόταν, λέει, την άνοδο της Ακροδεξιάς. Και η Ακροδεξιά ανέβηκε, και η Ε.Ε. αντιμετωπίζει και πάλι απροετοίμαστη τη νέα κρίση. Ψελλίζει λόγια αλληλεγγύης στην Ελλάδα -που φυλάει τα εξωτερικά σύνορα της Ευρώπης-, προσπαθεί να χαϊδέψει τον Ερντογάν, αρνούμενη να χωνέψει ότι ο Τούρκος Πρόεδρος παραβιάζει -και το διαφημίζει- τη συμφωνία που έκανε το 2016 με την Ε.Ε. για τους πρόσφυγες, και βεβαίως ξεχνάει όλα τα μεγαλόστομα περί “ένωσης αρχών και αξιών”.
Ευρωπαϊκή χρεοκοπία
Θυμίζουμε ότι για “τις αρχές και τις αξίες” μιλούσε πρωτίστως η καγκελάριος της Γερμανίας Άνγκελα Μέρκελ -παίρνοντας και το χρίσμα της “ηγέτιδος του ελεύθερου κόσμου” από τον Μπάρακ Ομπάμα-, η ίδια που πρωταγωνίστησε στις αναβολές κάθε μεταρρύθμισης, κάθε προσπάθειας ευρωπαϊκής διαχείρισης του προσφυγικού και μεταναστευτικού ζητήματος, το οποίο θα υπάρχει όσο υπάρχουν πόλεμοι, όσοι υπάρχει πείνα, όσο υπάρχει αδικία, όσο υπάρχουν διώξεις και διακρίσεις.
Μέσα σ’ αυτό το τοπίο χρεοκοπίας της Ευρώπης, η ελληνική κυβέρνηση ζητάει τη βοήθεια των εταίρων της για να αντιμετωπίσει την κρίση στον Έβρο, αλλά αποφεύγει να τους... χαλάσει την καρδιά και να απαιτήσει την αλληλεγγύη τους για τα νησιά, όπου η κατάσταση είναι πολύ πιο εκρηκτική - και θα γίνεται όλο και εκρηκτικότερη.
Ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας, ίσως το μόνο μέλος της κυβέρνησης που φρόντισε, καταγγέλλοντας την “κυνική και επιθετική εργαλειοποίηση της ανθρώπινης δυστυχίας από την πλευρά της Τουρκίας” να μη στοχοποιήσει τους πρόσφυγες και τους μετανάστες, παραδέχτηκε χθες, κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου με τον Αυστριακό ομόλογό του, ότι όλες αυτές τις ημέρες η Ελλάδα δεν “επεκτάθηκε” στο ζήτημα της μετεγκατάστασης. “Σ’ αυτή τη συγκυρία, συζήτησα με τους ομολόγους μου πώς θα αντιμετωπίσουμε το φαινόμενο εργαλειοποίησης της δυστυχίας των ανθρώπων (σ.σ. στον Έβρο)”, είπε.
Το “λάθος” μήνυμα
Ο Αυστριακός υπουργός Εξωτερικών Αλεξάντερ Σάλενμπεργκ, από την πλευρά του, φρόντισε να... παρανοήσει την ερώτηση της “Α” για το αν η χώρα του με την “έμπρακτη στήριξη” στην Ελλάδα εννοεί και τη δίκαιη κατανομή των αιτούντων άσυλο από τα νησιά στην Ε.Ε. “Θα ήταν λάθος να ξεκινήσουμε τώρα μια συζήτηση για κατανομή και ποσοστώσεις”, είπε, αναφερόμενος σε όσους περιμένουν στα σύνορα του Έβρου. «Η κατανομή αυτών των ανθρώπων μέσα στην Ευρώπη για εμάς θα σήμαινε ότι τους προσκαλούμε, με αποτέλεσμα την επόμενη στιγμή της κατανομής να βλέπαμε άλλους 20.000 - 30.000 στα σύνορα. Η πολιτική μας είναι να εμποδίσουμε αυτούς τους ανθρώπους να μπουν παράνομα στην Ελλάδα, να περάσουν τα σύνορα της Ε.Ε. Αυτή πρέπει να είναι η πολιτική μας και σε αυτή σας υποστηρίζουμε πλήρως».
Η Αυστρία, μια από τις πρώτες χώρες που έσπευσε να εκφράσει την αλληλεγγύη της στην Ελλάδα, θεωρεί ότι πρέπει να βοηθήσει για την προστασία των ελληνικών συνόρων, που είναι “τα εξωτερικά σύνορα της Ε.Ε.”, όπως τονίζει. Αλλά δεν έχει καμία διάθεση να βάλει πλάτη για να αποφορτιστεί η εκρηκτική κατάσταση στα νησιά του ανατολικού Αιγαίου. Η δική της... αλληλεγγύη είναι μόνο για τη θωράκιση της “Ευρώπης- φρούριο”, αλλά αυτό το ξέραμε, ο Αυστριακός καγκελάριος Σεμπάστιαν Κουρτς δεν το έκρυψε ποτέ. Αντιθέτως, αυτό προσπαθεί να το κρύψει η κυβέρνηση του Βερολίνου - ανεπιτυχώς. Εδώ και μήνες, πριν ακόμη αποφασίσει ο Ερντογάν να κηρύξει τα σύνορα ανοιχτά, πριν ακόμη αποφασίσει ο Μητσοτάκης να στείλει στα νησιά τα ΜΑΤ, πριν ακόμη χαθεί η μπάλα στη Λέσβο και δούμε τις απάνθρωπες και χυδαίες εικόνες ακροδεξιών να προπηλακίζουν εγκύους, μια σειρά δήμοι και κρατίδια στη Γερμανία είχαν προσφερθεί να φιλοξενήσουν πρόσφυγες από τη Λέσβο, τη Σάμο, τη Χίο. Η γερμανική κυβέρνηση τους εμπόδισε. Κι όταν, χθες, οι Πράσινοι, η γερμανική Αριστερά, ακόμη και βουλευτές των συγκυβερνώντων Σοσιαλδημοκρατών ζήτησαν να διασφαλιστεί η κατανομή των καταγεγραμμένων προσφύγων σε κράτη - μέλη της Ε.Ε. και να αξιοποιηθούν οι άδειοι καταυλισμοί προσφύγων στη Γερμανία για να φιλοξενηθούν νέοι, η απάντηση των Χριστιανοδημοκρατών ήταν “όχι”. Μάλιστα, ο πρόεδρος της κοινοβουλευτικής ομάδας τους, Ραλφ Μπρίνκχαους, τόνισε ότι δεν θα πρέπει να επαναληφθεί «το λάθος του 2015» και να σταλούν «λάθος μηνύματα». Ακριβώς όπως και ο Αυστριακός υπουργός Εξωτερικών.
Όλα δείχνουν ότι η Ε.Ε. είναι απολύτως απρόθυμη να επιδείξει αλληλεγγύη στους νησιώτες μας - και η ελληνική κυβέρνηση απολύτως απρόθυμη να πιέσει τους εταίρους. Όπως είναι απρόθυμη να πιέσει τους δημάρχους και τους περιφερειάρχες της ανά την επικράτεια, ώστε να βάλουν πλάτη για να αποσυμφορηθούν τα νησιά.
