Με δύο τρόπους χαρακτηρίζουν την Τουρκία οι δημοσιολογούντες -πολιτικοί, αναλυτές και δημοσιογράφοι- στα μέρη μας, “πολύφερνη νύφη” και “απόλυτα απομονωμένη”. Είναι προφανές ότι και τα δύο μαζί δεν γίνεται - “ολμάζ”, που θα έλεγαν και οι φίλοι μας οι Τούρκοι. Δεν γίνεται η Τουρκία να είναι “απόλυτα απομονωμένη” μετά την παράνομη συμφωνία της με τη Λιβύη για τα θαλάσσια σύνορα και “πολύφερνη νύφη” μετά τα νέα δεδομένα που δρομολογεί στην ευρύτερη περιοχή η δολοφονία του Ιρανού Κασέμ Σουλεϊμανί από τους Αμερικανούς. “Απόλυτα απομονωμένη” δεν είναι ούτως ή άλλως, όταν ο Πρόεδρός της μπορεί ανά πάσα στιγμή να σηκώσει το τηλέφωνο και να μιλήσει με τον Τραμπ, τον Πούτιν, τη Μέρκελ ή τον Μακρόν. Και ίσως να μην είναι ούτε “πολύφερνη νύφη”, αφού έχει περισσότερη ανάγκη να αναζητά εύθραυστες ισορροπίες, γεωπολιτικές και οικονομικές, με τους ισχυρούς συνομιλητές της απ’ ό,τι οι συνομιλητές της με την Τουρκία.
Ωστόσο, εάν δεν καταφέρει να αναλύσει η Αθήνα τι είναι, τι θέλει και πού το πάει η Άγκυρα, θα δυσκολευτεί πολύ να βρει τον ενδεδειγμένο τρόπο να αντιμετωπίσει τα τετελεσμένα -παράνομα ή μη- που δημιουργεί η δύσκολη γειτόνισσα στην ανατολική Μεσόγειο. Κι όταν λέμε “Αθήνα”, εννοούμε πρωτίστως την κυβέρνηση, αλλά και σχεδόν το σύνολο του πολιτικού κόσμου -εξαιρούνται όσοι κάνουν καριέρα με την πατριδοκαπηλία και την πολεμοκαπηλία- το οποίο θα πρέπει να ενημερωθεί σε βάθος για τις μέχρι τώρα κινήσεις του πρωθυπουργού και του υπουργού Εξωτερικών, να συζητήσει αναλυτικά τις όποιες εναλλακτικές και να συμφωνήσει για την πορεία έναντι της Τουρκίας από δω και πέρα. Εάν τα πράγματα ήταν μια φορά δύσκολα με το Μακεδονικό, με την τότε αξιωματική αντιπολίτευση να μη... στέκεται στο ύψος των περιστάσεων, για να το διατυπώσουμε κομψά, με την Τουρκία είναι δέκα φορές. Και θα ήταν πολύ πιο δύσκολα, εάν δεν είχαν προηγηθεί οι -κατά Μητσοτάκη, “προδοτικές”- Πρέσπες. Τουλάχιστον, μετά τη Συμφωνία των Πρεσπών, η Αθήνα διαθέτει περισσότερη αξιοπιστία έναντι των συμμάχων της, οι οποίοι ναι μεν... ομνύουν στο Διεθνές Δίκαιο, αλλά δεν επιθυμούν και να τα χαλάσουν με την Τουρκία.
Οπότε, άμα τη επιστροφή του από την Ουάσιγκτον, ο πρωθυπουργός καλά θα κάνει να μην επαναπαυτεί στα επικοινωνιακά του... υπερόπλα -δεν έχει καμία σημασία για την Άγκυρα πόσο θα τον λιβανίσουν τα ελληνικά κανάλια για το τι ωραία που τα είπε στον Τραμπ- αλλά να προσπαθήσει να κερδίσει την εμπιστοσύνη και τη στήριξη της αντιπολίτευσης για τα περαιτέρω. Διότι τα ελληνοτουρκικά είναι σε μια πολύ ευαίσθητη -και τζιζ- φάση, ενώ κανείς τρίτος δεν “καίγεται” για τη δίκαιη διευθέτησή τους. Εδώ δεν “καίγονται” οι Ευρωπαίοι, πόσο μάλλον, ο Αμερικανός Πρόεδρος Τραμπ, που δουλεύει πρωτίστως για την επανεκλογή του και για το πώς θα γονατίσει το Ιράν.
Οι “3+2” σήμερα στην Αίγυπτο
Συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών Ελλάδας - Κύπρου - Αιγύπτου με τη συμμετοχή Γαλλίας και Ιταλίας
Στο μεταξύ, ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας πάει σήμερα στην Αίγυπτο, στη χώρα - κλειδί για την οριοθέτηση των ΑΟΖ στην ανατολική Μεσόγειο. Εάν η Ελλάδα καταφέρει να τα βρει με την Αίγυπτο, η συμφωνία αυτή θα είναι πολύ πιο σημαντική “ασπίδα” έναντι του τουρκολιβυκού μνημονίου από ό,τι ο αγωγός EastMed, που θα χρειαστεί πολύ καιρό για να γίνει, εάν τελικά γίνει. Βέβαια, ο Δένδιας δεν πάει στο Κάιρο για την ΑΟΖ -οι διαπραγματεύσεις γίνονται σε... τεχνικό επίπεδο- αλλά για να συμμετάσχει σε μια διευρυμένη σύνθεση του τριμερούς σχήματος συνεργασίας Ελλάδας - Κύπρου - Αιγύπτου με τη συμμετοχή και των υπουργών Εξωτερικών της Γαλλίας και της Ιταλίας.
Στην ατζέντα των 3+2 είναι η λιβυκή κρίση, με το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών να φιλοδοξεί ότι η συνάντηση θα συμβάλει προς την κατεύθυνση μιας συμπεριληπτικής λύσης στη λιβυκή κρίση, στο πλαίσιο των προσπαθειών του ειδικού εκπροσώπου του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ για τη Λιβύη, Σαλαμέ, και της προγραμματιζόμενης συνάντησης στο Βερολίνο, καθώς και ο συντονισμός των ενεργειών των πέντε χωρών στα θέματα που σχετίζονται με την περιφερειακή ασφάλεια και σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο. Βέβαια, η πραγματική... μουσική για το μέλλον της Λιβύης παίζει στη λεγόμενη διαδικασία του Βερολίνου, στην οποία δεν συμμετέχει η Αθήνα, για την ώρα τουλάχιστον. Εν μέρει διότι άργησε πολύ να το ζητήσει, καθώς άρχισε να ενδιαφέρεται επί της ουσίας το χάος της Λιβύης μόνο όταν η Άγκυρα τα βρήκε με την Τρίπολη για τα θαλάσσια σύνορα - και προχώρησε και σε μνημόνιο στρατιωτικής συνεργασίας.
Πάντως, η ελληνική διπλωματία ελπίζει ότι στο Κάιρο θα γίνει ένα ακόμη βήμα για την αποτροπή της εφαρμογής των “παράνομων” συμφωνιών της Τουρκίας με την κυβέρνηση της Τρίπολης. Κι αυτό είναι πιθανό, καθώς ειδικά η Αίγυπτος “καίγεται” να μην εφαρμοστεί η συμφωνία περί συνεργασίας σε θέματα ασφάλειας, όπου προβλέπεται, μεταξύ άλλων, μεταφορά όπλων και εγκατάσταση τουρκικής βάσης στη Λιβύη. Όχι επειδή η συμφωνία αυτή παραβιάζει το εμπάργκο όπλων που έχει επιβληθεί από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ -που την παραβιάζει- αλλά επειδή το Κάιρο είναι με την άλλη πλευρά στον εμφύλιο της Λιβύης.
Το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών χαίρεται ιδιαίτερα που συμμετέχουν στη σημερινή συνάντηση η Γαλλία και η Ιταλία, καθώς εκτιμά ότι η συμμετοχή τους αυτή αναδεικνύει τη σημασία και τη χρησιμότητα του τριμερούς σχήματος που έχει στον πυρήνα του δύο ευρωπαϊκές χώρες της περιοχής (Ελλάδα-Κύπρος) και μια σημαντική αραβική χώρα (Αίγυπτος) και το αναβαθμίζει ως ένα σημαντικό φόρουμ συζητήσεων για την περιφερειακή ασφάλεια και σταθερότητα και σημαντικό σχήμα συνεργασίας και συντονισμού μεταξύ των κρατών της περιοχής.
