Το βιβλίο του Φαμπιέν Περιέ, ανταποκριτή της “Libération” και ακόμα αρκετών γαλλόφωνων εντύπων στην Αθήνα, με τίτλο «Alexis Tsipras: Une histoire grecque» (Αλέξης Τσίπρας: Μια ελληνική ιστορία) κυκλοφόρησε χθες στη Γαλλία. Παρακολουθεί τη ζωή του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ παράλληλα με τις εξελίξεις στη μεταδικτατορική Ελλάδα, από την πτώση της χούντας μέχρι τις πρώτες μέρες που ακολούθησαν τις εκλογές της 7ης Ιουλίου. Στην Ελλάδα το βιβλίο αναμένεται να κυκλοφορήσει σε δύο εβδομάδες από τις εκδόσεις Τόπος σε μετάφραση του Γιάννη Ανδρουλιδάκη. Με την ευκαιρία της παρουσίασης της γαλλικής έκδοσης του βιβλίου την περασμένη Πέμπτη, συνομιλήσαμε με τον συγγραφέα του γι’ αυτό.
* Είστε ανταποκριτής πολλών γαλλόφωνων ΜΜΕ στην Αθήνα εδώ και δέκα χρόνια. Γιατί επιλέξατε να γράψετε ένα βιβλίο αφιερωμένο ειδικά στον Αλέξη Τσίπρα;
Πίσω από τον τίτλο «Αλέξης Τσίπρας» υπάρχει ένας υπότιτλος. Στα γαλλικά είναι «Μια ελληνική ιστορία». Στα ελληνικά θα είναι «Και οι μεταμορφώσεις της πολιτικής». Δεν είναι ένα βιβλίο αφιερωμένο αποκλειστικά στον Αλέξη Τσίπρα. Εξάλλου, αρχικά είχα σκοπό να φτιάξω μια σειρά από πορτρέτα νέων Ελλήνων που έχουν εμπλακεί με την πολιτική, κάποιοι στην Αριστερά κάποιοι άλλοι στη Δεξιά. Όλοι αυτοί που είχα στο μυαλό μου είχαν γεννηθεί μετά τη δικτατορία των συνταγματαρχών. Σε αυτή τη διαδρομή ήθελα λοιπόν να φτιάξω ένα πορτρέτο με τις διαφορετικές πολιτικές εκφάνσεις αυτής της Ελλάδας. Πολύ σύντομα, ωστόσο, η προσωπικότητα του Αλέξη Τσίπρα επιβλήθηκε.
Γεννήθηκε τέσσερις ημέρες μετά την πτώση της δικτατορίας, πέρασε από την ΚΝΕ, νεαρός ακόμα ανέλαβε ρόλο στον Συνασπισμό, μετά στον ΣΥΡΙΖΑ. Ενσαρκώνει αυτό το κομμάτι της Ιστορίας από το 1974 μέχρι σήμερα. Όπως σε κάθε βιογραφία, αυτό το βιβλίο περιλαμβάνει βέβαια στοιχεία της διαδρομής του Αλέξη Τσίπρα και κάποια άλλα σχετικά με τους διαδρόμους της εξουσίας. Αλλά υπάρχουν επίσης και στοιχεία από το περιβάλλον, το κλίμα της εποχής αυτής. Μέσα από τη ζωή του Αλέξη Τσίπρα επιχειρώ να βουτήξω τον αναγνώστη στην Ιστορία της Ελλάδας μετά τη δικτατορία και μέχρι σήμερα. Προσπαθώ επίσης να δώσω στοιχεία σχετικά με όλα αυτά που μου φαίνονται σημαντικά για την κατανόηση του διχασμού που υπάρχει στην Ελλάδα ακόμα και σήμερα - στοιχεία σχετικά με τον εμφύλιο πόλεμο για παράδειγμα. Σ’ αυτή την ιστορία, που είναι το αποτέλεσμα δέκα χρόνων δουλειάς στην Ελλάδα και μιας ειδικής έρευνας έξι μηνών στην Ελλάδα, τη Γαλλία, την Ιταλία, τη Γερμανία και το Βέλγιο, προσπαθώ να καταδείξω την εξέλιξη των κομμάτων της Αριστεράς στην Ελλάδα και των κομμάτων της Αριστεράς στην Ευρώπη.
* Ποιος είναι σήμερα ο απολογισμός στην Ευρώπη γι’ αυτή την πρώτη κυβερνητική απόπειρα ενός αριστερού κόμματος και ειδικά στο εσωτερικό της ευρωπαϊκής Αριστεράς;
Κατ’ αρχάς πρέπει να θυμηθούμε κάτι. Ο ΣΥΡΙΖΑ, και ο Συνασπισμός νωρίτερα, ανήκουν στο Κόμμα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς και είναι ενταγμένοι στην ευρωομάδα GUE/NGL. Ο Συνασπισμός ήταν μάλιστα ένα από τα ιδρυτικά μέλη του ΚΕΑ. Με ευρωκομμουνιστική καταγωγή από τη μία πλευρά, και μια συμμαχία διαφόρων κομμάτων με προσανατολισμό οικολογικό, ενάντια στην φιλελεύθερη παγκοσμιοποίηση κ.ά. από την άλλη, αυτή η συμμαχία και μετά το κόμμα ανέβηκαν απότομα από το 2009, περνώντας από ένα ποσοστό που υπολείπονταν του 5% στις βουλευτικές εκλογές του Οκτωβρίου του 2009 σε ένα ποσοστό που ξεπερνούσε το 35% το 2015. Είναι ένα κόμμα που δεν διέθετε πραγματική κυβερνητική εμπειρία και ίσως δεν ήταν αρκούντως έτοιμο για να κυβερνήσει. Ο συσχετισμός δυνάμεων ήταν εξαιρετικά δυσμενής. Το 2015 υπήρχαν ήδη πολύ λίγες σοσιαλδημοκρατικές έστω κυβερνήσεις και από τότε η Ευρωπαϊκή Ένωση κινείται ολοένα και πιο δεξιά. Ποια ήταν λοιπόν τα πραγματικά περιθώρια ελιγμών για τον Αλέξη Τσίπρα;
Ποιες ήταν οι δυνατότητες δράσης αυτής της κυβέρνησης; Έχοντας συναντήσει πολλούς Ευρωπαίους συνομιλητές του ΣΥΡΙΖΑ, πολλά μέλη του ΣΥΡΙΖΑ, πολλούς που απογοητεύτηκαν από τον ΣΥΡΙΖΑ, έχοντας ξαναδιαβάσει εκατοντάδες από τις σκοτεινές σελίδες όσων συνέβησαν μετά το 2010, επιχείρησα να φτιάξω τον πίνακα αυτής της κυβερνητικής απόπειρας. Η Αριστερά ενός κόμματος του ΚΕΑ είναι σήμερα αρκετά εξοπλισμένη προκειμένου να εφαρμόσει το πρόγραμμά της σε μία μόνη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης; Κι αυτή η ερώτηση οδηγεί σε μια επόμενη: πώς τα εκλογικά αποτελέσματα μιας χώρας μπορούν να μετατραπούν δημοκρατικά σε κυβερνητικά αποτελέσματα όταν η πραγματική εξουσία έχει τόσο πολύ απομακρυνθεί από το εθνικό πεδίο;
* Το βιβλίο σας θα κυκλοφορήσει στην Ελλάδα στις 21 Νοεμβρίου. Πιστεύετε ότι έχει να προσθέσει κάτι στους Έλληνες αναγνώστες ή είναι προορισμένο κυρίως για το γαλλικό κοινό;
Αν και είμαι πολύ συχνά στην Ελλάδα, δεν είμαι Έλληνας. Αυτό το βιβλίο αντιστοιχεί λοιπόν στην οπτική ενός Γάλλου δημοσιογράφου που επιχειρεί να έχει μια πολύπλευρη προσέγγιση. Συνάντησα προσωπικότητες από διάφορες χώρες, παρακολούθησα αρκετές συζητήσεις και κοινοβουλευτικές εργασίες, όπως την πολύ πλούσια και παθιασμένη της επιτροπής για το ελληνικό χρέος. Το βιβλίο αυτό λοιπόν είναι το αποτέλεσμα μιας δεκαετίας ρεπορτάζ και αρκετών μηνών έρευνας πάνω σε ένα ειδικό ζήτημα.
Με λύπη επέλεξα να μην μεταφέρω ορισμένες εξαιρετικού ενδιαφέροντος κουβέντες που άκουσα και οι οποίες περιείχαν πληροφορίες που δεν κατόρθωσα να διασταυρώσω. Αυτή η έρευνα είναι όσο πιο αντικειμενική μπορούσε, αλλά χωρίς ποτέ να βασίζεται σε φήμες, υπαινιγμούς ή προκαταλήψεις. Ελπίζω ότι έχω θέσει ουσιαστικά ερωτήματα σε ό,τι αφορά τους συσχετισμούς δύναμης, τη λαϊκή κινητοποίηση, την ευρωπαϊκή και τη διεθνή υποστήριξη τόσο από την πλευρά των κυβερνήσεων όσο και από αυτή των λαών. Πιστεύω ότι αυτά τα ερωτήματα δεν απευθύνονται μόνο στους Γάλλους, αλλά σε όλους. Έπειτα, αυτές οι συγκεντρωμένες μαρτυρίες, αυτές οι σκηνές που άλλοτε μου τις διηγήθηκαν και άλλοτε τις έζησα άμεσα, ως δημοσιογράφος που κυκλοφορούσε στους διαδρόμους της Βουλής, είναι μικρές στιγμές που επιτρέπουν να καταλάβεις καλύτερα την Ιστορία. Εξάλλου, αυτή η Ιστορία, η παγκόσμια μεταπολεμική Ιστορία δεν διδάσκεται σήμερα στα Γυμνάσια και τα Λύκεια της Ελλάδας.
