Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει παράδοση στις ασκήσεις ισορροπίας, μια παράδοση που ενίοτε δεν την τιμά. Όπως τώρα, στην περίπτωση της τουρκικής εισβολής στη Συρία, που συνοδεύεται με την απειλή του Ταγίπ Ερντογάν ότι θα ανοίξει τις… στρόφιγγες -οποία περιφρόνηση για το ανθρώπινο είδος- και θα πλημμυρίσει με πρόσφυγες την Ευρώπη. Γι' αυτό και η αντίδραση από την Ε.Ε. είναι μάλλον χλιαρή, όπως διατυπώθηκε χθες δια στόματος Ντόναλντ Τουσκ από τη Λευκωσία.
«Η μονομερής στρατιωτική επιχείρηση της Τουρκίας στη βόρεια Συρία προκαλεί μεγάλη ανησυχία και πρέπει να σταματήσει» είπε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ενώ έκανε και λόγο για ενδεχόμενη ανθρωπιστική καταστροφή. Και η απάντησή του στην απειλή Ερντογάν με τις… στρόφιγγες ήταν: «Δεν θα αποδεχθούμε ότι οι πρόσφυγες μετατρέπονται σε όπλο και χρησιμοποιούνται για εκβιασμό».
Αντίθετα, στο θέμα των συνεχιζόμενων παράνομων τουρκικών δραστηριοτήτων στην κυπριακή ΑΟΖ ο Τουσκ εμφανίστηκε πολύ πιο αποφασιστικός. Στο πλάι τού Προέδρου Αναστασιάδη,τον οποίο επισκέφτηκε στο πλαίσιο του παραδοσιακού γύρου των πρωτευουσών πριν από τη σύνοδο κορυφής της Ε.Ε., ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου επανέλαβε την πλήρη αλληλεγγύη της Ε.Ε. προς την Κυπριακή Δημοκρατία.
Στο πλευρό της Κύπρου
Ο Τουσκ υπενθύμισε ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο έχει καταδικάσει έντονα τις παράνομες τουρκικές ενέργειες και πρόσθεσε ενόψει των νέων γεωτρητικών δραστηριοτήτων της Τουρκίας στα ανοιχτά της Κύπρου ότι «επαναβεβαιώνω ότι η Ένωση στέκεται ενωμένη στο πλευρό της Κύπρου», καλώντας την Τουρκία να σταματήσει αυτές τις ενέργειες, καθώς, όπως είπε, δεν υπονομεύουν μόνο τις πρόσφατες προσπάθειες για επανέναρξη των συνομιλιών για το Κυπριακό, αλλά υπονομεύουν επίσης τις σχέσεις καλής γειτονίας μεταξύ της Ε.Ε. στο σύνολό της και της Τουρκίας.
Από την πλευρά του, ο Αναστασιάδης υπογράμμισε την ανάγκη για μια συγκροτημένη απάντηση στις συνεχιζόμενες παράνομες τουρκικές δραστηριότητες, λέγοντας πως «δεν μπορούμε να παραμείνουμε αδρανείς» και υπογραμμίζοντας τη σημασία που αποδίδει η Λευκωσία στο να έχει στο πλευρό της ενωμένη όλη την Ε.Ε. Πρόσθεσε, μάλιστα, ότι οι νέες παράνομες γεωτρήσεις είναι μέρος μιας σειράς από συνεχιζόμενες προκλήσεις της Τουρκίας, που περιλαμβάνουν επίσης τη νεκρή ζώνη, αλλά και τα σχέδια ενός ενδεχόμενου ανοίγματος της περίκλειστης περιοχής των Βαρωσίων. «Η Τουρκία πρέπει να σταματήσει αυτές τις προκλήσεις και να απόσχει από κάθε ενέργεια περαιτέρω κλιμάκωσης η οποία μπορεί να προκαλέσει αποσταθεροποίηση σε μια ήδη ταραγμένη περιοχή» κατέληξε ο Πρόεδρος της Κύπρου.
Είναι προφανές ότι η Λευκωσία ζητά από την Ε.Ε., της οποίας είναι μέλος, να δείξει στην Τουρκία ότι υπάρχουν όρια. Και να το δείξει επιβάλλοντας κυρώσεις, αυτές που αποφασίστηκαν στη σύνοδο κορυφής του Ιουνίου. Στο αίτημα αυτό η Λευκωσία θεωρητικά θα έχει τη στήριξη της Αθήνας, αν και ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει αποφύγει μέχρι τώρα να τοποθετηθεί ευθαρσώς.
Τσίπρας: "Κυρώσεις τώρα"
Στη σημερινή συνάντηση του πρωθυπουργού με τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης -για το θέμα της ψήφου των Ελλήνων του εξωτερικού-, ο Αλέξης Τσίπρας έθεσε και πάλι μετ’ επιτάσεως το θέμα των κυρώσεων: “Κάλεσα τον κ. Μητσοτάκη να ζητήσει επιτέλους την εφαρμογή των κυρώσεων εναντίον της Τουρκίας που από κοινού με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη πετύχαμε ως απόφαση στο προηγούμενο συμβούλιο κορυφής” τόνισε ο Τσίπρας μετά τη συνάντηση, επισημαίνοντας ότι “οι διαρκείς και επαναλαμβανόμενες παραβιάσεις της Τουρκίας στην κυπριακή ΑΟΖ, δεν αντιμετωπίζονται με μια τακτική κατευνασμού απέναντι στον παραβάτη του Διεθνούς Δικαίου, αλλά ούτε και συμψηφισμού με τις προσφυγικές ροές”. Για τον Αλέξη Τσίπρα είναι αυτονόητο ότι η Ελλάδα “οφείλει να στηρίξει την Κυπριακή Δημοκρατία και σε κάθε περίπτωση να μην απεμπολεί τα ήδη κεκτημένα σε επίπεδο αποφάσεων της Ε.Ε.”.
Το ίδιο ζήτησε και η Φώφη Γεννηματά, όπως δήλωσε μετά τη χθεσινή συνάντηση με τον πρωθυπουργό: “Επισήμανα στον κ. Μητσοτάκη ότι απέναντι στην εντεινόμενη τουρκική επιθετικότητα χρειάζονται εθνική ομοψυχία και αποφασιστική στάση στο εσωτερικό, όπως και συγκεκριμένα μέτρα και αποφάσεις τώρα από τους εταίρους και συμμάχους μας. Στο πλαίσιο αυτό η ελληνική κυβέρνηση οφείλει να ζητήσει οπωσδήποτε απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για κυρώσεις σε βάρος της Τουρκίας” τόνισε η πρόεδρος του ΚΙΝ.ΑΛΛ., προσθέτοντας ότι αυτές πρέπει να είναι “πραγματικά μέτρα, με συγκεκριμένο αντίκρισμα”.
Τότε κραυγές, τώρα δισταγμοί
Για την ώρα ο πρωθυπουργός κρατά την μπάλα χαμηλά για τις κυρώσεις, αφήνοντας να εννοηθεί ότι θα στηρίξει τη Λευκωσία εάν αυτή τις ζητήσει. Μόλις τέσσερις μήνες νωρίτερα όμως, όταν ακόμη έκανε προεκλογικές περιοδείες, ο Μητσοτάκης τόνιζε από τη Λευκάδα ότι εάν η Τουρκία συνεχίζει να παραβιάζει τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου, “είναι απολύτως επιβεβλημένο Ελλάδα και Κύπρος να ζητήσουν από την Ευρωπαϊκή Ένωση την επιβολή κυρώσεων κατά της Τουρκίας”. Τότε η Ελλάδα και η Κύπρος το πέτυχαν. Τώρα;
Βεβαίως, οι χθεσινές συναντήσεις του πρωθυπουργού με τους πολιτικούς αρχηγούς είχαν συγκεκριμένο αντικείμενο - την ψήφο των Ελλήνων του εξωτερικού. Βεβαίως, ήταν προγραμματισμένες από την προηγούμενη εβδομάδα. Πλην όμως, στο μεσοδιάστημα ξεκίνησε η τρίτη εισβολή της Τουρκίας στη βόρεια Συρία. Μια νέα κλιμάκωση του πολέμου και της φρίκης στην πολύπαθη χώρα και της αστάθειας στη γειτονιά μας. Θέλω να πιστεύω ότι πίσω από τις κλειστές πόρτες στο Μέγαρο Μαξίμου ο Μητσοτάκης ενημέρωσε τον Τσίπρα, τη Γεννηματά και τους υπόλοιπους πολιτικούς αρχηγούς για τη θέση της κυβέρνησης για τις εξελίξεις στη Συρία, ότι αντάλλαξαν τις ανησυχίες τους - και επέλεξαν να μην το δημοσιοποιήσουν. Εάν δεν έγινε έτσι, κάτι δεν πάει καλά με τις προτεραιότητες του πολιτικού συστήματος στη χώρα...
